BPZ Flashcards

1
Q

co to znaczy, że rozwój układu nerwowego oraz systemu psychicznego ma charakter epigenetyczny?

A

zmiany i rozwój trudne do przewidzenia
jakościowo różne stadia
kolejność ustalana przez strukturę wewn. procesu rozwoju (DNA)
każdy kolejny poziom ma podstawę w poprzednim
na rozwój UN wpływa: genom, środowisko fizyczne i system psychiczny (a na niego środowisko kulturalne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

co pośredniczy w interakcji układu nerwowego ze środowiskiem wewnętrznym i zewnętrznym?

A

sygnały chemiczne: krew

sygnały elektryczne: rdzeń kręgowy, nerwy obwodowe, AUN, PUN (piramidowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

na czym polega różnica między współczesnymi i historycznymi ujęciami związku układ nerwowy-środowisko-zachowanie?

A

kiedyś: szukanie siedliska duszy

teraz: diagnoza funkcjonalna, techniki obrazowania mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: neuron?

A

najmniejsza jednostka organizacyjna, wyspecjalizowana komórka nerwowa, przewodzi informację elektryczną i chemiczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: obwód lokalny?

A

połączenie neuronów w większe grupy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

co to jest i jakie miejsce w hierarchii organizacji układu nerwowego zajmuje: okolica kory?

A

tworzy wyspecjalizowane systemy, które rozwijają się dzięki stymulacji środowiskowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

jakie są charakterystyczne cechy budowy komórki nerwowej?

A

ciało komórki (perykarion) + włókna nerwowe (wypustki)

niektóre wypustki to dendryty, które doprowadzają impulsy do ciała komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: tigroid?

A

grudki substancji zasadochłonnej w neuronach (dendryty i ciała komórek) - szorstka siateczka śródplazmatyczna
powoduje, że istota szara jest szara
odpowiedzialny za syntezę białek (rybosomy i RNA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: dendryt?

A

wypustki komórki nerwowej

przekazują informacje z innych neuronów (łączą się z ich aksonami) do ciała komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: akson?

A

element neuronu, rurkowata struktura przenosząca sygnały nerwowe do innych komórek (łączy się z ich dendrytami)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: akson?

A

element neuronu, rurkowata struktura przenosząca sygnały nerwowe do innych komórek (łączy się z ich dendrytami)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: osłonka włókna nerwowego?

A
glikolipidowa otoczka (mielina)
reguluje ruch substancji z i do komórki, pełni funkcję ochronną i izolacyjną
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: neurofilament?

A

specyficzne dla komórek nerwowych włókna białkowe w cytoplazmie
tworzy cytoszkielet, wspiera strukturalnie aksony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

co to jest i jaką funkcje pełni: neurotubula?

A

element cytoszkieletu

potrzebna do transportu chemicznego, wsparcie strukturalne dla aksonów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

jakie są typy neuronów i jakie pełnią one funkcje? (ze względu na liczbę wypustek)

A
  • wielobiegunowe (dużo wypustek, jedna jest aksonem a reszta dendrytami) - są w zwojach nerwowych współczulnych, tworzą ośrodkowy układ nerwowy
  • dwubiegunowe (dwie wypustki, jedna to akson, druga to dendryt) - są w siatkówce oka
  • jednobiegunowe - życie zarodkowe organizmów, jądro podwzgórza u dorosłych
  • pseudojednobiegunowe (dendryty przechodzą bezpośrednio w akson, jedna wypustka, która rozgałęzia się w literę T) - neuron zwoju czuciowego nerwu rdzeniowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

co to jest, jak powstaje i czemu służy potencjał spoczynkowy?

A

wynik nierównomiernego rozmieszczenia jonów po obu stronach błony, służy przygotowaniu komórki do depolaryzacji i przekazania impulsu

17
Q

co to jest, jak powstaje i przemieszcza się oraz czemu służy potencjał czynnościowy?

A

depolaryzacja błony, przez podrażnienie błony aksony zmienia się jej przepuszczalność i w efekcie stężenie jonów sodu
przemieszcza się wzdłuż włókna nerwowego
w służy przewodzeniu impulsów elektrycznych i aktywowaniu kolejnych części aksonu

18
Q

jakie typy osłonek otaczają włókna nerwowe, w jaki sposób powstają i jaką pełnią funkcję?

A
  • bez osłonek - nerwy węchowe
  • jednoosłonkowe - osłonka mielinowa (OUN, nerw wzrokowy), Schwanna/neurolema (AUN)
  • dwuosłonkowe - neurolema + osłonka mielinowa (nerwy obwodowe)
    w tych włóknach działa mechanizm przewodzenia elektrycznego, osłonki pomagają odbudować tłuszcz
19
Q

co to jest i czemu służy sumowanie czasowe?

A

czasem bodźce prowadzą do zmniejszenia wartości potencjału, a nie do pobudzenia
jeśli będzie wystarczająco dużo słabych bodźców w krótkim czasie to mogą się zsumować i możliwe jest powstanie potencjału czynnościowego

20
Q

co to jest i czemu służy sumowanie przestrzenne?

A

zjawisko, które polega na sumowaniu oddziaływań na neuron kilku synaps umieszczonych w różnych miejscach. Sumowanie przestrzenne umożliwia przekroczenie progu potencjału czynnościowego w sytuacji, gdy pojedynczy bodziec jest za słaby, żeby tego dokonać

21
Q

jak zbudowana jest oraz działa synapsa chemiczna?

A

ma część pre i postsynaptyczną
jednokierunkowy przepływ pęcherzyków synaptycznych
obecna szczelina synaptyczna opóźnia zmianę potencjału błony postsynaptycznej

22
Q

jak zbudowana jest oraz działa synapsa elektryczna?

A

przewodzi prąd elektryczny, więc impuls przechodzi natychmiast; szybka reakcja (np. gniew)

23
Q

co to są neuroprzekaźniki?

A

związki chemiczne odpowiedzialne za przewodzenie impulsów nerwowych przez synapsy
np. monoaminy (dopamina, serotonina, adrenalina), neuropeptydy (endorfiny, wazopresyna), aminokwasy (asparaginian, glutaminian)

24
Q

co to są neuromodulatory?

A

substancja chemiczna o właściwościach pośrednich pomiędzy hormonem a neuroprzekaźnikiem
nie powoduje pobudzenia ani hamowania komórki postsynaptycznej, ale wpływa na poziom jej wrażliwości bądź na intensywność wydzielania innego neuroprzekaźnika (regulacja aktywności nerwowej)

25
Q

gdzie są produkowane oraz w przewodzeniu jakich impulsów nerwowych biorą udział: dopamina?

A

produkowana w istocie czarnej

obszary ruchowe w płatach czołowych

26
Q

gdzie są produkowane oraz w przewodzeniu jakich impulsów nerwowych biorą udział: noradrenalina?

A

produkowana w miejscu sinawym

pobudzenie, stany czuwania i snu

27
Q

gdzie są produkowane oraz w przewodzeniu jakich impulsów nerwowych biorą udział: serotonina?

A

produkowana w jądrach szwu

ogólny tonus układu nerwowego

28
Q

gdzie są produkowane oraz w przewodzeniu jakich impulsów nerwowych biorą udział: acetylocholina?

A

produkowana w jądrze podstawy Meynerta

systemy uwagi oraz pamięć

29
Q

jaką funkcję pełnią: glicyna i GABA (kwas gamma-aminomasłowy)?

A

hamującą, powodują hiperpolaryzację błony postsynaptycznej

30
Q

jaką funkcję pełni kwas glutaminowy?

A

pobudzającą, powoduje depolaryzację błonu postsynaptycznej

31
Q

jakie są typy komórek glejowych oraz jakie pełnią one funkcje?

A

ośrodkowy UN:

  • wyściółka - transport płynu rdzeniowego
  • glej astrocytarny, makroglej - podpora, ochrona, transport, naprawa
  • glej skąpowopustkowy - produkcja mieliny, metabolizm
  • mikroglej, mezoglej - fagocytoza

obwodowy UN:

  • komórki glejowe zwojów - podpora, ochrona, transport, naprawa
  • komórki osłonkowe - produkcja osłonek
32
Q

czym są i jakie funkcje pełnią: opona twarda?

A

jest przyrośnięta do czaszki, składa się z blaszki wewnętrznej i zewnętrznej, między którymi znajduje się płyn ochronny; stabilizuje mózgowie, jako jedyna ma unerwienie czuciowe, chroni układ nerwowy i zwoje rdzeniowe przed mechanicznymi bodźcami, odnawia kości czaszki

33
Q

czym są i jakie funkcje pełnią: sierp mózgu?

A

blaszka opony twardej, która wnika do mózgu między półkulami i je stabilizuje; przyrasta do mózgu i tworzy

34
Q

czym są i jakie funkcje pełnią: opona miękka?

A

błona graniczna między korą mózgową a podpajęczynówką, reguluje kształt półkuli mózgowej, prowadzi naczynia krwionośne (odżywianie)

35
Q

czym są i jakie funkcje pełnią: namiot móżdżku?

A

wypustka opony twardej, która oddziela częściowo tylny dół czaszki od pozostałej części jamy czaszki - w ten sposób powstaje jama nadnamiotowa (mózg) i podnamiotowa (móżdżek + pień mózgu); w jego wcięciu znajduje się śródmózgowie

36
Q

co to jest i czemu służy: istota biała?

A

wypustki nerwowe, składa się z aksonów, które pokrywa warstwa komórek glejowych; substancja lipidowa nadająca kolor również mleku

37
Q

co to jest i czemu służy: istota szara?

A

ciała komórek nerwowych
szara od tigroidów i kapilar
- kora
- jądra

38
Q

co to jest i czemu służy: jądro?

A

duża, wyraźnie związana funkcjonalnie grupa ciał komórkowych w Ośrodkowym UN
(w obwodowym UN - zwój)