Criminologische theorieën

Question 1

Wat zijn de economische theorieën?

Answer 1

Rationele-keuzetheorie, afschrikkingstheorie, gelegenheidstheorie, routineactiviteitentheorie.

Question 2

Rationele-keuzetheorie

Answer 2

Het plegen van strafbare feiten is vergelijkbaar met economisch gedrag (kosten en baten). Men weegt rationeel de kosten en baten af.

1. Gelegenheid voor plegen delict.
2. Wat zijn de baten van het delict?
3. Inschatting baten afzetten tegen verwachte kosten (middelen, strafrisico (pakkans x strafmaat)).

Question 3

Afschrikkingstheorie

Answer 3

Zwaar, zeker en snel straffen verhoogt de kosten voor de dader, dit schrikt daders af waardoor er minder criminaliteit is.

Question 4

Gelegenheidstheorie

Answer 4

De kans op deelname aan criminele activiteiten wordt groter wanneer de gelegenheid groot is (gelegenheid maakt dief).

Question 5

Routineactiviteitentheorie (RAT)

Answer 5

Het niveau van criminaliteit wordt bepaald door:
1. De aanwezigheid van potentiële daders.
2. De aanwezigheid van geschikte doelwitten.
3. De afwezigheid van voldoende sociale bewaking.

Question 6

Wat zijn de sociologische theorieën?

Answer 6

Structuurtheorieën: Anomietheorie (Merton), general strain theory (Agnew).

Subculturele theorieën: Delinquente subcultuur (Cohen), subcultuurtheorie (Cloward, Ohlin).

Sociale-controle theorieën: Bindingentheorie (Hirshi), sociale-controletheorie (Sampson, Laub).

Labelingtheorieën: Labeling/etiketteringstheorie (Howard, Becker), secundaire deviantietheorie (Lemert).

Sociale desorganisatietheorieën: Sociale desorganisatietheorie (Shaw, McKay), broken windows theory, collective efficacy (Sampson), reintegrative shaming (Braithwaite).

Question 7

Anomietheorie (Merton)

Answer 7

Er bestaat anomie/strain als er een verschil is tussen de culturele doelen in een samenleving en de middelen die beschikbaar zijn om die doelen te bereiken. Dit gaat over economische verschillen.

Question 8

General strain theory (Agnew)

Answer 8

Uitbreiding anomietheorie, gaat niet alleen om economische strain maar ook om andere vormen (studiedruk).

Question 9

Delinquente subcultuur (Cohen)

Answer 9

Doeleinden onbereikbaar voor lagere klasse, jongeren ervaren frustratie/strain waardoor conflicten ontstaan. Ze zoeken gelijkgezinden die de middenklasse afwijzen, de groep heeft eigen waarden en regels tegengesteld aan de maatschappij.

Question 10

Subcultuurtheorie (Cloward, Ohlin)

Answer 10

Gebrek aan mogelijkheden om succes op legale manier te bereiken, jongeren zoeken illegale weg om uit armoede te raken. Ze realiseren zich dat ze tot gedepriveerden behoren en van de maatschappij vervreemden. Ze proberen steun bij elkaar te zoeken en gezamenlijk de succesdoelen te bereiken.

Question 11

Bindingentheorie (Hirshi)

Answer 11

Niet waarom men delinquent gedrag vertoont, maar waarom mensen zich aan de regels houden (remmen/binding).
1) Gehechtheid 2) betrokkenheid 3) gebondenheid 4) normen/waarden

Question 12

Sociale-controletheorie (Sampson, Laub)

Answer 12

Sociale controle en het besef van de mogelijke sancties op deviant gedrag weerhoudt men van delinquent gedrag (niet de bindingen zoals bij Hirshi).

Question 13

Labeling/etiketteringstheorie (Howard, Becker)

Answer 13

Een persoon die deviant gedrag vertoont krijgt een label opgeplakt door de samenleving.

Question 14

Secundaire deviantietheorie (Lemert)

Answer 14

Het gevolg van labeling, maatschappij gaat diegene anders behandelen waardoor hij zich tegen de maatschappij keert. Hij gaat meer/ergere delicten plegen.

Question 15

Sociale desorganisatietheorie (Shaw, McKay)

Answer 15

Wijken met weinig stabiliteit en een lage sociale cohesie kampen met hoge criminaliteit. Ook wel Chicago School.

Question 16

Broken windows theory

Answer 16

Misdrijven worden vooral gepleegd in wijken met een zichtbaar gebrek aan sociale controle (gebroken ruiten). Vrijbrief voor ernstigere delicten, slachtoffers gaan zich als slachtoffers gedragen.

Question 17

Collective efficacy (Sampson)

Answer 17

De bereidheid van inwoners om bij gepleegd crimineel gedrag daadwerkelijk in te grijpen. Dit is de doorslaggevende factor in de relatie tussen sociale desorganisatie en criminaliteit.

Question 18

Reintegrative shaming (Braithwaite)

Answer 18

Als crimineel gedrag door hun sociale omgeving krachtig wordt afgewezen zonder afwijzing/verstoting, kan dit schaamte opwekken waardoor crimineel gedrag in de kiem wordt gesmoord.

Question 19

Positivisme (Lombroso)

Answer 19

Crimineel gedrag wordt bepaald door genetische/biologische factoren, niet uit vrije wil. Straffen moeten focussen op behandeling/voorkomen recidive (hoge straffen werken niet).

Question 20

Atavisme (Hooton)

Answer 20

Criminelen zijn mensen die een stap terug in de evolutie hebben gezet (criminele mens). Onderdeel positivisme.

Question 21

Zelfcontroletheorie (Gottfredson, Hirshi)

Answer 21

Lage zelfcontrole kan leiden tot crimineel gedrag. Lage zelfcontrole is het gevolg van tekortschietende opvoeding. Kenmerken van criminelen zijn:
Impulsief, ongevoelig, fysiek (ipv mentaal), risicozoekend, korte-termijndenkers, non-verbaal.

Question 22

Sensation Seeking Scale (Zuckerman)

Answer 22

Persoonlijkheidstheorie waarin de behoefte aan spanning centraal staat, spanningsbehoefte wordt onderverdeeld in:
1. Risicobereidheid
2. Ervaringsgerichtheid
3. Behoefte aan verandering
4. Ontremming

Question 23

PEN-model (Eysenck)

Answer 23

Persoonlijkheidstheorie die inzicht geeft in de persoonlijkheid van iemand middels het PEN-model, deze worden gecategoriseerd in drie dimensies:
1. Psychoticisme
2. Extraversie
3. Neuroticisme

Question 24

Big Five (Digman)

Answer 24

Persoonlijkheidsfactoren worden gemeten en gecategoriseerd in vijf dimensies:
1. Neuroticisme
2. Extraversie-introversie
3. Vriendelijkheid
4. Zorgvuldigheid
5. Openstaan voor nieuwe ervaringen

Question 25

Observationeel leren (Bandura)

Answer 25

Leren is het gevolg van het imiteren van anderen. Hoe belangrijkere een model is voor iemand, des te sterker zal de invloed van dit model op iemand zijn.

Question 26

Differentiële-associatietheorie (Sutherland)

Answer 26

Crimineel gedrag wordt aangeleerd door interactie met anderen in (intiem) groepsverband.

Question 27

Neutralisatietechnieken (Matza)

Answer 27

Goedpraten van crimineel gedrag:
1. Ontkennen van verantwoordelijkheid
2. Ontkennen van schade
3. Ontkennen van slachtoffer
4. Veroordelen van veroordelers
5. Beroepen op hogere autoriteit

Question 28

Klassieke conditionering

Answer 28

Een stimulus die een reactie oproept, wordt geassocieerd met een voorheen neutrale stimulus, die daardoor het vermogen krijgt om dezelfde reactie op te roepen.
Gedrag wordt bepaald door stimuli die voorafgaand aan de respons.

Question 29

Operante conditionering

Answer 29

Consequentie van het gedrag beïnvloeden (beloning/bekrachtiger of straf), en daarmee de kans op herhaling van het gedrag (ook wel: instrumenteel leren).
Gedrag wordt bepaald door consequenties die de respons volgen.