bijwerkingen en bijzonderheden Flashcards
1
Q
chloorhexidine dermatologie
A
- roodheid
- jeuk
- droge huid
! maakt vlekken in kleding die moeilijk uitwasbaar zijn
2
Q
chloorhexidine KNO
A
- geelbruine verkleuring van de tanden en tong (reversiebel)
- branderige tong
- droge mond
- smaakveranderingen
3
Q
hexetidine
A
- droge mond
- hoest
4
Q
magaldraat
A
- zachte en frequentere stoelgang
- misselijkheid
- braken
! veel interacties
5
Q
omeprazole
A
- hoofdpijn
- misselijkheid
- braken
- winderigheid
! niet voor kinderen jonger dan 18
! kan tijdens de zwangerschap
! substraat en inhibitor CYP2C19
! werkt alleen wanneer de protonpompen actief zijn (na de maaltijd). Het is dus belangrijk om te eten na het nemen van een PPI, om de protonpompen te activeren.
PPI’s worden gewoonlijk ’s ochtends genomen, omdat de hoeveelheid protonpompen groter is na een
langere periode zonder eten.
6
Q
pantoprazole
A
- hoofdpijn
- misselijkheid
- braken
- winderigheid
! niet voor kinderen jonger dan 18
! kan tijdens borstvoeding
! substraat CYP2C19
! werkt alleen wanneer de protonpompen actief zijn (na de maaltijd). Het is dus
belangrijk om te eten na het nemen van een PPI, om de protonpompen te activeren.
PPI’s worden gewoonlijk ’s ochtends genomen, omdat de hoeveelheid protonpompen groter is na een
langere periode zonder eten.
7
Q
esomeprazole
A
- hoofdpijn
- misselijkheid
- braken
- winderigheid
! niet voor kinderen jonger dan 18
! kan tijdens de zwangerschap
! substraat en inhibitor CYP2C19
! werkt alleen wanneer de protonpompen actief zijn (na de maaltijd). Het is dus belangrijk om te eten na het nemen van een PPI, om de protonpompen te activeren. PPI’s worden gewoonlijk ’s ochtends genomen, omdat de hoeveelheid protonpompen groter is na een
langere periode zonder eten.
8
Q
alginezuur
A
- misselijkheid
- braken
- diarree
! mag tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen jonger dan 12
! veel interacties
! effect voor 4u
9
Q
otilonium bromide
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- braken
- diarree
! niet tijdens de zwangerschap
10
Q
butylscopolamine/butylhyoscine
A
- duizeligheid
- droge mond
- constipatie
- mydriase
! opletten rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens de zwangerschap
! biologische beschikbaarheid <1%
! passeert de BHB niet
11
Q
domperidon
A
- droge mond
- hoofdpijn
- zenuwachtigheid
! risico op QT verlenging
! substraat CYP3A4 en Pgp
! first-pass effect
12
Q
bisacodyl
A
- krampen
- diarree
- misselijkheid
! 2u voor en na inname geen melk of melkproducten
! genoeg water drinken
! prodrug
13
Q
lactulose
A
- diarree
- winderigheid
- misselijkheid
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! genoeg water drinken
! <2% absorptie
14
Q
macrogol
A
- diarree
- winderigheid
- misselijkheid
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! genoeg water drinken
! geen absorptie
15
Q
glycerol
A
- irritatie rond rectum
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
16
Q
loperamide
A
- duizeligheid
- constipatie
- miose
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor QT-verlenging
! opletten rijden en besturen voertuigen
! genoeg drinken
! niet bij kinderen <2 jaar
! groot first-pass effect (BB <1%)
17
Q
Saccharomyces boulardii
A
- maagpijn
- dorst
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
18
Q
insuline aspart
A
- hypoglycemie
- reactie op injectieplaats
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! in de koelkast bewaren
19
Q
insuline glargine
A
- hypoglycemie
- reactie op injectieplaats
! opletten rijden en besturen voertuigen
! in de koelkast bewaren
20
Q
metformine
A
- hypoglycemie
- gastro-intestinale stoornissen
- melkzuuracidose
! opletten voor patiënten met verminderde nierfunctie
! geen alcohol
! opletten voor lactaatacidose
! tijdens de maaltijd
21
Q
gliclazide
A
- hypoglycemie
- gewichtstoename
! niet tijdens borstvoeding
! substraat van CYP2C9
! 100% absorptie
! voor of tijdens de maaltijd
22
Q
colecalciferol
A
- constipatie
- diarree
- misselijkheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! moet omgezet worden naar actieve vorm (calcitriol) door lever en nier
23
Q
vitamine B1 (thiamine), vitamine B2 (riboflavine), vitamine B6 (pyrdoxine), vitamine B12 (cyanocobalamine)
A
- huiduitslag
- jeuk
! niet tijdens borstvoeding (door vitamine B6)
! niet voor kinderen jonger dan 18
24
Q
ascorbinezuur
A
- misselijkheid
- diarree
25
Q
calcium met vitamine D
A
- misselijkheid
- braken
- verlies eetlust
! opletten met voeding want interactie met calcium
26
Q
enoxaparine
A
- verhoogd bloedingsrisico
- hyperkaliëmie
- reactie op injectieplaats
! opletten met operaties met epidurale verdoving
! 100% biologische beschikbaarheid
27
Q
clopidogrel
A
- verhoogd bloedingsrisico
- buikpijn
- diarree
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet voor kinderen jonger dan 18
! prodrug
! substraat van CYP2C19
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP2B6 en CYP2C8
! 50% absorptie
28
Q
acetylsalicylzuur
A
- verhoogd bloedingsrisico
- maagklachten
- syndroom van Reye
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet voor kinderen
! werkt tot 7 dagen na staken behandeling
! first-pass effect
29
Q
rivaroxaban
A
- verhoogd bloedingsrisico
- maaglast
! samen innemen met voedsel bij een dosis vanaf 15mg om de BB te verhogen
! niet voor kinderen jonger dan 18
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! biologische beschikbaarheid van 100%
30
Q
apixaban
A
- verhoogd bloedingsrisico
- maaglast
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! biologische beschikbaarheid van 50%
31
Q
ferrosulfaat
A
- gastro-intestinale stoornissen
- zwartverkleuring van de feces
- diarree of obstipatie
! voor vloeibare preparaten best met een rietje innemen om tandverkleuring tegen te gaan
! niet met melk innemen
! best nuchter innemen
! vitamine C bevordert de opname
32
Q
foliumzuur
A
- allergische reactie
- misselijkheid
! mag tijdens zwangerschap en borstvoeding
! prodrug
33
Q
flecainide
A
- duizeligheid
- wazig zien of dubbelzien
- benauwdheid
- hartkloppingen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! substraat van CYP1A2
! substraat van CYP2D6
! biologische beschikbaarheid van 90%
34
Q
molsidomine
A
- hoofdpijn
- draaierigheid
- bloeddrukval
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! prodrug
35
Q
indapamide
A
- hypokaliemie
- hyperuricemie
- hyperglycemie
- hyponatriemie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor QT-verlenging
36
Q
furosemide
A
- dorstgevoel
- duizeligheid
- hypokaliemie
- hyperuricemie
- ototoxiciteit
! opletten met autorijden als men duizelig is
! geruststellende gegevens over gebruik tijdens zwangerschap
! werkt binnen halfuur
37
Q
bumetanide
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- hypokaliemie
- hyponatriemie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! werkt binnen halfuur
38
Q
spironolactone
A
- hoofdpijn
- borstvorming bij mannen
- impotentie
- menstruatiestoornissen
- pijnlijke borsten
- hyperkaliemie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! absorptie verhoogt door inname met voedsel
39
Q
diosmine met flavonoiden
A
- diarree
- nausea
- braken
- dyspepsie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! moet tijdens de maaltijd worden ingenomen
40
Q
propranolol
A
- toename insulineresistentie
- astma-aanval
- bradycardie
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap, wel tijdens borstvoeding
! substraat van CYP2D6
! onderhevig aan first-pass effect
! eiwitrijk voedsel bevordert de BB met 50%
41
Q
bisoprolol
A
- toename insulineresistentie
- astma-aanval
- bradycardie
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! lipofiele selectieve betablocker
! passeert de BHB
42
Q
nebivolol
A
- toename insulineresistentie
- astma-aanval
- bradycardie
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP2D6
! lipofiele selectieve betablocker
43
Q
bisoprolol met hydrochloorthiazide
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- nausea
- braken
- toename insulineresistentie
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! lipofiele selectieve betablocker
44
Q
amlodipine
A
- hypotensie
- hartkoppingen
- tandvleeshyperplasie
- enkeloedeem
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! geen pompelmoes
! substraat van CYP3A4
45
Q
lercanidipine
A
- hypotensie
- hartkoppingen
- tandvleeshyperplasie
- enkeloedeem
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! geen pompelmoes
! substraat van CYP3A4
! lipofiele calciumantagonist
! absorptie 4 keer hoger bij vetrijk maaltijd dus nuchter innemen
! lage BB van 3% indien nuchter en 10% indien niet nuchter
46
Q
diltiazem
A
- hypotensie
- hartkoppingen
- tandvleeshyperplasie
- enkeloedeem
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! geen pompelmoes
! substraat en inhibitor van CYP3A4
! inhibitor van Pgp
! niet-lineaire kinetiek
! benzothiazepine
47
Q
lisinopril
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- misselijkheid
- braken
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet voor kinderen jonger dan 6
! opletten met autorijden als men duizelig is
! BB van 25%
! niet gemetaboliseerd
48
Q
perindopril
A
- kriebelhoest
- wazig zien
- zwak gevoel
- smaakstoornissen
- duizeligheid
! niet tijdens zwangerschap wel tijdens borstvoeding
! prodrug
! voedsel vertraagt de omzetting
! opletten met autorijden als men duizelig is
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
49
Q
ramipril
A
- hyperkaliemie
- kriebelhoest
- duizeligheid
- smaakstoornissen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! prodrug
! actieve metaboliet ramiprilaat
50
Q
perindopril met indapamide
A
- duizeligheid
- hoofdpijn
- tintelingen
- hoest en kortademigheid
! VOOR de maaltijd innemen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! perindopril is een prodrug
51
Q
perindopril met amlodipine
A
- oedeem
- hoofdpijn
- duizeligheid
- palpitaties
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! VOOR de maaltijd innemen
! geen pompelmoes
! perindopril is een prodrug
52
Q
losartan
A
- duizeligheid
- vermoeidheid
- zwak gevoel
- hyperkaliemie
- daling bloedsuikerspiegel
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! substraat van CYP2C9
53
Q
olmesartan medoxomil
A
- duizeligheid
- vermoeidheid
- blaasontsteking
- griepachtige symptomen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! bij stoppen geleidelijk afbouwen
! prodrug naar olmesartan
54
Q
simvastatine
A
- spierpijn
- maag-darmklachten
- leverontsteking
- hoofdpijn
- duizeligheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! ‘s avonds innemen want cholesterolsynthese gebeurt in de avond
! geen pompelmoes
! substraat van CYP3A4
! prodrug
! BB minder dan 5%
! kortwerkend statine
! lipofiel
55
Q
atorvastatine
A
- spierpijn
- maag-darmklachten
- leverontsteking
- hoofdpijn
- duizeligheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! ‘s avonds innemen want cholesterolsynthese gebeurt in de avond
! geen pompelmoes
! opletten voor spierklachten
! opletten voor levertoxiciteit
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! langwerkend (14u)
! onderhevig aan first-pass effect
! lipofiel
56
Q
rosuvastatine
A
- spierpijn
- maag-darmklachten
- leverontsteking
- hoofdpijn
- duizeligheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! ‘s avonds innemen want cholesterolsynthese gebeurt in de avond
! opletten voor spierklachten
! opletten voor levertoxiciteit
! substraat van CYP2C9
! langwerkend (19u)
! BB van 20% door first-pass effect
! hydrofiel
57
Q
fenofibraat
A
- spierpijn
- buikpijn (pancreatitis)
- ademhalingsproblemen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! tijdens de maaltijd innemen anders werkt het niet
58
Q
miconazol dermatologie
A
- bleek worden van de huid
- roodheid
- uitslag
! na verdwijnen tekens nog 1 week aanhouden
! opletten met bloedverdunners
! mag tijdens zwangerschap en borstvoeding
59
Q
miconazol met hydrocortisone
A
- huidirritatie
- brandend gevoel
! enkel 5 tot 10 dagen gebruiken
! bewaren in de koelkast
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
60
Q
miconazol met zinkoxide
A
- huiduitslag
- brandend gevoel
- roodheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
61
Q
erythromycine met zinkacetaat
A
- brandend gevoel
- roodheid
! zorgt voor vlekken op textiel
! mag tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! na menging is de oplossing 8 weken houdbaar
62
Q
fusidinezuur
A
- jeuk
- uitslag
- eczeem
! mag tijdens de zwangerschap en borstvoeding maar niet op de borst aanbrengen
! 4 weken na opening houdbaar
63
Q
hydrocortisone
A
- verdunning van de huid
- blauwe plekken
- droogheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
64
Q
betamethason
A
- roodheid
- verkleuring van de huid
- dunner worden van de huid
! niet meer dan 100g per week gebruiken
65
Q
mometason dermatologie
A
- dunner worden van de huid
- roodheid
- uitslag
! substraat van CYP3A4
! niet meer dan 100g per week gebruiken
66
Q
clobetasol dermatologie
A
- dunner worden van de huid
- uitslag
- roodheid
! niet meer dan 50g per week gebruiken
67
Q
povidon-jood
A
- prikkend gevoel
- uitdroging van de huid
! werkt zolang bruine kleur zichtbaar is
68
Q
levonorgestrel met ethinylestradiol
A
- vaginaal bloedverlies buiten stopweek
- gewichtstoename
- pijnlijke borsten
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP1A2
69
Q
desogestrel met ethinylestradiol
A
- vaginaal bloedverlies buiten stopweek
- gewichtstoename
- pijnlijke borsten
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP1A2
! 6 weken na de bevalling pil niet innemen
70
Q
estradiol
A
- pijnlijke borsten
- onregelmatig vaginaal bloedverlies
- misselijkheid
! substraat van CYP3A4
! gebruiken tijdens de menopauze
! BB van 3-6%
71
Q
tamsulosine
A
- duizeligheid
- ejaculatiestoornissen
! kan off-label gebruikt worden tegen nierstenen
! substraat van CYP2D6
! substraat van CYP3A4
! niet met andere bloeddrukverlagende middelen innemen
! BB verhoogt na vetrijke maaltijd (tablet)
! BB verlaagt na inname voedsel (capsule)
72
Q
methylprednisolon
A
- vochtretentie
- gewichtstoename
- spierzwakte
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! verhoogde kans op infecties
73
Q
levothyroxine
A
- slapeloosheid
- hoofdpijn
- palpitaties
! niet met melk innemen
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten bij ouderen en cardiovasculaire klachten
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! absorptie vermindert door voedselinname
! halfwaardetijd van 7 dagen
74
Q
amoxicilline
A
- misselijkheid
- braken
- verminderde eetlust
! kan gebruikt worden tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten met kruisallergie met penicillines
! opletten met interactie met methotrexaat
! eliminatie sneller tijdens de zwangerschap
75
Q
amoxicilline met clavulaanzuur
A
- diarree
- misselijkheid
- braken
! kan gebruikt worden tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten met interactie met methotrexaat
! opletten met kruisallergie met penicillines
! eliminatie sneller tijdens de zwangerschap
! kan gebruikt worden bij acute aanvallen van COPD
76
Q
azithromycine
A
- misselijkheid
- buikpijn
- diarree
! SUBSTRAAT van Pgp
! inhibitor van Pgp
! opletten voor QT-verlenging
! opletten voor leverfalen
! buiten de maaltijd innemen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! ototoxisch
77
Q
ciprofloxacine
A
- misselijkheid
- braken
- diarree
! inhibitor van CYP1A2
! niet met melk innemen
! best nuchter innemen want anders worden er complexen gevormd
! opletten voor QT-verlenging
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten voor peesruptuur
! opletten bij nierfalen
! opletten bij leverfalen
! NIET bij kinderen
78
Q
nitrofurantoïne
A
- superinfectie urogenitaal stelsel
- braken
- diarree
! tijdens maaltijd
! met melk innemen vergroot de absorptie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! urine kleurt geelbruin
! niet bij nierfalen
! glucosebepaling urine kan verstoord worden
! alkaliserende middelen verminderen de werkzaamheid
79
Q
fosfomycine
A
- misselijkheid
- duizeligheid
- diarree
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet voor urineweginfectie bij mannen
! innemen voor het slapengaan na lozing
! voedsel vertraagt de absorptie
80
Q
fluconazol
A
- hoofdpijn
- misselijkheid
- braken
! substraat van CYP2C9 en CYP2C19
! INHIBITOR van CYP2C9, CYP2C19 en CYP3A4
! opletten voor QT-verlenging
! effect na 4-5 dagen staken door lange halfwaardetijd
! 100-200mg voor 2-3 weken kan tijdens de borstvoeding
! niet tijdens de zwangerschap
! niet bij leverfalen
! niet bij nierfalen
! BB hoger dan 80%
81
Q
influenzavaccin
A
- hoofdpijn
- pijn op de injectieplaats
- vermoeidheid
! bewaren in de koelkast
! geeft bescherming voor 6-12 maanden binnen 2-3 weken
! kan gebruikt worden tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan bij kinderen vanaf 6 maand
82
Q
methotrexaat
A
- zweren in de mond
- stijging leverenzymen
- haaruitval
! antimetaboliet
! niet in de koelkast bewaren
! NIET tijdens zwangerschap en borstvoeding
! combineren met foliumzuur
! niet bij nierfalen
! niet bij leverfalen
! 1 keer per week bij inflammatoire aandoeningen
83
Q
diclofenac
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- misselijkheid
! arylazijnzuurderivaat
! substraat van CYP2C9
! opletten voor bloedingen icm antitrombotica en SSRI’s
! niet combineren met bloeddrukverlagende middelen
! niet tijdens zwangerschap
! wel tijdens borstvoeding
! zeker niet bij waterpokken
! tragere absorptie door voedselinname
84
Q
piroxicam
A
- maag-darmstoornissen
- misselijkheid
- braken
! opletten voor gastro-intestinale bloedingen icm antitrombotica en SSRI’s
! niet combineren met bloeddrukverlagende middelen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP2C9
! opletten bij leverfalen
! opletten bij nierfalen
85
Q
ibuprofen
A
- diarree
- hoofdpijn
- duizeligheid
! opletten voor bloedingen icm antitrombotica en SSRI’s
! niet combineren met bloeddrukverlagende middelen
! niet tijdens zwangerschap
! kan kortdurend gebruikt worden tijdens borstvoeding
! substraat van CYP2C8
! substraat van CYP2C9
! zeker niet bij waterpokken
! opletten bij astma
86
Q
naproxen
A
- reflux
- misselijkheid
- braken
! substraat van CYP2C9
! opletten voor bloedingen icm antitrombotica en SSRI’s
! niet combineren met bloeddrukverlagende middelen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij leverfalen
! niet bij nierfalen
! niet bij astma
! zeker niet bij waterpokken
! vertraagde absorptie na voedselinname
87
Q
allopurinol
A
- huiduitslag
- DRESS-syndroom
! voldoende water drinken
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! behandeling niet starten bij acute jichtaanval
! niet bij nierfalen
! niet bij leverfalen
88
Q
oxycodon
A
- sufheid
- slaperigheid
- constipatie
! niet met alcohol of andere sedativa
! kan zorgen voor ademhalingsstoornissen
! substraat van CYP2D6
! substraat van CYP3A4
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! niet met pompelmoes
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
! opletten rijden en besturen voertuigen
! sterkwerkend opioid
! 25% hogere plasmaconcentratie bij vrouwen
89
Q
fentanyl
A
- slaperigheid
- hoofdpijn
- duizeligheid
! substraat van CYP3A4
! niet met alcohol of andere sedativa
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor ademhalingsstoornissen
! afbouwen
! opletten rijden en besturen voertuigen
! sterkwerkend opioid
90
Q
codeine met paracetamol
A
- sufheid
- slaperigheid
- duizeligheid
! niet met alcohol en andere sedativa
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! contra-indicatie bij kinderen <12 jaar
! prodrug
! substraat van CYP2D6
! opletten rijden en besturen voertuigen
! niet bij nierfalen
! niet bij leverfalen
! zwakwerkend opioid
91
Q
tramadol met paracetamol
A
- misselijkheid
- duizeligheid
- slaperigheid
! niet met alcohol en andere sedativa
! prodrug
! substraat van CYP2B6
! substraat van CYP2D6
! verlaagt convulsiedrempel
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! afbouwen
! opletten rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! zwakwerkend opioid
92
Q
tramadol
A
- misselijkheid
- sufheid
- duizeligheid
! zwakwerkend opioïd
! niet met alcohol en andere sedativa
! prodrug
! substraat van CYP2B6
! substraat van CYP2D6
! verlaagt convulsiedrempel
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! afbouwen
! opletten rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
93
Q
acetylsalicylzuur
A
- maagpijn
- misselijkheid
- bloedingen
! opletten voor Reye syndroom bij kinderen
! geen alcohol want maag-darmschade
! opletten voor bloedingen icm antitrombotica en SSRI’s
! niet tijdens zwangerschap
! kortdurend gebruik tijdens borstvoeding wel
! hydrolyse tot actieve salicylzuur
94
Q
acetylsalicylzuur met paracetamol
A
- duizeligheid
- zenuwachtigheid
- misselijkheid
! niet bij nierfalen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet langer dan 3 dagen gebruiken
95
Q
paracetamol
A
- diarree
- misselijkheid
- braken
! gemetaboliseerd door de lever
! geen alcohol
! kan kortdurend gebruikt worden tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! niet bij nierfalen
! max 4g per dag
! onderhevig aan first-pass effect
96
Q
paracetamol met coffeïne
A
- slapeloosheid
- rusteloosheid
- hoofdpijn
! geen alcohol
! substraat en inhibitor van CYP1A2
! kan kortdurend gebruikt worden tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! niet bij leverfalen
97
Q
paracetamol met ibuprofen
A
- diarree
- hoofdpijn
- duizeligheid
! niet tijdens zwangerschap
! kan kortdurend gebruikt worden tijdens borstvoeding
! niet langer dan 3 dagen gebruiken
98
Q
clonazepam
A
- slaperigheid
- duizeligheid
- verminderde concentratie
! niet met alcohol en andere sedativa
! werkt na 30-60min voor 8-12u
! substraat van CYP2C8
! substraat van CYP3A4
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
! opletten en rijden besturen voertuigen
! langwerkend (30-40u)
99
Q
carbamazepine
A
- slaperigheid
- duizeligheid
- misselijkheid
! substraat van CYP3A4 en CYP2C8
! inductor van CYP1A2, CYP2B6, CYP3A4, CYP2C9 en Pgp
! kan tijdens de borstvoeding
! kan zorgen voor Stevens-Johnsson syndroom
! afbouwen
! opletten rijden en besturen voertuigen
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! nauw spectrum anti-epilepticum
100
Q
valproinezuur
A
- tremor
- misselijkheid
- anemie
! substraat van CYP2C9
! substraat van CYP2C19
! hepatotoxisch
! geen alcohol
! teratogeen dus niet tijdens de zwangerschap
! gebruik afwegen tijdens borstvoeding
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! breed spectrum anti-epilepticum
101
Q
lamotrigine
A
- huiduitslag
- slaperigheid
- hoofdpijn
! kan tijdens zwangerschap
! kan zorgen voor Stevens-Johnsson syndroom
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! breed spectrum anti-epilepticum
102
Q
levetiracetam
A
- hoofdpijn
- slaperigheid
- anorexie
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor QT-verlenging
! afbouwen
! kan in begin aanvallen verergeren
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! breed spectrum anti-epilepticum
103
Q
pregabaline
A
- slaperigheid
- duizeligheid
- hoofdpijn
! niet met alcohol en opioïden
! gebruik afwegen tijdens de zwangerschap
! niet tijdens borstvoeding
! controleren op suïcidaal gedrag
! afbouwen
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! nauwe toxisch-therapeutische marge
! nauw spectrum anti-epilepticum
! niet gemetaboliseerd
104
Q
quetiapine
A
- slaperigheid
- droge mond
- extrapiramidale symptomen
! substraat van CYP3A4
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan QT-verlenging geven
! kan NMS geven
! niet met alcohol en andere sedativa
! nuchter innemen (zoals lercanidipine)
105
Q
diazepam
A
- sufheid
- vermoeidheid
- verwardheid
! langwerkend (t1/2: 70-100u)
! niet met alcohol en andere sedativa
! substraat van CYP2C19
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
106
Q
lorazepam
A
- vermoeidheid
- slaperigheid
- duizeligheid
! middellangwerkend (t1/2: 12-16u)
! niet met alcohol en andere sedativa
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
107
Q
bromazepam
A
- sufheid
- misselijkheid
- constipatie
! niet met alcohol en andere sedativa
! middellangwerkend (t1/2: 15-22u)
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
108
Q
prazepam
A
- vermoeidheid
- slaperigheid
- verwardheid
! langwerkend (t1/2: 42-120u)
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! niet met alcohol en andere sedativa
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen
! prodrug
! first-pass effect
! afbouwen
109
Q
alprazolam
A
- slaperigheid
- duizeligheid
- vermoeidheid
! substraat van CYP3A4
! middellangwerkend (12-15u)
! niet met alcohol en andere sedativa
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding maar letten op floppy infant syndroom
! afbouwen
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! kan ademhalingsdepressie geven
110
Q
lormetazepam
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- angst
! niet met alcohol en andere sedativa
! kortwerkend (t1/2: 10u)
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
111
Q
zolpidem
A
- hallucinaties
- nachtmerries
- slaperigheid
! substraat van CYP3A4
! niet met alcohol en andere sedativa
! niet met pompelmoes
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan suïcidaal risico uitlokken
! afbouwen
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! kortwerkend (t1/2: 2u)
112
Q
amitriptyline
A
- anticholinerge effecten
- gewichtstoename
- sedatie
! wordt gebruikt bij enuresis nocturna
! substraat van CYP1A2
! substraat van CYP2D6
! substraat van Pgp
! niet met alcohol en andere sedativa
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor QT-verlenging
! in begin behandeling suïcidaal risico
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
113
Q
paroxetine
A
- misselijkheid
- seksuele dysfunctie
- verminderde eetlust
! substraat van CYP2D6
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP2D6
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! kan zorgen voor QT-verlenging
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
114
Q
sertraline
A
- slapeloosheid
- hoofdpijn
- duizeligheid
! substraat van CYP2C19
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP2D6
! geen alcohol
! niet met pompelmoes
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
! onderhevig aan first-pass effect
115
Q
escitalopram
A
- nausea
- hoofdpijn
- geeuwen
! kan zorgen voor QT-verlenging
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! substraat van CYP2C19
! inhibitor van CYP2D6
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! afbouwen
116
Q
trazodone
A
- nervositeit
- slaperigheid
- duizeligheid
! substraat van CYP3A4
! kan zorgen voor QT verlenging
! niet met alcohol en andere sedativa
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan oogdruk verhogen
! kan zorgen voor priapisme
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
117
Q
mirtazapine
A
- gewichtstoename
- slaperigheid
- hoofdpijn
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! niet met alcohol en andere sedativa
! kan zorgen voor QT verlenging
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! in begin behandeling suïcidaal risico
! afbouwen
! BB van 50%
118
Q
venlafaxine
A
- slapeloosheid
- duizeligheid
- hoofdpijn
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! kan zorgen voor QT-verlenging
! geen alcohol
! substraat van CYP2D6
! substraat van Pgp
! inhibitor van CYP2D6
! gebruik afwegen tijdens zwangerschap en borstvoeding
! in begin behandeling suïcidaal risico
! afbouwen
119
Q
duloxetine
A
- misselijkheid
- slaperigheid
- droge mond
! wordt ook gebruikt tegen inspanningsincontinentie
! substraat van CYP1A2
! substraat van CYP2D6
! inhibitor van CYP2D6
! niet met alcohol en andere sedativa
! in begin behandeling suïcidaal risico
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! BB van 50%
120
Q
methylfenidaat
A
- slapeloosheid
- nervositeit
- hoofdpijn
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan de oogdruk verhogen
121
Q
melitraceen met flupentixol
A
- slaperigheid
- gewichtstoename
- duizeligheid
! niet bij kinderen <18 jaar
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
122
Q
nicotine
A
- hik
- slapeloosheid
- hoofdpijn
! inductor van CYP1A2
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding (beter dan roken)
! opletten met epilepsie
! zure dranken interfereren met buccale absorptie (geen koffie, karnemelk)
! passeert de BHB
123
Q
betahistine
A
- hoofdpijn
- misselijkheid
- reflux
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen <18jaar
124
Q
oxymetazoline
A
- niezen
- droge neus
- irritatie thv de neus en keel
! max 7 dagen gebruiken
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen <6jaar
! werkt na paar minuten
125
Q
xylometazoline
A
- droge neus
- hoofdpijn
- misselijkheid
! max 7 dagen gebruiken
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen <6jaar
! werkt na paar minuten
126
Q
tramazoline
A
- brandend gevoel in de neus
- niezen
- droge neus
! max 7 dagen gebruiken
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! werkt na paar minuten
127
Q
mometason
A
- neusbloeding
- irritatie thv de neus
- keelirritatie
! substraat van CYP3A4
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet gebruiken bij een neusseptumperforatie
! BB minder dan 1%
128
Q
prednisolon KNO
A
- droge neus
- brandend gevoel
- prikkelingen
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen <12 jaar
129
Q
pseudo-efedrine met loratadine
A
- dorst
- zenuwachtigheid
- sufheid
! niet bij kinderen <12 jaar
! opletten bij rijden en besturen voertuigen (kan slaperigheid geven)
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! loratadine is een substraat van CYP3A4 en Pgp
130
Q
pseudo-efedrine met cetirizine
A
- palpitaties
- droge mond
- misselijkheid
! niet bij kinderen <12 jaar
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! cetirizine is een substraat van Pgp
131
Q
pseudo-efedrine met paracetamol
A
- duizeligheid
- misselijkheid
- verhoogde bloeddruk
! geen alcohol
! niet langer dan 5 dagen gebruiken
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
132
Q
dichloorbenzylalcohol
A
- onaangenaam gevoel in de mond
- buikpijn
- misselijkheid
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding wegens geen gegevens
! niet langer dan 3 dagen gebruiken
! vanaf 6 jaar
133
Q
povidon-jood KNO
A
! nooit inslikken
! werkt niet bij alkalische pH
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding enkel op advies van de arts
134
Q
salbutamol
A
- tachycardie
- hoofdpijn
- duizeligheid
! niet met beta-blockers
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! kortwerkend (4-6u)
135
Q
salmeterol met fluticason
A
- heesheid
- geïrriteerde keel
- candidose van de keel
! niet met beta-blockers
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! niet bij een aanval
! langwerkend B2-agonist (12u)
! substraat van CYP3A4
136
Q
formoterol met budesonide
A
- heesheid
- geïrriteerde keel
- hoesten
! niet met beta-blockers
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! langwerkend B2-agonist (12u)
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
137
Q
formoterol met beclometason
A
- heesheid
- droge mond
- candidose
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! niet met beta-blockers
! langwerkend B2-agonist (12u)
138
Q
vilanterol met fluticasonfuroaat
A
- heesheid
- hoesten
- keelpijn
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! kan tijdens de borstvoeding
! niet voor aanval
! langwerkend B2-agonist (16u)
139
Q
fenoterol met ipratropiumbromide
A
- hoest
- heesheid
- droge mond
! niet met beta-blockers
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kortwerkend B2-agonist
! kortwerkend anticholinergicum
140
Q
budesonide
A
- heesheid
- hoest
- candidose
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
141
Q
montelukast
A
- bovensteluchtweginfectie
- koorts
- huiduitslag
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP2C8
! niet voor aanval
142
Q
acetylcysteïne
A
- jeuk
- urticaria
- huiduitslag
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! niet bij kinderen <2 jaar
! contra-indicatie voor kinderen <12 jaar
! niet bij astma of COPD
! heeft een zwavelgeur
! BB van 10%
143
Q
carbocisteïne
A
- maagklachten
! niet voor kinderen <2 jaar
! contra-indicatie voor kinderen <12 jaar
144
Q
dextromethorfan
A
- misselijkheid
- braken
- constipatie
! substraat van CYP2D6
! kan zorgen voor serotoninesyndroom
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten voor afhankelijkheid
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! niet bij kinderen <2 jaar
! niet voor productieve hoest
! onderhevig aan first-pass effect
145
Q
cetirizine
A
- nausea
- duizeligheid
- vermoeidheid
! niet met alcohol en andere sedativa
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor jeuk na stoppen behandeling
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! voedsel vertraagt de absorptie
146
Q
levocetirizine
A
- droge mond
- constipatie
- vermoeidheid
! kan tijdens de zwangerschap en borstvoeding
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! actieve enantiomeer van cetirizine
! selectieve H1-receptorantagonist
147
Q
desloratadine
A
- vermoeidheid
- droge mond
- hoofdpijn
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor QT-verlenging
! substraat van Pgp
! actieve metaboliet van loratadine
148
Q
bilastine
A
- hoofdpijn
- duizeligheid
- sufheid
! niet innemen met voedsel
! niet met pompelmoes
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! voedsel verlaagt de BB
149
Q
dexamethason met chlooramfenicol
A
- infectie
- wazig zien
! 1 maand na opening houdbaar
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! bewaren in de koelkast
150
Q
dexamethason met gentamycine
A
- brandend gevoel
- wazig zien
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! geen lenzen dragen
! 1 maand na opening houdbaar
151
Q
dexamethason met levofloxacine
A
- oculaire hypertensie
- oogirritatie
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! niet tijdens zwangerschap
! wel tijdens borstvoeding
! kan zorgen voor glaucoom
! 1 maand na opening houdbaar
152
Q
dexamethason met neomycine en polymyxine B
A
- oogirritatie
! niet tijdens zwangerschap en borstvoeding
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
! opletten bij rijden en besturen voertuigen
! lenzen 15min later aanbrengen
! kan zorgen voor glaucoom
! 1 maand na opening houdbaar
153
Q
dexamethason met tobramycine
A
- oogirritatie
! kan tijdens zwangerschap en borstvoeding
! kan zorgen voor glaucoom
! 1 maand na opening houdbaar
! substraat van CYP3A4
! substraat van Pgp
154
Q
timolol met travoprost
A
- oogklachten
! substraat van CYP2D6
! niet tijdens zwangerschap
! wel tijdens borstvoeding
! lipofiele niet selectieve B-blocker
155
Q
timolol met latanoprost
A
- oogirritatie
! substraat van CYP2D6
! niet tijdens zwangerschap
! wel tijdens borstvoeding
! lipofiele niet selectieve B-blocker
! niet bij astma en COPD
! latanoprost is een prodrug
! 1 maand na opening houdbaar
156
Q
latanoprost
A
- oogklachten
! niet tijdens zwangerschap
! wel tijdens borstvoeding
! prodrug
! bewaren in de koelkast
! 1 maand na opening houdbaar
