HC.2 MICROSCOPISCHE ANATOMIE: HART EN BLOEDVATEN

Question 1

Hoe gaat het zuurstof van het hart naar de longen?

Answer 1

Zuurstofrijk bloed komt van hart af gaat naar alle organen en weer terug naar het hart als zuurstofarm bloed, dit gaat vervolgens via de pulmonaal arteriën naar de longen en weer terug naar het hart.

Question 2

Waar wordt het bloed van zuurstof voorzien?

Answer 2

in de longen

Question 3

Hoe gaat het zuurstofarme bloed door het hart?

Answer 3

Zuurstofarme bloed –> (via v. cava superior en inferior) –> rechter atrium –> (via valva tricuspidalis) –> rechter ventrikel –> (via valva trunci pulmonalis) –> a. pulmonalis –> longen

Question 4

Hoe gaat het zuurstofrijke bloed door het hart?

Answer 4

Vervolgens zuurstofrijk bloed –> (via v. pulmonales) –> linker atrium –> (via valva mitralis) –> linker ventrikel –> (via valva aortae) –> aortaboog –> systematische circulatie

Question 5

Wat zijn de hartlagen van binnen naar buiten?

Answer 5

• Binnenkant: endocard.
• Midden: myocard (spierweefsel, dat voor contractie zorgt)
• Buitenkant: epicard (stukje bloedvoorziening: pulmonairen, kransslagader)

Question 6

Hoe gaat het geleidingssysteem

Answer 6

SA-knoop –> AV-knoop –> AV-bundel –> (langs rechter en linker bundel) –> purkinjevezels
om uiteindelijk spieren aan te zetten om te contraheren (samentrekken)

Question 7

Transport van bloed en lymfe vindt plaats ten behoeve van:

Answer 7

• Stofwisseling (zuurstof en voedingsstoffen);
• Communicatie tussen delen van het lichaam (hormonen);
• Bestrijding van ontstekingen (o.a. door witte bloedcellen, antilichamen).

Question 8

Waar gaat het meeste bloed naar toe in rust en tijdens inspanning?

Answer 8

In rust krijgen vooral de verteringsorganen en de nieren veel bloed. Tijdens inspanning gaat het meeste bloed naar de skeletspieren.

Question 9

Hoe gaat de circulatie?

Answer 9

Hart –> elastische arteriën –> musculeuze arteriën –> arteriolen –> capillairen –> (via postcapillaire venulen) –> musculeuze venulen en in middelgrote en (grote venen –> hart)

Question 10

Welke arteriën zijn vooral belangrijk voor de regulatie van de bloeddruk en waar zorgen ze voor?

Answer 10

Musculeuze arteriën zijn belangrijk voor de regulatie van bloeddruk. De elasticiteit van de arteriën zorgt voor een opslag van energie tijdens de systole, waardoor het bloeddruk verval tussen systole en diastole wordt verkleind.

Question 11

Wat verdwijnt er op hogere leeftijd en waar zorgt dit voor?

Answer 11

Veel elasticiteit verdwijnt, waardoor ook dit windketeleffect wordt verstoord en de drukverschillen toenemen.

Question 12

Wat gebeurt er met de aorta in de loop van de tijd?

Answer 12

Bij de geboorte is de aorta een meer musculeuze arterie die in de loop van de tijd meer elastisch wordt.

Question 13

Waar bestaat de vaatwand uit?

Answer 13

• Tunica intima
• Tunica media
• Tunica adventitia/externa

Question 14

Waaruit bestaat de tunica intima?

Answer 14

• Endotheelcellen (deze is overal en essentieel anders gaat het bloed alle kanten op)
• Een subendotheliale laag/ruimte (gladde spiercellen en vezels (niet te zien)
• Een lamina elastica interna, deze laag is niet (goed) te zien bij venen;

Question 15

Waaruit bestaat de tunica media?

Answer 15

• Gladde spiercellen (circulair gerangschikt);
• Elastische lamellae/vezels (in wisselende hoeveelheden);
  o Geen fibroblasten (de extracellulaire vezels zijn afkomstig van gladde spiercellen);
• Lamina elastica externa
• Hele dunne laag

Question 16

Waaruit bestaat de tunica adventitia/externa?

Answer 16

• Bindweefsel (vooral collagene vezels/longitudinaal);
• Vasa vasorum (bloedvaten voorzien de grotere vaten van bloed t/m buitenste deel media (meer in venen))
• Nervi vascularis (betrokken bij vasoconstrictie en vasodilatatie).

Question 17

Hoe veel elastine bevatten de verschillende arteriën?

Answer 17

De elastische arterie bevat veel elastine en kan daardoor goed druk opvangen. De musculeuze arterie, arteriool en vene bevatten opeenvolgend steeds minder elastine. In de arteriolen zien we het grootste drukverschil.

Question 18

Wat is de bloedflow per vaattype?

Answer 18

De bloedflow in de arteriën is relatief hoog, daalt snel naarmate de arteriën vertakken, de bloedflow is laag in de capillairen en wordt weer hoger in de venen.

Question 19

Wat is de diameter per vaattype?

Answer 19

De diameter in de arteriën is groot, in de capillairen erg klein en in de venulen juist weer groter dan in de arteriën.

Question 20

In welk vaattype is het oppervlak en volume het grootst?

Answer 20

Het oppervlak van de capillairen is het grootst en het volume is het grootst in de venen.

Question 21

Welke drie typen arteriën zijn er?

Answer 21

1. Elastische arteriën
2. Musculeuze arteriën
3. Arteriolen

Question 22

Wat zijn kenmerken van de elastische arteriën?

Answer 22

• Grote arteriën, zoals de aorta.
• Bevatten ook grotere tunica media.
• Op histologische afbeeldingen zien we meer zwarte draadjes, dit is de elastine:

Question 23

Wat zijn kenmerken van de musculeuze arteriën?

Answer 23

• Middelgrote arteriën; meeste benoemde arteriën in het lichaam.
• Bij de musculeuze arteriën zie je de lamina elastica interna en externa beter, omdat de musculeuze arterie minder elastine bevat;

Question 24

Wat zijn kenmerken van de arteriolen?

Answer 24

• Deze zijn erg klein en de tunica media is 1 - 3 spierlagen dik.
• De arteriolen zorgen voor de bloeddrukregulatie.

Question 25

Wat is een pericyt?

Answer 25

Een gladde spiercel om een capillair, functie: steuncel

Question 26

Feitjes over capillairen

Answer 26

• Heeft geen tunica intima/media/adventitia, alléén endotheellaag
• Capillairen zijn een stuk kleiner dan de arteriolen: 4-10 micrometer diameter.
• Gemiddelde lengte van slechts 50 micrometer.
• Ze vormen 90% van de vasculatuur in het lichaam.
• Alle lengtes bij elkaar: 100.000 km aan capillair
• 5000 m2 oppervlak

Question 27

Wat doet het bloed in de capillairen?

Answer 27

Normaal gesproken voeren de arteriolen het bloed aan. Het bloed stroomt door de capillairen en wordt vervolgens weer verzameld in de venulen.

Question 28

Welke drie typen capillairen zijn er?

Answer 28

• Continue capillairen
• Gefenestreerde capillairen
• Sinusoïden

Question 29

Wat lijkt sterk op capillairen en waarom?

Answer 29

Postcapillaire venulen lijken sterk op capillairen. Ze gaan over in medium-sized venen en vervolgens in grote venen. Alle venulen hebben een relatief groot lumen/oppervlak ten opzichte van de vaatwanddikte.

Question 30

Wat zijn de kenmerken van lymfevaten?

Answer 30

• Dunwandig;
• Voeren overtollig vocht uit weefsel af;
• Histologisch niet te onderscheiden van vene;
• Eindigen in ductus thoracicus en rechter ductus lymphaticus voordat ze in het bloed uitmonden.

Question 31

Hoe kun je venulen en lymfevaten van elkaar onderscheiden?

Answer 31

In venulen zitten wel rode bloedcellen en in lymfevaten niet.

Question 32

Waar spelen de meeste ziekteprocessen zich af?

Answer 32

In de arteriën, deze vangen namelijk de klappen op van het hart

Question 33

Wat is en welke twee vormen van arteriosclerose zijn er?

Answer 33

Arteriosclerose is verharding van de vaatwand. Dit kan excentrisch (een deel van de vaatwand) en concentrisch (helemaal circulair) zijn.

Question 34

Hoe noemen we excentrische arteriosclerose en wat doet dit?

Answer 34

Atherosclerose en dit vindt vooral plaats in de elastische en musculeuze arteriën. Het is een proces waarbij cholesterol aan de endotheellaag van het bloedvat ophoopt. Hierdoor gaat de anti-trombogene werking van de endotheelcellen verloren en ontstaan er bloedpropjes aan de plaque. Om de cholesterolophoping (= atheroom) heen ontwikkelt zich een laag spiercellen die ‘fibrous cap’ wordt genoemd.

Question 35

Wat gebeurt er, waar scheurt de fibrous cap vaak en waarom?

Answer 35

Als deze kap scheurt, ontstaat er een trombus en wordt het vat afgesloten. Vooral in de coronair vaten, aangezien de kap daar erg dun is.

Question 36

Waar zorgt atherosclerose voor?

Answer 36

Atherosclerose zorgt voor verstijving van de vaatwand en kan uiteindelijk leiden tot dissectie, ruptuur, aneurysma en een hartinfarct. Atherosclerose in de coronairen leidt tot een myocardinfarct, omdat de hartspier beschadigd raakt.

Question 37

Hoe noemen we concentrische arteriosclerose en wat doet dit?

Answer 37

• De Monckebergse media sclerose: verkalking van de vaatwand, vindt plaats bij de musculeuze arteriën en het probleem ligt dan in de tunica media.
• Arteriolosclerose: verharding van de arteriole, vindt plaats in de arteriolen en dit kan hyperplastisch zijn of met hyaline.

Question 38

Wat zijn de belangrijkste risicofactoren voor atherosclerose?

Answer 38

• Genetisch;
• Leeftijd;
• Geslacht (M›F, tot menopauze);
• Hyperlipidemie;
• Hypertensie;
• Roken;
• Diabetes Mellitus;
• Ontsteking

Question 39

Wat is een aneurysma en hoe ontstaat dit?

Answer 39

Een verdikking of verwijding in een bloedvat (vooral de tunica media laag) en ontstaat als gevolg van een verslapping van de vaatwand. Het bloed hoopt op in de holten en stolt daar als gevolg van de kapotte endotheellaag, als de verwijding te dik wordt, zal het bloedvat kapot knappen en ontstaat er een bloeding. Bij een aneurysma is er een risico op dissectie of ruptuur.

Question 40

Wat zijn de risicofactoren voor een aneurysma?

Answer 40

• Atherosclerose; –> met name abdominaal
• Hypertensie;
• Bindweefselziekten (Marfan, Ehlers-Danlos) –> met name thoracaal.

Question 41

Wat is een dissectie?

Answer 41

Bij een dissectie is er lekkage in de wand van een bloedvat, de tunica media en tunica intima laten los van elkaar waardoor het bloed tussen de lagen van de wand lekt. (Kleine scheur in tunica intima, bloed in de tunica media). Risico is ruptuur

Question 42

Wat zijn risicofactoren voor dissectie?

Answer 42

• Hypertensie;
• Bindweefselziekten (Marfan, Ehlers-Danlos);
• Tijdens zwangerschap, zeldzaam

Question 43

Wat is het windketeleffect?

Answer 43

Kracht waarmee bloed in circulatie wordt geslingerd wordt verminderd door elasticiteit (stijfheid) van de wand van de aorta, ontstaan constante bloedstroom (continue flow)