Basic of Radiology Flashcards
ความยาวคลื่น
กับ
พลังงาน
ของ X-ray กับ Gamma ray
10 A - 0.001 A
1.24 KeV - 12.4 MeV
X ray กับ Gamma ray เป็นคลื่น…..
แม่เหล็กไฟฟ้า
Gamma ray จะมีพลังงาน…… เทียบกับ X ray
แต่ความยาวคลื่น…….
Gamma ray มีพลังงานสูงกว่า แต่ความยาวคลื่นต่ำกว่า (ไม่เสมอไป)
Electron stopping คืออะไร
Target
ปฏิกิริยาของ e- ต่อ Target ของหลอดเอกซเรย์มีแบบไหนบ้าง
- Bremsstrahlung = ผ่านวงโคจรแล้วความเร็วลดลง
- Characteristic = ชน e- วงใน ทำให้ e- วงนอกเข้ามาแทนแล้วคายพลังงาน
White radiation คือ
เกิดแบบ Bremsstrahlung
คือ kinetic energy เปลี่ยนเป็น white radiation
ทำไม Glass envelope ต้องเป็นสุญญากาศ
- ป้องกัน e- ชนโมเลกุลแก๊ส ทำให้วิ่งช้าลง
- ป้องกันการ oxidation
- ควบคุมจำนวน และอัตราเร่งของ e- ได้อย่างอิสระ
- เป็นฉนวน
คุณสมบัติของ Target
- จุดหลอมเหลวสูง
- ความจุความร้อนสูง
- ผิวเรียบ
ธาตุที่ใช้ทำ Target
- Tungsten (ทั่วไป)
- Molybdenum (mammogram)
Cathode มีส่วนประกอบอะไร
- Filament
- Focusing cup
Filament จะมี 2 ขนาด ทำให้มี 2 focal spot
จงอธิบาย indication ของแต่ละ focal spot
Large focal spot
- abdomen, skull, chest (ดูสิ่งหนาๆ)
- mA สูง
- คมชัดต่ำ
- เร็ว
Small focal spot
- กระดูกแขน, ขา
- mA ต่ำ
- คมชัดสูง
- ช้า
Penumbra คือ
Large focal spot จะเกิด Penumbra เยอะ ทำให้ภาพไม่ชัด
มุมเอียงของ Anode
- Large focal spot = 12 องศา
- Small focal spot = 6 องศา
Heel effect คือ
ปรากฏการณ์ที่ความเข้มรังสีออกจากหลอดด้าน Anode น้อยกว่าด้าน Cathode
เอา Heel effect มาใช้ x ray อะไีร
T/L spine
ใช้ Anode (ความเข้มต่ำ) -> Thoracic (มีปอด)
ใช้ Cathode (ความเข้มสูง) -> Lumbar (มีท้อง)
สูตรแปลงไฟฟ้าด้วยขดลวด (N,V,I)
N = จำนวนรอบของขดลวด
V = ความต่างศักย์
I = กระแสไฟฟ้า
วงจร Rectifier คือ ประกอบด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อะไร
AC -> DC
ไดโอด, ตัวเก็บประจุ
สูตรคำนวณ ripple factor
ยิ่งน้อยหมายถึง…….
ยิ่งน้อย -> ไฟยิ่งราบเรียบ
Full wave rectifier
Ripple voltage = 30%
ไดโอด = 4 ตัว
Three phase full wave 6 กับ 12
Ripple voltage = 6% กับ 3% ตามลำดับ
ไดโอด 6 ตัว
High frequency generator
Ripple voltage < 1%
AEC คือ
Automatic Exposure Control
ถ้ารังสีถึงจุดที่กำหนด ระบบจะตัดการให้รังสีเอง
Density กับ Dose กำหนดด้วย
mA กับ Sec
Penetrating power ถูกกำหนดด้วย
KVp
Radiographic fog คือ
ใช้ KVp สูง -> เกิด scatter -> ภาพมัว
ทำไมต้องมี Filtration
กรองรังสีพลังงานต่ำ ที่ไม่มีประโยชน์ในการเกิดภาพ
(พลังงานต่ำเกินไปทำให้ทะลุตัวคนไข้ไม่ได้)
Collimator คืออะไร
อุปกรณ์จำกัดขอบเขตพื้นที่รังสี ใช้เพื่อปรับขนาดพื้นที่
Tomography คือ
หลอด x ray ขยับได้
จุด focus จะชัดสุด
Image Intensifier มีโครงสร้างอะไร ทำงานยังไง
ขยายความสว่างของภาพ
CCD คือ
Charge coupled device
แสง -> digital ขึ้นจอ
ABC คือ
Automatic brightness control
ปรับแสงโดยเปลี่ยน mA กับ kV
ประโยชน์ของ DEXA scan
วัดความหนาแน่นกระดูก
