Farmakolojiye Giriş Ve Temel Prensipler Flashcards
in vitro
Canlı dışında, tüpte, yapay.
in vivo
Canlıda, hücrede.
in silico
Sanal ortamda, simülasyonda.
Radikal tedavi
Hastalığın hem belirti hem de sebebini ortadan kaldırır.
Palyatif - Semptomatik Tedavi
Hastalığın nedenini ortadan kaldırmadan sadece belirtileri (semptomları) ortadan kaldırır.
Farmakodinami
İlacın vücuda ne yaptığı, vücuda etkisi. Fizyolojik, kimyasal vs.
Farmakokinetik
Vücudun ilaca ne yaptığı. İlacın vücutta başına gelen ADME (absorbsiyon-emilim, distribüsyon-dağılım, metabolizma-biyotransformasyon, eliminasyon-atılım)
Terapötik
Tedaviye yönelik
Farmasötik
Eczacılık
Antipiretik
Ateş düşürücü
Antitusif
Öksürük iyileştirici
Analjezik
Ağrı kesici
Diüretik
İdrar söker
Advers etki
İstenmeyen etki, yan etki.
Atropin
Eskiden kadınların göz bebeklerini genişletmek için kullandıkları zehir. Güzelavrat otundan üretilir.
Klinik araştırma dönemleri - faz 1
SAĞLIKLI GÖNÜLLÜ (20-80 tane). Artan dozlarda ilaç verilir tolerabilite ve toksisite ölçülür. Biyoyararlanımı ölçülür. “Güvenli doz aralığı” çıkartılır.
Klinik araştırma dönemleri - faz 2
HASTA GÖNÜLLÜ (200 tane). İlacın optimal dozu ve “terapötik doz aralığı” bulunur.
Yan etki profili bulunur.
Klinik araştırma dönemleri - faz 3
Gönüllü hasta, ÇOK MERKEZLİ ve ÇOK ULUSLU araştırma. RUHSAT BAŞVURUSU. Yeni hasta popülasyonu yeni veriliş yöntemleri, yeni farmasötik şekiller. “yeni”
Klinik araştırma dönemleri - faz 4
Ruhsatlı ürünlerin onaylanmış endikasyonları, izinli ürünlerin ise etkinliğinin incelenmesi.
Farmakovijilans
Farmakon: ilaç, vijilans: uyanık olmak demektir.
İlaçların her türlü istenmeyen etkilerinden korunmak için yapılan geribildirim/şikayet.
4 farmakovijilans örgütü
Sağlık bakanlığı,
İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu,
Risk Yönetimi Daire Başkanlığı
Türkiye Farmakovijilans Merkezi TÜFAM