chemistry Flashcards

1
Q

Po čemu se mogu razlikovati nemetali?

A

Nemetali se mogu razlikovati po boli (sumpor-žut, fosfor bijel ili crven, jod-ljubičast,hlor- žutozelen) I po mirisu jer neki od njih imau veoma jak I neprijatan miris (hlor I brom su štetni po zdravlje).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Koje je osnovno zajedničko hemijsko svojstvo nemetala?

A

Osnovno zajedničko hemijsko svojstvo nemetala je da grade kiseline.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kako se drugačije nazivaju nemetali I zašto?

A

Drugačije se nazivaju biogeni elementi jer je većina potrebna za građenje živog svijeta.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Gdje sve možemo naći vodonik?

A

U slobodnom stanju ali ga ima veoma malo, na Suncu i drugim zvijezdama, a u našoj okolini se nelazi samo u jedinjenjima.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Šta je praskavi gas i u kojem ogledu ga dobijamo?

A

Praskavi gas je eksplozivna smjesa kiseonika i vodonika u zapreminskom odnosu 2:1.Dobijamo ga u ogledu u kojem u erlenmajer stavimo par zrna cinka, a u kapalicu 10cm3 rastvora hlorovodonične kiseline HCl. Epruvetu u kojoj hvatamo vodonik napunimo do pola vodom. U erlenmajer sipamo kiselinu postepenom,a kada vodonik istisne vodu, pod vodom zatvorimo epruvetu palcem, iznesemo je iz vode i njen otvor prinesemo plamenu.Prasak koji se čuje naziva se praskavi gas i potiče od burne reakcije kiseonika i vodonika.Zn+2HCl=>H2+CnCl2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Opiši vodonik i za šta se koristi?

A

Vodonik je gas bez boje, ukusa i mirisa, lako zapaljiv i lakši od vazduha (najlakši poznati element. Sagorijevanjem vodonika se dobija toplota pa se koristi za topljenje i obradu metala i kao raketno gorivo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Gdje sve možemo naći kiseonik?

A

Možemo ga naći u slobodnom stanju (elementarnom stanju) i u hemijskim jedinjenjima sa drugim elementima. Slobodnog ga najviše ima u vazduhu u smjesi sa drugim gasovima, ima ga u vodi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Gdje sve kiseonik ima korist?

A

Kiseonik je sastavni dio jedinjenja koja izgrađuju živi svijet i bez njega ne bi bilo života. Vazduh obogaćen kiseonikom ima upotrebu u medicini, kod avijatičara, kosmonauta, ronioca i sportskih ribolovaca. U industriji se koristi za zavarivanje, sječenje i obradu metala.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Koja su svojstva kiseonika?

A

Kiseonik je gas be boje, ukusa i mirisa koji nije zapaljiv ali podržava gorenje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kojim ogledom dokazujemo da kiseonik podržava gorenje?

A

Ogledom u kojem u epruvetu stavimo malo čvrstog kalijum-permanganata KMnO4. Pričvrstimo epruvetu za stativ, a zatim je blago zagrijavamo plamenom špiritusne lampe. Poslije nekog vremena u epruvetu unsemo užareno drvce koje će da se razgori jer kiseonik podržava gorenje. Ako želimo vidjeti da li je epruveta puna kiseonika hvatamo ga nad vodom, svi gasovi koji se rastvaraju mogu se hvatati na ovaj način.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objasni frakcionu destilaciju?

A

Velike količine kiseonika se dobijaju na ovaj način. Kada izdvojimo kiseonik iz vazduha kojeg još čine azot i ostali gasovi u frakcijonoj destilaciji se postepeno odvajaju drugi gasovi od kiseonika. Faze su : 1.pranje; 2.sabijanje; 3. hlađenje i 4. frakciona destilacija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Šta je oksidacija i kakva može biti?

A

Oksidacija je reakcija sjedinjavanja kiseonika sa drugim supstancama tj elementima. Oksidacija može biti spora (disanje) i brza (sagorijevanje drveta).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Šta su oksidi?

A

Oksidi su jedinjenja kiseonika sa drugim elementima.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kakvu oksidaciju ima magnezijum?

A

Većina metala ima sporu oksidaciju, a magnezijum burnu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kakva može biti valenca elemenata koji se jedine sa kiseonikom?

A

Njihova valenca može biti od I do VIII pa ima osam različitih formula oksida, a njihovo ime zavisi od toga da li je valenca konstantna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Napiši sve formule za okside ako i valenca nije konstantna!

A
  1. E2O
    2.EO
    3.E2O3
    4.EO2
    5.E2O5
    6.EO3
    7.E2O7
    8.EO4
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Šta su anhidridi kiselina i kako nastaju?

A

Anhidridi kiselina su kiseli oksidi koji rastvaranjem u vodi daju kiselinu. Nastaju kada se oksidi nemetala jedine sa vodom.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Šta su indikatori i koji su najpoznatiji?

A

Indikatori su supstance koje u kiselini mijenjaju boju, a najpoznatiji je lakmus papir koji je u kiselini crven.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Šta su kiseline?

A

Kiseline su jedinjenja koja u svom sastavu obavezno sadrže vodonik.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kakve kiseline mogu biti?

A

Kiseline koje sadrže kiseonik zovu se kiseonične, a one koje ga ne sadrže beskiseonične.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Šta su halogeni elementi?

A

Halogeni elementi su hemijska grupa elemenata u VIIa periodi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Sumporasta (sufitna) kiselina

A

kiselina (H2SO3) anhidrid (SO2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Sumporna (sufatna) kiselina

A

kiselina (H2SO4) anhidrid (SO3)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Azotasta (nitritna) kiselina

A

kiselina (HNO2) anhidrid (NO3)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Azotna (nitratna) kiselina

A

kiselina (HNO3) anhidrid (N2O5)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Ugljena (karbonatna) kiselina

A

kiselina (H2CO3) anhidrid (CO2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Fosforna (fosfatna) kiselina

A

kiselina (H3PO4) anhidrid (P2O5)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hlorovodonična kiselina

A

H2 + Cl2 => 2HCl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Vodonik-sulfid

A

H2S

29
Q

Cijanovodonična kiselina

A

HCN

30
Q

Šta su nemetali i u kojem agregatnom stanju mogu biti?

A

Nemetali su hemijski elementi koji se u tablici Periodnog sistema nalaze u gornjem desnom uglu: Neki su čvrsti ( ugljenik, sumpor, jod, fosfor), neki gasoviti (kiseonik, azot, vodonik, hlor), a brom je tečan.

31
Q

Koji je najprostranjeniji halogeni element?

A

Hlor

32
Q

Gdje možemo naći hlor?

A

Zbog velike hemijske reaktivnosti hlor u prirodi možemo naći samo u jedinjenjima. (najvažnije jedinjenje je natrijum hlorid tj kuhinjska so NaCl).

33
Q

Gdje se koristi hlor?

A

U bazenima za plivanje koristi se kao dezinfekciono sredstvo, u vodi za piće…

34
Q

Koji oksidi hlora postoje?

A

Raguje direktno sa metalima i nemetalima. Postoje oksidi hlora gdje njegova valenca može biti I (Cl2O), IV (ClO2) i VII (Cl1O7).

35
Q

Kako se hlorovodonik dobija labaratorijski?

A

Labaratorijski se dobija u reakciji između kuhinjske soli i koncentrovane sumporne kiseline.

36
Q

Šta je hlorovodonična kiselina i kako se zovu njene soli?

A

Hlorovodonična kiselina je vodeni rastvor hlorovodonika i njene soli nazivaju se hloridi. Koncentrovana hlorovodonična kiselina je vodeni rastvor koji sadrži 36,2% hlorovodonika.

37
Q

Gdje sve možemo naći sumpor?

A

U prirodi ga možemo naći u elementarnom stanju najčešće na dubini većoj od 200m. Sumpor možemo naći u rudama, mineralnim vodama, vulkanima, biogenim elementima.

38
Q

Kakav je sumpor element?

A

On je u čvrstom agregatnom stanju, žute je boje i ima neprijatan miris. Na sobnoj temperaturi se nalazi u molekulu S8.

39
Q

Kakvi su sumporovi kristalni oblici?

A

Sumporovi kristalni oblici su rombični i monoklični, a razlika između njih je raspored molekula S8 u prostoru.

40
Q

Šta je alotropija?

A

Alotropija je javljanje jednog istog elementa ili jedinjenja u više oblika, koja se razlikuju po broju atoma ili njihovom rasporedu u prostoru. Ti oblici se nazivaju alotropske modifikacije.

41
Q

Gdje se sumpor koristi?

A

Sumpor se koristi u medicini za proizvodnju krema protiv oboljenja kože, poljoprivredi protiv oboljenja biljaka, u procesu vulkanizacije, za pravljenje šibica, baruta…

42
Q

Kako se nazivaju soli sumporaste, a kko sumporne kiseline?

A

Soli sumporaste kiseline nazivaju se sulfiti, a sumporne sulfati.

43
Q

U čemu se sumpor rastvara?

A

Sumpor se ne rastvara u vodi nego u organskim rastvaračima (npr ugljenik (IV)-sulfidu CS2).

44
Q

Šta je vulkanizacija?

A

To je proces vezivanja sumpora sa osnovnom sirovinom za izradu gume.

45
Q

Kakav je sumpor (IV)-oksid?

A

Na običnoj teperaturi sumpor (IV)-oksid je zagušljiv gas bez boje koji ne gori niti podržava gorenje. U njegovoj reakciji sa vodom nastaje sumorasta kiselina H2SO3. Važna upotreba je u proizvodnji hartije i tekstila, bijeljenja svile, vune, perja i slame ali je jedan od zagađivača okoline.

46
Q

Sumpor (VI)-oksid SO3

A

On se dobija oksidacijom sumpor (IV)-oksida. Oksidacija sumpor (IV)-oksida je spora reakcija na običnoj temperaturi pa se zato mora raditi na povišenim temperaturama. 2SO2+O2 => 2SO3
Na višim temperaturama sumpor (VI)-oksid postaje nestabilan pa se vraća u sumpor (IV)-oksid. Zato se on dobija na nižim temperaturama uz prisustvo katalizatora.

47
Q

Šta su katalizatori?

A

Katalizatori su supstance koje mijenjaju brzinu hemijske reakcije .

48
Q

Kakva je koncentrovana sumporna kiselina?

A

Sumpor (VI)-oksid je anhidrid sumporne kiseline H2SO4. Koncentrovana sumporna kiselina je bezbojna gusta tečnost bez mirisa.

49
Q

Pravilo razblaživanja sumporne kiseline?

A

Prilikom razblaživanja sumporne kiseline nikada se ne smije dodati voda u kiselinu jerusljed naglog oslobađanja toplote dolazi do rasprskavanja smjese, a često i cijelog suda i izaziva opekotine.

50
Q

Zašto kažemo da je koncentrovana suporna kiselina dehidrataciono sredstvo?

A

Zato što ona veoma snažno oduzima vodu supstancijama koje sadrže vodonik i kiseonik.

51
Q

Kakav je azot i kako ga možemo dobiti?

A

Azot je biogeni element koji ulazi u sastav najvažniih jedinjenja živih organizama tj proteina i nukleinskih kiselina. On je gas bez boje, ukusa i mirisa. Možemo ga dobti frakcionom destilacijom tečnog vazduha.

52
Q

Za šta se koristi azot?

A

Zbog stabilnosti svog molekula azot je našao primjenu u konzervisanju nekih životnih namirnica tj da bi se spriječilo njihovo oksidiranje one se pakuju uz prisustvo azota. Tečni azot se koristi za zamrzavanje hrane i u medicini.

53
Q

Koliko je poznato oksida azota i koji su to?

A

Poznato je pet oksida azota: N2O azoz (I)-oksid; N2O3 azot(III)-oksid; N2O5 azot (V)-oksid; NO azot (II)-oksid i NO2 azot (IV)-oksid.

54
Q

Koji su kiseli oksidi azota?

A

Pošto oksidi azota ne grade kiseline sa vodom postoje samo kiseli oksidi, a to su: N2O3; NO2 i N2O5.

55
Q

Azot (v) - oksid

A

Na običnoj temperaturi azot (V)-oksid je čvrsta, bezbojna i kristalna supstanca. Veoma je nestabilan i otpušta kiseonik pri čemu nastaje azot (IV)-oksid
2N2O5=> O2+ 4NO2
azot (V)-oksid veoma burno reaguje sa vodom gradeći azotnu kiselinu HNO3 + H2O => 2HNO3
Azotna kiselina u čistom stanju je bezbojna tečnost , međutim ona je često svijetlo žute boje jer se na svjetlosti može razdvojiti na vodu, azot (V)-oksid i kiseonik 4HNO3 => 2H2O + 4NO2 + O2

56
Q

Kako se azotna kiselina dobija u industriji?

A

U industriji se azotna kiselina ne dobija reakcijom azoz (V)-oksida nego na druge načine. Jedan od načina je niz reakcija u kojima učestvuju drugi oksidi azota, voda i kiseonik. Soli azotne kiseline se nazivaju nitrati i svi poznati nitrati su rastvorljivi u vodi.

57
Q

Šta je amonijak?

A

Amonijak je jedinjenje čiji vodeni rastvor koji pokazuje baznu reakciju a nije hidroksid metala. Amonijak je jedinjenje azota i vodonika NH3. Može se dobiti i u reakciji vodonika sa azotom pri tačno određenim uslovima temperature i pritiska i u prisustvu katalizatora.

58
Q

Kakva je reakcija amonijaka?

A

Reakcija amonijaka je povratna što znači da se dio njeega razlaže. 3H2 +N2 <=> 2NH3

59
Q

Kako se amonijak može dobiti u labaratoriji?

A

Može se dobiti u reakciji amonijum soli (amonijum hlorida NH4Cl) i kalijum hidroksida.

60
Q

kakav je amonijak?

A

amonijak je bezbojan gas oštrog mirisa i lakši je od vazduha i veoma dobro se rastvara u vodi.

61
Q

kakav je amonijak?

A

amonijak je bezbojan gas oštrog mirisa i lakši je od vazduha i veoma dobro se rastvara u vodi.

62
Q

Kako nastaje amonijum hidroksid?

A

amonijum hidroksid nastaje izmedju amonijaka i vode i ne postoji u slobodnom stanju NH3+H2O=>NH4OH
Lako se razlaže na amonijak i vodu NH4OH=> NH3+H2O

63
Q

Kako se nazivaju soli koje gradi amonijak?

A

Soli koje gradi amonijak nazivaju se amonijum-soli.

64
Q

Zq šta se koristi amonijak?

A

Koristi se za dobijanje azotne kiseline,đubriva, plastike, eksploziva i sredstava za čišćenje.

65
Q

Kakav je ugljenik element i u kojim oblicima postoji?

A

Ugljenik je biogeni element i može da se nađe u kristalnom (grafit, dijamant i fulerin C60) i amorfnom (čađ, koks, aktivni, životinjski i drveni ugalj) obliku.

66
Q

Koja su svojstva grafita?

A

Grafit je crne boje, dobar provodnik struje i električne struje i koristi se za izradu olovakaa, elektroda, topioničarskih lonaca i kalupa za ljevanje metala.

67
Q

Koja su svojstva dijamanta?

A

Dijamant je bezbojan i tvrd , ne provodi toplotu ni struju, dobro se brusi i koristi se za pravljenje nakita, rezanje stakla, brušenje i sječenje.

68
Q

Koje je osnovno svojstvo amorfnih oblika ugljenika?

A

To je njihova adsorpciona moć tj sposobnost supstance da na svojoj površini fizički veže druge supstance. Zbog svoje velike adsorpcione površine oni adsorbuju razne boje, mirise, otrove i otrovne gasove. Zato se koriste za prečišćavanje vode, vazduha i u zaštitnim maskama.

69
Q

Koja su dva oksida ugljenika i kako nastaju?

A

To su ugljenik(II)-oksid CO i ugljenik(IV)-oksid CO2.
Ugljenik (II)-oksid nastaje sagorijevanjem ugljenika u prisustvu nedovoljne količine vazduha i on je gas bez boje, ukusa, mirisa i veoma otrovan i smrtan. U prirodi ga nema mnogo ali se ugl nalazi u vulkanskim gasovima. 2C+O2=>2CO