BURGERLIJKE REVOLUTIES

Question 1

Wat waren de geprivilegieerde standen?

Answer 1

adel + clerus (= ca. 5% van de bevolking): allerlei voorrechten

Question 2

Wat was de derde stand?

Answer 2

boeren en arbeiders, handelaars en ondernemers (= ca. 95% van de bevolking)

Question 3

Waarom was er sociale ongelijkheid tussen de standen?

Answer 3

• grote kloof tussen rijk en arm
• alle grond is in handen van 10% van de bevolking

Question 4

Wat gebeurde er toen de toestand van de Franse schatkist catastrofaal was?

Answer 4

• Lodewijk XVI (1774-1792) kende de ernst van de toestand, maar durfde niet te snijden in de uitgaven voor het hof en voor het leger
• nieuwe belastingen waren ondenkbaar zonder te raken aan de bevoorrechte standen, de adel en de clerus
• er dreigde dus bankroet

Question 5

Wat gebeurde er toen er bankroet dreigde?

Answer 5

• er werd beslist om de belastingen grondig te hervormen
• de Staten-Generaal (standenvergadering) diende weer bijeen geroepen te worden
• elke stand werd geacht haar vertegenwoordigers naar Versailles te sturen
• voor de derde stand zouden hier voor het eerst in 175 jaar verkiezingen werden gehouden

Question 6

Wat gebeurde er bij de boeren toen de verkiezingen grote verwachtingen wekken?

Answer 6

• vele boeren op het platteland hoopten op de afschaffing van talrijke plichten, belastingsverlaging, eigendomsrechten…
• bij de verkiezingen konden klachtenboeken neergelegd worden (cahiers de doléances)

Question 7

Wat gebeurde er bij de volksmassa’s toen de verkiezingen grote verwachtingen wekken?

Answer 7

• in Parijs en de grote steden kwamen volksmassa’s op straat
• ze keerden zich tegen de soldaten van de koning, sloegen aan het plunderen…

Question 8

Wat gebeurde er bij de Staten-Generaal toen de verkiezingen grote verwachtingen wekken?

Answer 8

• in Versailles raakte de nieuw samengestelde Staten-Generaal er niet uit hoe men de hervormingen zou aanpakken
• zelfs over de manier van stemmen was er geen overeenkomst
• de derde stand eiste een hoofdelijke stemming i.p.v. een stemming per stand, afschaffing van privileges van adel en clerus, een geschreven grondwet…

Question 9

Wat gebeurde er toen de Staten-Generaal uit elkaar viel?

Answer 9

• de derde stand wil voortmaken met hervormingen en verlaat Versailles
• medestanders uit adel en clerus sluiten zich aan
• ze vormen een “Nationale Vergadering” (de Assemblé Nationale), en zweren dat ze nooit uit elkaar zullen gaan zonder hervormingen

Question 10

Wat deed de Parijse bevolking toen de Staten-Generaal uit elkaar viel?

Answer 10

• de Parijse bevolking stak haar sympathie voor de gang van zaken niet onder stoelen of banken en kwam op straat
• ze steunden openlijk de eisen van de radicale burgers
• op 14 juli 1789 werd de Bastille bestormd

Question 11

Wat gebeurde er toen de koning plooide en de Nationale vergadering erkende als de enige volksvertegenwoordiging?

Answer 11

Deze nam meteen drastische maatregelen:
- op 4 augustus 1789 stemden de adel en de clerus in met de afschaffing van hun voorrechten
- er werd besloten dat er een grondwet moest komen die de rechten van de burgers zou beschermen

Question 12

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“De mensen worden vrij geboren en blijven vrij en gelijk in rechten; de sociale verschillen mogen alleen maar steunen op het algemeen belang”

Answer 12

gelijkheid voor de wet

Question 13

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“Het doel van elke politieke vereniging is het behoud van de natuurlijke en onvervreemdbare rechten van de mens; deze rechten zijn de vrijheid, de eigendom, de veiligheid en het verzet tegen de onderdrukking.”

Answer 13

vrijheid van vereniging

Question 14

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“De oorsprong van iedere soevereiniteit ligt wezenlijk bij het volk. Geen instantie, geen individu kan gezag uitoefenen dat daar niet uitdrukkelijk uit voortkomt.”

Answer 14

volkssoevereiniteit

Question 15

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“De vrijheid bestaat daaruit, alles te kunnen doen wat een ander niet schaadt.”

Answer 15

vrijheid van persoon

Question 16

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“De wet is de uitdrukking van de algemene wil. Zij moet voor iedereen dezelfde zijn, hetzij ze beschermt, hetzij ze straft. “

Answer 16

gelijkheid voor de wet

Question 17

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“Niemand kan beschuldigd, aangehouden of gevangen worden dan in bij de wet bepaalde gevallen en in de vormen, die zij heeft voorgeschreven.”

Answer 17

rechtsstaat

Question 18

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“Niemand mag vanwege zijn opvattingen, ook niet godsdienstige, worden lastig gevallen, in zoverre dat hun uiting de door de wet ingestelde openbare orde niet verstoort.”

Answer 18

vrijheid van godsdienst

Question 19

Welk artikel uit de verklaring van de rechten de mens en burger is dit?
“De vrije uitwisseling van gedachten en meningen is een van de meest kostbare rechten van de mens; iedere burger kan dus vrijelijk spreken, schrijven en drukken.”

Answer 19

vrijheid van meningsuiting en vrijheid van pers

Question 20

Wat gebeurde er toen de clerus als geprivilegieerde klasse was uitgeschakeld?

Answer 20

zij viel gemakkelijk ten prooi aan de hongerige staatskas:
- alle kerkelijke bezittingen worden genationaliseerd: dwz. dat kerken, kloosters en grondbezit in handen kwam van de staat. Uit protest keerden vele priesters en gelovigen zich af van de Revolutie
- in ruil zou de staat de geestelijkheid een loon betalen, maar de meeste priesters weigerden omdat ze op die manieren ambtenaren werden van een staat die ze verfoeiden
- alle priesters werden verplicht zich aan het staatsgezag te onderwerpen door de eed van trouw te zweren aan de grondwet
- priesters die pastoor wilden worden van een parochie of bisschop van een bisdom zouden voortaan verkozen moeten worden door het volk
- heel wat kloosterorden die in de ogen van de staat niet onmiddellijk nuttig waren werden afgeschaft
- het afleggen van kloostergeloften werd verboden, waardoor het kloosterleven eigenlijk onmogelijk werd

Question 21

Wie is de uitvoerende macht in de Constitutionele Monarchie?

Answer 21

koning

Question 22

Wat is de eerste Franse grondwet?

Answer 22

de Constitutionele Monarchie (1791-1792)

Question 23

Wie is de wetgevende macht in de Constitutionele Monarchie?

Answer 23

parlement
- verkozen door cijnskiesrecht (stemrecht voor wie een minimum aan belasting betaalt)

Question 24

Voor wie is Constitutionele Monarchie een overwinning?

Answer 24

rijke en gematigde burgerij