geologia 2 Flashcards
kontinenteen jitoa
300 milioi : PANGEA
zatitu eta banatu
frogak
1. geografiko : plaka kontinentalak elkar ahokatu
2. paleoklimatiko: kontinenteetan kasko glaziar baten arrastoak ikusgai
3. geologiko: harri formazioak hasiera jarraipena 2 kont desberdinetan
4. paleontologiko : garai bereko izakien fosilak 2 kont desberdinetan
alfred wegener jitoaren arazoa
ez zuen azaldu kontinenteen higiduren zergatia
ozeano hondoaren hedapena
ww2 sonarrak, underwater maps
dortsal ozeanikoak aurkitu
ozeano hondoko mendilerro handiak
HARRY HESS
plaken tektonikaren postulatuak
- litosfera banatuta= plaka litosferiko
- plaka ozeaniko exlusivo / mostly mixed
- 7 nagusi + 6 ertain + mikroplaka+++
- plakak higitu = ukitze ertzetan jarduera geologiko nagusi
dortsal ozeanikoen ezaugarriak
- jatorri bolkanikoko goraguneak = jarduera bolkaniko handia
- dortsaletik urrunago = harri zaharrago
- ez daude sedimentuz estalita ( urrunago sedimentu geruza lodiagoa)
- dortsalaren 2 aldeetan zerrenda paleomagnetiko simetrikoak
plaken tektoniken teoria
70-80’s
dortsal ozeaniko **HONDO OZEANIKO **berria sortzen ari
subdukzio eremuetan suntsitzen
- beste fenomeno azaldu : bolkanismo,orogenia,kontinenteen higidura,sismikotasuna
DINAMIKaren zegatia
- mantuko** konbekzio korronte ( gradiente** geotermiko)
- dortsaletan hondoratutako plaka arrastatutako lotutako plaka = dortsala etengabe zabaldu & aktibo
- kanpo nukleo konbekzio korronte BARNE NUKLEOKO BEROA kanporatu
GEOSFERAREN BEROA MANTENDU
- sorrerako hondar beroa
- mantuko material erradiaktiboen deskonposizio exotermikoa
- kanpo nukleoko burdina kristalizatzean beroa askatu - (burdina barne nukleora prezipitatu)
- konbek korronteek marruskadura = beroa askatu
- GRABITATEA = P = BEROA ASKATU
ertz dibergente
2 plaka banatu = dortsal ozeanikoa
1. materiala mantutik kanporatu ( pitzadura jarduera bolkanikoa)
2. basaltoa sortu
eraikitzaile
ebakidurazko ertzak
plakak elkar irristatu= falda eraldatzaile
1. jarudera sismiko
2. bolkanismo
3. harrien deformazio + konpresioa
pasiboak
ertz konbergente
talka = SUBDUKZIO EREMU
1. plaka dentsoena hondoratu
2. sismikotasuna eta bolkanismoa
suntsitzaile
ozeaniko-ozeaniko
- gaineko plakan ARKU IRLAK
- lurrikara/ tsunami intentsitate ertain/handiko
- hobi ozeaniko sakonak
ozeaniko-kontinental
- mendikate perikontinental (ANDES)
- lurrikara intentso
- hobi sedimentario PERIKONTINENTAL
kontinental-kontinental
- mendikate barnekontinental (himalaya)
- bolkanismorik ez
3.** LURRIKARA** SUPER FUERTES
luma termiko
behe mantuaren oinarritik igotzen den MATERIAL BEROKO korrontea
materialak kanpo nuk kontaktuan = d - = flotatu = mantua zeharkatu