Chirurgia polska Flashcards
Rafał Józef Czerwiakowski (1743-1816)
- UJ
- pierwszy polski profesor chirurgii i ojciec chirurgii polskiej
- Napisał 1st polski podrecznik do chirurgii ,,Narządu opatrzenia chirurgicznego cz. I-IV”
- Nosił tytuł lekarza Józefa Augusta Poniatowskiego, ale nim nie był
- Pierwszy wykonywał sekcje anatomiczne w Krakowie
- Duże zasługi w położnictwie, założył odział położniczy i szkołę dla akuszerek
Ludwik Bierkowski (1801-1860)
-UJ
-Wykonał w 1847 pierwszą w Polsce operację ze
znieczuleniem eterowym, 4 miesiące po Williamie Mortonie (Boston)
-Zamiast szarpi wprowadził opatrywanie ran
-założył pierwsze w Polsce muzeum anatomopatologiczne
-wydał pierwsze czasopismo medyczne(chirurgiczne) w Krakowie: ,,Rocznik obejmujący zdanie sprawy z czynności Kliniki Chirurgicznej i Położniczej UJ”
-wykładał chirurgię, położnictwo, wenerologię i okulistykę
-Pozostawił zbiór recept dermatologicznych, z których niektóre stosowane są do dziś
-Bierkowski założył zakład ortopedyczny i szkołę gimnastyczną.
Aleksander Le Brun (1803-1868)
- UW
- w Paryżu stopień doktora medycyny na podstawie pracy ”O kołtunie polskim”.
- Zmienił Szpital Dzieciątka Jezus z zakładu dobroczynnego w leczniczy.
- Profesor chirurgii operacyjnej i desmurgii oraz dyrektor Kliniki Chirurgicznej c. k. Akademii Medyko-Chirurgicznej.
- Jako pierwszy w Warszawie przestał operować na salach chorych: Wybudował osobną salę operacyjną + trzy salki pooperacyjne. Wprowadził na terenie Warszawy codzienne obchody lekarskie. Wprowadził też stałe nocne dyżury pielęgniarskie w na swoim oddziale. Prowadził karty obserwacji chorych i gromadził je w archiwum szpitalnym, co w owych czasach było absolutna nowością. Stworzył ambulatorium przyszpitalne.
- leczył złamania,stosując do unieruchomienia bandaże nasączone krochmalem,a później opatrunki gipsowe.
- Jako jeden z pierwszych w Polsce zastosował do znieczulenia eter, a jako pierwszy u nas zastosował 11.12.1847 r. chloroform do znieczulenia ogólnego w czasie nacięcia czyraka mnogiego.
Julian Kosiński (1833-1914)
-UW
-1st kierownikiem Katedry Chirurgii Operacyjnej w Szkole Główne a następnie w Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim.
-Jako jeden z pierwszych na ziemiach polskich wprowadził do swojego oddziału opatrunki antyseptyczne sposobem Listera
-!!!!Swoje epokowe odkrycie o antyseptycznym postępowaniu z ranami otwartymi, złamaniami i ropniami Lister ogłosił w „The Lancet” w marcu 1867roku. Pierwszym w Polsce chirurgiem, który wprowadził tę metodę na oddziale chirurgicznym był Marian Wygrzywalski, lekarz Szpitala Św. Trójcy w Piotrkowie Trybunalskim.
-jeden z najlepszych chirurgów swej epoki, posiadł umiejętność właśnie oszczędnego i szybkiego operowania, skracał czas narażania swoich pacjentów na działanie narkozy chloroformowej lub eterowej
-twórca warszawskiej szkoły chirurgicznej. Wykonał :
pierwszą w PL i dziesiątą w EU całkowitą laryngektomię w uśpieniu dotchawiczym (1877),
pierwszą w PL udaną splenektomii (1896),
pierwszej w Europie wschodniej nefrektomii (1884)
pierwszej w Polsce oesophagostomii górnej w celu wydobycia ciała obcego z przełyku (1897) (przełyk był w tym czasie nieosiągalny dla chirurga, ponieważ nie potrafiono otwierać klatki piersiowej bez zapobieżenia śmiertelnej dla pacjenta odmie).
-autor aktualnej do dzisiaj tezy wczesnej operacji jako jedynej szansy na wyleczenie z choroby nowotworowej (1903).
Jan Mikulicz-Radecki(1850-1905)
- UJ
- -światowej sławy chirurg,m. in. do Ameryki, gdzie wykonywał pokazowe operacje i wykładał w tamtejszych klinikach. Jako laryngolog zasłynął z radykalnej operacji raka migdałków i plastyki nosa.
- Wykazał, że twardziel jest pochodzenia zapalnego i opisał charakterystyczne dla tej choroby komórki, które noszą nazwę komórek Mikulicza. Opisał patogenezę obustronnego powiększenia ślinianek i gruczołów łzowych, dziś znanego jako choroba Mikulicza.
- Prowadził prace doświadczalne w komorach niskiego ciśnienia, co było początkiem toraochirurgii, pod kierunkiem Mikulicza pierwszą na świecie operację na otwartej klatce piersiowej przeprowadził w 1903 r. jego uczeń Ferdinand von Sauerbruch
- zabiegi ginekologiczne – opracował metodę wycięcia macicy drogą pochwową, znaną jako metodę Mikulicza. Był też pionierem operacyjnego leczenia wola.
- chirurgia gastroenterologiczna.-wprowadził określenie cardiospasmus dla kurczu wpustu i wprowadził oryginalną metodę leczenia tego schorzenia poprzez rozszerzenie wpustu drogą przez żołądek. Jako pierwszy w świecie zeszył przedziurawiony wrzód żołądka i był pionierem leczenia operacyjnego krwawiących wrzodów trawiennych. Wykonywał zabiegi częściowej resekcji żołądka wg własnej modyfikacji. Zabieg plastyki odźwiernika przeprowadzany jest do dziś w modyfikacji sposobu Mikulicza.
- ojciec endoskopii Stworzył podstawy endoskopii przewodu pokarmowego poprzez skonstruowanie pierwszego używanego w klinice gastroskopu i poprzez przedstawienie endoskopowego obrazu żołądka, wykonał pierwszy zabieg endoskopowy,
- wprowadził kleszczyki hemostatyczne, tzw. kleszczyki Mikulicza, stosował jodoform oraz wprowadzil rękawiczki operacyjne z jedwabiu i maski operacyjne
- rozpowszechniał znieczulenie ogólne
Ludwik Rydygier (1850-1920)
- UJ
- Jako drugi na świecie po Péanie dokonał w listopadzie 1880 r. resekcji odźwiernika z powodu raka
- wykonał pierwszą na świecie udaną resekcję odźwiernika u chorego z chorobą wrzodową. w listopadzie 1881 r
- Rydygier i Billroth stosowali dwa rodzaje połączeń żołądkowo-jelitowych. Pierwsze z nich to „koniec do końca”; zastosowane po raz pierwszy przez Rydygiera, nazwane zostało zespoleniem modo Rydygieri
- zbudował w Krakowie całkowicie nowoczesną klinikę chirurgiczną (tzw. „biała chirurgia”).
- zajmował się chirurgią jamy brzusznej, urologią, chirurgią klatki piersiowej, sutka, chirurgią kostno- stawową.
- pod koniec życia przeniósł się do Lwowa
Alfred Obaliński(1843-1898)
- UJ
- Chirurgią plastyczna, ortopedią, chirurgią jamy brzusznej, urologią i chirurgią tarczycy. Wypracował własną metodę przeszczepiania skóry, operował wady wrodzone układu kostnego u dzieci. Jako pierwszy opracował stosowanie piłki Gigliego do trepanacji czaszki (1897). Zajmował się wpływem resekcji odźwiernika na wydzielanie żołądkowe.
- Bezcenny dorobek stanowią jego prace z zakresu leczenia operacyjnego przepuklin i niedrożności.
- jako pierwszy zwrócił uwagę na objaw wzmożonych ruchów robaczkowych w pierwszej fazie niedrożności mechanicznej jelita.
- Jako pierwszy na ziemiach polskich zastosował rentgenografię do diagnostyki chirurgicznej.
Maksymilian Rutkowski (1867-1947)
- UJ
- Prekursor na terenie Polski wyodrębniania się z chirurgii ogólnej nowych specjalizacji
- autor oryginalnej operacji wytwórczej pęcherza moczowego za pomocą fragmentu jelita krętego biodrowego (1899) i operacji uzupełnienia ubytku cewki moczowej za pomocą fragmentu wyrostka robaczkowego (1913).
- pionier nowoczesnej chirurgii przełyku: opracował metodę plastyki tego narządu w zwężeniach pooparzeniowych przez utworzenie od strony odźwiernika sztucznego przełyku, uszypułowaną rurą z krzywizny większej żołądka (1923). Operacje te możemy dziś zaliczyć do autoprzeszczepów
