BPZ Flashcards
co to znaczy, że rozwój układu nerwowego oraz systemu psychicznego ma charakter epigenetyczny?
zmiany i rozwój trudne do przewidzenia
jakościowo różne stadia
kolejność ustalana przez strukturę wewn. procesu rozwoju (DNA)
każdy kolejny poziom ma podstawę w poprzednim
na rozwój UN wpływa: genom, środowisko fizyczne i system psychiczny (a na niego środowisko kulturalne)
co pośredniczy w interakcji układu nerwowego ze środowiskiem wewnętrznym i zewnętrznym?
sygnały chemiczne: krew
sygnały elektryczne: rdzeń kręgowy, nerwy obwodowe, AUN, PUN (piramidowy)
na czym polega różnica między współczesnymi i historycznymi ujęciami związku układ nerwowy-środowisko-zachowanie?
kiedyś: szukanie siedliska duszy
teraz: diagnoza funkcjonalna, techniki obrazowania mózgu
co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: neuron?
najmniejsza jednostka organizacyjna, wyspecjalizowana komórka nerwowa, przewodzi informację elektryczną i chemiczną
co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: obwód lokalny?
połączenie neuronów w większe grupy
co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: okolica kory?
tworzy wyspecjalizowane systemy, które rozwijają się dzięki stymulacji środowiskowej
jakie są charakterystyczne cechy budowy komórki nerwowej?
ciało komórki (perykarion) + włókna nerwowe (wypustki)
niektóre wypustki to dendryty, które doprowadzają impulsy do ciała komórki
co to jest i jaką funkcje pełni: tigroid?
grudki substancji zasadochłonnej w neuronach (dendryty i ciała komórek) - szorstka siateczka śródplazmatyczna
powoduje, że istota szara jest szara
odpowiedzialny za syntezę białek (rybosomy i RNA)
co to jest i jaką funkcje pełni: dendryt?
wypustki komórki nerwowej
przekazują informacje z innych neuronów (łączą się z ich aksonami) do ciała komórki
co to jest i jaką funkcje pełni: akson?
element neuronu, rurkowata struktura przenosząca sygnały nerwowe do innych komórek (łączy się z ich dendrytami)
co to jest i jaką funkcje pełni: akson?
element neuronu, rurkowata struktura przenosząca sygnały nerwowe do innych komórek (łączy się z ich dendrytami)
co to jest i jaką funkcje pełni: osłonka włókna nerwowego?
glikolipidowa otoczka (mielina) reguluje ruch substancji z i do komórki, pełni funkcję ochronną i izolacyjną
co to jest i jaką funkcje pełni: neurofilament?
specyficzne dla komórek nerwowych włókna białkowe w cytoplazmie
tworzy cytoszkielet, wspiera strukturalnie aksony
co to jest i jaką funkcje pełni: neurotubula?
element cytoszkieletu
potrzebna do transportu chemicznego, wsparcie strukturalne dla aksonów
jakie są typy neuronów i jakie pełnią one funkcje? (ze względu na liczbę wypustek)
- wielobiegunowe (dużo wypustek, jedna jest aksonem a reszta dendrytami) - są w zwojach nerwowych współczulnych, tworzą ośrodkowy układ nerwowy
- dwubiegunowe (dwie wypustki, jedna to akson, druga to dendryt) - są w siatkówce oka
- jednobiegunowe - życie zarodkowe organizmów, jądro podwzgórza u dorosłych
- pseudojednobiegunowe (dendryty przechodzą bezpośrednio w akson, jedna wypustka, która rozgałęzia się w literę T) - neuron zwoju czuciowego nerwu rdzeniowego
co to jest, jak powstaje i czemu służy potencjał spoczynkowy?
wynik nierównomiernego rozmieszczenia jonów po obu stronach błony, służy przygotowaniu komórki do depolaryzacji i przekazania impulsu
co to jest, jak powstaje i przemieszcza się oraz czemu służy potencjał czynnościowy?
depolaryzacja błony, przez podrażnienie błony aksony zmienia się jej przepuszczalność i w efekcie stężenie jonów sodu
przemieszcza się wzdłuż włókna nerwowego
w służy przewodzeniu impulsów elektrycznych i aktywowaniu kolejnych części aksonu
jakie typy osłonek otaczają włókna nerwowe, w jaki sposób powstają i jaką pełnią funkcję?
- bez osłonek - nerwy węchowe
- jednoosłonkowe - osłonka mielinowa (OUN, nerw wzrokowy), Schwanna/neurolema (AUN)
- dwuosłonkowe - neurolema + osłonka mielinowa (nerwy obwodowe)
w tych włóknach działa mechanizm przewodzenia elektrycznego, osłonki pomagają odbudować tłuszcz
co to jest i czemu służy sumowanie czasowe?
czasem bodźce prowadzą do zmniejszenia wartości potencjału, a nie do pobudzenia
jeśli będzie wystarczająco dużo słabych bodźców w krótkim czasie to mogą się zsumować i możliwe jest powstanie potencjału czynnościowego
co to jest i czemu służy sumowanie przestrzenne?
zjawisko, które polega na sumowaniu oddziaływań na neuron kilku synaps umieszczonych w różnych miejscach. Sumowanie przestrzenne umożliwia przekroczenie progu potencjału czynnościowego w sytuacji, gdy pojedynczy bodziec jest za słaby, żeby tego dokonać
jak zbudowana jest oraz działa synapsa chemiczna?
ma część pre i postsynaptyczną
jednokierunkowy przepływ pęcherzyków synaptycznych
obecna szczelina synaptyczna opóźnia zmianę potencjału błony postsynaptycznej
jak zbudowana jest oraz działa synapsa elektryczna?
przewodzi prąd elektryczny, więc impuls przechodzi natychmiast; szybka reakcja (np. gniew)
co to są neuroprzekaźniki?
związki chemiczne odpowiedzialne za przewodzenie impulsów nerwowych przez synapsy
np. monoaminy (dopamina, serotonina, adrenalina), neuropeptydy (endorfiny, wazopresyna), aminokwasy (asparaginian, glutaminian)
co to są neuromodulatory?
substancja chemiczna o właściwościach pośrednich pomiędzy hormonem a neuroprzekaźnikiem
nie powoduje pobudzenia ani hamowania komórki postsynaptycznej, ale wpływa na poziom jej wrażliwości bądź na intensywność wydzielania innego neuroprzekaźnika (regulacja aktywności nerwowej)
