Egzamin Flashcards
Czego NIE będzie w bezpiecznym modelu przywiązania?
Żywe i emocjonalne rozmawianie o sytuacjach w rodzinie (bo to w ambiwalentnym)
W bezpiecznym:
- Rozmowa o chorobie
- Przyjmowanie pomocy
- Emocjonalne reakcje przy wspomnieniach historii rodziny, ale nie bezkrytyczne
- Oddawanie chorego do instytucji, gdy wiadamo że nie jest się w stanie zapewnić opieki
Jaka dawka Metadonu spowoduje wydłuzenie odcinka QTc?
100mg
- też może → częstoskurcz komorowy o typie torsade de pointes
METADON
• silny opioid, + rec. μ, ▬ NMDA
• ↑lipofilny, 5-10x silniejszy od Mf
• można stosować przy NN/dializie jako 1 opioid
• tendencja do kumulacji
• Pw: otępienie, splątanie, RF, ↓cz.tarczycy, ch. Addisona, przerost prostaty, ↑ICP, NN+NW
Antagonista rec. NMDA
Metadon
Którzy pacjenci spełniają kryteria GLIM
- Pacjent z otępieniem je 700kcal/d, łydka 28cm
- Pacjent 75l., BMI 20 ?? (nie ma fenotypowego)
- Pacjent z ↓BMI + ch. reumatyczna
NIE
- pacjentka 65l., BMI 21
(do rozpoznania 1 fenotypowwe + 1 etiologiczne)
Suchość w ustach, zaparcia, ↑HR, upadki - jakie leki powodują
antymuskarynowe
Plaster buprenorfiny 52,5ug/h → morfina p.o.
2x/d 60mg
Odleżyna III st. z martwicą rozpływną z wysiękiem bez infekcji
???
Hydrokoloid + hydrożel
Gaza wet to dry
Zakażona odleżyna zainfekowana
Hydrofiber z solami Ag i C aktywnym
Co NIE należy do standardowego zsp. depresyjnego?
Nadmierna senność
Należy do zsp. depresyjnego • przeżuwanie (ruminancja) zdarzeń • anhedonia • uczucie przygnębienia i smutku >50% czasu przeznaczonego na sen (w prezce jest że NIEprzeznaczonego na sen) • uczucie beznadziei/bezradności
Metoklopramid
- antagonista D2 obwodowo (PP) i ośrodkowo w CTZ (chemoreceptor trigger zone?)
- antagonista HT3 i HT4
- nie wpływa na wydzielanie soków trawiennych i motorykę dalszej części jelit
- prokinetyk, który działa na LES (↑ skurcz) i na sam żołądek zapobiegając wymiotom
Metoklopramid
• ▬ D2 obwodowo → ↑wydz. Ach → rec. M2 → skurcz jelit
• działa na GOPP
• X: spowolnienie/pobudz. psychoruch., bóle i zawroty głowy,
zaburzenia pozapiramidowe i objawy zespołu Parkinsona (stosować do 5 dni!!!), mlekotok, ginekomastia (prolaktyna), senność
• Pw: niedrożność mechaniczna, przetoki, krw. z PP
78l., leczy na ↑BP, w wywiadzie upadki, ma AF
dać mu p/krzepliwe
Mięsak na udzie, jak zmodyfikować leczenie?
- Odstawić tramadol
- Dać morfinę i pregabalinę w dawce początkowej 75
- Zostawić ketoprofen i paracetamol
Kombinacje leków, które spowodują zespół serotoninergiczny
- Tramadol i SSRI
- Tramadol i dekstrometorfan
- Paroksetyna i klarytromycyna
NIE
- paracetamol i tramadol
- morfina i metoklopramid
↑Ca2+
- Najczęstsze zab. elektrolitowe u chorych z neo
- Leczymy forsując diurezę, bisfosfoniany
- Mierzymy Ca2+ zjonizowany, bo związany z albuminami może dawać fałszywe wyniki
NIE
- u kardiologicznych → ↑HR (bo ↑Ca2+ → ↓HR)
LECZENIE ↑Ca2+:
- Nawadnianie - Na+ → ↑wydalanie Ca2+ przez N
- Forsowanie diurezy
- GKS
- Kalcytonina - ↓resorpcję kości, ↑wydalanie Ca2+
- Bisfosfoniany (i.v.) - ↓resorpcję
Fentanyl
- Lek z wyboru przy niewydolności nerek st. 4 i 5
- Wydalany przez N w 90% postaci niezmetabolizowanej
- Lipofilny
NIE
- w czasie ↑T → skurcz naczyń i gorsze wchłanianie
- w przypadku badanie MRI nie ma konieczności ściągania plastra z fentanylem
FENTANYL: • niewskazany z nstab. zsp. bólowym, zwł. neuropatycznym • plastry zmieniamy co 72h • ryzyko toksyczności przy ↓albuminemii • + rec μ
Gastropareza
zaburzenie opróżniania żołądka do XII bez występowania przeszkód mechanicznych
GASTROPAREZA:
• przyczyny - idiopaty., opoidy, operacje Ż, zaparcia, DM
• leczenie - - prokinetyki (↑perystaltykę np metoklopramid i Cisapryd)
Strefa chemowrażliwa i ośrodek wymiotny
znajdują się na dnie komory IV (area postrema), ale NIE w obrębie BBB
- o ile dobrze zrozumiałem to leżą obok siebie, ale VC jest w obrębie BBB, a CTZ NIE
Morfina
- Morfino-3-glukoronian jest neurotoksyczy
- Po podaniu P.O. stosunek stężenia M3G/M6G jest znacznie WYŻSZY niż u pacjentów otrzymujących morfinę parenteralnie (tu było napisane że wyższy i trzeba było zaznaczyć fałsz wtedy)
- Stosowanie morfiny → wydzielanie histaminy
- NLPZ hamują glukoronidazę i pogarszają wydalanie
Mf - interakcje:
• BDZ → ↑ryzyko głębokiej sedacji, depresji ośr. odd, ↓BP, delirium
• a/choliner, antag. HT3 → nasilenie zab. defekacji
• fenotiazyny, NLPZ, p/depresyjne → ↑ryzyko mioklonii
Przerzuty do mózgu
- 10x częściej niż pierwotne
- Najczęściej w półkulach
NIE
- mnogie do mózgu daje JG, sutek i nerka (bo te powodują częściej POJEDYNCZE)
- najcz. objawem guza mózgu są N, W (bo chyba bóle głowy?)
Przerzuty mnogie to prędzej - czerniak 10%, płuco 50%
Limphangitis
- Źle rokujący objaw
- Leczy się sterydami, rozszerzającymi oskrzela i coś tam
NIE
- najczęściej w neo głowy i szyi
- najczęściej → bóle kręgosłupa
- k. neo zajmują pęcherzyki płucne i stąd obrzęk
PRZYCZYNY LYMPHANGITIS CARCINOMATOSA:
Rak sutka, płuca, żołądka, trzustki, jelita grubego,
tarczycy, pęcherzyka żółciowego, prostaty (80% adenoca)
Wysięki w opłucnej
- W raku sutka przeżycie rok, a w jakimś w płucu pół roku
- Używamy wideotorakoskopii i pleurodezy i czynne/bierne drenowanie
- Przejściowo ↑T i ból po zabiegu
NIE
- najczęściej używana bleomycyna, rzadziej talk
Behawioralne objawy bólu duchowego
odmowa przyjmowania leków
NIE
- ↑lęk
- fascynacja cudownymi lekami
- poczucie beznadziejności i bezsilności
Leki wiążące się z podjednostką alfa-2-delta kanałów wapniowych (Gabapentyna, Pregabalina)
- Pregabalina ma liniową farmakokinetykę
- NLPZ hamują glukoronidyzację
- U starszych chętnie używa się Pregabaliny, bo daje mało X
- Jak nie działa gabapentyna to spróbować można pregabalinę
- Morfina ZWIĘKSZA metabolizm gabapentyny (do zaznaczenia fałsz że hamuje) ???
Gabapentyna
• mniej specyficznie wiążę się z tym receptorem
• Tylko do OBWODOWEGO bólu neuropatycznego (Pregab i tu i tu)
• NIEliniowa farma
• Mf → ↑stęż. osocz. Gabapentyny
Zmowa milczenia
- Marnowanie energii na zatajanie prawdy przed pacjentem
- Rodzina myśli, że robi dobrze
- Pacjent jest izolowany i odbiera się jakąkolwiek szansę na komunikację
- Coś tam jeszcze
Pan, wzmożone symetrycznie napięcie mm., mioklonie i cechy otępienia z zaburzeniami wzrokowymi i przestrzennymi.
DLB
Majaczenie - 2 zdania
Prawdziwe:
- Haloperidol krótko i w małych dawkach
- Dopiero jak inne działania nie przynoszą skutku
Skala stosowana w majaczeniu
CAM
Pani, skala Norton 16, ADL 6, IADL 14/16??
- Nie ma ryzyka odleżyn
2. Niezależność w podstawowych czynnościach, częściowa zależność w zaawansowanych czynnościach
Coś o nieinformowaniu chorego
- Lekarz boi się nagłych emocji
- Rodzina nie pyta
- Własny nieuświadomiony lęk przed śmiercią
Skutki uboczne NLPZ
- Krwawienie z PP
- Retencja wody
- ↑BP
NIE
- ↓BP
Działania niepożądane IPP u starszych
- Zapalenie płuc
- Anemia z ↓Fe
- Anemia z ↓B12
- Osteoporoza
Antagonista D2 na wymioty w ośrodkowym mechanizmie ↑Ca2+/podrażnienia CTZ
Haloperidol
Wiele leków m.in. spironol, ACEi, amlodypina, b-bloker
Najbardziej prawdopodobne zaburzenie z tej kombinacji?
↑K+ (spironol, acei)
Otępienie, mieszka sam, gubi się jak wychodzi, źle zażywa swoje leki (w domyśle Barthel>40?)
Wniosek do pracownika socjalnego o przyznanie miejsca w DPS
Kiedy można przyjąć do domu opieki społecznej bez zgody?
Za zgodą sądu rodzinnego
Pani z lekkim otępieniem w przebiegu AD, co zrobić?
Włączyć AChEi
Pan z MCI
- Nic nie robimy
2. Kontrola za 6mcy
Co się dzieje u starszych osób z wiekiem
- ↑HR (tu był ↓hr i to był fałsz)
- ↓nieswoistych reakcji zapalnych
- ↓tętna max (wysiłek)
- ↑insulinooporności
- ↓siły mm.
Na zmianę apetytu u starszych osób NIE wpływa
Relaksacja żołądka i późne odczuwanie sytości?
Wpływa
- zmiany rozkładu tk. tłuszczowej
- zab. węchu i smaku
- ↓relaksacji adaptacyjnej dna żołądka
Zapotrzebowanie kaloryczne
- ↓ się bardziej u ♂ niż u ♀
- zapotrzebowanie na białko >1g, u chorych 1,2-1,5
NIE
- ↓ryzyko niedożywienia w związku ze ↓zapotrzebowaniem
Pw do trzymania pacjenta w instytucji
- Uzależnienie od alko
- Ostry stan psychotyczny
- Zaawansowana ch. neo
Pierwszy rzut u pacjenta z zaawansowaną ch. neo i bólem z komponentą trzewną
Oksykodon
OKSYKODON:
• + rec. μ i κ
• w porównaniu z Mf ma: ↓dział. na μ, ale ↑stężenie w mózgu i szybciej przechodzi przez BBB
• z wyboru w trzewnym, skutecznym też w neuropatycznym
↓Na+ z ↑V
NIE
- SIADH (jest ↓Na+, ale V musi być w normie)
Jest
- zastoinowa HF
- PChN
- zabiegi na pęcherzu i prostacie, przezcewkowe
Nietrzymanie moczu
Upadek, zab. chodu
Lekkie otępienie
triada Hakima
- w wodogłowiu normotensyjnym
Ból o silnym natężeniu - lekami pierwszego wyboru wymiareczkujesz
Morfina i Oksykodon
Zaparcia
- Najczęsciej <3/tydzień
- Trudności i ból
- Uczucie niepełnego wypróżniania
- Wysiłek
Najczęstsze powikłanie upadków
Zespół poupadkowy
TRIF
stosujemy u pacjenta w razie bólu przebijającego, który przewlekle jest leczony silnymi opioidami min. 7 dni, o dawce min. 60mg MF, miareczkujemy osobno
COG
- Obejmuje 4 podstawowe obszary - zdrowie fizyczne, psychiczne, sprawność funkcjonalną, uwarunkowania społeczno-środowiskowe
- Może mieć aspekt całościowy, przesiewowy, specjalistyczny
NIE
- na jej podstawie wszystkie decyzje terapeutyczne
Które z poniższych poprawiają przestrzeganie zaleceń co do leków przez pacjenta? (drug adherence)
Tłumaczenie lekarza
NIE
- zab. kognitywne
- choroba bezobjawowa
- wiele leków
- długi czas stosowania leku
Które opioidy są dostępne w Polsce w formie transdermalnych plastrów?
- Fentanyl
2. Buprenorfina
Długodziałające NLPZ nie spowodują u starszych
↓BP
Spowodują
- uszkodzenie nerek
- gib i chorobę wrzodową
- retencje płynów
- ↑BP
Po jakim czasie od zastosowania plastrów przezskórnych fentanylu można obserwować efekt przeciwbólowy?
12h
Którego pacjenta z bólem przebijającym NIE wolno leczyć TIRFem?
40l. z zaawansowanym rakiem płuca, który był leczony plastrami przezskórnymi fentanylu 12,5ug/h przez ostatnie 2 mce
Wymagania kwalifikacji do TIRF: 1. 18 lat 2. Opioidy od min. 1 tygodnia 3. Dawka opioidu min: • 60mg/d morfiny p.o. • 25ug/h fentanyl transd. • 30mg/d oksykodonu p.o. • 8 mg/d hydromorfonu • równoważna dawka innego opioidu
Pacjent z rakiem płuca odczuwa ciężki ból z powodu zajęcia ściany KP (NRS 7-8). Rozpoczęto terapię i osiągniętą optymalną ulgę bólu za pomocą 40mg oksykodonu w kontrolowanym uwalnianiu w postaci tabletek co 12h. Okazjonalnie pacjent zgłasza silne nasilenie bólu NRS 9 trwajace ok. 20 min. bez jasnej przyczyny.
Jaki to typ bólu?
Spontaniczny ból przebijający
Co rośnie z wiekiem?
pH żołądkowe
NIE
- CO
- beztłuszczowa masa mm.
- przepływ wątrobowy
- poziom albumin
Co odpowiesz na:
- Jeśli tylko lekarz mnie słuchał, to powiedziałbym mu co naprawdę czuje.
Dlaczego sądzisz, że lekarz cię nie słuchał?
72l. ♂, z ↑BP kontrolowanym 2,5mg indapamidu z historią 6mcy duszności podczas spaceru z psem i pracy w ogrodzie. Echo: łagodna koncentryczna hipertrofia LV, EF 40%. Jaki lek najprawdopodobniej polepszyłby jego długość życia?
ACEi
Wtórna gastopareza NIE jest wynikiem
uogólnionej miażdżycy
Jest:
- zaparcia
- DM
- obstrukcji jelitowej
- dystrofii mięśniowej
Lekiem z wyboru w leczeniu biegunki spowodowanej przez C. difficile jest
Wankomycyna p.o. (lub chyba Metronidazol p.o.)
Gładka, czerwona powierzchnia języka (atrofia brodawek języka) z zaburzeniem smaku jest charakterystyczne dla grzybicy
przewlekłej atroficznej?
Powodem zaburzonej komunikacji ze starszym pacjentem NIE jest
↑czułość na wysokie częstotliwości
JEST:
- zniekształcona mowa
- zaburzona lokalizacja dźwięku
- cocktail party effect
- ↑czułość na niskie częstotliwości
Jak Cię pacjent z RJG z M pyta czy umiera, to odpowiadasz
Powiedz mi proszę, dlaczego pytasz?
Mnogie przerzuty do mózgu najczęściej występują w przebiegu
raka płuca drobnokomórkowego
Cecha kliniczna rozróżniająca demenzję z ciała Lewyego (LBD) z chorobą Alzheimera (AD) jest
- Fluktuacyjny przebieg ze zmienną uwagą i czuwaniem
- ↑czułość na neuroleptyki
- halucynacje wzrokowe
Opioidy w terapii duszności
- Opioidy ↓wrażliwość ośrodka oddechowego na ↑CO2
- ↓RR do poziomu tolerowanego przez pacjenta
- Modulacja procesu zapalnego i gojenia przez wpływ na komórki neuroendokrynne płuc
- Zmniejszają niepokój
Najczęstsza przyczyna napadu u pacjentów z zaawansowanym neo
- Guz mózgu (pierwotny/wtórny)
2. Zaburzenia elektrolitowe (↓Na+)
80l. ♀ z historią ↑BP i zastoinową HF zgłasza częste epizody nietrzymania moczu. Występują bez sygnałów ostrzegawczych, zazwyczaj przy kaszlu/kichaniu. Jakie postępowanie będzie najkorzystniejsze w jej przypadku?
Ćwiczenie mięśni miednicy
5 głównych składowych COG
- Medyczne
- Poznawcze
- Funkcjonalne
- Żywieniowe
- Aspekty socjalne
Które neo najczęściej powodują nawracające wysięki opłucnej?
- Płuco
2. Pierś
Kompresja RK
- Występuje u 5% chorych na neo
- Najczęściej w odcinku piersiowym
- Najczęściej neo płuca, piersi, prostaty
- Objawy autonomiczne są późno
NIE
- 70% szyjny
W różnicowaniu AD i VaD, VaD charakteryzuje się
???
- “skocznym” przebiegiem objawów
- przeważają liczne udary
Częstość spoczynkowej duszności u chorych z zaawansowanym rakie oskrzela to
80%
75l. ♀, wielochorobowość, skarży się na brak energii i uczucie narastającej słabości. Straciła 6kg w czasie ostatnich 3 miesięcy. Co jeszcze potrzebujesz do rozpoznania zespołu frailty?
- ↓aktywność fizyczna
- ↓chodu
- ↓siła mięśniowa
Zespół frailty charakteryzuje się występowaniem min. 3 z: • ↓ m.c. - >5kg/12mcy • osłabienie • wyczerpanie • spowolnienie chodu • ↓ aktywność fizyczna
80% pacjentów z kompresją RK od kilku tygodni pierwszym objawem jest
Ból korzeniowy
78l. ♂ z: suchość j. ustnej, zaparcia, ↑HR, upadki bez znanej przyczyny, splątanie
Jaki lek mógłby być przyczyną?
Antycholinergiczny
Pacjent z mięsakiem lewego uda zgłasza bólu mieszany (nocyceptywny/neuropatyczny) w lewym udzie promieniujący do uda. NRS 9/10 i najgorzej gdy stoi. Do tej pory otrzymywał tramadol 400mg/d, paracetamol 3g/d, ketoprofen 200mg/d.
Jakie jest właściwe postępowanie?
- Odstaw tramadol
- Wprowadź morfinę o kontrolowanym uwalnianiu 40mg/d, morfinę o natychmiastowym uwalnianiu w razie potrzeby oraz pregabalinę 75mg/d
- Kontynuuj leczenie paracetamolem i ketoprofenem
Które z poniższych typów zaopatrzenie jest najlepsze wobec odleżyny III stopnia z tkanką martwiczą oraz infekcją?
Gaza
Jaki typ ćwiczeń zaleciłbyś osobie która chciałaby poprawić swoją wytrzymałość w wieku +65?
Nordic walking
Które z poniższych typów leków jest najlepszy wobec bólu o charakterze neuropatycznym?
Kwas walproinowy
Gabapentyna
Pregabalina
NIE
- escitalopram
- paroxetyna
Jakie farmakodynamiczne zmiany występują u starszych jeśli chodzi o ACEi i b-blokery?
↑odpowiedź na ACEi
↓ odpowiedź na b-bloker (w związku z ↑[adrenaliny])
Pregabalina i Gabapentyna - mechanizm działania
inhibtory alfa-2-delta podjednostki napięcio-zależnych kanałów Ca2+
Patomechanizm naglącego nietrzymania moczu
???
“decreased innervation and loss of bladder function resulting in bladder atrophy”
Tramadol
- 40% nieselektywny agonista μ, κ, δ
- 60% inh. wychwytu zwrotnego 5-HT, NA
- Jego metabolitem jest O-demetylotramadol, który wykazuje silniejsze działanie.
- Max dawka to 400mg/d
- Stwarza ryzyko zsp. serotoninowego np. z Paroxetyną (SSRI)
Jaki rodzaj immunizacji jest rekomendowany wszystkim starszym osobom?
Żadne z poniższych nie jest prawdą.
Pacjent z bólem neo, do tej pory nie brał opioidów. Decydujemy sie wprowadzić morfinę. Zaczynami miareczkowanie, podajemy 1mg i.v. morfiny co 5 minut i dochodzi do ulgi przy dawce 10mg. Jakie jest dzienne zapotrzebowanie?
60mg i.v.
75l. ♀ z osteoporozą zgłasza się z infekcją dr. moczowych. Przyjmuje alendronian, wit. D, Ca2+. Które z poniższych leków jest mniej efektywne, biorąc pod uwagę leki które przyjmuje
Cyprofloksacyna
- kationy wielowartościowe ↓wchłanianie tego Atb
79l. ♀ z demencją, po upadku, rozwija lewostronną żylną zakrzepicę biodrowo-udową. Lekarz zdecydował ocenić ją w skali Barthel. Czego NIE zawiera ta skala?
Oceny funkcji poznawczych
Ocenia • kąpanie • ubieranie • toaletę • przemieszczanie się
- kontrola stolca/moczu
- jedzenie
74l., ♀, z odleżyną na pięcie III st. z tkanką martwiczą i lekkim wysiękiem, bez cech zapalenia. Jakie jest właściwe zaopatrzenie rany?
?
Hydrożel lub hydrokoloid
70l. ♂, mieszka w “mieszkalnictwo wspomagane - assisted living” przyjęty do szpitala z licznymi złamaniami ręki po upadku. 2l. historia postępujących zab. pamięci. W badaniu jest pobudzony fizycznie i niespokojny. Komunikuje się werbalnie, ale nie przypomina sobie gdzie jest i dlaczego. MMSE 15/30, uwaga w normie. Źle śpi w nocy w szpitalu, z tendencją do snu w dzień, ale łatwo się przebudza. Badanie fizykalne, obrazowe mózgu i laboratoryjne nie identyfikują przyczyny odchyleń. Co jest najbardziej prawdopodobną przyczyną pobudzenia pacjenta?
ch. Alzheimera - AD
Pacjent z ciężkim bólem NRS 9 po miareczkowaniu morfiny osiągnięto ulgę przy dawce 40mg/d s.c.. Po testach laboratoryjnych zdiagnozowano niewydolność nerek. Najlepszym opioidem w tej sytuacji będzie
Transd. Buprenorfina 35ug/h
Co NIE jest składową testu Mini Mental?
Interpretacja przysłowia
Jest MMSE:
- Zapamiętywanie słów
- Liczenie
- Rysowanie pentagonów
- Wykonywanie 3-etapowych poleceń
MMSE • norma 28-30 • MCI 24-27 • otępienie lekkie 20-23 • otępienie umiarkowane 10-19 • otępienie znaczne 0-9
94l. ♂, AD, rezydent domu opieki. Przeszkadzała innym pacjentom krzycząc o pomoc i uderzając? pielęgniarkę przez ostatnie 4 tygodnie. Która grupa leków najprawdopodobniej ↓pobudzenie pacjentki.
Leki p/psychotyczne 2 generacji (neuroleptyk atypowy)
Octan megestrolu
- Syntetyczny progestagen
- ↑m.c. przez ↑tk. tłuszczowej, retencje wody przez stymulację neuropeptydu Y
- Może → ↑BP, ↑glc, Biegunka (??NIE - zaparcia), zakrzep-zator
- Przy długim stosowaniu może zahamować korę nadnercza
- ↑apetyt (przez ↑neuropeptydu T, który hamuje ośrodek sytości)
- Zalecana dobowa dawka to 400-800mg/d
Poliuria to oddawanie moczu
według testu:
- >7x/dzień i 2x/noc
według prezki
- >3l/24h (>40ml/kg m.c.)
a to wyżej to co najwyżej polakisuria (częstomocz)
Który lek działa p/wymiotnie przez blokowanie rec. D2 w CTZ i może ↓nudności i wymioty spowodowane ↑Ca2+?
Haloperidol