het ontstaan van de wijsgerige rationaliteit Flashcards
mythos
wilde denken zoals een bricoleur
mythe: mondelinge overdracht over verklaringen van Goden
logos
de rede
van mythos naar logos
–> desacralisering
6e eeuw: cultuurshock door handelsrelaties en kolonisering cc met andere religies.
–> verandering in het beleven van het sacrale
natuurfilosofen
heraclitus en parmenides
HERACLITUS
Alles vloeit, niets is blijven
- wereld onderhevig aan PERMANENTE FLUX (=voortdurende veranderingen)
- oorlog is de vader van alle dingen: 2 tegengestelden zorgen samen voor 1 geheel (metafoor van de boog): wet van de tegengestelden
- werkelijkheid is niet enkel voortdurend in beweging, maar is ook het resultaat van voortdurende conflicten tss tegenstanders.
PARMENIDES
Het zijne is, het niet zijnde is niet
- eeuwig en onvergankelijk
- niet deelbaar, geen gradaties
- onbeweeglijk en begrensd –> volmaakt
- bolvormig: alle richtingen identiek
kritiek van Aristoteles: NON CONTRADICTIE: je kan niet zeggen dat iets is en dat die iets niets is.
SOFISTEN
ontstaan van de ethiek
rondtrekkende leerlaren die wijsheid deelden tegen betaling
onderwijs in de retoriek en in de kunst van het disputeren –> herleiden de logos tot een puur machtsmiddel.
rede–> redevoering
kloof tussen de kennis en de wijsheid
hun succes te verwijten aan overtuigingskracht en geen kennis
SOCRATES
- verschillend van de sofisten wilt hij dat moreel handelen gebaseerd is op inzicht
- Logos niet meet een machtsmiddel maar plaats waar inzicht tot stand komt
- rede–> redevoering: van monoloog naar dialoog
- deugd = inzicht, men doet enkel kwaad wnr men niet genoeg inzicht heeft
Relativisme bij de sofisten
elk men legt zelf zijn maatstaf, koud is niet voor iedereen dezelfde temperatuur
ware kennis is onbereikbaar