CRC Flashcards
CRC
= colorectaal carcinoom
ontstaan CRC
mutatie APC-gen –> poliep/adenoomvorming –> mutatie in adenoom (K-RAS / p53-gen) –> CRC
etiologie CRC
80% spontane mutatie APC-gen (niet erfelijk)
18% familiaire belasting
6% erfelijke aandoening (lynch, IBD, FAP)
FAP
= geboren met een mutatie in APC-gen, voor 25e hele colon verwijderen om CRC te voorkomen
lokalisatie CRC
meestal (70%) aan de linkerkant en 30% rechts
rechts/proximaal:
dikke darm onttrekt water aan ontlasting. Rechtis is het nog vloeibaar –> minder klachten
links/distaal:
- hier is ontlasting hard en ontstaan sneller opstoppingen
- bloed makkelijker te herkennen
symptomen CRC
- obstructie lumen
- bloedverlies
- algemeen
- metastasen
symtomen CRC: obstructie lumen
- veranderd deficatiepatroon
- vol gevoel/ buikpijn (tumor groeit en ontlasting wordt geblokkeerd)
symtomen CRC: bloedverlies
microscopisch:
- aniemie
- zit door ontlasting, niet zichtbaar (rechtszijdige tumor)
macroscopisch:
- melena of helderrood bloedverlies
- tumor linkerkant
symtomen CRC: algemeen
- gewichtsverlies
- vermoeidheid
- dyspneu d’effort bij anemie
- -> in vroeg stadium geen klachten
symtomen CRC: metastasen
gaat meestal naar de lever waardoor galwegen worden dichtgedrukt –> icterus
diagnostiek CRC
lichamelijk onderzoek
- RT, bloed aan handschoen
- palpabele weerstand
laboratoriumonderzoek
- Hb , MCB
- CEA = tumorenmarker
colonoscopie met biopten
CT thorax/abdomen (aantonen stadium)
herkenningspunten begin colon
- mercedes ster
- klep van Bauhin
- appendixmond
stadiering CRC met TNM
T = lokale diepte penetratie in of door darmwand (mucosa/ submucosa/ door wand/ omliggende structuur) N = lokale lymfeklier metastases M = metastases op afstand
behandeling CRC
vroeg carcinoom (alleen mucosa/submucosa): kan endoscopisch worden weggesneden
later carcinoom : in spierlaag en of lymfeklier –> chirurgie
behandeling metastases CRC
- rectum: rectumamputatie met aanleg colostoma
- sigmoid: sigmoid resectie
- linker hemicolon: colectomi links
- rechter hemicolon: colectomi rechts
