formy organizacji społeczeństwa Flashcards
pierwotne (forma historyczna )
*rozwijało się jeszcze przed powstaniem państwa
*możemy się domyślać, że władza była skupiona w ręku dorosłego mężczyzny, prawdopodobnie myśliwego
*Do rewolucji neolitycznej, tj. ok.8 tysiąclecia p.n.e społeczeństwa prowadziły koczowniczy tryb życia, przenosiły się z miejsca na miejsce w poszukiwaniu pożywienia
*Najczęstszym zajęciem było zbieractwo, rybołówstwo, myślistwo i łowiectwo
*Przejście do osiadłego trybu życia pozwoliło na zajęcie się hodowlą i uprawą roli
* W społeczeństwie pierwotnym podstawą były małe grupy plemienne, oparte na więzach rodzinnych
*Kultura tych społeczeństw, które jeszcze nie wykształciły pisma, przekazywana była ustnie
niewolnicze(forma historyczna)
*starożytna Mezopotamia, czy Rzym
*Niewolników pozyskiwano z trzech źródeł: niewola za długi, handel lub wojny
*Społeczeństwo było podzielone na kapłanów, urzędników, chłopów, niewolników i ich właścicieli
*Pracowali w rolnictwie i rzemiośle oraz jako służba domowa
*Kres społeczeństwa niewolniczego związany była z upadkiem Rzymu oraz rozwojem chrześcijaństwa
feudalne(forma historyczna)
*średniowiecze
* wyodrębniły się trzy najważniejsze stany tj. modlący – duchowieństwo, pracujący – chłopi i wojujący - rycerze
*Można też mówić o stanach uprzywilejowanych – właściciele ziemscy (feudałowie) i kler oraz o nieuprzywilejowanych – chłopi uzależnieni od swego pana
*Stosunki senior – wasal regulowały dokumenty np. akt komendacji
*Podstawową dziedziną gospodarki było rolnictwo, handel i rzemiosło
*większość mieszkała na wsi lub w małych powstających miastach
* Pod koniec średniowiecza wykształciła się w Polsce nowa grupa społeczna – szlachta, a mieszczanie wyraźnie podzielili się na patrycjat, pospólstwo i plebs
*Każda z grup społecznych wykształciła własną kulturę, dlatego można mówić o kulturze ludowej, dworskiej i wiejskiej
kapitalistyczne(forma historyczna)
*W wykształconych społeczeństwach kapitalistycznych wyraźnie wyodrębnił się podział klasowy: na robotników z dawnego proletariatu, właścicieli środków produkcji, czyli kapitalistów z dawnej burżuazji i klasę średnią - urzędników i drobnych wytwórców
*Podstawą gospodarowania był przemysł, w którym prace ręczną zastąpiły zmechanizowane maszyny, pojawiły się też nowe technologie
*Rozwój przemysłu spowodował proces urbanizacji, a co za tym idzie zmiany stosunków społecznych w mieście, oraz wędrówkę ludności ze wsi do miasta
* W XIX wieku powstawała kultura masowa, a w XX wieku na szeroką skalę nastąpił rozwój radia, prasy i telewizji
socialistyczne(forma historyczna)
*Zmianie uległa struktura klasowa, pojawiło się określenie “klasy pracującej” lub “ludu pracującego miast i wsi” do której teoretycznie należała władza. Faktycznie ster rządów przejęła elita partyjna
*W społeczeństwie socjalistycznym obserwujemy migrację z wsi do miasta w celu poszukiwania pracy, likwidację analfabetyzmu, oraz szeroki dostęp do kultury masowej
*Wszelkie oddolne inicjatywy jednostek były ostro zwalczane i nie tolerowane, upowszechniła się unifikacja w sposobie myślenia, a nawet w modzie
Industrialne(przemysłowe ,forma współczesna)
*rozwinęło się na przełomie XIX i XX w na terenie Europy Zachodniej i USA, stanowi fazę rozwoju społeczeństwa kapitalistycznego
*Za początek takiego społeczeństwa uznaje się stan, kiedy to 60 % obywateli jest zatrudnionych poza rolnictwem, np. banki, handel, służba zdrowia, nauka, przemysł
poindustrialne9forma współczesna)
*Alain Touraine i Daniel Bell
*Określenie to oznacza istnienie społeczeństwa wysoko rozwiniętego ekonomicznie, co wiąże się ze zmianami w technologii produkcji
*Na szerszą skalę wkracza komputeryzacja i robotyzacja, dlatego też większość ludzi zatrudniona jest w takich działach jak handel, usługi, ubezpieczenia
*Większość społeczeństwa omawianego typu zamieszkuje duże aglomeracje miejskie
*Rozwija się kultura masowa, dominującą rolę odgrywają massmedia. Omawiany typ społeczeństwa rozwinął się w Europie Zachodniej i USA po II wojnie światowej
społeczeństwo globalne
*Herbert Marshall McLuham
*Społeczeństwo globalne oznacza istnienie na całym globie tych samych struktur (“globalna wioska”), wysoki stopień rozwoju cywilizacyjnego, zacieranie granic pomiędzy państwami, działalność wielkich korporacji o zasięgu ogólnoświatowym
*Proces powstawania społeczeństwa globalnego nazwany jest globalizacją (pojęcie to również odnosi się do gospodarki i oznacza łączenie gospodarek współczesnych państw w wyniku swobodnego przepływu kapitału)
*Cechą charakterystyczną dla gospodarki globalnej jest powstawanie korporacji międzynarodowych i integracja ekonomiczna zachodząca pomiędzy państwami na całym świecie
* Zjawiskiem towarzyszącym społeczeństwu globalnemu jest macdonaldyzacja kultury, czyli przejmowanie zachowań i wzorców ze Stanów Zjednoczonych
Informacyjne(forma współczesna)
*kolejny etap rozwoju społeczeństwa kapitalistycznego
*Cechą podstawową tego rodzaju społeczeństwa jest zarządzanie informacją, szybki jej przepływ i przetwarzanie
*Najważniejszym towarem w społeczeństwie informacyjnym jest informacja
*kryteria:
-powszechny dostęp do technik komunikacyjnych i informacyjnych, Internetu,
-powstanie i funkcjonowanie sieci umożliwiającej dostęp do wszystkich operatorów i usługodawców,
zdolność łączenia się i przetwarzania danych,
-kompatybilność, czyli zdolność współpracy wszystkich urządzeń niezależnie od miejsca pobytu ludzi obsługujących urządzenia
-
inne
*Karl Popper(otwarte)
-dominują w społeczeństwie zasady wolności i odpowiedzialności jednostki, jest dużym zakresem swobód politycznych, powszechna sprawiedliwość i poszanowanie praw
-Panuje pluralizm myśli, idei i tolerancja
*zamknięte:
-panują sztywne normy i ograniczenie wyborów dokonywanych przez jednostkę
*społeczeństwo konsumpcyjne(społeczeństwo nowoczesne)
-nadrzędnym celem jest zwiększenie się jakości życia względem czasów dawniejszych, poprzez konsumpcję, a inne aspekty życia, takie jak moralność, polityka, obyczaje, podporządkowują się jej
