Eliminasyon Bozuklukları Flashcards
Enürezis tanım?
İşeme kontrolünün gelişimsel olarak sağlanmasının beklendiği yaşta istemli ya da istemsiz uygunsuz yere idrar boşaltılmasının devam etmesi.
-E. Nokturna: gece uykuda idrar kaçırma
-E. Diürna: gündüz uyanıkken idrar kaçırma
-E. Continue: Hem gece hem de gündüz idrar kaçırma
Tipler?
1)Primer: enürezis bebeklikten beri var, kuru dönem yok
2)Sekonder: en az 1 yıllık mesane kontrolü ve kuru dönem sonrası enürezis
Normal gelişim?
1)nokturnal fekal
2:)diürnal fekal
3)diürnal mesane
4)nokturnal mesane
DSM 5
A)Yatağa veya giysilere yineleyen bir biçimde idrar kaçırma (istemsiz veya amaçlı olarak).
B)
– En az ardışık 3 ay, haftada iki kez ortaya çıkan bir sıklıkta olması ya da
– Klinik açıdan belirgin bir sıkıntı doğurması ya da
–Toplumsal, okulda (mesleki) ya da önemli diğer işlevsellik alanlarında bozulma yapması
C) Takvim yaşı en az 5 olmalı (ya da eşdeğer bir gelişim düzeyi).
D) Bu davranış sadece bir maddenin (ör. Bir diüretik, antipsikotik) ya da genel bir tıbbi durumun (ör. Diyabet, spina bifida, konvülzyon bozukluğu) doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı değildir.
Epidemiyoloji
%80-90 primer
Etiyoloji?
-MSS gelişmesinde gecikme
-Genetik
-ADH sirkadyen ritimde yetersizlik
-DM, DI
-Nörolojik hast
Komorbidite? enürezis için
Gelişimsel gecikme, DEHB, uyku boz, Enkoprezis
Tedavi
*Doğru zamanda tuvalet eğitimi 2-2.5 yaş.
*Davranışçı terapiler(ebeveyn eğitimi, çocuklara çizelge verilmesi, geç saatte sıvı alımı azaltılması, gece yatmadan tuvalete gidilmesi, yattıktan sonra sonra 1 sa içinde tekrar kalkıp tuvalete gidilmesi)
*Alarm cihazı
*Psikoterapi
*İlaç tedavisi(İmipramin/Tofranil) 3-6 ay.
*Desmopressin kısa etki için
*Antikolinerjik ilaçlar
Enürezis gidiş?
Prognoz iyi. Spontan remisyon gösterir.
Enkoprezis tanım?
İstemsiz dışkı kaçırma
İnkontinans?
Altta yatan bir hast(anatonmik, hirschprung, ÜK, Chron….) olduğunda kullanılan tanım.
DSM 5
A) İstemsiz ya da amaçlı olarak yineleyen bir biçimde dışkının uygunsuz yerlere (örn. giysilerin ya da döşemenin üstüne) yapılması.
B)En az 3 ay süreyle ayda en az bir kez böyle bir olayın olması.
C)Takvim, yaşının en az 4 olması (ya da eşdeğer bir gelişim düzeyi).
D) Bu davranış sadece bir maddenin (örn. laksatifler) ya da konstipasyona neden olma ile ilişkisi olmayan genel tıbbi bir durumun doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı değildir.
Kimde sık?
E’de 4-5 kat daha sık
*Konstipasyon ile giden enkoprezis ve taşma inkontinansı en sık görülen tiptir (% 85-95)
*Konstipasyon ile gitmeyen enkoprezis, defans davranışıyla birliktedir ve öfkenin açıklanması anlamına gelir.
Komorbdite?
Genellikle yok