Budowa i funkcje układu pokarmowego Flashcards
1
Q
Funkcje układu oddechowego
A
- naprzemienne wdechy i wydechy zapewniają transport gazów oddechowych między środowiskiem zewnętrznym a płucami
- Tlen z płuc przenika do krwiobiegu, natomiast dwutlenku węgla wędruje w kierunku przeciwnym
- Oba gazy oddechowe są transportowane przez krew
- Krew dostarcza do komórek ciała tlen, a odpiera z nim dwutlenek węgla
- w komórkach tlen jest wykorzystywany do utlenienia składników pokarmowych. Główne etapy tego procesu zachodzą w mitochondriach, a jego produktami są: dwutlenek węgla, woda oraz energia magazynowana w postaci ATP
2
Q
Jak jest funkcja dróg oddechowych?
A
Doprowadzanie świeżego powietrza ze środowiska zewnętrznego do płuc oraz odprowadzanie zużytego powietrza w przeciwnym powietrzem
3
Q
Z czego składa się układ pokarmowy?
A
- dróg oddechowych
- płuc
4
Q
Co wchodzi w skład dróg oddechowych i jakie pełnią funkcje?
A
- jama nosowa - oczyszcza, ogrzewa i nawilża powietrze
- gardło - wspólny odcinek układu pokarmowego i oddechowe, prowadzi do krtani i przełyku
- krtań - umożliwia wydawanie dźwięków, jedna z jej chrząstek - nagłośnia - oddziela drogi oddechowe od przełyku
- tchawica - transportuje powietrze do oskrzeli
- oskrzela główne - wnikają do płuc, gdzie tworzą liczne rozgałęzienia doprowadzającego powietrze do pęcherzyków płucnych
5
Q
Funkcja porów międzypęcherzykowych
A
zapewnienie dostępu powietrza do wszystkich pęcherzyków płucnych
6
Q
Budowa i funkcje dróg oddechowych
A
- system kanałów, którymi powietrze przemieszcza się ze środowiska zewnętrznego do płuc. Wyścieła je błona śluzowa i m.in. nabłonek migawkowy
- dzięki temu powietrze jest w nich ogrzewane, oczyszczanie i oczyszczane
7
Q
Jak dzielimy drogi oddechowe i co się na nie składa
A
- górne - jama nosowa, gardło
- dolne - krtań, tchawica, oskrzela
8
Q
Budowa jamy nosowej
A
- jama nosowa kontaktuje się ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem nozdrzy przednich
- jest podzielona na dwie części i przegrody
- błona śluzowa jest dobrze unaczyniona i zawiera liczne gruczoły śluzowe - powoduje to ogrzewanie i nawilżanie
- włosy i rzęski oczyszczają powietrze
-W szczytowej części znajdują się pola węchowe, zawierające receptory odbierające wrażenia węchowe - jama nosowa jest połączona z zatokami przynosowymi, pełniącymi funkcje mi.in rezonatorów głosu. Kształt i wielkość zatok wpływają na barwę głosu
9
Q
Budowa gardła
A
- łączy się z jamą nosową za pomocą nozdrzy tylnych
- wspólny odcinek przewodu pokarmowego i oddechowego, prze który powietrze dostaje się do krtani, a pokarm do przełyku
- część gardła jest pokryta nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym
10
Q
Budowa Krtani
A
- składa się z 9 chrząstek połączonych ze sobą za pomocą mięśni i wiązadeł
- Nagłośnia (jedna z chrząstek) podczas przełykania zamyka wejście do dróg oddechowych, zapobiegając w ten sposób zadławieniu
- najwęższą częścią krtani jest głośnia umożliwiająca wydawanie dźwięków. Fałdy głosowe wibrują pod wpływem przepływającego powietrza. Podczas spokojnego oddechu fałdy są rozluźnione i powietrze może swobodnie przepływać. Kiedy fałdy są napięte i zbliżone do siebie, to powietrze powoduje ich drgania.
- Chrząstka tarczowata (kolejna chrząstka) jest zbudowana z dwóch płytek połączonych ze sobą pod określonym kątem (większy u dzieci i kobiet - 120 - mniejszy u mężczyzn - 90)
- u mężczyzn dlatego jest zazwyczaj bardziej widoczna i jest nazywana np. jabłkiem Adama
11
Q
Budowa tchawicy
A
- przewód długości ok. 10-15 cm
- jej rusztowanie stanowią chrząstki o kształcie podkowy, których wolne brzegi są skierowane ku tyłowi ciała
- Między końcami chrząstek znajdują się tkanka łączna właściwa i mięśniowa gładka
- taka budowa zapobiega zapadaniu się ścian, co zapewnia drożność dróg oddechowych
- wyścieła ją nabłonek wielorzędowy migawkowy, co umożliwia oczyszczanie powietrza
- tchawica rozgałęzia się na dwa oskrzela główne
12
Q
Jakie są oskrzela?
A
głowne, płatowe, segmentowe i podsegmentowe
13
Q
Budowa oskrzeli
A
- oskrzela główne są parzystymi przewodami, które wniakają do płuc, gdzie tworzą drzewo oskrzelowe. Oskrzele prawe jest wyraźnie grubsze i krtósze od oskrzela lewego
- drzewo oskrzelowe to system rozgałęzień o coraz mniejszej srednicy
- drzewo oskrzelowe tworzą oskrzela płatowe, które przechodzą kolejno w oskrzela segmentowe i podsegmentowe
- oskrzela posegmentowe dzielą się na system drobnych oskrzelików. Ostatni rząd oskrzelików nosi nazwę oskrzelików końcowych, które są zakończone oskrzelikami oddechowymi
- oskrzela główne, płatowe i segmentowe mają budowępodobną do tchawicy. Wyścieła je nabłonek wielorzędowy migawkowy, a w ścianch znajdują się mięsnię gładkie i chrząstki połączone tkanką łączną właściwą
- w mniejszych oskrzelach i oskrzelikacch nabłonek stopniowow traci rzęski, a ściany nie mają rzęsek. Przewody te zawierają więcej komórek mięśniowcyh
14
Q
Budowa płuc
A
- parzyste narządy, w których dochodzi do wymiany gazowej między powietrzem pęcherzykowym, a krwią
- płuco lewe jest mniejsze od prawego, ponieważ serce znajduje się z lewej strony klatki piersiowej
- każde płuco jest podzielone na płaty zaopatrywane w powietrze przez oskrzela płatowe. Prawe składa się z 3 płatów, lewe 2. Każdy płat dzieli się na odrębne jeddnostki czynnościowe, zwane segmentami oskrzelowo- płucnymi. Docierają do nich oskrzela segmentowe i podsegmentowe, rozgałęziające się w oskrzeliki końcowe, które przechodz następnie w oskrzeliki oddechowe
- oskrzeliki płucne są zakończone woreczkami, w których ścianach znajdują się pęcherzyki płucne. Tworzą je grona, które stanowią anatomiczne i czynnościowe jednostki płuca
- ściany pęcherzyków płucnych są zdnuowane z nabłonka jednowasrtowegi ołaskiego, zwanym nabłonkiem oddecgiwtm, i opleciona gęstą siecią włosowatych naczyń krwionośnych. Wnętrzne pęcherzyków jest pokryte surfaktantem - białkowo-lipidowym czynnikiem powierzchnionym zapobiegającym ich sklejeniu. Oba płuca zaiwerają 300-450 mln pęcherzyków, co daje ok. 100 m2 powierzchni oddechowej
- z zewnątrz płuca są okryte błoną surowiczą zwaną opłucną
- Opłcuna skłąda się z blaszki wewnętrznej (opłucna płucna) i zewnętrznej (opłucna ścienna). Pomiędzy nimi znajdują się jama opłucns wypełniona płynem surowiczym
- ## opłucna uczestniczy w mechanizmie wentylacji płuc oraz pełni fukcje ochronną - zmniejsza tarcie między powierzchnią płuc, a ścianą klatki piersiowej oraz zapobiega zapadaniu się pęcherzyków płucnych
15
Q
Budowa opłucnej
A
- gładka łącznotkankowa błona pokryta cienkim nabłonkiem
- opłucna płucna przylega ściśle do tkanki płuc, natomiast opłucna ścienna wyścieła wewnętrzną ściane klatki piersiowe
- Płyn surowiczy, znajdujący się w jamie opłucnej ,umożliwia swobodne przemieszczanie się blaszek opłucnej wzgędem siebie oraz - dzieki silom adhezji i kohezji - zapobiega ich rozdzielaniu się podczas ruchów oddechiwych
- wewnątrz jamy opłucnej panuje ciśnienie ujemne, które umożliwia prawidłową pracę płuc.
