Cefndir Hari Vii / Tuduriaid

Question 1

Ffeithiau Cyffredinnol

Answer 1

Dyddiad Geni -Ionawr 1457, Castell Penfro
Tad- Edmwnd Tudur, Iarll Richmond
Mam-Margret Beaufort
1462- Dianc i Lydaw a’i ewythyr Jasper

Question 2

Oesoedd Canol

Answer 2

Tyndra Rhwng y goron ar Bonedd
Gafel yr Eglwys a’r pab yn gryf iawn, pawb yn gatholig rhufainig
Ameth yw’r prif ddiwydiant, pobl yn ddibynnol arno
Y werin yn gaeth i Faenor
Pobl oedd a sgiliau penodl yn rhan o urdd
Dim trefnidiaeth

Question 3

Cyn i Hari ddod i’r orsedd

Answer 3

Brwydro am hawl i’r orsedd yn rhyfeloedd y rhosynnnau
Edward IVoEfrog wedi sefydlu ei hun ar yr orsedd
Edward yn marw, Richard III ei frawd yn dod i’r orsedd ar ol i feibion Edawrd ddiflannu mewn amodau rhyfedd iawn
Pobl yn troi i goroni Hari ar ol i Edward y V ddiflannu

Question 4

Hawl Hari i’r orsedd

Answer 4

Hawl bregus i’r orsedd
Roedd ei Hen, hen daid yn fab i Edward III

Question 5

Brwydr Bosworth

Answer 5

Brenin Ffrainc, Siarl VIII yn cefnogi Hari drwy rhoi byddin fechain iddo a arian oherwydd roedd Siarl eisiau Hari ddelio a Richard i sicrhau ni fyddai Richard yn helpu Dug Bwrgwyn
Hari yn glanio yn Sir Benfro ac yn casglu dynion wrth iddo deithio drwy Cymru
Richard ddim yn meddwl fod Hari yn fygythiad, hyn yn gamgymeriad
Y ddau ochr yn Cyfarnod ym mosworth ar Awst 22 1485
Richard mewn sefyllfa gwell wrth iddo gyraedd y maes brwydro gyntaf a cael dwy waith gymaint o filwyr a Hari
Llys tad Hari sef Syr William Stanley wedi bod yn gwylio’r frwydr ac yn penderfynnu helpu Hari
Richard yn marw ar maes brwdro a Efrog yn ffoi

Question 6

Dyddio Brwydr Bosworth

Answer 6

Hari yn dyddio dechrau ei deyrnasiad fel Awst 21 1485
Roedd brwydr Bosworth ar Awst 22
Roedd hyn yn golygu y gallai Hari gyhuddo pawb aeth frwydro yn ei erbyn o frad
Roedd hyn o fudd i Hari gan ei fod o yn golygu fod bygythiadau mwyaf Hari i’r orsedd wedi ei lladd neu mewn carcher
Roedd Hari yn cael tir y rhai oedd wedi marw yn y frwydr hefyd

Question 7

Coroni

Answer 7

Hari yn coroni ei hyn yn frenin ar y 7 o Dachwedd
Hari heb aros am ganiatad y senedd
Arddangos fod Hari yn atebol i neb
Profi ei fod ei hawl i’r orsedd yn un a gafodd ei etifeddu

Question 8

Triniaeth y Bonedd

Answer 8

Cefnogwyr Hari yn cael eu gwobruo e.e Jasper Tudur a William Stanley
Gelynion yn cael eu cosbi e.e Iarll Warwick a John De La Pole
Gweithredu deddf Adreniad
Hari a’r gallu i gadw dynion pwerus a oedd wedi gwasgaru ar hyd y wlad i weithredu cyfraith a threfn

Question 9

Ymweld a York

Answer 9

Hari yn ymweld a York gyda ei wraig i enill poblogrwydd
Clywed son am wrthryfel
Thomas Arglwydd lovell a’r brodyr Stafford yn cynllunio yn erbyn Hari
Mynd i noddfa i drio osgoi cael ei dal
Cael eu perswadio i fynd o’r Noddfa
Mi wnaeth Lovell ffoi dramor
Humphrey Stafford yn cael ei ddienyddio a’i frawd yn cael pardwn mewn ychydig o flynyddoedd

Question 10

Elisabeth o York

Answer 10

Hari yn priodi Elisabeth o York
Elisabeth yn ferch y cyn frenin Edward IV ac yn nith i Richard III
Drwy uno y ddau dy roedd Hari yn sefydlu y wlad
Roedd y briodas yn un wleidyddol ond mi aeth o i fod yn briodas cariadus a llwyddianus yn y diwedd
Hyn eto yn engraifft o Hari yn defnyddio propaganda

Question 11

Arthur

Answer 11

Hari yn sicrhau ei fod o a olynydd i allu parhau ei liniach
Roedd Arthur o waed Lancaster a Efrog felly nid oedd neb am gwestiynnu ei hawl i’r orsedd
Ei enw yn bropaganda, atgoffa pobl o frenin Arthur, dweud wrth pobl fod ei waed yna cyn y Plantagwyr