Gelaagde rechtsorde Grondrechten (Thema 1-3) Flashcards

1
Q

Wat zijn grondrechten?

A

Fundamentele rechtsnormen die de strekking hebben het individu persoonlijke vrijheid en een menswaardig bestaan te verzekeren en die de handelingsvrijheid van met name de overheid beperken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wanneer eerste Grondwet? en wanneer eerste Grondwetswijziging

A

1814 - 1848

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de drie elementen van Grondrechten

A

De overheid dient zich met andere woorden in bepaalde opzichten te onthouden (respect), zij dient de rechten tussen burgers onderling te waarborgen (protect) en zij dient eventueel zelf faciliteiten te verschaffen (fulfill).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waar valt de Raad van Europa onder en welke verdragen hebben zij gemaakt?

A

Is internationaal - organisatie van 47 lidstaten en heeft EVRM en EHRM tot stand gebracht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is het toetsingsgebod?

A

De rechter moet de nationale wettelijke voorschriften die in strijd zijn met een ieder verbindende bepalingen van verdragen en besluiten strijden buiten toepassing laten. De Staat dient aan zijn verdragsverplichtingen te voldoen, verdragsconforme uitleg is voorkeur in plaats van toetsing (art. 93 en 94 Gw). Het EG-verdrag heeft een eigen rechtsorde in het leven geroepen; de lidstaten hebben hun soevereiniteit, zij het op een beperkt terrein, begrensd en een rechtsstelsel gecreëerd dat bindend is zowel voor hun onderdanen als voor henzelf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wanneer is een bepaling een ieder verbindend?

A

Als deze onvoorwaardelijk en voldoende nauwkeurig is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wanneer geldt een bepaling uit een internationaal verdrag voor een burger en/of overheid?

A

Voor de overheid geldt deze bepaling altijd, voor de burger enkel wanneer deze een ieder verbindend is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is het toetsingsverbod?

A

De Nederlandse rechter mag formele wetten niet toetsen aan grondwettelijke bepalingen, het Statuut en aan ongeschreven fundamentele rechtsbeginselen.
Het oordeel of een wet in strijd is met de Grondwet, komt aan de wetgever toe (art. 120 Gw).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe is het EHRM opgebouwd?

A

Het EHRM bestaat uit een onafhankelijke rechter uit iedere lidstaat. Leden worden voor de duur van 6 jaar gekozen. Eerst heb je de Kamer, vervolgens de Grote Kamer en binnen de Kamer heb je enkele Comité’s.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is de individuele klachtenprocedure?

A

Ieder natuurlijk persoon, organisatie of groep die beweert slachtoffer te zijn van een schending door één van de verdragspartijen van een van de rechten vastgelegd in het EVRM of de daarbij behorende protocollen, kan een verzoekschrift indienen bij het Hof (art. 34 EVRM).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn de vereisten voor het indienen van een verzoekschrift bij de individuele klachtenprocedure?

A
  • er moet sprake zijn van een vermeende schending van de rechten;
  • er moet sprake zijn van slachtofferschap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn de ontvankelijkheidsvereisten bij de individuele klachtenprocedure?

A
  • Alle nationale rechtsmiddelen moeten zijn uitgeput;
  • Niet anoniem;
  • Niet eerder onderzocht
  • Niet kennelijk ongegrond
  • geen wezenlijk nadeel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe kan het EHRM bepalingen uitleggen?

A
  • Autonome uitleg - houdt rekening met common ground
  • Dynamische uitleg (maatschappelijke ontwikkelingen)
  • Originalisme (zoals ten tijde van ontstaan is bedoelt)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Is Nederland een monistisch of dualistisch stelsel en wat betekent het?

A

Een monistisch stelsel, dit betekent dat verdragen een directe werking hebben voor de overheid, voor de burger enkel indien deze een ieder verbindend zijn verklaard.
Een dualistisch stelsel houdt in dat alle internationale verdragen omgezet dienen te worden in nationale wetgeving.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe hangen artikel 13 EVRM en artikel 35 EVRM met elkaar samen?

A

Artikel 13 stelt dat burgers recht hebben op een effectief rechtsmiddel. Dit is accessoir recht want wordt pas ingeroepen als andere rechten in het geding zijn.
Artikel 35 is de procedurele verwerking, alvorens burgers een klacht kunnen indienen, dienen zij het nationale recht te hebben benut.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is het verschil tussen artikel 6 EVRM en artikel 13 EVRM?

A

Bij artikel 13 EVRM is inmenging door een rechter niet noodzakelijk (kan ook arbitrage), bij art. 6 EVRM wel. Wel gelden er voor art. 13 EVRM procedurele waarborgen en bevoegdheden:
- Een onafhankelijk standpunt – onpartijdigheid;
- De instantie beschikt over de mogelijkheid om een bindend besluit te nemen;
- Instantie moet niet alleen alle geschilpunten die zijn gerezen onderzoeken, maar moet ook een oordeel kunnen geven.
Art. 6 EVRM is een lex specialis van art. 13 EVRM –> art. 6 is verder uitgewerkt.

17
Q

Wanneer behoeven niet alle nationale rechtsmiddelen te zijn uitgeput zoals artikel 35 EVRM stelt?

A

Als de nationale rechtsmiddelen:
- bijzondere omstandigheden (bijvoorbeeld overheid is passief;
- onvoldoende effectief, het haalt niets uit.

18
Q

Wat is de margin of appreciation?

A

Lidstaten hebben een zekere beoordelingsvrijheid namens het EHRM bij hanteren van regels uit EVRM. Wanneer er een grote comon ground is, is deze kleiner en andersom.

19
Q

Omschrijf hoe de drie rechtslagen met elkaar in verhouding staan

A

Handvest is minimum van Grondwet, maar mag geen beperking van EU recht zijn (Melloni)
EVRM is minimum van Grondwet
EVRM is minimum van Handvest - Handvest legt uit conform EVRM

20
Q

Wanneer is het Handvest van toepassing?

A

Als de lidstaten het Unierecht ten uitvoer leggen.

21
Q

Wat is het verschil tussen een beginsel en een recht?

A

Recht = voldoende nauwkeurig geformuleerd om daar concrete verplichtingen uit de staat van af te leiden –> kun je afdwingen
Beginsel = eerder een beleidsdoel, minder concreet geformuleerd maar moet ooit tot uiting komen –> kun je niet afdwingen –> bepalingen hierover moeten worden gelezen in het licht van dit beginsel –> sturende werking, beleidswerking.

22
Q

Hoe kan en waarover kan het HvJEU uitspraak doen?

A

Middels een prejudiciële vraag welke gesteld dient te worden door de nationale rechters naar een uitlegging of geldigheid van de verdragen.