Ekzaminimi Objektiv Flashcards
8 faktoret qe shkaketojne dhimbjen ne aparatin urinar
1) staza e gjakut
2) staza e urines distendimi i kapsules
3) tumoret fqinje komprimuese ose struk te tjera patologjike
4) proceset inflamatore
5) proceset tumorale
6) obstruksionet
7) prania e gureve
8) kontraksionet spastike
4 karakteristikat e dhimbjes se aparatit urinar
1 Lokalizim unilateral ne vendin ku ndodhet procesi patologjik
2 Lidhet me probleme ne urinim si dhe ndryshime cilesore dhe sasiore
3 Lidhet me sforcimet fizike
4 Keqesohet gjate aktit te urinimit
8 llojet e dhimbjes ne aparatin urinar
Renale, ureterale, vezikale, uretrale, prostatike, skrotale, testikulare, penine
dhimbja renale
•karakteri 2x, lokalizimi, ku irradiohet 2x
dhimbje e vazhdueshme renduese
fillon ne kendin kostovertebral nen brinjen e 12 perhapet drejt kerthizes dhe kuadratit lumbar te poshtem, irradiohet ne epigaster ose hipokonder
dhimbja ureterale
• kur ndihet, ku ndihet,cfare forme merr dhe ku progreson me pas
ndihet ne obstruksione akute ne forme kolikash, perhapet ne gjithe gjatesine e uretereve ne abdomenin e perparshem ne 3 pikat ureterale dhe kur obstruksioni progreson me poshte perhapet ne vezike, ureter e deri ne vulve/skrotum
pika e siperme ureterale
3 gishta anash kerthizes ne te dyja anet
pika e poshtme ureterale
zona jugstavezikulare palpohet ne rektum, vagine
pika e mesme ureterale
ne kufirin 1/3 medial te vijes qe bashkon kerthizen me ligamentin inguinal
dhimbja vezikale
• lokalizimi, shkaku, ku perceptohet dhe si perkeqesohet
vendoset ne fund te barkut mbi simfizen pubike perceptohet ne ureterin distal
vjen nga distensioni vezikal kur kemi retension urinar ose nga shkaqe inflamatore
ne shkaqe inflamatore perkeqesohet kur vezika eshte e mbushur ose gjate zbrazjes
dhimbja prostatike
• shpeshtesia, shkaku, ku perceptohet dhe me ca shoqerohet
jo e zakonshme, nga nje inflamacion akut i prostates, mund te vije si diskomfort ne rajonin inguinal, ne fund te barkut, skrotum, rajon perineal, rectal dhe ne fund te shpines
Shoqerohet me simptoma te traktit te poshtem urinar (crregullime te aktit te urinimit pra)
dhimbja skrotale
• lokalizimi, perhapja
Ne anen perkatese te skrotumit, vjen nga permbajtja skrotale ose muret, mund te perhapet ne drejtim te kanalit inguinal dhe spina iliaca anterior superior
dhimbja testikulare
ne rast traumash, torsionesh, infeksionesh
mund te perhapet ne korden spermatike dhe abdomen te poshtem
dhimbja renduese ne testin e majte
permiresohet shtrire, vjen nga varikocele - staze e gjakut ne testikul per shkak te defektit valvular te venave skrotale qe sjell me pas fryrjen e tyre
shkaku i dhimbjes penine
inflamacion i vezikes ose i uretres ose afeksion i peripuciumit (foreskin)
shkaku i dhimbjes penine erektale
semundja peyronie - indi fibroz formohet ne penis nga mikrotraumat gjate seksit ose sporteve dhe ky ind ben qe ereksioni te jete i kurvuar dhe i dhimbshem
dhimbja uretrale
pergjate trajektores se uretres
3 karakteristikat/tipet e dhimbjes
1 dhimbje e lehte si peshe/rendim periodik
2 dhimbje shpuese shqetesuese uni ose bilaterale
3 dhimbje te forta te padurueshme qe fillojne pa paralajmerim vazhdojne me ore/dite dhe zhduken papritur
Cfare eshte diureza
Raporti midis lengjeve te marra dhe urinimit ne 24 h (zkn 75%)
Sasia e diurezes ne kushte normale, kapaciteti mbajtes i vezikes
1200-1500ml, 4-7 here ne dite nga 200-240cc
400ml cap
7 crregullimet e aktit te urinimit
Polakiuria
Dizuria
Strangiuria
Retensioni
Inkontinenca
Eneuresis Nokturna
Ndryshimet e trajektores dhe curgut
Polakiuria & 4 llojet e saj
I semuri urinon shpesh 10-15 here por ne sasi te pakte 100-150cc pra eshte zvogeluar kapaciteti mbajtes i vezikes
Diurne - gure, neuroza te vezikes, prolapse gjenitalesh te grate
Niktruria - vetem naten, adenome ose ca prostate
Diten dhe naten - inflamacion ose tumor i vezikes
E perkoheshme - sasi e shtuar e lengjeve gjate 24 oreve te fundit
Dizuria
I semuri urinon me veshtiresi, perdor muskujt abdominale (mund te shoqerohet me gazra) si edhe shtyp me duar veziken mbi simfizen pubike
mund te marre pozicion te detyruar ne bisht
shkaqet e dizurise 3 kategori - lidhen me medula uretra vezika
humbja e tonusit te muskulatures vezikale per shkak te
1 skleroza e qafes se vezikes, guret dhe tumoret me pedunkul te gjate dhe disekazia e vezikes te femijet
2 guret strikturat dhe tumoret e uretres si edhe valvulat e uretres (patologji kongenitale e djemve ku pjesa posteriore e uretres ka membrana (extra flaps) qe bllokojne kalimin e urines)
3 tumore ose trauma te medulles spinale
Strangiuria
Dhimbje dhe djegie ne urinim nga inflamacioni i vezikes apo tumoret e vezikes/prostates qe infektohen
retensioni urinar cili muskul kontr, ddx
pacienti ka nevoje te urinoje por nuk mundet, m detrusor kontraktohet herepashere qe te nxjerre urinen duke sjelle spazma te dhimbshme
Behet ddx me anurine dhe ndryshimi eshte qe ne anuri pacienti nuk ndjen nevoje te urinoje dhe nga kateterizimi i vezikes nuk nxjerr urine
llojet A K Ref dhe shkaqet e retensionit urinar
Lidhet me guret tumoret strikturat e uretres
adenomen dhe kancerin e prostates
kancerin e vezikes
akut - ndodh gjate nates pas alkoolit dhe ushqimeve pikante qe rrisin qarkullimin renal therefore rritet kongjestioni psh ne adenome
kronik - shpjegohet ne kap tjt
reflektor - inflamacion ne perineum/rektum, operacion ne bacin, trauma te kolones vert, trauma te vezikes dhe uretres
iskiuria paradoxica
kur kemi retension per shume kohe rritet shume urina reziduale distendohet vezika dhe detrusori humb tonusin ndaj sfinkteri hapet mekanikisht kur rritet presioni nga sasia e urines dhe kemi inkontinence te vazhdueshme
inkontinenca urinare - 2 llojet e ndarjeve v pv e vazhd e stresit e urgj
rrjedhja e urines pa deshiren e pacientit
e vertete kur rrjedh e gjithe urina (fistule veziko vaginale, epispadi, hipospadi, ekstrofi e vezikes, sem/trauma te trurit dhe medulles) dhe e pavertete kur del vetem nje pjese (fistula uretro vaginale, ektopi kongenitale e ostiumit te uretereve dhe prolapse gjenitale)
E vazhduar - ueretere ektopike,fistule urinare
E stresit - grate multipare,gjate efortit, post kirurgji prostate
E urgjences - inflamacion vezike, instabilitet detrusori
Eneuresis Nokturna nga vjen ne cilat sem
Urinim i pavullnetshem naten vetem
Gjwndje neurotike, sarkoidoze, spina bifida, sem toxico infeksioze te org/snq, semundje te ap urogenital, zkn te femijet dhe iken me moshen kuese te adultet nga ret urinar kronik
