Epidemoilogie

Question 1

wat is gezondheid

Answer 1

1. WHO 1948
   - gezond = toestand van volledig welbevingden
   - op psychisch, sociaal & lichamelijk vlak
   - volledig gezond bijna niet haalbaar
   - risico voor medicalisering
2. stijging levensverwachtingen
   - meer chronisch zieken
   - zou willen zeggen dat veel ongezonden zijn`
3. nu
   - gezondheid binnen eigen fysieke capaciteit, sociale & persoonlijke resources
   - mogelijkheid om zichzelf aan te passen & managen
   - lichamelijk = allostasis = behoud fysiologische homeostase
   - mentaal = sense of coherence = subjectief welbevinden
   - sociaal = omgaan met toenemende beperkingen van ouder worden

Question 2

health promotion

Answer 2

Ottowa charter for health promotion
- 5 prioritaire acties
1. bouw gezond & openbaar beleid
2. creeër ondersteunende omgeving voor gezondheid
3. versterking van gemeenschapsacties
4. persoonlijke vaardigheden ontwikkelen
5. heroriëntatie van gezondheidsdiensten

Jakatare declarotion
- 5 prioriaire acties
1. duidelijke gezondheidsbevordering
2. maatschappelijke voorantwoordelijkheid voor gezondheid
3. verbrede partnerschappen
4. meer investeringen
5. verhoogde gemeenschapcapaciteit

Question 3

wat is ziekte

Answer 3

1. overlappende domeinen
   - theorie = van groot naar klein
   - ilness = perceptie van ziektzijn
   - disease = objectief vaststellen
   - sickness = ziektegedrag
2. meten = vaststellen van beperkingen
   - subjectief = klachten, gevoel, …
   - objectief = medisch onderzoek

Question 4

wat is volksgezondheid

Answer 4

1. doel
   - gezondheid van een gemeenschap
   - deze proberen te verbeteren
2. uitvoering
   - door onderwijs/opleiding, promoties, onderzoeken, …
   - analyseren = effect van levenstijl & omgeving
   - ontwikkelen van programma’s = berschermen & bevorderen van gezondheid
3. begrippen
   - mission = assuring conditions to be healty
   - substance = prevention fo disease & promotion of health
   - framework = government & private organisations

Question 5

vlaams actieplan van voeding & beweging

Answer 5

1. beleid
   - Jo VanDeursen = minister vlaanderen
   - Maggie De Blok = minister België
2. 2008-2015
   - hoofddoel = stijgen van fysieke act, gezond dieet & gewicht
   - subdoelen = 10% stijging voldoende fysiek act, 10% daling sedentaire personen, 10% stijging borstvoeding
   - meer mensen die volgens de voedingsdriehoek leven
   - behoud van gezonde gewichten
3. 2018-2025
   - hoofddoel = zemfde 2008 + minder sedentair, minder drug, tabak & alcohol
   - subdoelen:
   - gezond: werken, onderwijs, zorg, buren, bestuur, vrijeteig, gezin, in eigenhanden

Question 6

wat doen gezondheid

Answer 6

1. preventie
   - van epidemieën & verspreiden van ziekte
   - ongevallen & gewonden
2. beschermen
   - tegen gevaren van milieu & omgeving
   - reageren bij rampen
3. promoten & bevorderen
   - gezonde levensstijl & goede mentale gezondheid
   - kwaliteit & toegankelijkheid van gezondheidszorg

Question 7

volksgezondheid onderzoek

Answer 7

1. epidemiologie
   - op schaal kijken naar frequentie van ziekte & factoren die er op in spelen
   - indicator = hoe gezond is de bevolking
   - vb door meetinstrument
   - determinant = bepalen van indicatoren
   - beinvloeden het meetinstrument
2. vb van indicatoren
   - overlijden
   - leversverwachtingen
   - kinder sterfte
   - …

Question 8

uitvoering van volksgezondheid

Answer 8

1. centraal
   - gelijkheid = voor iedereen gelijke hulp
   - equinty = hulp afh van nood
2. identificatie & analyse van probleem
3. oplossing = strategie & policy
   - policy development = beleidsontwikkeling
   - mensen informeren & onderwijzen
   - gemeenschappartnerschappen
   - individuele gezondheids inspanningen
4. toepassing = assureance
   - wetten & regels dwingen
   - beschikbaar maken van gezondheids diensten
   - competent personeel
5. assessment
   - evaluatie
   - verbetering

Question 9

de 10 grote health achivements

Answer 9

1. vaccinaties
2. voertuig veiligheid
3. veilige werkplaatsen
4. controle van besmettelijke ziekts
5. daling van hartziektes
6. veiliger eten
7. gezondere moeders & kinderen
8. familie planning
9. fluoriseren van drinkwater
10. opleiding over tabak

Question 10

epidemoilogische transitie

Answer 10

= explosie bevolking door daling kinderstrefte

Question 11

wat is epidemiologie

Answer 11

1. doel = bestuderen van
   - frequentie va een karakteristiek in een populatie
   - factoren die deze kunnen beïnvloeden
   - verklaren
2. factoren
   - persoonlijke = dermografie, biologie, levensstijl, genetisch
   - omgevings = onmiddelijke omgeving, algemene, populatie
   - combinatie = interacties
3. verklaringen
   - causale & niet-causale associaties
   - directe & indirecte verbanden

Question 12

doel van epidemiologie

Answer 12

1. vragen beantwoorden rond
   - etiologie = ontstaan
   - diagnose = opsporen
   - prognose = verloop
   - therapie = interventie
2. door vergelijken
   - observationeel
   - experimenteel

Question 13

begrippen ziekte

Answer 13

1. voorkomen
   - endemie = constant voorkomen in kleine hoeveelheid
   - epidemie = plots sterk groeien
   - pandemie = epidemie over de hele wereld
2. voorkomen
   - morbitieit = ziekte frequentie
   - prevalentie = aantal op bepaald moment = uitdrukking van morbitieit
   - prevalentie cijfer = percentage
   - incidentie = aantal nieuwe gevallen
   - cummulatieve indicentie = pencentrage
   - incidentie cijfer = incidentie tov. vatbare
   - incidentie tov. iedereen die niet ziek is
3. sterfte
   - mortaliteit = sterfte frequentie op gehele bevolking
   - letaliteit = sterfte frequentie op zieke bevolking

Question 14

facoteren die prevalentiecijfer beïnvloeden

Answer 14

1. daling
   - korte ziektes = meer uitwijkingen (genezing)
   - hoge letaliteit ≈ korte ziektes
   - minder nieuwe gevallen = minder inwijkingen
2. stijging
   - lange ziektes = chronisch
   - hoge voorbeschiktheid

Question 15

mortaliteit

Answer 15

per jaar
1. mortaliteit = totaal aantal sterftes
2. oorzaaks specifieke mortaliteit
3. mortaliteitscijfer = per X aantal persoonsjaren
4. brutomortaliteitscijfer = % van bevolking
5. lethaliteit = mortaliteit/incidentie
6. case fatality rate = percentage

Question 16

standaardisatie van ziektes

Answer 16

1. nut
   - mogelijkheid tot vergelijken van verschillende gropein
   - door correctie procedure
   - meestal verschillen in leeftijden of landen
   - ook harmonisatie = afstemming
2. directe methode
   - specifieke IC incidenties van onderzoek toepassen op voorbeeld
   - gegeven = leeftijdspecifieke populatie & sterfecijferes
   - toepassen op fictieve standaard populatie
3. indirecte methode
   - specifieke IC van een standaard toepassen op onderzoek
   - gegeven = leeftijspecifieke populatie & referentie sterftecijfer
   - SMR standardized mortality ratio
   - Observed / Expected = MRobs/MRexp
   - >1 = meer, 1 = gelijk, <1 = minder

Question 17

gezondheidsindicatoren

Answer 17

1. nut
   - toepasbaar op gezondheid & gerelateerde situaties
   - samenvatting van data
   - relevante gezondheidsvragen te beantwoorden
2. soorten
   - WHO100 = 100 indicators die elke lidstaat van WHO moet vezamelen & beschikbaarstellen
   - EU88 = european core health indicators
   - vergelijkbare infomatie verzamelen over europese/wreld bevolking
   - mogelijkheid tot verdere standaardisatie
3. minimun european health module
   - self-rated healt = ilness testen
   - chronic morbitiy = longstanding health problems ≈ dissease
   - activity limitations = sickness

Question 18

europeese gezondheisbeleid

Answer 18

2e programma 2008 - 2013
- verstrekken van gelijkbare informatie over de gezondheid van europese burgers

3e 2014 - 2020
- gezondheidszorg meer duurzaam maken & volkgezondheid groter maken
–> grens overscheidende gezondheidszorg

4e 2021 - 2017
- paratheid & goede gezondheidszorg tijden epidemieën & langetermijn problemen

Question 19

sterftecijfer

Answer 19

= mortality rate
= doden/totale populati x 1000
–> aantal doden per jaar per 1000 man

cause-specific sterftecijfer
= doden aan een bepaalde ziekte
–> alle indicatoren hoger in wallonië = noord/zuid-gradiënt

case-fatality ratio
= percentage van mensen met een bepaalde ziekte/aandoening die daar aan sterven
= aantal doden door een ziekte/incidentie x 100

proportionate mortality
= verhouding overlijden door een bepaalde oorzaak t.o.v. totaal aantal overlijdens
= doden door een ziekte/ sterftecijfer x 100

subgroup-specific mortality
- per leeftijd & geslacht

Question 20

volkgsgezondheid in belgië

Answer 20

1. geboorte
   - geboortecijfer = 9,8/10000
   - vergrijzingalgemene daling door daling vruchtbare bevolking
   - vruchtbaarheidscijfer = 1,61
   - aantal kinderen per vrouw voor onderhoud van geboortecijfer
2. sterfte
   - sterftecijfer = 9,5/10000
   - trapezius met bovenaan basis = vergrijzing

Question 21

risicofactoren

Answer 21

1. causaliteit: oorzaak ≈ gevolg
   - niet elke associatie is causaal
   - aantonen door bradford-hill criteria: KCC TGO

• kracht = sterkte van verband
• consistentie = verschil in studies
• coherentie = verschil in wetenschappelijke disciplines
• tijdvolgorde = tijd tussen oorzaak & gevolg
• gradient = inname ≈ risico
• omkeerbaarheid & afhankelijkheid

2. risico verschil
   - IC incidentiecijfer bloodgestelden - IC niet
   - RV = ICe+ - ICe-
   - afh van aantallen
   - 0 = geen risico, >0 bijkomend risico, <0 afnamend

Question 22

soorten risico

Answer 22

2) absoluut risico
- de kans dat 1 individu in te toekomst de ziekte ontwikkeld
- per groepen ingedeeld volgens relevante kenmerken
–> vb: leeftijd, geslacht, cholesterol, …

3) relatief risico
- incidentiecijfer bij bloodgestelden / incidentiecijfer bij niet-blootgestelden
- RR = ICe+/ICe-
–> onafhankelijk van aantallen
RR=1 -> geen bijkomend risico
RR>1 -> bijkomend risico
RR<1 -> afnemend risico

Question 23

AR

Answer 23

AR = attributief risico

1. AR voor bloodgestelden = ARe
   - % van IC door bloodstelling in blootgestelde groep
   - vb: longkankers door roken in groep van rokers
   - ARe = (ICe+ - ICe-) / ICe+ x 100%
   - ARe = (RR-1)/RR x 100%
2. AR voor populatie = ARp
   - % van incendente te wijten aan bloodgestelden in populatie
   - vb: longkankers door roken
   - % vermindering als blootstelling zou wegvallen
   - ARe = (IC - ICe-) / ICe+ x 100%
   - ARe = (Pe(RR-1) ) / (1 + Pe(RR-1) ) x 100%
   - Pe = proportie = gegeven

Question 24

OR

Answer 24

OR = Odds-ratio

1. gebruik
   - case-control studies
   - retrospectief
   - kijken neer verschil in bloodstelling bij D+ & D-
2. ratio
   - Odds = kans op aanwezigheid/afwezigheid kenmerk
   - Odds-ratio = Odds voor blooedstelling bij D+ (gevallen) / Odds voor blootstelling bij D- (controles)
3. verband met RR als = voorwaarden
   - gevallen representatief voor zieken
   - controles representatief zijn voor niet-zieken
   - ziekte niet frequent zijn

Question 25

mulitfactoriele risico’s

Answer 25

meerdere risicofactoren leiden samen tot een verhoogd risico = risico functie vb heupfractuur: roken, geslacht, kalkgebrek, …
= onafhankelijke risicofactoren kunnen afhankelijk nog schadelijker zijn

Question 26

combintatie mortaliteit & morbiditeit

Answer 26

opsporen van ziektes met een lage mortailieit maar hoge morbiditeit

HALE = healthy life expectancy
DALE = diability adjusted life expectancy
DALY = diability adjusted life years
QALY = quality adjusted life years

Question 27

HALE

Answer 27

= healthy life expectancy
- levensverwachting met extra factor voor kwaliteit van leven
- aantal jaren in volle gezondheid = combinatie sterfecijfer + prevalentie belangerijke ziektes
- vrouwen leven langer maar HALE is ongeveer op dezelfde leeftijd

Question 28

DALY

Answer 28

1. DALY = YLL + YLD
   - YLL = years of life lost to premature mortality
   - factor voor overlijden
   - aantal doden x verschil leeftijd verwachting op leeftijd van sterfte
   - YLD = years lost due to disabilty
   - factor voor ziekte
   - incidente x gemiddelde duur
2. opmerkingen
   - inkom ≈ DALY
   - per ziekte berekenen
   - weinig voorkomende ziektes met hoge DALY = chonrisch vb: neuropsychiatrisch

Question 29

QALY

Answer 29

1. QALY = jaar x qualitiy of life
   - quality of life = 0-1
   - vergelijken van therapieën
   - hoeveelheid levensjaren een interventie wijzigd
   - zowel kwaliteit als kwantiteit
2. toepassingen
   - niet direct afleiden van kwaliteit of kwantiteit
   - € per QALY berekenen voor interventies
   - geen inbreng individu & geen etische context

Question 30

modellen determinanten

Answer 30

1) dahlgren & whitehead
2) lalonde (health field concept)
3) blum
4) epigenetics van Esselstyn

Question 31

dahlgren & whitehead

Answer 31

= uiien model

belangerijk -> minder

kern = persoonskenmerken
1. onveranderlijke kenmerken vb: leeftijd, geslacht, etniciteit, …
2. veranderlijke kenmerken vb: levensstijl, biologisch, socio-economisch

verder = omgevingsfactoren
3. directe omgeving = werk, voeding, water voorziening, …
4. ruime omgeving = klimaat, cultuur, mileu, …

Question 32

Lalonde

Answer 32

1. model
   - health field concept
   - 4 factoren die gezondheid beinvloeden
   - geen onderlinge verbindingen
   - ≈ spindiagram
2. factoren
   - omgeving
   - levenstijl = enige waar controle over
   - gezondheids organisatie
   - menselijke biologie = onveranderlijke persoonskenmerken

Question 33

blum

Answer 33

1. model
   - WHO definitie
   - 4 factoren met ondelinge verbinding
2. factoren
   - van grootste invloed naar minder
   - omgeving
   - gedrag
   - gezondheidszorg
   - genetische overerving

Question 34

epigenetics

Answer 34

= wisselwerking levenstijl & erfelijke predispositie
- van Esselstyn
levenstijl bepaalt welke genen al dan niet tot expressie komen

Question 35

basisprioriteiten preventie beeld

Answer 35

1) primair
- algemene hygiëne
- basisgezondheidszorg
- vaccinatie
- huisvestiging & infrastructuur
- werk

2) secundair
- voedselkwaliteit
- milieufactoren
- afvalstoffenbeleid
- arbeidsvoorwaarden
- verkeersveiligheid

Question 36

leeftijd & geslacht

Answer 36

1. sterfte
   - tussen 25-78: mannen > vrouwen
   - vrouwen algemeen ouder = 84jaar verwacht
   - mannen = 79jaar
2. gezondheid (subjectieve)
   - lager bij ouder worden ≈ hogere sterfte
   - vrouwen algemeen lager

Question 37

sociale klassen

Answer 37

1. lage klasse = hogere kans op
   - coronair lijden
   - longkanker
   - accidenten
   - zelfmoord
2. oorzaak
   - meer roken
   - vaak ook elke andere reden: alcohol, voeding, beroep, vervuiling

Question 38

leefstijlfactoren

Answer 38

= belangerijkste factoren vb: roken
verband gemiddelde & extreme waarde
- hoger gebruik = meer extremen
- vb: meer alcohol = meer probleemdrinkers
verlagen door
- gemiddelde verlagen
of
- op extremen focussen

Question 39

tabak & roken

Answer 39

1. algemeen
   - algemene afname frequentie & hoeveelheid
   - occationele rokers daalt minder als zware rokers
   - mannen = rond europees gemiddelde
   - vrouwen = onder europees gemiddelde
2. verschillen in groepen
   - jongens > meisjes = algemeen
   - wallonië > vlaanderen = algemeen
   - jongens 17-18j = meeste al eens gedaan
   - mannen 24-45 = meest roken & grootste verschil met vrouwen
   - hoogste cijfers bij BSO>TSO>ASO
3. sterfte
   - 20% van alle sterftes
   –> 7% van vrouwen
   - 50.000+ in 2000
   - vooral door cardiovasculaire ziektes, longkanker & COPD
   - meer vrouwen sterven
   - 2000 door mee roken bij vrienden&raquo_space; op wek

Question 40

alcohol

Answer 40

1. algemeen
   - hoger percentage maar lager volume
   - stijging tot 1980 -> daling
2. verschillen in groepen
   - jongens > meisjes = algemeen
   - wallonië > vlaanderen = algemeen
   - vooral in Belgie, Nederland, Frankrijk & VK
3. gebruik
   - meest = mannen 35-44 jaar
   - elke dag drinken = 65-74
   - in afgelopen jaar 61% mannen & 37% vrouwen
   - glazen per week: mannen ≈ 12, vrouwen ≈ 8
   - overmatig gebruik = mannen > 21 & vrouwen > 14
   –> 13% mannen & 10% vrouwen = vooral 55-65

5% van sterftes

Question 41

voeding

Answer 41

= voedselcomsumptie peiling

1. vergelijking met normwaardes
   - te weinig = groente, noten & zaden, melk, fruit, eiren & vis
   - te veel = gesuikerde dranken & bewerkt vlees
   - goed = roodvlees
   –> buiten roodvlees = goede evolutie, geen verschillen
2. dagelijks fruit = 50%
   - genoeg fruit = 30% = 2 stukken
   - jonge kinderen vaak
   - daling bij studenten -> progressief meer bij ouder worden
   - vrouwen > mannen
   - vlaanderen > wallonie
3. dagelijks groente = rond 80%
   - genoeg = 40%
   - combinatie beide = 5 porties groente & fruit
   - mannen 10%, vrouwen 15%
   - wallonie & brussel beter
   - slechter als europees gemiddelde

Question 42

dranken

Answer 42

1. water drinken
   - minstend 1l per dag
   - geen enkele leeftijdsgroep haalt 50%
   - kinderen = nog geen 15%
   - wallonie & brussel beter!
2. frisdranken
   - 25%
   - jongeren meer en progressief minder
   - wallonie > vlaanderen

Question 43

overgewicht

Answer 43

1. overgewicht & BMI
   - mannen > vrouwen
   - vooral 60-75 jarige
   - overgewicht: BMI: 25-30 = 1/2
   - obesitas: BMI = 30+ = 1/5 bij middenleeftijd
   - wallonie > vlaanderen
   - beter als europees gemiddelde
   - jongeren = 15% jongens, 5% meisjes
2. buikomtrek
   - daling
   - groep met hoog risico stijgt wel
3. eetstoornis
   - vooral 10-17 jaar
   - meer bij meisjes

Question 44

lichaamsbeweging

Answer 44

1. normen
   - week = 150 min voor volwassenen
   - dag = 60 min voor volwassenen
   - 36% haalt richtlijn
2. activiteit
   - mannen > vrouwen
   - vlaanderen > wallonië
   - afname bij leeftijd: meest = 25-29 = 41%
   - beter dan europees gemiddelde
   - hoger opgeleiden > lager opgeleiden
   - landelijk > stedelijk

Question 45

diagnostiek

Answer 45

1. wat is abnormaal
   - normwaardes voor bepaalde testen
   - weinig mogelijk overlap
   - kleine groep van valspositieve/negatieven
2. eigenschappen van test
   - SNOUT = sensitiviteit rules out dissease = valspositieve meten
   - SPIN = specificiteit rules in dissease = valsnegatieve meten
3. predictieve waardes
   - toepassen op populatie
   - kans berekenen op basis van test
   - als sens & spec gegeven
   - PW+ = % die echt ziek zijn met positieve test
   - PW- = % die zeker gezond zijn met negatieve

Question 46

ROC curve

Answer 46

1. ROC
   - balans fout-positieve classificatie / fout-negatieve classificatie
   - = balans sensitiveit / specificiteit
   - bepalen waar normwaardes liggen
2. grafiek
   - X-as = spec
   - Y-as = sens
   - omwisseling mogelijk
   - diagonaal = geen goede test
   - goede test = test die naar perfectie hoek loop = zo hoog mogelijk
   - DW = beide waarden hoogst

Question 47

precisie & validiteit

Answer 47

1) validiteit = komt het resultaat van de meting overeen met de werkelijkheid
- accuraatheid
- systhematische afwijking (bias)
–> vb: sensitiviteit & specificiteit

2) precisie = bij herhaling hetzelfde resulataat bekomen
- reproduceerbaarheid
- spreiding

3) scenario’s
- lage validiteit & lage precisie = afwijkend van gewild & verspreid
- lage validiteit & hoge precisie = afwijkend van gewild & samen
- hoge validiteit & lage precisie = op gewild & verspreid
- hoge validiteit & hoge precisie = op gewild & samen
–> beste test

Question 48

validiteit

Answer 48

1. interne validiteit
   - mate overeenkomst resultaat test/werkelijkheid in onderzoekspopulatie
   - afwijkingen door BIAS
2. externe validiteit
   - mate van overeenkomst resultaat test/werkelijkheid in populatie
   - afwijkingen door overgeneralisatie

verloop
1. steekproef
2. interne validiteit
3. onderzoekspopulatie
4. externe validiteit
5. populatie

Question 49

bias

Answer 49

= systhematische vertekening tov werkelijktheid

1) selectiebias = steekproef
- overlevingsbias
- verwijzingsbias = subjectief groep kiezen
- healthy worker bias = op een werkplaats enkel gezonde (actieve) werknemers gebruiken
- participatie bias = zelfselectie
- lost-to-follow-up bias

2) informatiebias = test
- waarnemersbias = onderzoeker maakt fouten vb: weten wie placebo heeft
- herinngeringsbias = moeilijkheid in herringeringen bij steekproef
- publicatiebias = enkel goede publicaties uitgeven vb: bijwerkingen niet vrijgeven

3) confounding bias
confounding = verstorende factoren
- vb: mensen met grijs haar meer hart & vaatziektes
- associatie tussen blootstelling & ziekte is onecht, overschat of onderschat

Question 50

precisie

Answer 50

1) onderzoek ≈ steekproefgrootte
- overeenkomst van een onderzoek tussen andere personen

2) methode
- overeenkomst van metingen op hetzelfde meetobject
–> door 1 persoon & meerdere
- waarnemingsfouten door waarnemer of meetinstrument
- intra-individuele variabiliteit

3) resultaten = beide gecombineerd
- steekproef herleiden naar schatting
- betrouwbaarheidsinterval opstellen

Question 51

soorten epidemiologisch onderzoek

Answer 51

1. interventie van onderzoeken
   - observationeel
   - experimenteel
2. soort meting
   - individu
   - gemeenschap
3. tijdspunten
   - transversaal
   - longitudinaal
4. soort opvolging
   - prospectief
   - retrospectief

Question 52

observationeel onderzoek

Answer 52

= zuiver beschrijvend

soorten
1. ecologisch = ziektes in populaties door bloodstellingen
2. transversaal = cross-sectioneel
- info over ziekte & blootstelling op zelfde moment
- geen causaliteit bepalen
3. case-control
- cases = zieken
- control = niet-ziekten
- retrospectief
- vergelijken van frequentie blootstelling tussen cases & controls = odds ratio
4. cohorte
- gesloten groep
- prospectief
- relatief risico tussen wel & niet bloodgestelden

Question 53

experimenteel onderzoek

Answer 53

1. algemeen
   - interventie vergelijken tov. gouden standaard of placebo
   - klinisch = medische handeling
   - preventie = maatregel
2. verstorende elementen
   - W = werkelijk therapeutisch/preventief effect
   - N = natuurlijk verloop = dingen waar geen controle over zijn
   - P = pseudo-effect door onjuiste informatie
   - F = effecten door niet-specifieke factoren
   - WE = waargenomen effect
   - WE interventie = We+Ne+Pe+Fe
   - WE controle = Wi+Ni+Pi+Fi
   - effectief = WEe-WEi

Question 54

preventieve gezondheidszorg

Answer 54

1) gezondheidspromotie
- hele populatie
- promotie van gezonde populatie
- verhogen van algemeen welzijn

2) ziekte preventie
- medisch veld
- omgevings of ziekte gevaar aanpakken
- bescherming van mensen met risicofactor
- behouden van welzijn

curatieve geneeskunde = door symptomen behandeld worden
preventieve geneeskunde = door risicofactor “behandeld” worden

Question 55

preventie

Answer 55

preventie
- naar ziekte
- naar risicofactor
- naar doelgroep
1. primordiaal = gezonde mensen zonder risicofactor
2. primair = gezonde mensen met risicofactor
- preventie = risicofactor verwijderen
3. secundair = zieke mensen zonder symptomen
- preventie = screening
- ziekte wegnemen of stoppen = vroeg tijdige opsporing
- gemiddelde vroegtijdige opsporing hernia
4. tertiair = zieke mensen met symptomen
- curatief
5. patient delay = gemiddelde tijd van eeste bezoek
6. quaternair = geen ziekte wel symptomen
- the worried well

Question 56

screening criteria

Answer 56

wilson & junger

1. belangerijk gezondheidsprobleem
2. vroegtijd/latent stadium aanwezig
3. test moet bestaan & aanvaardbaar zijn
4. capaciteit van screening
5. prognose beter bij vroegtijdige opsporing
6. voldoende kennis over natuurlijk verloop
7. duidelijke doorverwijzing
8. niet eenmalig maar process
9. kost

Question 57

gezondheids beleid belgie

Answer 57

= gemeenschappen hebben macht
–> sommige federaal vb: accijnzen op tabak & alcohol & totaal budget = gedraal
- facettenbeleid = buiten gezondheidsdomein maar wel van belang
- ziekte preventie
- gezondheidbevorderen