Evolutie en dierlijk bewustzijn Flashcards
Reverend William Paley
Dingen zijn gedesigned –> er moet dus ook een designer zijn met een bewuste intentie
- God is de designer –> godsargument van design
Charles Darwin (The Origin of Species)
Mindless design –> Er is geen designer, designs zijn onbewust
- survial of the fittest
–> natuurlijke selectie en voortplanting
Ideeën over bewustzijn worden ondersteund dus Lamarck > Darwin
Daniel Dennett (evolutie)
Evolutie als algoritme
- Blinde variatie –> selectie –> erfelijkheid –> graduele verandering
- Adaptieve eigenschappen: zijn een variatie op een eerdere vorm, zijn erfelijk en verbeteren reproductief succes
Lamarck (evolutie)
Variatie is bewust –> via bewust streven ontstaat de gunstige eigenschap die erfelijk is
- Giraf strekt zijn nek om bij eten te komen, nek wordt langer en van nakomelingen ook
Ideeën over bewustzijn worden ondersteund dus Lamarck > Darwin
De moderne synthese
Genetica + Darwins natuurlijke selectie
Panadaptationisme
De misvatiing dat alle eigenschappen van levende organismen adaptief zijn
Klopt niet, want:
- sommige eigenschappen zijn adaptief en voordelig voor overleven
- maar sommige eigenschappen komen voort uit lichamelijke limieten of willekeurige krachten
- en sommige eigenschappen zijn nutteloos maar blijven beestaan omdat ze ooit nuttig waren en niet zijn uitgeroeid, of verbonden zijn met eigenschappen die wel een functie hebben
Genetica
Variatie is mutaties en recombinaties van genen (willekeurig)
Graduele verandering = willekeurige gen variatie + selectie + erfelijkheid
Het probleem van andere geesten
Hoe weten we of andere organismen gedachtes, gevoelens en ervaringen hebben zoals wijzelf?
- gedrag en rapporteren
–> gebaseerd op fenomenaal bewuste ervaringen
–> dieren spreken niet en is gedrag wel vergelijkbaar (antromorfe interpretatie)
Antromorfe interpretatie
Menselijke eigenschappen aan dieren toekennen
Bewustzijn van dingen
- Alleen mensen zijn bewust (Descartes: dieren zijn onbewuste automata; Dennett: door afwezigheid taal is er geen illusie van bewustzijn
- Alle levende wezens zijn bewust
- Alle dingen hebben bewustzijn (panpsychisme)
- Bewustzijn bij bepaalde soorten bijv. zoogdieren
- Verschillende soorten van bewustzijn
Primaire/ sensorische bewustzijn
De capaciteit bewust te zijn van je omgeving –> sensorische input en motorische mogelijkheden
Secundaire/ reflexief bewustzijn
De capaciteit van bewust te zijn van je eigen bewustzijn en het hier/ heden te verbinden met toekomst en verleden
Het probleem van onvoorstelbaarheid
Thomas Nagel: what it is likeness
- kennen we niet echt
- alleen vanuit eigen (menselijke) perspectief
Wat it is like to be a frog
- wij lijken rijkere ervaring te hebben
- onoplettenheidblindheid en veranderingsblindheid (wij zijn ons dus ook niet overal van bewust)
Criteria voor bewustzijn
Greenfeld –> groter brein is meer bewustzijn (dan zouden olifanten bewuster zijn dan wij?)
- fysieke criteria
- gedragsmatige criteria
Fysieke criteria voor bewustzijn
Moeilijk te zeggen
- wat zijn de neurale correlaten van fenomenaal bewustzijn?
- Hetzelfde bij alle dieren? meervoudig realiseerbaar?
- Natuurlijke methode: Hoe ontdekken we de neurale correlaten, zonder toegang tot hun bewustzijn?
Gedragsmatige criteria voor bewustzijn
Bijv. bij pijn
- meervoudig realiseerbaar
- we weten nooit zeker
- stresshormoon bij weefselschade kreet -> pijn of alleen hormoon?
Flexibel en complex gedrag
- Plannen, leren, gecontroleerde actie, sociaal gedrag, … wijzen op subjectieve ervaring
- gevaar: intelligent gedrag als aanwijzing van bewustzijn nemen ( niet noodzakelijk verbonden: onbewuste, intelligente machines en beoordeeld door onze eigen soort intelligentie: herkennen we andere soorten wel?)
Gallup
Experiment voor bewustzijn
Mirror Self Recognition test (bij mensen tisen 18 mnd-3 jaar)
- Bewustzijn van het feit dat je een zelf, een ervarend subject bent –> refelxief
- Heyes: bewijst alleeen mirror guided body inspection
Povinelli
Theory of mind
- Het toeschrijven van mentale toestanden aan anderen –> gedachte lezen (Folk Psychologie)
–> Apen hebben waarschijnlijk geen theory of mind –> geen begrip voor belevingswereld/ perspectief van anderen
Hare, Call en Tomasello
Theory of mind
- Apen hebben geen theory of mind met mensen –> wel bij elkaar? herkennen dominantie in elkaar
Taalgebruik voor dierlijk bewustzijn
Gebarentaal bij apen
- verstaan taal en grammatica
- niet spontaan gebruiken –> alleen voor voedsel
- dus deep down hebben ze eigenlijk geen begrip
Humphrey
We hebben bewustzijn, maar wat is de functie ervan –> omdat het geëvolueerd is, moet het wel een functie hebben (panadaptiationistische opvatting)
Bewust inessentialisme
Flanagan beschrijft: bewustzijn hoefde niet te evolueren. We hadden ook zonder kunnen leven
Epifenomenalisme: bewustzijn is een machteloos bijverschijnsel van fysieke fenomenen –> Bewustzijn is veroorzaakt dooe breinprocessen, maar heeft zelf geen causale kracht
- qualia hebben geen functie
- Waarom komen fenomenale zombies niet voor? Evolutie kan geen onderscheid maken, dus fenomenale zombies hebben nooit bestaan
Bewustzijn heeft evolutionaire functies
Velmans: Zonder bewustzijn is het leven niets–> geen reden tot overleving (maar waarom dan qualia?)
Humphrey: bewustzijn heeft sociale functies
- mensen leven in complexe, sociale groepen
- gedrag van anderen begrijpen, manipuleren en voorspellen
- natuurlijke psychologie –> folk psychologen (zelf reflexief inzicht; inner-eye)
Bewustzijn heeft geen onafhankelijke functie
Bewustzijn is gekoppeld aan andere capaciteiten en mentale toestanden (adaptief)
Holligan en Oakley: Bewustzijn zorgt voor evolutionair voordelige sociale vaardigheden en communicatie
Bewustzijn is een illusie
oa. Dennett: Fenomenaal bewustzijn is een illusie, dus het evolutionaire vraagstuk is ook een illusie –> maar waarom bestaat deze illusie
Evolutionaire illusie
- Bewustzijnnsillusie is een nutteloos bijverschijnsel van andere, geëvolutioneerde capaciteiten
- Claxton: onze illusie van bewustzijn plaatst ons in een constante overdreven alertheid en stress - De bewustzijnsillusie is zelf adaptief: het biedt evolutionaire voordelen
- illusies kunnen functies vervullen (Müller-lyer)
- Illusie van bewuste zelf (metzinger): geloven dat je een continue eenheid bent, maakt dat je je wilt inspannen voor je toekomstige zelf
- Illusie van vrije wil (Vohs en Schooler): Geloof in vrije wil, ook al bestaat deze niet echt, doet ons moreel handelen
