College 1 Flashcards
Hoe werkt een signaaloverdracht?
Actiepotentiaal in presynaptische cel vesikels (blaasjes met neurotransmitters) komen naar membraan neurotransmitters afgegeven aan synaptische spleet bindt aan postsynaptische cel (als ligand) cascade van reacties (biologische reactie)
Ligand
Molecuul dat bindt aan een ander molecuul. Vaak een hormoon/neurotransmitter die bindt aan de receptor van de postsynaptische cel. VB: GABA, serotonine, dopamine, psychofarmaca
3 typen receptoren:
G-protein linked, ion kanaal, hormoonreceptor
Kinase / fosfatase
Een groep enzymen voegt een fosfaat groep (P) toe aan een molecuul, dit kost energie. Fosfatase: de P wordt verwijderd van ATP, levert enetgie op.
Allosteric modulation
Een andere stof bindt op een andere plek dan het ligand. Heeft van zichzelf geen effect, maar beïnvloedt de werking van de ligand (PAM of NAM)
Voltage sensitive ion channel
Ion kanaal dat open / dicht gaat door verschil in spanning tussen binnen- en buitenkant vd cel.
2 soorten voltage sensitive ion channel
VSSC: laat sodium (natrium) door (pijn)
VSCC: laat calcium door (via glutamaat)
Enzymen
Complexe eiwitten die zorgen voor een specifieke chemische verandering van de substraat (moleculair proces vindt plaats; knippen of binden)
MOA
Een enzym dat zorgt voor de afbraak van serotonine. MOAI is de inhibitor hiervan en zorgt dus voor MEER serotonine in synaptische spleet
Belangrijke neurotransmitters
serotonine, norepinephrine, dopamine, acetylcholine, glutamaat, GABA
Mono amines
Neurotransmitters afgeleid van 1 aminozuur:
Histamine
Catecholamines: dopamine, noradrenaline, adrenaline
Tryptamines: serotonine, melatonine
Heropname transporters
Monoamines heropnemen in presynaptische cel. Voorbeelden: SERT (serotonine), NET (noradrenaline), DAT (dopamine)
Cross-responsivity
monoamine recyclers zijn niet kieskeurig en kunnen ook andere monoamines heropnemen.
Vesicular transporters
Zorgen dat neurotransmitters weer opgenomen worden in vesicles. - Voorbeelden: VMATs (monoamine), VachT (acetylcholine), VIAATs (aminozuren: GABA), Vglut (glutamaat)
Agonist spectrum
Agonist, partial agonist, antagonist, inverse agonist