europa xviii w Flashcards

1
Q

podaj powody eksplozji demograficznej w xviii w.

A

mniejsza średnia wiekowa kobiet wychodzących za mąż, upowszechnienie się kukurydzy i ziemniaków, poprawienie higieny, śmiertelności niemowląt, rozwijająca się służba zdrowia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wynalazek Edwarda jamesa

A

szczepionka przeciw ospie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

opisz rewolucje finansową w Anglii

A

wyeliminowanie z systemu skarbowego państwa prywatnych pośredników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

czym jest rewolucja przemysłowa

A

całokształt zmian technicznych, ekonomicznych i społecznych związanych z przejściem na produkcję zmechanizowaną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

wynalezienie Jamesa Watta

A

1769, maszyna parowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

czym jest proletariat przemysłowy

A

grupa społeczna robotników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

koncepcja fizjokratów

A

podkreślanie znaczenia sfery produkcji a nie handlu, ziemia i rolnictwo&raquo_space;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

koncepcja człowieka gospodarnego

A

Adam Smith, człowiek zawsze stara się wzbogacić, pracując z korzyścią dla siebie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wyjaśnij leseferyzm gospodarczy

A

państwo nie powinno ingerować w działalność gospodarczą jednostki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wymień główne idee oświecenia

A

rozum gwarantuje drogę do poznania prawdy, prawa naturalne każdego człowieka, tolerancja religijna, teizm deizm i ateizm, prawo do buntu itd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

koncepcje Jeana Jacquesa Rouseeau

A

koncepcja umowy społecznej, suwerenności ludu, dzieciństwo jako okres kształtowania człowieka, w otoczeniu przyrody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

autorzy wielkiej encyklopedii francuskiej

A

denis diderot i jean d’alembert

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

koncpecje Immanuela Kanta

A

poznanie następuje dzięki zmysłom i dzięki rozumowi, kształtuje moralność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

,,cogito ergo sum”?

A

myślę a wiec jestem, descartes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

koncepcja Monteskiusza

A

trójpodział władzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

najsławniejszy przeciwnik władzy absolutnej, pisał dramaty listy i Kandyta

A

Wolter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

czym były szkoły rycerskie

A

kształcą przyszłych oficerów i polityków, skupiają się na naukach językowych, matematycznych i wojskowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

data rozwiązania zakonu jezuitów i jej skutki

A

1773 r. ,przejęcie majątków i szkół zakonnych przez państwo i wprowadzenie szkół świeckich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

odkrycia Jamesa Cooka

A

zbadanie wybrzeży Australii, odkrycie wysp Fidżi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

wymień trzy wynalazki i ich autorów

A

Benjamin Franklin - piorunochron
John Harrison - chronometr morski
Gabriel Fahrenheit i Andres Celsiu - termometry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

kto opracował definijcę pierwiastka chemicznego

A

Robert Boyle

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

skonstruowanie balonu

A

bracia Mongolfier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

pierwsza bateria elektryczna

A

Alessandro Volta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

założenia literatury oświeceniowej i jej gatunki

A

pochwała dla ludzkiego rozumu, dążenie do doskonalenie człowieka, szyderstwo z podziałów stanowych, feudalnej obyczajowości; esej, powieść, artykuł prasowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

dzieło Diderota

A

Kubuś Fatalista i jego pan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

oświeceniowe książki podróżnicze

A

przypadki Robinsona Crusoe - Daniel Defoe, Johnathan Swift podróże Guliwera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

oświeceniowa powieść grozy

A

Henry Walpole zamczysko w Otranto

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

wyjaśnij sentymentalizm

A

nurt literacki sławiący uczuciowość i proste życie na łonie natury, z dala od zepsucia cywilizacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

powstanie Królestwa Wielkiej Brytanii

A

1707 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

wojna o sukcesje hiszpańską

A

1702-1714

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

lata trwania wielkiej wojny północnej i jej przyczyna

A

chęć ograniczenia hegemoni Szwecji na Bałtyku, 1700-1721

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

bitwa pod Połtawą

A

1709 r. wygrana Rosji nad Szwecją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

data i postanowienia pokoju w Nystad

A

1721 r., rosja zajmuje inflanty, prusy dostają pomorze zachodnie ze Szczecinem, dania dostaje holsztyn

34
Q

wydanie i termin sankcji pragmatycznej

A

1713, zmienia kraje habsburskie z unii personalnej w unie realną, dopuszcza żeńską linie do dziedziczenia

35
Q

daty wojny siedmioletniej

A

1756-1763

36
Q

termin cud domu brandenburskiego

A

zmiana na tronie rosyjskim, korzystnego dla Prus, dostają od Rosji Brandenburgie i Pomorze Zachodnie

37
Q

pokój w Hubertsburgu

A

kończy wojnę siedmioletnia, 1763, przepędzenie Francji z Ameryki Północej

38
Q

termin absolutyzm oświeceniowy

A

król jako filozof, pierwszy sługa państwa, któremu obywatele sami dają się rządzić, świecki charakter

39
Q

opisz politykę Fryderyka I Pruskiego

A

król Pruski w latach 1701-1713, Hohenzollern, poszerzenie granic o pomorze ze Szczecinem

40
Q

opisz politykę Fryderyka I Wilhelma

A

król Prus 1713-1740, Prusy państwem scentralizowanym, król sierżant, żelazna dyscyplina, merkantylistyczna polityka gospodarcza, reforma kantonowa - podzielenie kraju na kantony, obwody rekrutacyjne dla oddziałów wojskowych

41
Q

opisz politykę Fryderyka II Wielkiego

A

król Prus 1748-1786 r., wzrost znaczenia Prus, obowiązek szkolny 1763 r., zniesienie tortur, tolerancja religijna

42
Q

opisz politykę Marii Teresy

A

panuje 1740-1780, centralizuje państwo, powołuje Radę Państwa

43
Q

omów politykę Józefa II Habsburga

A

zlikwidował samorządy krajowe, ograniczył prawa Węgier, Belgii i Lombardii, poprawa sytuacji chłopów, rozbudowa szkół, ograniczenie wolności słowa, patent tolerancyjny 1781 r., ograniczenie kontaktu z Watykanem

44
Q

termin józefinizm

A

polityka austriacka, mająca na celu podporządkowania sobie kościoła

45
Q

reformy obyczajowe Piotra I Wielkiego

A

wprowadzenie mody niemieckiej, kultura palenia, golenia bród, inny kalendarz

46
Q

reformy ustrojowe i administracyjne Piotra I Wielkiego

A

ogłoszenie się cesarzem w2szechrusi w 1721 r., likiwdacja dumy bojarskiej, wprowadzenie senatu rządzącego 1711 r, przeniesienie stolicy do pteresburga

47
Q

reformy edukacyjne Piotra I Wielkiego

A

wprowadzenie przymusu szkolnego dla mężczyzn, utworzenie akademii nauk 1724 r.

48
Q

reformy wojskowe Piotra I Wielkiego

A

obowiązkowa służba wojskowa, reforma

49
Q

reformy skarbowe Piotra I Wielkiego

A

ograniczenie srebra w monecie, wprowadzenie nowych podatków

50
Q

omów politykę Katarzyny II Wielkiej

A

wprowadza szkołę dla kobiet, zakłada sierociniec, ,,filozof na tronie”, ustawa o Guberniach, zwiększenie terytorium Rosji, wzrost ludności, aktywne zamykanie cerwki

51
Q

polityka kolonialna Wielkiej Brytanii

A

13 koloni, gubernator na czele władzy wykonawczej kolonii, kolonie nie posiadają armii, odrębność Amerykanów od Brytyjczyków

52
Q

przyczyny buntu amerykańskiego

A

wprowadzenie opłaty stemplowej 1765 r., podniesienie ceł, no taxation without representation, brak swobody polityki po zakończeniu wojny siedmioletniej

53
Q

przyczyna i data herbatki bostońskiej

A

1773 r., uchwalenie prawa o herbacie, zatopienie ładunku herbaty brytjskiej w Bostonie

54
Q

I Kongres Kontynentalny

A

1774 r., stanięcie w obronie praw Massachusetts, powołanie do życia gwardii obywatelskiej

55
Q

bitwa pod Lexington

A

1775

56
Q

II Kongres Kontynentalny

A

1775 r, podjęcie walk przeciwko wielkiej brytanii, na czele delegat Jerzy Waszyngton

57
Q

deklaracja niepodległości

A

1776 r., Thomas Jefferson, odwołuje się do praw naturalnych, umowy społecznej, potępia politykę kolonialną, stwarza państwo stanów zjednoczonych

58
Q

bitwa pod Saratogą, Savanach i Yorktown

A

1777, 1779, 1781

59
Q

europejscy ochotnicy biorący udział w walce o niepodległość usa

A

Markiz de Laffayette, Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski

60
Q

oficjalne powstanie USA

A

pokój w Paryżu 1783 r.

61
Q

uchwalenie konstytucji USA

A

1787, usa jest fedracją, dwuizbowy Kongres, system prezydencki

62
Q

Karta Praw

A

1791, 10 poprawek do Konstytucji USA, zapisy gwarantujące wolności obywatelskie, słowa, druku oraz posiadania broni

63
Q

skutki rewolucji amerykańskiej

A

powstanie nowego mocarstwa, przykład dla innych kolonii, sens walki ustrojowej, egalitarne społeczeństwo demokratyczne

64
Q

najważniejsze przyczyny wybuchu rewolucji francuskiej

A

zadłużenie Francji, chłopi płacą świadczenia na rzecz państwa, krytyka przywilejów szlachty i duchowieństwa, stan trzeci nie ma realnego wpływu na politykę państwa

65
Q

powody i data powstania Zgromadzenia Narodowego/Konstytuanty i Gwardii Narodowe

A

Ludwik XVI chce wporwadzić podatek, zgromadzenie nobilów mu odmawia, zwołuje Stany Generalne w 1789 r, gdzie przedstawiciele stanu trzeciego obwołują się zgromadzeniem narodowym i lud paryża tworzy własną armię

66
Q

oficjalny początek rewolucji francuskiej

A

14 lipca 1789, zdobycie przez lud Bastylii

67
Q

działania rewolucjonistów

A

usuwanie urzędników, chłopi odmawiają płacenia czynszu, wielka trwoga na wsiach, Konstytuanta nadaje prawa osobiste chłopom, znosi podział na stany i zwierzchnictwo papieża

68
Q

Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela

A

1789 r, wydana przez konstytuante opisuje zasadę suwerenności narodu, prawa jednostki do buntu, wolności, własności

69
Q

uchwalenie pierwszej konstytucji w Francji

A

wrzesień 1791, Francja jest monarchią dziedziczoną, jednoizbowy parlament Legislatywę, cenzus majątkowy

70
Q

poglądy żyrondystów

A

prawa strona, umiarkowani, zwolennicy monarchii konstytucyjnej, gotowi do kompromisu, Jacques Borisot

71
Q

poglądy jakobinów

A

lewa strona, domagają się zniesienia monarchii, powszechnego prawa wyborczego, biedniejsza grupa społeczna, radykalna, konfliktowi, Jean Paul Marat, Maximilian Robespierre, Georges Danton

72
Q

skład I koalicji

A

Austria, Prusy, Rosja, Holandia, Hiszpania, Wielka Brytania

73
Q

otwarty konflikt rewolucjonistów francuskich z I koalicją

A

1792, porażka Francji mimo zgłoszenia powszechnego poboru do wojska

74
Q

ogłoszenie Francji republiką

A

1792, przez Konwent Narodowy

75
Q

stracenie Ludwika XVI i jego żony

A

1793 r.

76
Q

powstanie w Wandei

A

1793-1796

77
Q

przejęcie władzy przez jakobinów we Francji

A

1793 r, powstanie Komitetu Ocalenia Publicznego i Trybunału Konstytucyjnego, terror jakobiński

78
Q

założenia konstytucji jakobińskiej

A

1793 r., znosi cenzus majątkowy, gwarantuje dostęp do oświaty. nigdy nie weszła w życie, zmiana kalendarza, nazw ulic, ateistyczny kult Rozumu, ,,wolność, równość, braterstwo”

79
Q

przewrót termidoriański

A

27 lipca 1794 r., władze przejmują termidorianie czyli politycy umiarkowani

80
Q

Konstytucja roku III

A

1795 r., nowy system dyrektoriat, cenzus majątkowy, dwuizbowy parlament, 5osobowy dyrekoriat

81
Q

plusy rewolucji francuskiej

A

załamanie się absolutyzmu i feudalizmu, podstawy nowoczesnego państwa, ukształtowanie się wolnego rynku

82
Q

minusy rewolucji francuskiej

A

terror jakobiński, prześladowania kościoła, utorowanie drogi dla dyktatury Napoleona, rozruchy głodowe