De Rechten En Vrijheden Flashcards
Synoniemen de rechten en vrijheden
1) de grondrechten en vrijheden
2) de fundamentele rechten en vrijheden
3) mensenrechten
Algemeen jurische kader - Belgische staat = rechtstaat -> 3 essentiële karakteristieken
1) OH gebonden aan zijn recht - staatsapparaat beheerst door wettigheidsbeginsel -> OH gebonden door wettigheidsbeginsel
2) machten van OH’en beperkt door mensenrechten
3) rechtsregels afdwingbaar voor onafh. rechter
Garantie mensenrechten tegen
Machtsmisbruik OH
Bronnen mensenrechten
Algemene bronnen:
1) Gw
2) EVRM
3) BUPO
4) Handvest grondrechten EU
Specifieke of gespecialiseerde bronnen, o.a.:
1) Europees Sociaal Handvest en Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten
2) Internationaal Verdrag over de Rechten van het Kind - VN 1989
3) Vrouwenverdrag - VN 1979
Bronnen mensenrechten - Gw.
Titel II ’De Belgen en hun rechten’ + art. 191 (vreemdelingen op Belgisch grondgebied)
Bronnen mensenrechten - EVRM
EVRM = Europees Verdrag tot bescherming van de rechten en vrijheden van de mens en de fundamentele vrijheden (aangevuld met 16 protocollen)
1950, Rome
Raad van Europa
Supranationaal toezichtsmechanisme -> Europees Hof voor de Rechten van de Mens
Bronnen mensenrechten - BUPO-verdrag
Synoniem: IVBPR
= Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten
1966 - ondertekening België 1968 - ratificatie België 1983
Verenigde Naties
Bronnen mensenrechten - Handvest grondrechten EU
2000, Nice
Handvest bevestigd mensenrechten die al bestonden
Vroeger: gezaghebbende bron
Sinds Verdrag van Lissabon (2007): verdrag heeft rechtskracht
Toepassingsgebied -> art. 51: EU-recht
Bronnen mensenverdragen - overlap + verschillen tss Gw., EVRM en BUPO-verdrag
Verschil:
Voorrang aan bepaling die meest ruime bescherming biedt
=> afwijking hiërarchie rechtsnormen
Evolutie 3 ”generaties” van grondrechten
1) grondrechten v/d 1ste generatie => klassieke burger- en politieke rechten
2) 2de => sociaaleconomische grondrechten
3) 3de => collectieve rechten, worden toegekend aan bepaalde groepen van personen
Grondrechten 1ste generatie
’klassieke’ grondrechten en vrijheden of klassiekliberale grondrechten
=> burgerlijke en politieke rechten, die gericht zijn op realiseren vrijheid
Naar aanleiding van FR geformuleerd en in diverse mensenrechtenverklaringen na AR verwoord
Opgenomen in Gw. 1831: rol OH nachtwaker
”klassieke” grondrechten zij blijven universeel en van belang vr/d burger
Grondrechten 2de generatie
(Evolutie nachtwakersstaat-> verzorgingsstaat)
= economische sociale en culturele rechten
Grondrechten 3de generatie
= collectieve of solidariteitsrechten
Bescherming v/d grondrechten in de Belgische federale context - bevoegdheidsverdeling inzake grondrechten
Bevoegd grondrechten => federale OH + deelstaten
=> grondrechten regelen binnen eigen materiële en territoriale bevoegdheidssfeer
Geen absolute bescherming - mogelijkheden tot beperking
>< ABSOLUTE GRONDRECHTEN (4)
= grondrechten die nooit mogen worden beperkt om andere maatschappelijke belangen veilig te stellen
1) verbod op foltering
2) verbod op slavernij
3) verbod op retroactieve bestraffing
4) recht op gewetensvrijheid