bestuur: H1-H7

Question 1

positief legaliteitsvereiste

Answer 1

Bevoegdheden van het bestuur moeten berusten op een wettelijke grondslag

Question 2

negatief legaliteitsvereiste

Answer 2

Bevoegdheden van het bestuur moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met de wet

Question 3

Specialiteitsbeginsel

Answer 3

Bevoegdheden van het bestuur mogen slechts worden uitgeoefend ter behartiging van het specifieke belang/doel waarvoor de wettelijke regeling is vastgesteld

Question 4

Normenhiërarchie

Answer 4

Verdragen – Statuut – Grondwet – WIFZ – AMvB – Ministeriële regeling – Provinciale verordeningen – Gemeentelijke verordeningen – beleidsregels – beschikkingen en vergunningvoorschriften.

Question 5

Verticaal gelede normstelling

Answer 5

normstelling van een bepaalde activiteit vindt plaats op verschillende hiërarchische niveaus.
Verband met legaliteitsvereiste: elke uitoefening van bestuursbevoegdheden moet te herleiden zijn tot een WIFZ

Question 6

Horizontaal gelede normstelling

Answer 6

normstelling van één bepaalde activiteit vindt plaats in meerdere wetten (en daarop gebaseerde lagere regelgeving)
O.b.v. het specialiteitsbeginsel: één bepaalde activiteit kan verschillende specifieke belangen met zich meebrengen en één wet mag maar één specifiek belang dienen.

Question 7

Vier categorieën van Awb-bepalingen en hoe kan je ze herkennen?

Answer 7

dwingend; mag niet worden afgeweken
regelend; Tenzij….
aanvullend; een beschikking/aanvraag
facultatief; alleen van toepassing als dit expliciet is bepaald

Question 8

Ambtenaar

Answer 8

degene die in ondergeschiktheid aan een of meer ambten (bestuursorganen) werkzaam is ‘in de openbare dienst’

Question 9

Openbaar gezag

Answer 9

het eenzijdig bepalen van de rechtspositie van andere rechtssubjecten wanneer dit in de wet staat. De burger hoeft dus geen toestemming te geven, zij worden automatisch gebonden aan de besluiten van het openbaar bestuur. (‘publiekrechtelijke bevoegdheden’)

Question 10

Stichting bevordering kwaliteit leefomgeving Shipholregio vereiste:

Answer 10

inhoudelijke en financieel vereiste

Question 11

Feitelijke handeling

Answer 11

handeling niet gericht op rechtsgevolg

Question 12

rechtsgevolg

Answer 12

er vind een verandering in het recht. De rechten, bevoegdheden en/of plichten van iemand worden gewijzigd en er verandert dus iets in wat (iemand) wel of niet mag.

Question 13

Rechtshandeling

Answer 13

handeling gericht op rechtsgevolg. Het beoogd om een verandering aan te brengen in de rechten, bevoegdheden en/of plichten van iemand.

Question 14

Beschikking

Answer 14

Individueel en concreet geval, zowel positief als negatief.

Question 15

Algemeen verbindende voorschriften

Answer 15

algemene, extern werkende, betrokkenen bindende regels, vastgesteld door een orgaan, dat de bevoegdheid daartoe ontleent aan de Grondwet of een wet in formele zin

Question 16

Beleidsregels

Answer 16

alleen bindend aan bestuursorganen, binding ‘in beginsel’, maar ‘tenzij..’ geen specifieke wettelijke grondslag vereist

Question 17

Concretiserende b.a.s.

Answer 17

besluiten die de geldigheid van een algemene regel naar tijd en/of plaats bepalen. Als het een nadere concretisering geeft van iets al wat in een a.v.v. staat, dan is het een concretiserend b.a.s.

Question 18

Constituerende b.a.s.

Answer 18

besluiten die de werking van andere algemene besluiten betreffen (bv. de intrekking of inwerkingtreding van een regeling)

Question 19

Drie vormen van bevoegdheidsverkrijging

Answer 19

attributie, mandaat, delegatie

Question 20

Beleidsruimte

Answer 20

de wetgever geeft het bestuursorgaan ruimte, ze zeggen niet dat een bestuursorgaan iets moet doen maar geeft het bestuursorgaan de ruimte om een keuze te maken. ‘Kan bepalingen’.

Question 21

Beoordelingsruimte

Answer 21

de wetgever heeft bewust ruimte toegekend aan bestuursorgaan om een wettelijke term (normconditie) in te vullen (subjectief vage termen). De wet bevat een vage/open term. Het bestuursorgaan heeft de ruimte om deze in te vullen in concrete gevallen.

Question 22

Relevantie voor relatie tussen bestuur en rechter:

Answer 22

terughoudende toetsing door rechter.

Question 23

uitspraak Kinderopvangtoeslag

Answer 23

In deze uitspraak zijn ze hierop teruggekomen en hebben ze geoordeeld dat dit artikel wél een ‘discretionaire bevoegdheid’ bevat (oftewel: beleidsruimte)

Question 24

contra legem-toepassing

Answer 24

Spanning met legaliteitsvereiste: bestuursbevoegdheden moeten
worden uitgeoefend in overeenstemming met de wet. Als de toepassing van een wet in een concreet geval achterwege moet blijven wegens strijd met algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Komt bijna nooit voor! Had bij de Toeslagenaffaire dus vaker voor moeten komen

Question 25

Rechtmatigheidsnormen: a.b.b.b.:

Answer 25

moet een bestuursorgaan aan houden

Question 26

Fatsoensnormen

Answer 26

schending hiervan is niet onrechtmatig en hier kan je niks mee voor een rechter, alleen aanvullend karakter

Question 27

ombudsman

Answer 27

Behoorlijkheidsnormen; rechtmatigheidsnormen én fatsoensnormen

Question 28

Uitspraak dakopbouw Amsterdam:

Answer 28

Vertrouwensbeginsel
1. vormt uitlating / gedraging een toezegging?
2. is toezegging aan bestuursorgaan toe te rekenen?
3. belangenafweging

Question 29

Uitspraak woningsluiting Harderwijk:

Answer 29

Evenredigheidsbeginsel
1. geschikt
2. noodzakelijk
3. evenwichtig

Question 30

Speelautomaat Vlaardingen

Answer 30

Gelijkheidsbeginsel; eisen bij verdeling van schaarse vergunningen
1. gelijke manier
2. voor iedereen bekend
3. niet voor onbepaalde tijd verlenen

Question 31

absolute weigeringsgronden

Answer 31

verzoek moet worden geweigerd

Question 32

Relatieve weigeringsgronden

Answer 32

verzoek kan worden geweigerd

Question 33

Publiekrechtelijke instrumenten

Answer 33

Onteigening en financiële verplichtingen (zoals belastingen)
Eenzijdig dwingende maatregelen (geboden en verboden, incl. ontheffingen en vergunningen)
Subsidies, uitkeringen en toeslagen

Question 34

Privaatrechtelijke instrumenten

Answer 34

Overeenkomsten (beleidsmatig en gewoon gebruik)
Andere privaatrechtelijke middelen (eigendomsrecht, actie uit onrechtmatige daad)

Question 35

Feitelijke instrumenten

Answer 35

Met specifieke bevoegdheidsgrondslag
Zonder specifieke bevoegdheidsgrondslag

Question 36

Geboden / verboden

Answer 36

algemeen en individueel

Question 37

vergunning en ontheffing

Answer 37

individuele uitzondering op algemeen verbod
- Vergunning: wetgever staat niet negatief tegenover activiteit, maar wil in een concreet geval kunnen beoordelen of en, zo ja, onder welke condities de activiteit moet plaatsvinden
- Ontheffing: wetgever wil de activiteit in beginsel verbieden, maar sluit niet uit dat in een concreet geval een uitzondering hierop moet worden gemaakt

Question 38

Voorschriften

Answer 38

individuele verplichtingen
- Beperkingen: begrenzingen naar tijd of plaats
- Specialiteitsbeginsel: ‘ter bescherming van het belang of de belangen in verband waarmee de vergunning of de ontheffing is vereist’
- Keerzijde: relatieve waarde van verleende vergunning of ontheffing

Question 39

Subsidies

Answer 39

Drie fasen: subsidieverlening – subsidievaststelling – betaling (en terugvordering)

Question 40

begunstigende beschikkingen

Answer 40

Hoeven niet te berusten op een wettelijke grondslag
Hoeven niet perse gemotiveerd te worden (3:48 lid 1 Awb)
Intrekking is minder snel gerechtvaardigd

Question 41

belastende beschikkingen

Answer 41

Moeten berusten op een wettelijke grondslag
Moeten altijd gemotiveerd worden
Intrekking is snel gerechtvaardigd

Question 42

2 vormen van intrekking

Answer 42

terugnemen (toen) en opzeggen (nu)

Question 43

Beleidsneutraal

Answer 43

overheid sluit een overeenkomst zonder haar beleid hiermee te willen behartigen.

Question 44

Beleidsovereenkomsten

Answer 44

Hier komen geen publiekrechtelijke bevoegdheden bij kijken.

Question 45

Bevoegdhedenovereenkomsten

Answer 45

een overeenkomst waarbij er sprake is van publiekrechtelijke bevoegdheden.

Question 46

Heeft de overheid de vrije keuze tussen de publiekrechtelijke en de privaatrechtelijke weg om bepaalde belangen te behartigen?

Answer 46

1. Legaliteitsvereiste: wat zegt de wet?
2. Windmill-arrest: ‘Indien de betrokken publiekrechtelijke regeling hierin niet voorziet, is voor de beantwoording van deze vraag beslissend of gebruik van privaatrechtelijke bevoegdheden die regeling op onaanvaardbare wijze doorkruist.’
   Aandachtspunten voor onaanvaardbare doorkruising:
   - Inhoud en strekking van de publiekrechtelijke regeling
   - Bescherming van belangen van burgers in publiekrechtelijke regeling
   - Vergelijkbaar resultaat met publiekrechtelijke regeling?