H2 Flashcards
Enculturatie
het proces waarbij cultuur wordt geleerd en doorgegeven van generatie op generatie
Symbool
iets verbaal of non-verbaal dat voor iets anders staat
Cultuur is geleerd: enculturatie
impliciete kennis
expliciete kennis
Cultuur is symbolisch
vermogen om symbolen te ontwikkelen en ermee te leren
Cultuur is gedeeld
- mensen als lid van groep
- verbindend
Cultuur en natuur
- Nature debat: zijn natuur en cultuur gescheiden werelden of elkaar beïnvloedende processen
- culturele mediëring van menselijke biologie
- mensen en natuur als natuurlijke omgeving
Cultuur is omvattend
cultuur omvat kenmerken die soms als alledaags of onwaardig worden beschouwd om serieus te worden bestudeerd
Cultuur als geïntegreerd geheel
- cultuur is duurzaam, geschiedenis speelt belangrijke rol
- samenhang tussen maatschappelijke domeinen
- cultuur niet gelijk aan begrensde eenheden
Core values/kernwaarden
sleutel-, basis- of centrale waarden die een cultuur integreren
Cultuur als functie/instrument (voor aanpassing)
- mensen passen zich aan met symbolische en technologische middelen
- culturele praktijken zijn functioneel voor sociale en psychologische behoeftes
Homonidae
de zoölogische familie die fossiele en levende mensen omvat
Homind
lid van hominide familie; elke fossiele of levende mens, chimpansee of gorilla
Homonins
hominide exclusief de afrikaanse apen; alle menselijke soorten die ooit hebben bestaan
Universele culturele kenmerken
generiek en algemeen bijv. biologisch bepaalde eigenschappen:
- langdurige kindafhankelijkheid
- constante sexualiteit
- leven in groeps/familie verband
Algemene culturele kenmerken
veel voorkomende overeenkomsten tussen verschillende maatschappijen
Specifieke culturele kenmerken
beperkt tot bepaalde groepen of regio’s
Reductionisme
het herleiden van een bepaald verschijnsel tot een dezelfde kern
(amerikaan: invidualistisch en hard werkend)
Systeem
bredere sociale constructen, maatschappelijke en culturele regel- en waardesystemen
Individuen (in systeem)
leren en interpreteren en manipuleren dezelfde regels op verschillende manieren
Agency
de acties die individuen, alleen of in groepen, uitvoeren bij het vormen en transformeren van een culturele identiteit
Practice Theory
- erkent dat individuen binnen een samenleving of cultuur verschillende maten van macht en invloed hebben om met hun motieven of intenties een cultuur te beïnvloeden.
↳ hangt o.a. af van gender, leeftijd, etniciteit en klasse.
- beschrijft hoe het systeem vormt hoe individuen reageren op externe impulsen, maar ook hoe een individu een actieve rol speelt in hoe een samenleving functioneert en verandert.
Ideal culture/ideale cultuur
- wat mensen zeggen wat ze doen of zouden doen
- “de officiële cultuur”
Real culture/echte cultuur
het feitelijke gedrag van mensen
Nationale cultuur
culturele kenmerken gedeeld door burgers van hetzelfde land
Internationale cultuur
culturele tradities die verder reiken dan de landsgrenzen
Subcultuur
verschillende culturele tradities geassocieerd met subgroepen in dezelfde complexe samenleving
Etnocentrisme
beoordelen van een andere cultuur met de eigen cultuur als standaard
Cultural relativism/culturele relativering
het idee dat gedrag niet beoordeeld moet worden door een standaard van buitenaf, maar in de context van de cultuur waarin het voorkomt
↳ methodologische aanpak: om een andere cultuur volledig te kunnen begrijpen, moeten we proberen te begrijpen hoe mensen in die cultuur over dingen denken
Human rights/mensenrechten
recht gebaseerd op rechtvaardigheid en moraliteit die verder gaat dan en superieur is aan bepaalde landen, culturen en religies.
↳creëert een dimensie van gerechtigheid en moraliteit die
boven landen, culturen of religies staat
Cultural rights/culturele rechten
rechten van religieuze en etnische minderheden en inheemse samenlevingen
Intellectual Property Rights (IPR)
de gedeelde kennis en de toepassing hiervan van inheemse groepen, die als doel hebben om de culturele fundering van elke samenleving te beschermen
Diffusie
het lenen van culturele tradities tussen samenlevingen
- Directe diffusie: wanneer twee culturen samen handelen, oorlog voeren of onder elkaar trouwen
- Gedwongen diffusie: wanneer een cultuur een andere onderwerpt aan zijn cultuur
- Indirecte diffusie: wanneer items van A naar C gaan, via B zonder enig direct contact tussen A en C
Acculturatie
een uitwisseling van culturele eigenschappen tussen groepen via direct contact
Independent invention/Onafhankelijke uitvindingen
het onafhankelijk ontwikkelen van dezelfde culturele eigenschappen binnen verschillende culturen
↳ Door dit proces ontwikkelen mensen in één samenleving oplossingen voor problemen die ook gevonden zijn in een andere, bijvoorbeeld landbouw
Globalisering
omvat processen die transnationaal werken om verandering te bevorderen in een wereld waarin naties en mensen steeds meer met elkaar verbonden en wederzijds afhankelijk zijn
- Globalisering als feit: het verspreiden en verbinden van productie, communicatie en technologie over de hele wereld
- Globalisering als ideologie en beleid: pogingen van internationale financiële grootmachten om een wereldwijde vrije markt te creëren voor goederen en diensten. Door deze financiële globalisering hebben landen minder controle over hun eigen economie