Farmacologie HF 1 Flashcards
Benoem de klassen van AB
-
Beta lactam AB
- Penicilines
- o Penicillinase-gevoelige
- o Penicillinase-resistente
- o Aminopenicillines
- o Amoxicilline plusClavulaanzuur
- Cefalosporines
- Eerste generatie
- Tweede generatie
- Penicilines
-
Macroliden -→ -mycine ( claritromycine)
- Erythromicine
- Neomacroliden
- anderen
- Tetracycline -→ cycline (doxycycline)
- Aminoglycosiden (Niet kennen, Hospitaal gebruik)
- Clindamycine en Lincomycine
- Chinolonen -→ -oflaxacine (ciprofloxacine)
-
Co-trimoxazol -→ urinewegen
- combination van trimetoprim en sulfonamiden
-
Urinaire AB
- Nitrofuranen
- Trimethoprim
- Fosfomycine
-
TBC behandeling (Globaal kennen)
- Isoniazide
- rifampicine
- pyrazinamide
- ethambutol
Wat zijn antibiotica (AB)?
Dit zijn middelen die werkzaam zijn tegen infecties veroorzaakt door bacteriën.
vb van infecties zijn
Otitis (oorontsteking algemeen)
Meningitis (hersenvliesontsteking)
Pneumonie (longontsteking)
Diarree
Wat is de algemene doel van AB
Om de bacterie te doden of hun groei te remmen
Bactericide
Doden van bacteriën
Bacteriostatisch
groei remmen van bacteriën
Wat is een bacterie?
Dit zijn eencellig organismen met een CW dat zich vermenigvuldigt na delingsprocessen.
Mensen hebben geen CW
Commensalen
Onschadelijke bacterien voor de mens.
Voorbeelden zijn:
- Darmflora in de darm (aka probiotica)
- vaginale bacterien
- bacterien op de huid
Pathogenen
Bacterien die schadelijk kunnen zijn voor de mens en allerlei ziektes verwekken.
Toxines
Afvalstoffen die giftig kunnen zijn (toxisch)
Pyrogeen
Koortsverwekkend
Breed- en smalspectrum AB
Breedspectrum werken tegen veel soorten bacterien
Smalspectrum werken tegen bepaalde soorten bacterien
Wat is nadeel van breedspectrum AB?
Nadeel is dat de goede bacterien ook worden gedood omdat de AB niet specifiek tegen de schadelijke bacterien werkt. Hierdoor zullen de probiotica in de darm ook gedood worden, waardoor je Diaree krijgt
Antibiogram
Aankaarten van werking van verschillende AB op je staal.
Verschillende schijfjes van AB (in wit) worden op de voedingsbodem (petrischaal met agar) en bacterie van patient wordt geincubeerd.
De aanwezigheid en grootte van de “blanke” cirkel rondom de witte AB schijfjes bepaald hoe goed de AB werkt tegen de bacterie die je test
Resistentie en kruisresistentie
Als een bacterie ongevoelig voor een AB dan spreekt men van resistentie
Al een bacterie ongevoelig is voor een bepaalde soort AB dan is hij dat vaak ook voor alle andere AB van diezelfde of aanverwante groep.
Bv resistentie voor peniciline (beta lactam) dan ook voor cefaloosporines die ook een beta lactam ring hebben
Sensibilisatie en kruissensibilisatie
= als een persoon overgevoelig is voor een bepaalde soort AB
(allergisch)
Als men overgevoelig is voor een bepaalde soort AB dan is men dat vaak ook voor alle andere AB van diezelfde of aanverwante groep (cfr. penicilline en cefalosporine)
Gebruiksvoorwaarden van AB
Nooit AB bij virale infecties (want dat is nutteloos)
In de meeste gevallen AB kuur volledig uitnemen
Duur van de kuur moet voldoende lang zijn
Inname frequentie respecteren (vb 3 maal daags om de 8 uur)
Correcte dosis innemen
Ogenblik van de inname moet correct zijn (vb voor of na eten)
Indien na 3 dagen geen beterschap dna arts contacteren
Abcessen (holte met pus en etter) -→ draineren
NW van de AB (algemeen) en welke preventieve maatregelen kan je doen
Diarree bij breedspectrum AB - komt door de niet selectieve vernietiging van bacterien door breedspectrum AB waardoor ook de goede darmflora vernietigd worden
Gelijktijdige inname van Yoghurt of probiotica met het AB
Bevordering van Schimmelgroei. Dit komt doordat er minder competitie is voor de voedingsstoffen omdat de bacterien vernietigd worden. De schimmels zullen blijven bestaan bij gebruik van AB.
Een vb van veel voorkomende schimmelinfecties is Candida-infecties ter hoogte van mond en vagina
Allergische reacties:
jeuk, roodheid, zweling en allergische schock
Onderverdeel de Beta lactam AB
Penicilines
- Penicillinase gevoelige
- Penicillinase resistente
- aminopenicilines
- Amoxicilline + clavulaanzuur
Cefalosporine (hier onthouden dat elke generatie omhoog sterker en beter werkt)
- Eerste generatie
- tweede generatie
Wat is beta lactamase
In biochemie is de naamgeving van enzymes (EZ) vrij gemakkelijk en niet zo gek als in de farmacie wereld.
Eerst wordt het doelwit van genoemd van het EZ en daarachter wordt “-ase” gezet als aanduiding dat je te maken hebt met een EZ
- bv. Lipase -→ EZ want -ase en doelwit is Lipiden dus dit is een EZ dat lipiden afbreekt/omzet
- Bv. ATPase -→ EZ want -ase en doelwit ATP dus is een EZ dat ATP afbreekt/omzet
In geval van Betalactamase:
- EZ want -ase en doelwit is beta-lactam
Beta lactam ring is een chemische groep dat penicilinnes en cefalosporines hebben (zie p. 7 en p. 10).
Beta lactamase is een EZ dat bacteriën kunnen maken om te kunnen overleven tegen AB die ene Beta-lactam hebben.
Je hebt AB die niet tegen dit EZ (betalactamase) kunnen en je hebt AB die er wel tegen kunnen en deze noemen beta-lactamase resistent
Dit principe kan je ook toepassen voor het EZ penicillinase - dit is een EZ die bacterien kunnen maken met als doelwit Peniciline
Wat is bactercide en bacteriostatisch
bactericide is bacterie dodend
bacteriostatisch: remt de groei van de bacterien waardoor het lichaam de resterende bacterien zelf kan vernietigen
Wat is het werkingsmechanisme van Penicillines?
Ze hebben een bactericide werking die steunt op de verhindering van de celwandsynthese (CW).
Omdat de bacterie geen CW kan maken zullen ze gaten krijgen in hun wand waardoor water naar binnen kan en de bacterie gaan opblazen door het water.
Wat zijn de NW van penicilline AB
Denk aan de algemene NW van AB
Maaglast en diarree -→ goede darmflora gaat ook dood
Jeuk, huiduitslag en allergische reacties -→ allergie tegen peniciline
anafylactische schock -→ hele erge vorm van allergische reactie
Schimmelinfectie -→ AB dood de bacterien waardoor de schimmels alleen overblijven en zij de kans krijgen om veel ongestoord te groeien