griekse tragedie

Question 1

stellingen toneel

Answer 1

• voldoende om een stuk te lezen
• niet lezen maar gezien worden (to theatron)
• niet gezien maar gespeeld worden (to drama)

Question 2

anthropologie: hoe keken atheners zelf naar een tragedie?

Answer 2

• vanuit religie
• politieke achtergrond
• bijdrage die ze zelf leveren

Question 3

religieuze festivals, wedstrijden (4)

Answer 3

1 olympische spelen-zeus-olijfkrans
2pythische spelen-apollo-laurierkrans
3nemeische spelen- zeus-selderijkrans
4isthmische spelen-poseidon-pijnboomkrans

Question 4

vomos

Answer 4

ordening

Question 5

fusis

Answer 5

(wilde) natuur

Question 6

Dionysus

Answer 6

• bewaker van de grens tussen ordening en natuur
• krans van klimop bladeren, pantervel en thyrsos staf (dennenappel op stok) en drinkbeker
• hij ging ook over planten die dood gingen in de winter en weer opbloeiden in het voorjaar
• god van vruchtbaarheid,dood en wijn
• de transcendente en extasis god
• geboren uit dijbeen van Zeus daarom diegene die 2 keer geboren werd
• bij dionysus is alles anders
• straft mensen die zich verzetten en over de grens gaan van vomos en fusis

Question 7

extasis,mania

Answer 7

buiten jezelf treden

Question 8

transcendere

Answer 8

oversteken

Question 9

mainades

Answer 9

volgelingen van Dionysus die in extase verkeren (heel dronken), altijd vrouwen

Question 10

sater,vruchtbaarheidsdemonen

Answer 10

half bok, half mens

Question 11

goros

Answer 11

dans (altijd in een groep)

Question 12

ontstaan van komedie en tragedie

Answer 12

534 v.c. leider laat uit koor iemand zich losmaken en begint te praten tegen koor (begin toneel)

Question 13

korufaios

Answer 13

leider van een koor

Question 14

upokrites

Answer 14

antwoorder

Question 15

tragaoidia

Answer 15

bokkenzang bij offeren

Question 16

komedia

Answer 16

een vorm van mime, gebarentaal in een dorp

Question 17

komos

Answer 17

optocht

Question 18

de dithyrambe

Answer 18

voorloper tragedie

Question 19

grote dionysia

Answer 19

festival, na panathenaia grootste festival

• grootste van de 4 dionysus festivals in athene
• feest van de polis (16000 zitplaatsen) van de staat
• maart-april voorjaar:
• zeeen werden weer bevaarbaar, nieuwe toneelstukken trokken bezoekers, bondgenoten attisch delische zeebond kwamen geld brengen, de polis toonde 7 dagen lang haar macht.
• op de akropolis

Question 20

wat er gebeurt tijdens de grote dionysia

Answer 20

• avond voor festival: intocht beeld van dionysus in theater
• dag 1: pro-agon = voorwedstrijd in odeion
• dag 2: pompe= een plechtige optocht, processie
• ephebe-parade soort dodenherdenking van jongens die dienstplicht hebben waarvan de vader gestorven is.
• dag 3,4,5 -triologie (3 tragedies)

Question 21

dithyrambe koren

Answer 21

uit elke demos (10) 1 koor met 50 jongens en 50 mannen dus 1000 deelnemers.

Question 22

productie: benodigdheden

Answer 22

• keuze van de toneelstukken
• aanwijzen choregen
• spelers
• koor
• publiek

Question 23

hoe stukken gekozen worden

Answer 23

• juli gaan dichters auditie doen bij stadsbestuurders
• kiest 3 dichters en stelde drie producenten en geldgevers 3000 drachmen ongeveer
• ook stelde ze gebouw decor en toegangsgeld
• staat betaalde acteurs 2/3 en de dichter/regisseur/componist

Question 24

archon

Answer 24

stadsbestuurders

Question 25

choregoi

Answer 25

producenten en mensen die geld geven

Question 26

leitourga

Answer 26

dienst aan de staat waartoe vermogende burgers verplicht waren

Question 27

architekton

Answer 27

gebouw,decor en toegangsgeld

Question 28

acteurs

Answer 28

• maximaal 3
• mannen
• protagonist
• deuteragonist en tritagonist
• figuranten
• wisselen van rol met maskers

Question 29

kofa prosopa

Answer 29

figuranten

Question 30

koor

Answer 30

• 12 a 15 man
• soms dialoog in koor
• formele dansen
• zang was langzaam, gedragen
• repeteerde maanden
• vaak emotionele themas, andere wereld dan die van de acteurs, medium tussen hoofdpersonen en publiek, vaak oude mannen,vrouwen en burgers van de polis
• geeft een soort van commentaar/uitleg op het stuk

Question 31

choros

Answer 31

dansplaats, dansers

Question 32

muziek

Answer 32

dubbele aulos(fluit, hobo achtig)
wisselend metrum (ritme)

Question 33

kostuums

Answer 33

• maskers

- kothornoi (schoenen met plateaus)

Question 34

publiek

Answer 34

• mannen,vrouwen,kinderen,slaven en buitenlanders mochten hierheen.
• hele dag zitten
• ordebewaarders
• teorikov=kijkgeld 3 obolen
• kregen een toegangsmuntje

Question 35

plaats

Answer 35

-theater was simpel
-theatron=zitplaatsen in theater
-theater uit natuuromstandigheden gemaakt
-orchestra= waar t koor stond
-gebouw van 2 verdiepingen voor de acteurs
acteurs en koor dus gescheiden

Question 36

2 attributen

Answer 36

mechane: hijskraan die god inbracht (die loopt natuurlijk niet duuuuh god)
hekkuklema: aangezien moorden off stage gebeurde was dat een soort rijtuig om het lichaam te laten zien, soort brancard.

Question 37

de grote 3

Answer 37

allemaal rond 480

• aischylos (conflict tussen mens en god)7/90
• sophokles (invoer 3e acteur, heldhaftig,koninklijke personages 7/130
• euripides (menselijke lot was samenspel van aanleg,eigen hartstocht en daden 18/92)

Question 38

formele aspecten van tragedie Aristoteles-poetica

Answer 38

• tragedie heeft een vaste indeling
• eenheid van tijd, plaats en handeling
• na 3de epeisodion peripeteia = plotseling dramatische omslag als gevolg van hamartia
• idealiter ook anagorisis=herkenning, onthulling identiteit
• dramatische ironie=publiek weet meer dan acteurs

Question 39

hamartia

Answer 39

een onbedoelde fout begaan ‘ik denk’ op SE

Question 40

katharsis (zuivering)

Answer 40

-genitivus subjectivus : zuivering van (ik dinges)
de polis raast uit
-genitivus objectivus: zuivering ten opzichte van (voor anderen een personage en zijn handelingen)
-medeleven
de polis oordeelt en vergeeft/verwerkt 21ste eeuw

Question 41

tragisch dilemma

Answer 41

tragedie is nooit zwart-wit daarom tijdloos
argumenten voor en tegen
medea: gezinsdrama en geweld