EXAMEN Flashcards
Vr 1-7, Za 7-15, Zo 15-23, Ma 23-30, Di 30-38, Wo 38-46, Do 46-53, Vr 53-61, Za 61-69, Zo 69-76, Ma 76-84, Di 84-92, Wo 92-100
Geef een synoniem voor de geslachtsgemeenschap.
coïtus
Hoe zijn de vrouwelijke geslachtsorganen opgebouwd?
- eileider
- eierstok
- baarmoeder
- baarmoederhals
- vagina
Wat zijn de vruchtbaarheidsfases van een vrouw en wat gebeurt er in elke fase?
Fase 1: menstruatiecyclus
- baarmoederslijmvlies afgebroken
Fase 2: eicelrijping
- in eierstok
- eicel rijpt + aanmaak baarmoederslijmvlies
Fase 3: eisprong = ovulatie
- eicel komt vrij
Fase 4: innesteling?
- geen: baarmoederslijmvlies sterft af
Wat vangt de vrijgekomen eicel op?
de eitrechter = uiteinde van eileider
Wat is een zygote?
de kern van de zaadcel versmelt met de kern van de eicel, dit noemen we ook wel een bevruchte eicel
Hoe ontwikkelt een zygote?
- de zygote splitst zich een aantal keer in dochtercellen
- innesteling in baarmoeder
Hoelang na de ejaculatie kunnen zaadcellen in het vrouwelijk lichaam blijven?
3-5 dagen
Hoelang overleeft een eicel?
1 dag
Wanneer is de vruchtbare periode van een vrouw?
tussen de 9de en 16de dag na het begin van de menstruatie (ovulatie is 14de dag)
Wat is de buitenste cellaag van een zygote?
moederkoek / placenta
Wat zijn de binnenste cellen van een zygote?
vruchtzak
Wanneer spreken we van een embryo?
12 dagen na bevruchting (innesteling is compleet)
Hoe ontwikkelt de embryo?
- opname voedingsstoffen
- aanleg basisorganen
(bv. zenuwstelsel, hart, hersenen, ruggenmerg)
Wanneer spreken we van een foetus?
10 weken na de bevruchting (alle organen gevormd)
Hoe ontwikkelt de foetus?
- groei
- gewicht
- afwerking organen
(navelstreng, moederkoek, CZS)
Wat is de functie van de navelstreng?
opname voedingsstoffen + afgifte afvalstoffen
Wanneer is de foetus volledig ontwikkeld?
38 weken na de bevruchting
= 40 weken zwanger (2 weken eicelrijping)
Wat is verminderde vruchtbaarheid?
wanneer men probeert zwanger te worden en dit na 1 jaar nog niet gelukt is
Som enkele oorzaken op die kunnen meespelen in het bemoeilijken van de zwangerschap.
Eileiders zijn afgesloten, vorm van de baarmoeder wijkt af, vrouw heeft geen eisprong, verminderde kwaliteit van zaadcellen
Wat gebeurt er bij Timed intercourse (TI)?
- Meest vruchtbare periodeachterhalen
- Beste moment om seks te hebben achterhalen
- Vaginale echografie en bloedonderzoek
- Natuurlijke bevruchting
Wat gebeurt er bij intra-uteriene insemenatie met eigen sperma (iui)?
> Opvolging cyclus vrouw
Voorbehandeling sperma
- Afvalstoffenverwijderen
- Geconcentreerd
Natuurlijke bevruchting in het lichaam na inbrengen zaadcellen via een katheter
Hoe noemt het als je intra-uteriene insemenatie doet met donorsperma?
k.i.d. -> kunstmatige inseminatie met donorsperma
Wat gebeurt er bij in-vitrofertilisatie (ivf) en intracytoplasmatische sperma injectie (icsi)?
- bevruchting gebeurt buiten het lichaam in een laboratorium in glazen schaaltjes
- fases:
1) hormoonbehandeling
2) eicelpunctie
3) fertilisatie = bevruchting (IVF / ICSI)
4) embryotransfer
Wat is het verschil tussen in-vitrofertilisatie en intracytoplasmatische sperma injectie?
- concentraat sperma bij ivf
- één spermacel rechtstreeks in eicel bij icsi -> wordt gebruikt wanneer de zaadcellen het zelf niet kunnen
Wat gebeurt er bij pre-implantatie genetische screening / diagnostiek (psg en pgd/pgt)?
- enkel bij drager van erfelijke aandoening uitgevoerd
- na ivf of icsi behandeling
- bevruchting buiten het lichaam
Wat is niet-ioniserende straling?
- lage energie-inhoud
- niet schadelijk
- bv. elektromagnetische golven met lange golflengten, lage frequentie
Wat is ioniserende straling?
- hoge energie-inhoud
- schadelijk
- bv. elektromagnetische golven met korte golflengte en hoge frequentie
- beschadigt DNA door ionen
- risico hangt af van stadium zwangerschap, duur van blootstelling en stralingsdosis
Zijn radioactieve stralen ioniserend of niet-ioniserend?
ioniserend
Geef voorbeelden van radioactieve straling
bv. kerncentrales, kosmische stralingen, medische toepassingen
Geef een voorbeeld van een medische toepassing van radioactieve straling
- CT-scan: maakt gebruik van röntgenstralen (maakt foto’s van dwarsdoornede van organen en weefsels)
- Radiotherapie: behandeling met ioniserende stralen (röntgenstralen) om kankercellen te vernietigen of de groei van kankercellen te vertragen
Hoe wordt een behandeling gedaan tijdens zwangerschap?
- uitstel
- extra voorzorgsmaatregelen (loden schort)
Wat zijn hormoonverstoorders?
= lichaamsvreemde stoffen die de werking van biologische processen in ons lichaam ontregelen en schadelijk zijn
bv. verpakking, speelgoed, verzorgingsproducten, kleren, pesticiden, milieuverontreiniging met kwik of cadmium, …
Wat zijn de gevolgen van hormoonverstoorders?
schildklieraandoening, borstkanker, laag geboortegewicht, ontwikkelingsstoornis, obesitas, diabetes, prostaatkanker, laag aantal zaadcellen
Wat is de invloed van luchtverontreiniging?
- verhoogde opname van fijn stof: vroeggeboorte en laag geboortegewicht
- vroeggeboorte: invloed op de niet ontwikkelde longen baby
-> verhoogde kans op astma en longziekten
Als de welvaart stijgt, dan stijgt / daalt het aantal kinderen?
Als de welvaart stijgt, dan daalt het aantal kinderen.
(meer welvaart -> afneming vruchtbaarheid vrouw -> daling van aantal kinderen)
Tot welke welvaartsziekten leidt hoge welvaart?
- diabetes type 2
- obesitas
- stress
Hoe werkt stress?
bijnieren maken hormoon cortisol (stresshormoon)
Wat gebeurt er bij te veel stress?
- draagkracht van individu wordt overschreden
-> gevolg: verminderde vruchtbaarheid en zwangerschapsproblemen (vroeggeboorte en te laag geboortegewicht)
Welke vaccins zijn er in België verplicht?
tegen polio en kinderverlamming
Wat zijn de voordelen van vaccins?
- helpt het kind
- helpt de groepsimmuniteit
Waarom krijgen zwangere vrouwen geen vaccins met levende of afgezwakte virussen / bacteriën? Geef voorbeelden van zo’n vaccins.
- omdat hun immuunsysteem anders reageert
- bv. mazelen, bof, rubella, windpokken