HC5: FUneraire archeologie de dood dichtbij Flashcards
Bevolkingsgroei
invloed van de pest vanaf 1347
herstel aan het eind vna de middeleeuwen niet compleet
bevolkingsgroei voor de industriële revolutie langzaam
Kindersterft
Sterfte onder kinderen jonger dan vijf jaar per 1000 geboortes
kan structueel hoog zijn in periode van bevolkingsgroei
factoren:
Fertiliteit
leeftijd van spenen
hygiënische omstandigheden
Voedingszekerheid
Gemiddelde leeftijd overleiden
vrouwen een hogere sterfte tussen 15 en 35 door zwangerschappen
Lichaamslengte
is vaak lager in laat romeinse tijd neemt toe in vme en neemt traag af in LME
goeie indicator voor ontwikkeling op sociaaleconomisch gebied
onderscheid tussen meer en minder bevoorrechte groepen
Beeld van ME steden
Beeld is gebaseerd op negentiende eeuwse steden: hoge sterfte, hoge bevolkingsgroei, slechte hygiënische omstandigen en ontbrkeen van medische zorg
alleen niet zeker of dit correct is aangezein
minder dichtbevolkt
meer agrarische elementen in de stad
Ontwikkeling begraafplaatsen
Organisatie van het begraven
vanaf Vroege middeleeuwen ontwikkeling vna het toenemnde controle van de kerk over het grafritueel
volgens kerkelijke instructies: begraven bij parochiekerk, allen in uitzonderlijke gevallen in kerken of kapellen
volle en late ME effectief onder controle
vanaf tiende eeuw begrenzing begraaflaats emt een muur
uitzonderingen joodse begraafplaatsen, misdadigers, zelfmoordenaars en gevallenen
Grafrituelen voor begraven
wake
begrafenis stoet
begrafenis
Graftype
merendeels kistbegravingen
deels alleen in lijkwade
Grafkist
vaak oud hout
lokale variatie in graftype
grafgiften
weinig
einde late ME grafkronen/kransen
Locaties
parochiekerken
parochiekerkhoven
eigenkerken en kapellen
kloosterkerken
ziekenhuizen
oorlogsgraven
pestgraven
Speciale graven ongedoopten
discussie over het begraven van neti gedoopte kinderen in gewijde grond
doop lange tijd met pasen, daardoor soms tot een jaar ongedoopt
vaak kindergraven tegen kerk of kapel in de dup
andere graven van baby’s aan de rand van het kerkhof
echter ook tussen de overige graven
translaties
een bijzondere catagorie
vanaf VME worden heiligen opgegraven om onder het altaar begraven te worden
hier herkenbaar als een compacte bijzetting
soms verwarring moglijk met verplaatste graven
daarnaast werden afzonderlijke botten ook in reliekhouders geplaatst
Wat te doen met losse botten
bij elke opgraving van een begraafplaatsen aanzienlijke aantallen losse botten
meestal afkomstig van verstoorde graven
vaak terecht geen prioriteit bij onderzoek
wel een indicatie voor aantallen, verstoorde oudere graven
Oldenzaal
relatief kleine stad
lange geschiedenis
handelscontacten via hanze netwerk
centrum van begraven voor een groot aantal parochies in de directe omgeving
Oldenzaal aard van begraafplaats
kenmerkend is de hoge dichtheid aan begravingen
veel verstoringen door latere graven
onderzohct zijn vooral graven aan de rand van de begraafplaats
vermoedelijk merendeels een lagere status
