erfrecht Flashcards

1
Q

Wat is de huidige opvatting van het erfrecht?

A

Het erfrecht heeft een zuiver patrimoniale opvatting, namelijk de overgang van goederen en schulden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Begrippen: erfrecht?

A

geheel van de rechtsregels die de overgang regelen van het vermogen van de overledene (of decujus), naar een levende persoon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Begrippen: devolutie?

A
regels inzake erfovergang, regels die aanwijzen aan wie de nalatenschap toekomt 
° conventionele
° wettelijke
- geen uiterste wilsbeschikking 
°erfopvolging ab intestate/ ab intestaat
° erfopvolging bij versterf
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Begrippen: erfgerechtigde?

A

personen die op grond van de devolutieregels tot de nalatenschap worden geroepen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Begrippen: erfgenaam?

A

indien een erfgerechtigde erfbekwaam is en de nalatenschap aanvaardt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Begrippen: verkrijging iure hereditario?

A

op grond van hun hoedanigheid van aanvaardende erfgenaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Begrippen: verkrijging iure proprio?

A

op grond van overeenkomst (niet gekoppeld aan hoedanigheid van aanvaardende erfgenaam)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

begrippen: erfopvolging bij versterf:

A
  • orde: wat verdeelt erfgenamen in 4 groepen volgens bloedverwantschap
    ° afstammelingen
    ° ouders met broers en zussen ‘en hun afstammelingen’
    ° bloedverwanten in opgaande lijn (ook ouders als er geen broers en zussen zijn)
    ° ooms en tantes ‘en hun afstammelingen’
  • plaatsvervulling: ervoor overleden
  • erven uit eigen hoofde: dichtste graad en orde erven eerst
    erven bij staken: erven in plaats van overledene ouder
  • kloving: geen erfgenamen in 1ste en 2de orde –> nalatenschap in twee delen en verdelen over de kant van de moeder en de vader
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

begrippen: testamentaire erfopvolging?

A
  • legaat = schenking bij testament
  • testator = decujus
  • legataris = persoon die zal erven
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Het openvallen van de nalatenschap: wanneer valt een erfenis open?

A

art. 718 BW: erfenissen vallen open door de dood (fysieke, biologische dood)
de erfenis valt open op het ogenblik van het overlijden of de overschrijving van de verklaring van de afwezigheid
belang van het openvallen: de referentiepunten voor verschillende erfrechtelijke regels

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Het openvallen van de nalatenschap: wat is het bewijs van overlijden?

A

akte van overlijden die wordt opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand waar men is overleden op basis van een attest van de dokter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Het openvallen van de nalatenschap: wat bij verdwenen persoon?

A

art. 126 BW: overlijden van persoon verklaren:
persoon is verdwenen in een levensbedreigende situatie en het lichaam is niet gevonden of onherkenbaar
kan door alle belanghebbende
==> gerechtelijke verklaring van overlijden zorgt voor het openvallen van de nalatenschap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Het openvallen van de nalatenschap: wat bij afwezigen?

A

Wanneer afwezig? spoorloos maar niet levensbedreigend
- vermoeden van afwezigheid: art. 112-117 BW
° 3 maand niet verschenen in woon- of verblijfplaats
° een gerechtelijke bewindvoerder wordt aangesteld die instaat voor het beheer van de goederen
- verklaring van afwezigheid: art. 118-125 BW
° 5 jaar na vermoeden van afwezigheid
° of 7 jaar na laatste nieuws
° gelijkgesteld met overlijden: nalatenschap valt open

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Nalatenschap valt open in de woonplaats: welke woonplaats?

A

de laatste woonplaats van de overledene

art. 110 BW

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Nalatenschap valt open in de woonplaats: wat is een woonplaats?

A

de plaats waar de persoon zijn hoofdverblijf heeft

een hoofdverblijf: gewone verblijfplaats

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Nalatenschap valt open in de woonplaats: wat is het belang van de woonplaats?

A

het is van belang voor de territoriaal bevoegde rechtbank

en voor de IPR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nalatenschap valt open: wat zijn de formaliteiten?

A
  • financiële tegoeden worden geblokkeerd -> attest van erfopvolging
  • gehuwden en gemeenschappelijke rekeningen
  • verwittiging aan de ambtenaar van de burgerlijke stand voor de akte van overlijden
  • daden van voorlopig beheer
  • standpunt innemen als erfgenaam
  • aangifte nalatenschap: bij verwerping = geen aangifte indienen
  • vereffening - verdeling nalatenschap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Erfbekwaamheid?

A

dit houdt in dat de erfbekwame moet bestaan op het moment van het overlijden en dat hij niet onwaardig mag zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: Wanneer bestaat een persoon?

A

de persoon moet reeds geboren zijn
art. 725 BW: om te kunnen erven moet men bestaan op het ogenblik dat de erfenis openvalt (juridisch bestaan is niet hetzelfde als biologisch bestaan)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: wat is de aanvang van het bestaan?

A
  • bij geboorte
  • onbekwaam om te erven:
    ° hij die nog niet verwekt is
    ° het kind dat niet levensvatbaar is
    –> bewijs tijdstip van verwekking:
    ° art. 326 BW
    °overlijden binnen de 300 dagen tot 180 dagen voor de geboorte
    ° is weerlegbaar
  • minstens verwekt op moment van overlijden en nadien levensvatbaar geboren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: wat is het einde van het bestaan?

A

Bij overlijden
- om te kunnen erven moet de erfgenaam nog in leven zijn bij het overlijden van de erflater (hij moet de erflater overleven)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: kan een afwezige erven?

A
  • vermoedelijk afwezig: ja
  • afwezig verklaard: nee
    ° vanaf overschrijving vonnis in de burgerlijke stand
    ° zijn bloedverwanten kunnen erven bij aanwas of bij plaatsvervulling onder ontbindende voorwaarde (namelijk de terugkeer van de afwezige)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: kan een vermiste erven?

A
  • tot aan de gerechtelijke verklaring van overlijden: wel –> door vertegenwoordiging van een notaris
  • vanaf de overschrijving van de verklaring van overlijden in het register van de burgerlijke stand: niet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Bestaan op het moment van het openvallen van de nalatenschap: kunnen Commoriënten erven (samenstervenden)

A

modaliteiten:
- personen die van elkaar kunnen erven
- overlijden ongeveer gelijktijdig
- volgorde van overlijden kan niet worden achterhaald
probleem: wie erft van wie?
- geacht gelijktijdig te zijn overleden:
° geen van beide overleeft de andere
° geen van beide erft van de andere
- nalatenschappen worden los van elkaar afgewikkeld
- plaatsvervulling zoals bij vooroverlijden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Onwaardig zijn: wat is onwaardig zijn?

A

burgerlijke straf wegens onbetamelijk gedrag ten aanvang van de erflater

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Onwaardig zijn: wat zijn de gronden van onwaardigheid?

A
  • staan opgesomd in de wet maar werden uitgebreid bij de wet van 10/12/2012
    er wordt een onderscheid gemaakt tussen de wettelijke en conventionele devolutie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Onwaardig zijn: wat zijn de algemene gronden van onwaardigheid voor de wet van 2012?

A
  • veroordeling wegens poging tot doodslag van de erflater: doodslag en moord
  • lasterlijke beschuldiging van de erflater van een feit waarop levenslange opsluiting staat
  • verzuim van aangifte van doodslag van de erflater
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Onwaardig zijn: wat zijn de algemene gronden van onwaardigheid na de wet van 2012?

A
  • alle misdrijven met de dood tot gevolg
  • gezinsdrama’s en zelfmoord
  • misdrijven zonder de dood tot gevolg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Onwaardig zijn: alle misdrijven met de dood tot gevolg?

A
  • opzettelijke gewelddelicten met de dood als gevolg
  • deze misdrijven zijn opgesomd in de wet als dader, mededader of medeplichtige
  • -> onwaardigheid door civiele rechter
  • -> op verzoek van PdK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Onwaardig zijn: bij gezinsdrama’s en zelfmoord?

A
  • door de dood van de dader geen strafrechtelijke veroordeling
  • -> onwaardigheid door civiele rechter
  • -> op verzoek van PdK
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Onwaardig zijn: bij misdrijven zonder de dood tot gevolg?

A
  • opzettelijke gewelddaden zonder de dood tot gevolg
    staat opgesomd in de wet
    –> op verzoek van PdK en/of slachtoffer
    –> beoordelingsmarge strafrechter
    maar: mogelijkheid tot vergiffenis in testament
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Onwaardig zijn: wat zijn de gevolgen?

A
  • onwaardige erfgenaam - dus nooit erfgenaam geweest

- plaatsvervulling is wel nog mogelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Onwaardig zijn: wat is vervallen verklaard?

A
  • ontzetting uit het ouderlijk gezag is een gevolg van onwaardigheid (van rechtswege bij volledige ontzetting + mogelijkeid tot gedeeltelijke ontzetting door de jeugdrechter
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Overgang van de nalatenschap - saisine: Wat is de saisine?

A

Erfgenamen treden van rechtswege op voor het wettelijk bezit van goederen
! er is geen procedure in de inbezitstelling nodig !
- er is geen sprake van eigenaars

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Overgang van de nalatenschap - saisine: voor wie is dit van toepassing?

A
  • voor de wettelijk erfgenamen

- wanneer er geen wettelijke erfgenamen zijn dan is dit van toepassing op de algemene legataris

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat is het optierecht?

A

volgens art. 755 BW is niemand gehouden om de nalatenschap te aanvaarden
- er is dus geen sprake van automatische eigendomsoverdracht
- het openvallen van de nalatenschap houdt een optierecht in:
° wil je als erfgenaam beschouwd worden
° de keuzevrijheid geldt voor de wettelijke erfgenaam en de legataris: verwerpen of aanvaarden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat is de te volgen procedure als de erfgenaam verwerpt?

A

Art. 784 BW:

  • moet altijd uitdrukkelijk gebeuren
  • in een authentieke akte die wordt afgelegd bij de notaris
  • termijn? 3 maanden en 40 dagen
  • onherroepelijk: na het verwerpen van de nalatenschap kan de erfgerechtigde op zijn beslissing terugkomen totdat er een andere gerechtigde heeft aanvaard en als het nog niet verjaard is (30 jaar)
  • gevolg? hij zal niet beschouwt worden als een erfgenaam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: hoe kan de erfgenaam aanvaarden?

A
  • zuiver: onvoorwaardelijke aanvaarding van hoedanigheid van erfgenaam
  • onder voorrecht van boedelbeschrijving
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat bij zuivere aanvaarding?

A
  • onvoorwaardelijk en onherroepelijk
  • vermenging vermogen erflater en erfgenaam
  • hoe?
    ° uitdrukkelijk: onderhandse akte of authentieke akte
    ° stilzwijgend: aan de hand van bepaalde handelingen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat bij onder voorrecht van boedelbeschrijving?

A
  • voorwaardelijke aanvaarding van hoedanigheid als erfgenaam
  • altijd uitdrukkelijk
  • hoe? verklaring afleggen bij de notaris
    ° notaris maakt inventaris op van A en P
  • gevolgen:
    ° nooit meer gehouden aan het betalen van schulden dan wat je hebt ontvangen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat zijn de kenmerken van het optierecht?

A
  • individueel recht
  • ondeelbaar recht
  • persoonlijk maar patrimoniaal recht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Overgang van de nalatenschap - eigendomsovergang: wat zijn de kenmerken van het uitoefenen van het optierecht?

A
  • eenzijdige RH
  • vormelijke RH
  • onvoorwaardelijk
  • onherroepelijk
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Wettelijke devolutie: wat zijn de ab intestaat erfgerechtigden?

A

De bloedverwanten in de 4 ordes

44
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat met de ouders?

A

art. 312 e.v.:
- moeder staat vermeld in de geboorteakte
- vader:
° vaderschapsregel: 300-180 dagen voor de ontbinding van het huwelijk
° erkenning
° gerechtelijke vaststelling
- adoptie:
° gewone adoptie
° volle adoptie

45
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat zijn de drie criteria?

A
- erfrechtelijke ordes
° 1ste orde: descendenten
° 2de orde: broers en zussen + ouders
° 3de orde: ascendenten
° 4de orde: zijverwanten
- graad 
- lijn
46
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is de 1ste orde?

A
  • de kinderen van de erflater en hun afstammelingen (kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen)
  • ongeacht de wijze waarop afstammeling vastligt: buiten huwelijk, erkenning, gewone en volle adoptie
47
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is de 2de orde:

A
  • de zussen en broers en halfzussen en halfbroers (+ hun descendenten)
  • ouders
  • ouders in 3de orde als er geen broers of zussen zijn
  • kleine kloving
    ° vaderlijke lijn : 1/4 verdelen onder zijn kinderen
    ° moederlijke lijn : 1/4 verdelen onder zijn kinderen
48
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is de 3de orde:

A
  • ouders, grootouders en overgrootouders
  • grote kloving:
    ° 1/2 moederlijke lijn
    ° 1/2 vaderlijke lijn
49
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is de 4de orde:

A
  • zijverwanten in de 3de en 4de graad:
    ° ooms en tantes
    ° neven en nichten, grootooms en groottantes
50
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is de techniek van de plaatsvervulling?

A

de plaats vervullen van wie en wanneer:
- afstammelingen van DC: bloedverwanten of ten volle/gewone geadopteerde door DC
- halfbroer of zus van de DC
- oom of tante van DC
degene die in de plaats treedt?
- afstammelingen en bloedverwanten van de erfgenaam
- erfbekwaam
verdeling bij staken: erfdeel gelijk verdeeld
plaatsvervulling bij:
- vooroverlijden of gelijktijdig overlijden van gerechtigde
- verwerping van erfgerechtigde
- onwaardigheid van erfgerechtigde

51
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is volle adoptie?

A

geen banden meer met de oorspronkelijke familie

52
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: wat is gewone adoptie?

A

banden met de oorspronkelijke familie zijn intact alleen erven van adoptant zelf is mogelijk

53
Q

Wettelijke devolutie - de bloedverwanten: Wanneer is plaatsvervulling mogelijk?

A
  • (klein)kinderen die optreden in de plaats van de kinderen
  • (klein)kinderen van een vooroverleden/ verwerpende/ onwaardige broer of zus
  • ten voordele van descendenten van ooms en tantes
  • ## geen plaatsvervulling bij ascendenten
54
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat zijn de voorwaarden van de LLE?

A
  • erfbekwaam: moet bestaan en niet onwaardig zijn of vervallen verklaard
  • moet gehuwd zijn op moment van overlijden: dus nog niet gescheiden van tafel en bed
  • mag geen afstand doen van ab intestaat erfrechtelijke aanspraken
55
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wanneer vervalt het erfrecht?

A
  • bij scheiding van tafel en bed
  • bij een vonnis van de echtscheiding (echtscheiding onherstelbare ontwrichting) –> art. 915bis BW
  • bij onterving door de EG via testament omwille van de feitelijke scheiding
    ° testament door DC waarin LLE wordt onterfd
    ° DC heeft afzonderlijke woonst gevorderd
    ° DC en LLE leefden al meer dan 6 maanden feitelijk gescheiden
    ° geen sprake van een verzoening
  • bij een overeenkomst van echtscheiding onderlinge toestemming
56
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wanneer kan de LLE nog erven bij de procedure EOO?

A
  • art. 915bis §3 BW
57
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wanneer kan de LLE nog erven bij de procedure EOT?

A
  • als er sprake is van een clausule onterving dan zal de LLE niet meer kunnen erven na de ondertekening van de akte van EOT
  • als er geen sprake is van een clausule van onterving dan zal de LLE niet meer kunnen erven 1 maand na de uitspraak van het vonnis
58
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat is de omvang van de erfaanspraken?

A

de aanspraken variëren naargelang de hoedanigheid van de erfgenamen met wie ze in samenloop komen

59
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wat als de LLE opkomt met de afstammeling van de DC?

A

art. 745bis, §1, 1ste lid BW
- LLE krijgt VG op de hele nalatenschap - de nalatenschap van de afstammelingen wordt herleid naar de blote eigendom
gehele nalatenschap = art. 858ter BW
! Bij algehele gemeenschap van goederen zal de LLE bij de vereffening en verdeling over de helft van de goederen de volle eigendom verkrijgen en over de andere helft het VG
- Compensatiemaatregelen ten voordele van bepaalde afstammelingen:
° er is geen erfrecht op voorhuwelijkse schenkingen
° compensatie bij de omzetting van het vruchtgebruik
° assepoesterverplichting: opvoedingsverplichting voor de stiefouder

60
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wat als de LLE opkomt met een bevoorrechte zijverwant en/ of ascendent?

A

art. 745bis, §1, 2de lid BW
- volle eigendom voor alle goederen behalve degene die niet verdeeld is
maar hangt af van huwelijksstelsel
- compensatiemaatregel:
° vordering tot levensonderhoud indienen van de nalatenschap om toch de volle eigendom te verkrijgen van de goederen

61
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wat als de LLE opkomt met een verre zijverwant of zonder bloedverwant?

A

art. 745bis, §1, 3de lid BW

- hele nalatenschap in volle eigendom

62
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wat zijn de afspraken ongeacht met wie de LLE tot de nalatenschap komt?

A

art. 745bis, §3 BW

- uitdrukkelijk recht op de huur van de onroerende goederen dat bij het gemeenschappelijk vermogen hoorde

63
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: Wat zijn de bijzondere kenmerken van het erfrechtelijk vruchtgebruik?

A
  • regels bij aanvang van het erfrechtelijk vruchtgebruik

- regels inzake de beëindiging van het erfrechtelijk vruchtgebruik

64
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat zijn de bijzondere regels bij de aanvang van het erfrechtelijk vruchtgebruik?

A

art. 578 BW:
- de zaak moet door de vruchtgebruiker zelf in stand worden gehouden
- ter bescherming van de erfgenamen, andere dan de LLE
° boedelbeschrijving van de RG en de staat van de ORG
° waarborgen voor geldsommen en toonderstukken
° borgstelling

65
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat zijn de bijzondere regels inzake de beëindiging van het erfrechtelijk vruchtgebruik?

A

het zijn de regels die de de beëindiging van het vruchtgebruik omschrijven en die de omzetting regelen

66
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wanneer eindigt het VG

A

door middel van gemeenrechtelijke gronden: art. 617-618 BW

door specifieke gronden van het erfrecht

67
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat is de omzetting?

A

de VG’er en de NE’aar zijn niet in onverdeeldheid (ze hebben niet dezelfde rechten)
de NE’aar heeft namelijk de goederen in onbeschikbaarheid
–> oplossing: minnelijke en gerechtelijke omzetting bij erfrechtelijk VG

68
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: welke soorten omzetting bestaan er?

A
  • in volle eigendom
  • in som geld
  • omzetting in geïndexeerde en gewaarborgde rente
69
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: hoe gebeurt de omzetting in volle eigendom?

A

De LLE staat het VG af van bepaalde goederen in ruil voor de Blote eigendom van andere goederen
=> zo ontstaat er een volle eigendom op deze goederen
- in principe: alleen mogelijk voor goederen die behoren tot de nalatenschap

70
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: hoe gebeurt de omzetting in een som geld?

A

De LLE staat het VG af op alle goederen tegen de betaling van een som geld. Er is hier sprake van de verkoop van het vruchtgebruik.
De bloedverwanten maken gebruik van het geld dat aanwezig is in de kavels (nalatenschap) of eigen geld

71
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: hoe gebeurt de omzetting in een geïndexeerde en gewaarborgde rente?

A

De LLE staat VG af op alle of bepaalde goederen tegen de betaling van een levenslange, jaarlijkse, gewaarborgde en geïndexeerde rente
rente: netto jaarlijkse opbrengst van de goederen

72
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat gebeurt er bij de omzetting als er sprake is van een samenloop met niet gemeenschappelijke kinderen?

A

De LLE komt in samenloop met niet-gemeenschappelijke kinderen
- zowel de VG’er als de BE’aar kunnen de omzetting aanvragen

73
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wie kan de omzetting eisen?

A

de omzetting is enkel van belang indien er geen eensgezindheid is over de omzetting en of de modaliteiten
- als de LLE samen erft met gemeenschappelijke afstammelingen
° kunnen beiden de omzetting vorderen
° er is geen termijn hiervoor voorzien
° het kan zowel gaan over de gehele of gedeeltelijke nalatenschap
° als het gaat over de preferentiële goederen dan zal er een veto bestaan voor de LLE
- als de LLE samen erft met niet-gemeenschappelijke kinderen:
° beide kunnen de omzetting vragen
° er is dan sprake van een omzetting in een onverdeeld aandeel van de nalatenschap, tenzij ze anders zijn overeengekomen
- als de LLE samen sterft met andere bloedverwanten:
° in principe kan alleen de LLE vorderen maar bij buitengewone omstandigheden kan de bloedverwant ook vorderen
° in principe: moet er worden gevorderd binnen 5 jaar na het openvallen van de nalatenschap (geen beoordeling van de rechter), maar bij buitengewone omstandigheden kan dit altijd (rechter zal beoordelen)
° De andere erfgenamen kunnen de preferentiële goederen niet vorderen

74
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat zijn de kenmerken van het omzettingsrecht?

A
  • het is een persoonlijk recht
  • het is niet van openbare orde
  • het is een deelbaar recht
  • er bestaan bijzondere regels:
    ° preferentiële goederen: gezinswoning en daarin aanwezige huisraad + vetorecht van LLE
    ° anomale nalatenschap
75
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: hoe wordt de waarde bepaalt van het VG?

A
  • de waarde is afhankelijk van:
    ° de leeftijd VG’er
    ° de gemiddelde netto-rentevoet over de laatste 2 jaar van de lineaire obligaties waarvan de maturiteit gelijk is aan de levensverwachting van de VG’er
    lineaire obligaties = obligaties op middellange termijn die worden uitgegeven door de overheid aan een vaste rente
    maturiteit = duurtijd
  • de waardering op het ogenblik van vordering omzetting
  • indien de LLE samen met de niet-gemeenschappelijke kinderen opkomt dan is de LLE geacht 20 jaar ouder te zijn dan het oudste kind
76
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat zijn de voorwaarden voor de Langstlevende wettelijk samenwonenden?

A
  • verklaring wettelijke samenwoning (art. 1475 BW)
  • geen beëindiging van de wettelijke samenwoning
  • geen afstammeling van de eerst overledene
  • erfbekwaam
  • niet onwaardig
77
Q

Wettelijke devolutie - de LLE: wat is de omvang van de erfaanspraken van de langstlevende wettelijk samenwonenden?

A
  • ongeacht met welke erfgenaam in samenloop
    ° omvang erfrecht?
  • huur: huurrecht gezinswoning en VG huisraad
    *eigendom: VG gezinswoning en huisraad
  • geen andere mogelijkheden
  • beperkte erfrechtelijke aanspraak op preferentiële goederen:
    ° naargelang de erflater eigenaar was of huurder
    ° uitsluitende vruchtgebruik
78
Q

Wat is de conventionele devolutie?

A
  • de devolutie wordt bepaald door een testament

- er is hier sprake van de reserve vs. het beschikbaar del

79
Q

conventionele devolutie - reserve: Wat is de reserve?

A

het is het deel van het vermogen dat voorbehouden is voor de bepaalde erfgenamen

80
Q

conventionele devolutie - reserve: wat is het beschikbaar deel?

A

het is het deel van het vermogen waarover de DC kosteloos mag beschikken (bij leven of bij overlijden)

81
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de kenmerken van de reserve?

A
  • het is erfrechtelijke aanspraak
  • het is een vordering in waarde
  • komt niet toe aan de verwerpende of onwaardige erfgenaam
  • persoonlijk en individueel en eigen aanvechtingsrecht
  • van dwingend recht
82
Q

conventionele devolutie - reserve: wie zijn de reservatairen?

A
  • de afstammelingen
    ° alle descendenten: er moet sprake zijn van afstamming ten aanvang van de DC en hij moet erfgenaam zijn
  • de LLE
    ° voorwaarden: erfbekwaam zijn
    ° kwantitatieve reserve/abstracte reserve: helft van de nalatenschap in VG
    ° kwalitatieve reserve/ concrete reserve: gezinswoning + huisraad in VG, recht op huur van de gezinswoning als de gezinswoning valt onder de huwgemeenschap
83
Q

conventionele devolutie - reserve: wat gebeurt er bij een samenloop van de LLE en de afstammelingen:

A

het reserve wordt berekend bij samenloop
- reserve afstammelingen: 1/2 VE
- reserve LLE: 1/2 VE (en/ of concrete reserve)
=> de afstammelingen moeten zoveel mogelijk de reserve in VE krijgen

84
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de mogelijke hypotheses bij samenloop?

A
  • LLE erft VG op gehele nalatenschap: reserve kinderen herleid tot NE
  • LLE erft VG op breukdeel van de nalatenschap: VG op BD (eventueel deel op het reserve van de kinderen)
  • LLE erft abstracte reserve: abstracte reserve (VG= 1/2 nalatenschap)
  • LEE erft VG op bepaalde goederen: en deze vallen in kavel van de andere reservataire erfgenamen
  • > compensatie
85
Q

conventionele devolutie - reserve: wat is de techniek van de reservebescherming?

A

er is sprake van een driestapsprocedure:

  • fictieve massa
  • verdelen van de fictieve massa in het beschikbaar deel en reserve
  • verdeling van de nalatenschap
86
Q

conventionele devolutie - reserve: Hoe wordt de Fictieve massa berekend?

A

Fictieve massa

= bestaande goederen - schulden + gedane schenkingen

87
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de gedane schenkingen?

A
  • alle schenkingen gedaan door een erflater
  • art. 893 - 895 BW:
    ° goederen om niet te beschikken
    ° een schenking = een plechtige overeenkomst waarbij één der partijen zich onherroepelijk, onmiddellijk en kosteloos ontdoet van een goed ten voordele van een andere die aanvaardt
    ° is niet hetzelfde als een testament
  • de vorm van de schenking is onbelangrijk
88
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de kenmerken van een schenking?

A
  • animus donandi: de wil om te schenken (er is een overeenkomst onder levenden)
  • dadelijke overdracht van het eigendomsrecht
  • onherroepelijke overdracht
  • legaat = een schenking in het testament –> niet hetzelfde
89
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de soorten schenkingen?

A
  • notariële schenking
  • handgift (enkel voor RG)
  • vermomde schenking: door middel van een contract dat niet de bedoelingen weergeeft van de partijen
  • onrechtstreekse schenking: de schenker gebruikt openlijk een ander contract
90
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn geen schenkingen?

A
  • een overeenkomst ten bezwarende titel
  • kleine gelegenheidsgeschenken
  • gewone kosten van uitrusting
  • kosten van een huwelijk
  • dienstgiften
  • huwelijksvoordelen - uitzonderingen
91
Q

conventionele devolutie - reserve: Hoe zit het met de huwelijksvoordelen?

A

een huwelijksvoordeel is een overeenkomst ten bezwarende titel
–> vooruitmaking: art. 1458 BW

92
Q

conventionele devolutie - reserve: hoe gebeurt de waardering van de schenking?

A

de intrisieke waarde (en staat) ten tijde van de schenking + indexatie tot op het ogenblik van het overlijden
- er is een mogelijkheid tot afwijking in de erfovereenkomst
uitzondering:
° schenking gekregen doch met voorbehoud VG
° schenking met voorwaarden

93
Q

conventionele devolutie - reserve: hoe gebeurt de aanrekening van de giften buiten het erfdeel op het beschikbaar deel?

A

giften zijn niet enkel de schenkingen maar ook de legaten
- het zijn rechtshandelingen ten kosteloze titel
° geen tegenprestatie of gelijkwaardige tegenprestatie
° giften hebben kosteloze overdracht tot voorwerp van een vermogensbestanddeel of een zakelijk recht op een vermogensbestanddeel

94
Q

conventionele devolutie - reserve: wat gebeurd er wanneer de gift gebeurd aan erfgenaam- afstammeling en zonder uitdrukkelijke vrijstelling van inbreng?

A

er bestaat een weerlegbaar vermoeden van een voorschot op het erfdeel

95
Q

conventionele devolutie - reserve: wat gebeurd er wanneer de gift gebeurd aan erfgenamen die geen afstammelingen zijn of aan niet-erfgenamen?

A

er bestaat een vermoeden van een schenking buiten deel

96
Q

conventionele devolutie - reserve: wat is de aanrekeningsvolgorde van de schenkingen?

A
  • eerst de schenkingen en dan de legaten

- bij meerdere schenkingen: oudste schenkingen eerst

97
Q

conventionele devolutie - reserve: wat houdt de inkorting in?

A

de som van de giften buiten erfdeel overschrijden de grenzen van het beschikbaar deel
bij schenkingen in waarde: moeten terugbetaald worden aan de nalatenschap

98
Q

conventionele devolutie - reserve: hoe gebeurt de verdeling van de nalatenschap?

A

Eerst moet er bekeken worden wat er is: dus het actief-passief
Daarna wordt er bekeken wat er zeker moet verdeeld worden en aan wie: een het reserve en het beschikbaar deel
dus de nalatenschap wordt conventioneel of wettelijk verdeeld

99
Q

conventionele devolutie - reserve: Kan het reserve aangetast worden?

A

Het reserve is in principe onaantastbaarheid
- ontnemen van de reserve door de erflater
- verzaking door de reservataire zelf?
° voor overlijden: erfovereenkomst
° na overlijden: aanvechtingsrecht er is geen plicht

100
Q

conventionele devolutie - reserve: wat is het voorwerp van de verdeling?

A

de te verdelen massa

101
Q

conventionele devolutie - reserve: wat is inbreng?

A

wanneer een erfgenaam in de loop van de jaren een schenking heeft gekregen is er sprake van inbreng aangezien dat bedrag wordt gezien als een deel van het reserve

  • het gaat hier over iedere erfgenaam in recht neerdalende lijn
  • iedere erfgenaam heeft recht op een gelijk deel van de erfgoederen (in waarde)
  • dit is niet van openbare orde -> vrijstellingen zijn mogelijk indien ze worden beschouwt als een gift buiten deel
102
Q

conventionele devolutie - reserve: wie kan inbreng vragen?

A
  • de mede wettelijke erfgenamen
  • niet de LLE en de LLSW
  • niet de legatarissen en de SE nalatenschap
103
Q

conventionele devolutie - reserve: Wie is tot inbreng gehouden?

A
  • bloedverwant - erfgenaam die begiftigde is

- beide hoedanigheden moeten samenvallen op het ogenblik van het openvallen van de nalatenschap

104
Q

conventionele devolutie - reserve: wat bij een onwaardige of verwerpende erfgenaam?

A
  • geen inbreng vereist

- gift wordt enkel aangerekend aan BD

105
Q

conventionele devolutie - reserve: wat bij plaatsvervulling?

A

dan geldt de dubbele inbrengverplichting:

  • gift inbrengen van wat zijn rechtsvoorganger binnen erfdeel heeft gekregen
  • gift die de plaatsvervuller zelf binnen erfdeel heeft gekregen van de erflater
106
Q

conventionele devolutie - reserve: wat zijn de inbrengregels tussen de erfgenamen en de bloedverwanten?

A
  • er is een verschil tussen in waarde en in natura
  • intrinsieke waarde op het moment van de schenking
    ° uitzondering: waarde op het moment van het openvallen van de nalatenschap (bij legaat intrinsieke waarde ten tijde van overlijden)
  • inbreng in waarde
    ° door terugbetaling van de schenking
    ° door mindere ontvangst:
  • door vooruitneming: er wordt niet terugbetaald aan de massa, anderen (die niet aan inbreng gehouden waren krijgen hun aandeel van wat werd geschonken) en de rest wordt dan eerlijk en gelijk verdeeld
  • door aanreken op aandeel: er wordt niet terugbetaald aan de massa, het netto actief en de schenking worden samen gerekend, dit wordt dan eerlijk verdeeld, maar degene die een schenking heeft gehad krijgt zijn bedrag in mindering gebracht met zijn schenking