HC.6: Samenspel genen & hormonen Flashcards
Geslachten eukaryoten
Eencellige eukaryoten: soms vele geslachten, gameten identiek
Meercellige eukaryoten: meestal twee geslachten, gameten verschillend
Chromosomaal geslacht
Vrouw: 46XX
Man: 46XY
Gonadaal geslacht: man
–> Testikels
Het gonadaal geslacht wordt bepaald door het SRY-gen op het Y-chromosoom. Het SRY-gen activeert het Sox9-gen. Het Sox9-gen zorgt voor testis
Gonadaal geslacht: vrouw
–> Ovaria
Sox9-gen wordt onderdrukt door factoren die ovariumvorming induceren (WNT, FOXL2), tenzij het SRY-gen Sox9 op het juiste moment activeert
Gonaden
Ovaria en testis
Gang van Wolff
Wordt zaadleiders
Gang van Müller
Wordt uterus en eileiders
Inwendige genitale stelsel
Het inwendige genitale stelsel wordt bepaald door testiculaire hormonen
- Aniti-müllerse-gang hormonen
- Testosteron
Testosteron
Testosteron is een steroidhormoon en bindt aan een androgeen receptor. Testosteron kan worden omgezet in andere steroidhormonen (dihydro-testosteron en oestradiol)
Invloed hormonen man foetaal
Testosteron/dihydro-testosteron
- Mannelijke ontwikkeling genitalia
- Mannelijke hersenontwikkeling
Anti-müllerse-gang hormoon
- Vernietigt gangen van Müller –> geen eileiders en baarmoeder
Invloed hormonen man puberteit
Testosteron/dihydro-testosteron
- Spermatogenese
- Extra spierontwikkeling
- Stemverlaging
- Baardgroei
- Oksel en schaambeharing
- Jeugdpuistjes en zweetgeur
Anti-müllerse-gang hormoon
- Geen borstontwikkeling
Invloed hormonen vrouw foetaal
Laag niveau testosteron
- Vrouwelijke ontwikkeling genitalia
- Vrouwelijke hersenontwikkeling
Geen anti-müllerse-gang hormoon
- Gangen van Müller ontwikkelen zich tot eileiders en baarmoeder
Invloed hormonen vrouw puberteit
Laag niveau testosteron
- Vrouwelijke spierontwikkeling
- Oksel- en schaambeharing
- Jeugdpuistjes en zweetgeur
Oestradiol
- Ovariumfunctie en cyclus
- Vrouwelijke lichaamsvormen met borstontwikkeling
