Ethiek enzo Flashcards
4 ethische principes
- Niet schaden
- Weldoen
- Respect voor autonomie
- Rechtvaardigheid
Wat houd niet schaden in?
Met jou handelingen mag je niet opzettelijk kwaad doen
Wat zijn de 2 vuistregels van niet schaden?
Proportionaliteit
Subsidiariteit
Wat houdt proportionaliteit in?
De voordelen moeten opwegen tegen de nadelen
Wat houdt subsidiariteit in?
Er moet gekozen worden voor de minst ingrijpende handeling
Wat houdt weldoen in?
De handelingen die je doet moeten iemands welzijn bevorderen
Wat houdt respect voor autonomie in?
Iemand moet een eigen weloverwogen en goed-geïnformeerde keuze kunnen maken
Wat houdt rechtvaardigheid in?
Gelijke gevallen gelijk behandelen en ongelijke gevallen ongelijk behandelen
Wat houdt paternalisme in?
Het voorbijgaan van iemands wil in belang van de gezondheid van die persoon
Wat houdt zwak paternalisme in?
Handelen zonder de wil van iemand te weten
Wat houdt sterk paternalisme in?
Moedwillig tegen iemand’s wil in handelen
Wat zijn normen?
Concrete regels of handelingsvoorschriften die aangeven wat er in een bepaalde situatie gedaan moet worden of juist niet gedaan mag worden
Wat zijn waarden?
Nastrevenswaardige principes die door een bepaalde groep van mensen of samenleving worden gezien als op zichzelf nastrevenswaardige ervaringen/situaties/eigenschappen
Wat is moraal?
Het geheel aan normen en waarden
Wat is moreel?
Enerzijds dat wat behoort tot de moraal en anderzijds wat ‘juist’ wordt gevonden
Wat is amoreel?
Wat niet behoort tot de moraal
Wat is immoreel?
Dat wat ‘fout’ is
Wat houdt het utilisme in?
Je moet schaarse middelen zo verdelen dat de grootst mogelijke groep mensen er het meest mogelijk op vooruit gaat
Wat houdt egalitarisme in?
Schaarse middelen moeten zo worden verdeeld dat iedereen gelijk wordt aan elkaar
Welke 2 principes zijn belangrijk bij het egatilarisme?
- Max/min principe
- Nivellerend effect
Wat is het Max min principe?
De sterkste schouders dragen de grootste last
Wat is het nivellerend effect?
Meer gezondheidsdiensten worden aangeboden aan mensen in hogere gezondheidsnood
Wat zijn de traditionele doelen van de geneeskunde?
- Behoud van leven
- Bestrijding van ziekten
- Verlichten van pijn
Door welke 4 ontwikkelingen zijn de traditionele doelen van de geneeskunde veranderd?
- Schaarste
- Medicalisering
- Technologische ontwikkeling
- Het idee van de ‘maakbare mens’
Wat voor gevolgen kan medicalisering hebben?
- Ouderdomsprocessen als ziekte zien
- Iatrogene schade
- Overtesten, over-diagnosticeren
Wat zijn de 4 moderne doelen van de geneeskunde?
- Preventie van ziekte en letsel en bevordering en behoud van de gezondheid
- Verlichting van pijn en lijden veroorzaakt door aandoeningen
- Verzorging en genezing van zieken en zorg voor degenen die niet genezen kunnen worden
- Vermijden van vroegtijdige dood en nastreven van een vreedzame dood
Wat is illness?
De subjectieve ervaring van ziek zijn
Wat is sickness?
De sociale rol/aspect van ziek zijn
Wat is disease?
Het objectieve/biologische ziekteproces
Wat is de biostatische theorie van ziekte?
Gezondheid is het normaal fysiologisch functioneren van het organisme. Ziekte wordt gezien als statistisch sub-normaal functioneren
Wat is de negatieve definitie van gezondheid?
De afwezigheid van ziekte
Wat is de positieve definitie van gezondheid?
Een staat van compleet fysiek, mentaal en sociaal welzijn
Welke definitie van ziekte gebruikt de WHO?
De positieve definitie
Wat zijn voordelen van de biostatische theorie?
- Objectief
- Geldt ook voor andere soorten
- Past binnen de evolutietheorie
Wat is de holistische theorie van ziekte?
Gezondheid wordt gezien als het vermogen om adequaat te kunnen functioneren en zelf gestelde levensdoelen te verwezenlijken
Wat zijn voordelen van de holistische theorie?
- Sluit aan bij onze dagelijkse ervaring van ziek zijn
- Blik op mens als geheel
Wat zijn de nadelen van de holistische theorie?
- Niet toepasbaar op planten en dieren
- Gezondheid wordt gesubjectiveerd (hangt af van persoonlijke doelen)
Wat is de sociaal constructieve theorie van ziekte?
Ziekte is een normatief begrip, gezondheid is gewenst en ziekte is ongewenst
Wat is het Körper?
Lichaam als object, het lichaam wat je kunnen observeren (een lijk is een Körper)
Wat is het Leib?
Het lichaam als subject, het lichaam dat we ervaren als mens
