ba1 Flashcards
1
Q
Wat is de DD?
1,5 jaar
acuut
dyspnoe en tachypneu
A
Bovenste luchtweg infectie
acute bronchitis & bronchiolitis
aspiratie corpus alienum
pneumonie
bronchiale hyperreactiviteit
2
Q
symptomen van een bovenste luchtweginfectie
A
koorts/verkoudheid/hoesten/heesheid
keelpijn
oorpijn
dyspnoe
respiratoire stridor (door obstructie van de luchtweg)
3
Q
Waardoor wordt bovenste luchtweg infectie bij kinderen in het eerste levensjaar vaak veroorzaakt?
A
Het RS virus
4
Q
Hoe wordt de diagnose ‘bovenste luchtweginfectie gesteld?
A
anamnese
5
Q
Wat is de behandeling van bovenste luchtweg infectie?
A
eventueel pijnstillers, hoestdrank of neusspray
6
Q
Hoelang duurt een bovenste luchtweginfectie?
A
een of twee weken
7
Q
Wat zijn complicaties van bovenste luchtweginfectie?
A
acute broncitis
8
Q
Wat is acute bronchitis/bronchiolitis?
A
ontsteking van de lage luchtwegen
9
Q
Wat zijn symptomen van acute bronchitis/bronchiolitis?
A
hoesten
slijm ophoesten
kortademigheid
koorts
thoracale pijn
piepende ademhaling
algehele malaise
10
Q
Wanneer komt acute bronchitis/bronchiolitis het vaakst voor?
A
in de herfst/winter
11
Q
Wat is meestal de oorzaak van acute bronchitis/bronchiolitis?
A
Het RS-virus / bovenste luchtweginfectie
12
Q
Hoe wordt de diagnose acute bronchitis/bronchiolitis gesteld?
A
anamnese, meer dan gebruikelijk hoesten en slijm ophoesten zijn voorwaarde
13
Q
Hoelang duurt acute bronchitis/bronchiolitis?
A
3 weken
14
Q
Wat zijn symptomen van aspiratie corpus alienum?
A
plotseling heftig hoesten
stridor
benauwdheid
cyanose
braken
klachten kunnen afnemen en terug komen
15
Q
Hoe wordt de diagnose aspiratie van een corpus alienum gesteld?
A
rontgen foto/bronchoscopie
16
Q
Wat is een pneumonie?
A
een ontsteking van het long parenchym
17
Q
Waardoor wordt een pneumonie veroorzaakt?
A
een infectie of bacterie (90%)
18
Q
Wat zijn risicofactoren voor het krijgen van een pneumonie?
A
inademing van toxische stoffen
blootstelling aan extreme hitte
kinderen en ouderen
verzwakt immuunsysteem
niet kunnen hoesten
reizen en zieke dieren
aspiratie
19
Q
Wat zijn symptomen van een pneumonie?
A
koorts
kortademigheid
hoesten evt met slijm of bloed
pijn bij inademing (pleuritis)
20
Q
Wat merk je bij lichamelijk onderzoek bij een pneumonie?
A
eenzijdige crepitaties en een matte percussie
21
Q
Wat is op een X-thorax te zien bij een pneumonie?
A
een witte waas/ consolidatie (doordat een ontstoken long gevuld is met vocht)
soms silouete sign (hart verdwijnt)
22
Q
Wat zie je op lab bij een pneumonie?
A
serum ureum verhoogd
CRP verhoogd
PH verlaag
witte bloedcellen verlaagd
23
Q
Wat is de behandeling van een pneumonie?
A
antibiotica (bij bacterieel) en evt zuurstof
24
Q
Wat is de gouden standaard voor het maken van onderscheid tussen een pneumonie en bronchitis?
A
een X-thorax
25
Wat is bronchiale hyperreactiviteit?
Het overmatig reageren van de lagere luchtwegen
uitgelokt door allergie of virale infectie
zelfde symptomen als astma (geen astma diagnose bij jonge kinderen)
26
Wat is de dd?
man van 64
toenemende kortademigheid
hoesten
sinds 1 jaar
COPD
idiopatische pulmonale fibrose
andere intersitiele longziekten (EAA)
hartfalen
longembolie
long carcinoom
27
Wat zijn de symptomen van COPD?
en lo?
kortademigheid bij inspanning en steeds meer in rust
productieve hoest
ton thorax
pulmonale hypertensie
lagere luchtweg infecties
afvallen
crepitaties
piepende ademhaling (stridor)
verlengd experium
28
Wat is COPD?
chronisch inflamatoir procces
emfyseem; dilatatie van de luchtruimten door destructie van de alveolaire septa
chronische bronchitis; meer mucus secreterende cellen en minder trilharen
29
Wat zijn risicofactoren voor COPD?
roken
schadelijke stofen
> 40
genetisch
infecties op kinderleeftijd
astma
30
Hoe wordt de diagnose COPD gesteld?
anamnese en spirometrie
31
Wat zie je op een spirometrie bij iemand met COPD?
normaal/verhoogd TLC
verlaagde FEV1
FEV1/FVC < -1,64 SD of <70% van predicted
32
Wat is gold 1?
FEV1 > 80% van voorspeld; milde COPD
33
Wat is gold 2?
FEV1 50-80% van voorspeld; matige COPD
34
Wat is gold 3?
FEV1 30-50% van voorspeld; ernstig/heftige COPD
35
Wat is gold 4?
FEV1 < 30% van voorspeld; zeer ernstige COPD
36
Wat is de mMRC dyspnoe schaal?
0 is kortademigheid bij zware inspanning, bij 4 kan een patient niet meer zelfstandig zijn huis uit
goede voorspeller van mortaliteits risico
37
Wat is de zijn behandel opties van COPD?
leefstijl, medicatie en operatie
38
Welke medicatie is beschikbaar voor COPD?
b agonisten; saba (salbutamol) & LABA
M-receptor antagonisten; SAMA (ipratroprium) & LAMA
(eerst kortwerkend dan pas langwerkend)
inhalatie corticosteroiden tegen ontsteking
biologicals
evt zuurstof
39
Wat voor leefstijl interventies bij COPD?
beweging voor behoud spierkracht en stoppen met roken
40
Wat zie je op een X-thorax bij idiopatische longfibrose?
- kerley-lijnen, witte lijnen in het longweefsel als gevolg van een verhoogde hydrostatische druk in het longweefsel
- afname van het longvolume
- witkleuring door fibrose
41
Wat zijn risicofactoren voor idiopatische longfibrose?
>60
roken
medicatie
genetisch (10%)
en blootstelling aan schadelijke stoffen
42
Hoe ontstaat idiopatische longfibrose?
Malfunctie van type II alveolaire epitheel cellen leidt tot mislukte vorming van surfactant in het ER hierdoor gaat de cel in apoptose en ontstaat fibrose, samentrekken van myofibroblasten zorgt voor meer fibrose.
43
Wat zie je bij idiopatische longfibrose tijdens lichamelijk onderzoek?
clubbing en basale crepitaties
44
Welke klachten bij idiopatische longfibrose?
progresieve kortademigheid
droge hoest
pob
gewichtsverlies/vermoeidheid
45
Wat is de DD?
8 jaar
hoest sinds 3 dagen
Bovenste luchtweg infectie
acute bronchitis
astma
46
Wat hoor je bij bovenste luchtweg infectie tijdens lichamelijk onderzoek?
ronchi of creptaties
47
Wat is de behandeling van bovenste luchtweg infectie?
antibiotica bij een bacteriele oorzaak
luchtwegverwijders bij ernstige dyspneu
48
Wat is astma?
Een chronische ontsteking van de lagere luchtwegen
49
Wat zijn de symptomen van astma?
hoesten
kortademigheid
piepende ademhaling
wisselende klachten voorals s'nachts en s'ochtends
50
Wat zijn risicofactoren voor astma?
ezeem op jonge leeftijd
hooikoorts
pos familieanamnese voor allergieën of astma
51
Wat wordt bij een pneumothorax bij lichamelijk onderzoek gevonden?
aangedane zijde;
in inspiratie stand
verminderde ademexcursies
verminderd ademgeruis
hypersonore percussie
52
Hoe wordt de diagnose pneumothorax gesteld?
X-thorax (liefst staand tijdens inspiratie)
53
Wat zie je op een x-thorax bij een pneumonie?
het pleura visceralis
een homogene zone zonder bronchovasculaire structuren
54
Wat is de behandeling voor een pneumothorax?
afwachtend beleid met evt zuurstof
drain
pleurodeuse (talkpoeder tussen pleurabladen)
video assisted thoracoscopic surgery
pleurectomie
55
Wat zijn risicofactoren voor een pneumothorax?
roken
lang en dun (leptosome bouw), jong, man
opperatie/trauma
drukverschillen
genetisch
emfyseem of bullae
56
Hoe stel je de diagnose idiopatische longfibrose?
X-thorax, bloedonderzoek of longfunctie testen
57
Wat is de behandeling van idiopatische longfibrose?
corticosteroiden, fibrose remmens en transplantatie
58
Wat is de prognose voor idiopatische longfibrose?
3-5 jaar overleving
59
Wat is centriacinair emfyseem?
schade aan de proximale acinus
60
Wat is panacinair emfyseem?
schade aan de alveoli
61
wat zijn risicofactoren voor gastro oesophagale reflux?
overgewicht
roken
hernia diafragmatica
medicatie (nsaid's
62
wat zijn de klachten bij oesophagale reflux?
zuur branden
hoest
dyspneu/ orthopneu
63
Wat zijn complicaties van oesofagale reflux?
barret's oesofagitis
barret's syndroom (metaplasie van slokdarm epitheel)
verhoogde kans op een oesophages adenocarcinoom
64
Wat is de behandeling van oesofagale reflux?
protonpompremmer of histamine antagonist
65
Wat is de DD?
man
73 jaar
drukkend gevoel op de borst
duizeligheid
sinds enkele weken
acuut coronair syndroom
stabiele angina pectoris
aortaklep stenose
anemie
66
Wat is aortaklepstenose?
verkalking van de aortaklep
67
Wat zijn de gevolgen van aortaklepstenose?
drukbelasting van de linker ventrikel
verdikking van de hartspier
concentrische verdikking > relatieve ischemie
68
Welke symptomen bij aortaklep stenose?
duizeligheid
angina pectoris
flauwvallen
hartfalen
plotse dood
69
Wat merk je tijdens lichamelijk onderzoek bij aortaklepstenose?
systolisch ejectiegeruis tussen eerst een tweede harttoon
70
Wat zie je op een echo bij aortaklep stenose?
een dikke, witte aortaklep
71
Wat is de behandeling van aortaklep stenose?
percutane interventie met ballondilatatie
aortaklep vervanging
aortaklepplastiek
72
Wat is de diagnostiek van aortaklepstenose?
lichamelijk onderzoek en echo
73
Wat is anemie?
te laag hemoglobinegehalte
74
Wat zijn risicofactoren voor en anemie?
vrouw, 15-50 jaar
75
Wat zijn de symptomen van een anemie?
bleekheid
vermoeidheid
hartkloppingen
duizeligheid
pob
kortademigheid
76
Wat is het mean corpuscular vollume (MCV)?
gemiddelde volume van rode bloedcellen
normaal; 80-100 ft
77
Welke diagnostiek bij een anemie?
Hb-gehalte meten
MCV
reticulocyten (jonge bloedcellen)
ferritine
78
Wat zijn tekenen van een hemolytische anemie?
lactaat dehydrogenase waarde verhoogd
bilirubine verhoogd
haptoglobine verlaagd
79
Wat duidt op een auto-imuun hemolitische anemie?
een positieve directe antiglobuline test (DAT)
80
Welke diagnostiek bij stabiele AP?
inspannings ECG
81
Wat zie je op een ECG van iemand met stabiele AP?
ST-depressie (geen elevatie of verhoogde troponine I waarde)
82
Wat is de behandeling van stabiele AP?
leefstijladviezen
medicatie
meestal niet (nauwelijkse verbetering overleving);
percutane coronaire interventie
coronaire bypass operatie (CABG)
83
Welke medicatie voor stabiele AP?
betablokkers
calcium anatgonisten
nitraten
preventief;
trombocyten agregatie remmers
statines
ACE remmers
84
Wat is een indicatie voor CABG ipv PCI ?
ernstig drievats lijden
een laesie in de hoofdstam
een hooggradige laesie in de linker anterior descending (LAD)
85
Hoe ontstaat acuutcoronair syndroom (hartinfarct)?
plaque ruptuur > stolling
86
wat zie je bij lab bij NSTEMI of STEMI?
verhoogd troponine T en troponine I
87
Welke 3 vormen van acuut coronair syndroom zijn er?
instabiele angina pectoris
STEMI; volledige afsluiting
NSTEMI; onvolledige afsluiting
88
Wat is het verschil tussen stemi en nstemi op de ECG?
STEMI; st-elevaties
89
Wat zijn risicofactoren voor acuut coronair syndroom?
roken
positieve famillie geschiedenis
hoog cholesterol
man
hoge leeftijd
overgewicht
diabetes
hoge bloeddruk
90
Wat zijn de symptomen van acuut coronair syndroom?
pob uitstraling naar kaak of schouder
kortademig
hartkloppingen
zweten
grauw
91
Wat zie je bij lichamelijk onderzoek bij een patient met acuut coronair syndroom?
tekenen van shock
hartruis
92
Wat is de behandeling voor STEMI of NSTEMI?
revascularisatie (spoed bij hemodynamisch instabiel, grace score, of stemi)
leefstijl
medicatie
93
Welke medicatie bij en na een hartinfarct?
antiplaatjes therapie
pijnstillers
zuurstof (<90%)
nitraten
na hartinfarct
- ace
- aspirine
- beta blocker
- statine
- p2y12 remmer
94
Wat is de DD?
68 jaar vrouw
pijn in rechter kuit bij wandelen
perifieer arterieel vaatlijden
diep veneuze trombose
veneuze insuficientie
95
Wat zijn risico factoren voor arterieel perifieer vaatlijden?
man
DVT
zwangerschap
roken
DM
hyperlipidemie
hypertensie
96
Wat zijn symptomen van arterieel perifeer vaatlijden?
claudicatio intermittens (binnen 10 min verdwenen)
koud gevoel
bleek been
doofheid
ulcera
necrose
97
Wat zijn complicaties van arterieel perifeer vaatlijden?
kans op vaatlijden elders in het lichaam is vergroot
98
Wat is de diagnostiek van perifeer arterieel vaatlijden?
enkel arm index
bevestigd bij <0,8 of bij 3 bepalingen gemiddeld <0.9
uitgesloten bij > 1,1 bij een bepaling of >1,0 bij 3
na diagnose
echo duplex
CT angiografie
MR angriografie
conventionele angiografie
99
Wat is fontaine I?
geen claudicatie klachten
100
Wat is fontaine IIa?
geen invaliderende claudicatie klachten
101
Wat is fontaine klasse IIb?
invaliderende claudicatie klachten
102
Wat is fontaine klasse III?
rustpijn
103
Wat is fontaine klasse IV?
wonden en weefselverlies
104
Wat is de behandeling van perifeer arterieel vaatlijden?
looptraining
bij III of IV;
percutane transluminale angioplastiek (dotteren)
endarteriectomie
bypass
amputatie
105
Wat zijn risicofactoren voor diep veneuze trombose?
vrouw
hoge leeftijd
stase
vaatwand beschadiging
veranderde bloedsamenstelling
106
Wat is een complicatie van diep veneuze trombose?
longembolie
107
Wat zijn symptomen van diep veneuze trombose?
pijn
zwelling
roodheid
glans
warmte
jeuk
ulcera
varices
exzeem
108
Wat is de diagnostiek van diep veneuze trombose?
klinische kansschating;
> 2 compressie ultrasonografie
< 2 eerst D-dimeer
109
Wat betekent de uitkomst van de D-dimeer?
< 0,5; normaal
> 0,5; afwijkend (bij oa zwangerschap, maligniteit en diep veneuze trombose)
110
Wat is de behandeling van diep veneuze trombose?
steunkous
5 dagen LMWH
daarna
dabigatran of edoxaban
of rivaroxeban/apixaban
111
Wat is chronische veneuze insufficiëntie?
landurige afvloed stoornis door insufficientie van de veneuze kleppen
112
Wat zijn mogelijke oorzaken van chronische veneuze insufficiëntie?
diep veneuze trombose en tromboflebitis (ader ontsteking)
113
Wat zijn risicofactoren voor chronische veneuze insufficiëntie?
vrouwen (door oestrogeen)
zwangerschap
obesitas
114
Wat zijn de symptomen van chronische veneuze insufficiëntie?
pitting oedeem
exeem
pigmentaties
bloeduitstortingen
kramp/vermoeidheid/onrustig gevoel in de benen
115
Wat is de behandeling voor chronische veneuze insufficiëntie?
elevatie en steunkousen
116
Wat is de diagnostiek van chronische veneuze insufficiëntie?
echodoppler en flebrografisch onderzoek
117
Wat is een EAA?
een granulomateuze longaandoening die ontstaat door het inademen van allergenen
118
Wat zijn de symptomen van een EAA?
dyspneu, hoesten en koorts
119
Wat is de behandeling van een EAA?
vermijden contact met allergenen
prednison bij chronische EAA
120
Wanneer wordt een EAA chronisch?
6 maanden
121
Wat is de diagnostiek van een acute EAA?
op high resolution ct; onstekingsachtige centrilobulaire noduli met airtrapping
122
Wat is de diagnostiek van een chronische EAA?
high resolution ct; fibrose
igG- antistoffen
BAL; lymfocyten >20 (<5 is normaal)
123
Wat zie je bij een acute EAA bij lichamelijk onderzoek?
squeeks en verscherpt ademgeruis
124
Wat zie je bij een chronische EAA bij lichamelijk onderzoek?
clubbing/trommelstok vinger
crepetaties
125
Wat is atrium fibrileren?
boezems worden continu geprikkeld door de sinusknoop
waardoor de ventrikels zich sneller en irregulair gaan samentrekken
126
Wat zijn de symptomen van atrium fibrileren?
kortademigheid, hartkloppignen, duizelijgheid, pob
127
Wat is de diagnostiek van atrium fibrileren?
met een stethoscoop naar polsslag luisteren
verschil tussen polsslagen en auscultaties; polsdeficit
ECG
128
Wat zijn oorzaken van hypothyreoidie?
jodiumdeeficientie
cangenitaal
spontaan verworven (thyrioditis)
iatrogeen verworven (radiotherapie/chirurgie)
secundair (oorzaak in de hypothalamus, zeldzaam)
129
Wat zijn de symptomen van hypothyreoidie?
koude intolerantie, brachycardie, obstipatie, beperkte inspanningstollerantie, vermoeidheid
heesheid
spierpijn
tintelingen
koude droge huid
gewichtstoename
cognitieve achteruitgang
oedeem in gelaat en oogleden
trage spraak
130
Wat is de behandeling voor hypothyreoidie?
jodium rijk voedsel
levothyroxine
131
Wat is een normale bloeddruk?
120/80 mmhg
132
Wat is de belangrijkste complicatie van hypertensie?
nierfalen
133
Wanneer heb je hypotensie?
(<90/<60)
134
wat zijn oorzaken van hypotensie?
bloedddruk verlagende medicatie
uitdroging
hartaanval
infectie
bloedverlies
allergische reactie
135
Welke diagnostiek bij lage bloeddruk?
ECG voor hartritme stoornissen
136
Wat is de behandeling voor hypotensie?
zout
water
bloeddruk verhogende medicijnen fludrocortison
137
Wat is hypertensie?
(>130/>80)
138
Waardoor wordt hypertensie veroorzaakt?
overgewicht, onvoldoende beweging, roken, zout, alcohol, koffie, vet eten
medicijnen
primair hyper aldosteronisme
feochromocytoom
139
Wat zijn de symptomen van hypertensie?
hoofdpijn
pob
neusbloedingen
palpitaties
moeilijk ademen
misselijk
wazig zicht
opgejaagd en gespannen gevoel
140
Wat is een andere naam voor primair hyperaldosteronnisme?
syndroom van conn
141
Wat is het gevolg van primair hyperadosteronisme?
hypertensie
verlaagd renine
hypokaliemie
142
Wat is de oorzaak van primair hyper aldosteronnisme?
aldosteron producerend adenoom (66%)
bilaterale bijnierhyperplasie (32%)
143
Wat is de diagnostiek van primair hyper aldosteronnisme?
plasma alsosteron
renine activiteit ratio
zoutbelasting
kalium, aldosteron en 18-hydrocortisol in 24 uur uring
ct/mri
bilaterale bijnier sampling
144
Wat is de behandeling van primair hyperaldosteronnisme?
verwijdering can de bijnieren
mineraal corticoidreceptor antagonisten
145
Wat is een frochromocytoom?
een tumor in het bijniermerg dat leidt tot overproductie van (nor)adrenaline en dopamine
146
Wat zijn de symptomen van een feochromocytoom?
hypertensie
hoofdpijn
palpitaties
transpiratie
147
Wat zijn risicofactoren voor primair hyperaldosteronisme?
vrouw
148
Wat is een risicofactor voor een feochromocytoom?
>60
149
Welke diagnostiek voor een feochromocytoom?
plasmaconcentratie noradrenaline/normetaferine
ct/mri
I-MIBG scan
GEEN punctie (sterke bloeddruk stijging)
150
Wat is de behandeling voor een feochromocytoom?
verwijderen bijnieren
a-blockers en calcium antagonisten
151
Wat is een andere naam voor hypercortisolisme?
syndroom van Cushing
152
Wat is een risicofactor voor hypercortisolisme?
vrouw
153
Wat is de oorzaak van ACTH afhankelijk hypercortisolisme (syndroom van cushing)?
een hypofyse adenoom (ziekte van cushing)
een neurocriene tumor die ectopisch ACTH maakt
154
Wat is de oorzaak van ACTH onafhankelijk hypercortisolisme?
bijnierschorsadenomen/carcinomen
bilaterale bijnier hyperplasie
155
Wat zijn symptomen van hypercortisolisme?
hypertensie
diabetes
vermoeidheid
centrale adipositas
dyslipidemie
spier en huid atrodie
osteoporose
hypothyreoidie
hypogonadisme
acne en haargroei (bij vrouwen)
depressie
vergeetachtigheid
veneuze tombose en longembolien
156
Welke diagnostiek bij hypercortisolisme?
2-3 24 uur cortisol in urine
1 mg dexamethason supressie test
middernacht speeksel
bilaterale sinus pertrosus inferior sampling bij ACTH afhankelijk
157
Welke behandeling voor hypercortisolisme?
adrenalectomie
a-blokkers
calciumantagoniste
158
Wat is de DD?
vrouw 55
drie maanden
pob bij inspanning
stabiele AP
acuut coronair syndroom
aortaklep stenose
skelet en spierpijn
anemie
159
Wat zijn risicofactoren voor atrium fibrileren?
hart en vaatziekten
DM
hypertensie
160
Wat is de belangrijkste complicatie van atriumfibrileren?
een cva
161
Wat is de CHA2DS2-VASc score voor?
CVA risico bij atrium fibrileren
162
Wat is de HAS bled score?
risico op een ernstige bloeding bij antistolling
163
Wat is de behandeling van atrium fibrileren?
antistolling
rythm control;
- medicijnen
cardioversie
ablatie van de pulmonaal venen
rate control;
medicijnen
ablatie van de bundel van his
164
Wat zie je op de ECG bij atrium fibrileren?
afwezigheid van p-toppen
onregelmatige golfjes ipv basislijn
onregelmatige r-r intervallen
165
Wanneer ontstaat instabiele AP?
bij een stenose van >70%
166
Wat is de behandeling van instabiele AP?
5 mg isosorbidedinitraat sublinguaal
167
Wat is een symptoom van syndroom van Tietze?
zwelling tussen het sternum en de ribben
168
Wat is het syndroom van Tietze?
een chronische ontsteking van het kraakbeen
169
Hoe wordt de diagnose van het syndroom van Tietze gesteld?
X-thorax
170
Wat is de DD?
man 80
pob bij inspanning
sinds 3 maanden
stabiele AP
acuut coronair syndroom
aortaklepstenose
skelet en spierpijn
anemie
pericarditis
longembolie
angst of paniekstoornis
herpes zoster
171
Wat zijn risicofactoren voor pericarditis?
griep
verkoudheid
myocardinfarct
trauma
auto-immuun aandoening
bacteriele infectie
172
Wat zijn de symptomen van pericarditis?
scherpe pijn op de borst die afneemt met voorover leunen
uitstraling naar linker schouder
koorts
kortademigheid
angst
173
wat zie je bij pericarditis tijdens lichamelijk onderzoek?
pericardwrijven
174
Wat zie je bij pericarditis op een ECG?
ST-elevaties op alle afleidingen
175
Wat zie je bij een echo bij pericarditis?
pericarddefussie
176
Wat is de behandeling van pericarditis?
pijnstillers
ontstekingsremmers
antibiotica (bij bacterieel)
177
Wat zijn risicofactoren voor diabetes type 2?
obesitas
overgewicht
erfelijkheid
ouderdom
178
Welke symptomen bij diabetes type?
veel driken
veel plassen
glucosurie
179
Hoe wordt de diagnose diabetes type 2 gesteld?
nuchter plasma glucose > 7 mmol/L
niet nuchter plasmaglucose >11,1 mmol/L
een Hb1Ac >6,5 %/ >48 mmol/mol
2 metingen bij geen klachten
180
Wat voor complicaties bij diabetes?
neuropathie
hart en vaatziekten
nefropathie
retinopathie
181
Wat is de behandeling van diabetes type 2?
leefstijl
metformine (geen risico op hypoglycemieen, liever niet gebruiken bij hvz, hart/nier falen)
sulfonylureum derivaten
insuline injecties
182
Wanneer is buikpijn acuut?
als het niet is ontstaan door een trauma en minder dan 5 dagen bestaat
183
Wat zijn risicofactoren voor een galsteen?
fat
female
forty
184
Wat zijn symptomen van galstenen?
koliekpijn
30 min - 12 uur
uitgelokt door vet eten
cholangitis
185
Wat zijn symptomen van cholangitis?
icterus
koorts
pijn in rechter bovenbuik
186
welke diagnostiek voor galstenen?
echo (niet voor choledocholithiasis)
verhoogde leverenzymen (fosfatase, transferase, transaminase)
verhoogd bilirubine
lichamelijk onderzoek
EUS
MRCP (niet invasief)
187
Wat is de behandeling van cholecystolitiasis?
pijnstilling en cholecystectomie (verwijderen galblaas)
188
Wat is de behandeling van choledocholitiasis
ERCP
cholecystectomie
189
Wat is een complicatie van een ERCP?
pancreatitis
190
Wat zijn symptomen van een niersteen?
koliekpijn (flank of buik)
misselijkheid
191
bij welk geslacht komt een niersteen vaker voor?
mannen
192
Wat is de meest voorkomende steen?
calcium oxolaat
193
Wat is de behandeling van een niersteen?
afwachten of verwijderen van de steen
194
Wat is een complicatie van een niersteen?
sepsis, nierinsuficientie
195
Wat is de behandeling van sepsis?
antibiotica, drainage, bloeddruk ondersteuning en verwijdering van de steen
196
Wat zijn adviezen die gegeven worden ter preventie van een niersteen?
voldoende drinken en gezonde voeding
197
Wat zijn symptomen van een pancreatitis?
pijn in midden bovenbuik
uitstraling naar rug of linkerzij
misselijkheid
geelzien
198
Wat zijn oorzaken van pancreatitis?
choledocholitiasis
alcoholabuses
medicatie
trauma
infectie
ERCP
199
welke diagnostiek bij pancreatitis?
serum amylase of lipase >3x upper limit of normal
200
Wat is de behandeling van pancreatitis?
wegnemen onderliggende oorzaak
201
Wat zijn symptomen van een blinde darmontsteking?
buikpijn (eerst in bovenbuik daarna rechtsonder)
misselijkheid
pijn bij hoesten en reispijn
202
Welke behandeling voor blinde darmontsteking?
appendectomie
203
Bij welke GFR beginnen klachten van nierinsufficientie?
30 ml/ min
204
Waarmee wordt en e-gfr meestal berekend?
CKD-EPI
205
Wanneer kan de nierfunctie niet worden bepaald?
als er geen sprake is van een steady state (plasma creatinine)
206
Wat is post renale nier insufficientie?
obstructie van de urine flow
207
Wat is pre renale nier insufficientie?
te lage bloed toevoer
208
Wat is renale nier insuficientie?
cel schade
209
Welke klachten van chronische nierinsufficientie?
moeheid
dikke voeten
jeuk
misselijkheid
hoofdpijn
210
wat merk je bij lo van nier insufficientie?
gepigmenteerde huid
hypertensie
groot hart
pericard wrijven
211
Wanneer heb je eindstadium nierfalen?
gfr <15
212
Wat zie je bij nierinsufficientie aan bloedonderzoek?
hoog kalium
hoog urinezuur
hoog creat
hoog PTH
laag calcium
hoog fosfaat
laag Hb (en EPO)
hoog ureum
213
Wat is de therapie van nierinsufficientie?
hemodialyse
peritoneaal dialyse
transplantatie
zout en vocht beperking
EPO aanvulling
fosfaat binders
vit D
kalium binders
antihypertensiva
bicarbonaat
214
Hoeveel procent van de hypertensie is secundair?
5-10%
215
Wat zijn oorzaken van nierarterie stenose?
atherosclerose
fibromusculaire dysplasie
arteritis
216
Wanneer moet je aan een renovasculaire hypertensie denken?
jonge vrouw
negatieve familie anamnese
atherosclerose
ace remmers
217
Wat is een complicatie van nier arterie stenose?
reno vasculaire hypertensie
218
Wanneer presenteert autosomaal dominante polycysteuze nierziekte zich meestal?
tussen 30-40 jaar
219
Wat zijn symptomen van prikkelbaar darmsyndroom?
buikpijn beinvloed door ontlasting
veranderd ontlastingspatroon
misselijkheid
moeheid
220
wanneer diagnose prikkelbaar darmsyndroom?
6 maanden klachten
of > 3 dagen per maand gedurende 3 maanden
221
risicofactoren PDS?
vrouw <65
222
risicofactoren inflamatory bowel disease
<30 maar 2e piek rond 60
223
diagnostiek voor IBD
hoog calprotectine (ook bij bacteriele ontsteking)
224
Welke behandeling voor beide vormen van IBD?
mesalazine
corticostroiden
immuun modulators
biologicals
operatie (curatief bij colitis ulcerosa)
225
Wat is morbus crohn?
transmurale inflamatie
skip lesions
vaak ileum en colon maar niet rectum
226
Wat zijn symptomen van morbus crohn?
buikpijn
diaree (met bloedverlies)
gewichtsverlies
vermoeidheid
fistelvorming
extra intestinale symptomen zoals artritis en aften
227
Wat is colitis ulcerosa?
ontsteking van terminale deel van de darm
continu
oppervlakig
228
symptomen van colitis ulcerosa?
diarree
bloed bij de ontlasting
defecatiedrang
koorts
vermagering
pijnlijke darmkrampen
229
oorzaken van galstenen?
te veel cholesterol
te veel bilirubine
te weinig galzouten
230
Wat merk je bij lo van een galsteen?
palpabele galblaas
drukpijn
231
welke labwaarde bij galstenen?
verhoogd alkalische fosfatase
verhoogd gamma glutamyl transferase
verhoogd bilirubine
verhoogde alat en asat
232
tot welke laag dringt een peptisch ulcus door?
de submucosa
233
welke soort peptische ulcera zijn er ?
ulcus duodeni en ulcus ventriculi
234
Wat is meestal de oorzaak van een peptisch ulcus?
helicobacter pylori
235
wat is de behandeling van een peptisch ulcus?
zuurremmers
staken NSAID's
h pylori
2 typen antibiotica
protonpomp remmer
236
wat is de diagnostiek van een peptisch ulcus?
biopt/gastroscopie
C13 ureum ademtest/biopt/feces voor helicobacter pylori
237
hoe ontstaat een peptisch ulcus?
helicobacter pylori; meer gastrine > meer maagzuur
238
Wat zijn risicofactoren voor een peptisch ulcus
man
> 25
NSAID gebruik
roken
eerder peptisch ulcus
239
Waarom vergroten nsaid's de kans op een peptisch ulcus?
tast de mucus laag aan
240
wat zijn complicaties van een peptisch ulcus?
maagkanker
maagbloeding
maagperforatie
241
Wat zijn symptomen van een peptisch ulcus?
misselijkhuid
zuurbranden
buikpijn
melena (teerachtige ontlasting)
242
Hoe ontstaat diabetes type 1?
autoimuun reactie tegen de betacellen in de pancreas
243
Wat zijn symptomen van diabetes type 1?
veel drinken en plassen
polyphagie
gewichtsverlies
moeheid
wazig zien
jeuk
244
Wat is de behandeling voor diabetes melitus?
leefstijl
insuline
245
Welke soort insuline zijn er
kortwerkend, middelangwerkend en langwerkend
246
wat zijn voorbeelden van kortwerkend insuline?
apart, lispro en humaan kortwerkend insuline
247
noem een voorbeeld van middelangwerkend insuline?
NPH-insuline
248
Welk soort insuline wordt het meest gebruikt?
langwerkend insuline
249
Wat zijn voorbeelden van langwerkend insuline?
insuline glargine & insuline detemir
250
Wat is het voordeel van een insuline pomp?
nauwkeurige regulatie van de bloedsuiker
251
wat is een hyperosmolair hyperglycemisch syndroom?
een langdurige hyperglycemie
252
wat zijn de gevolgen van een hyperosmolair hyperglycemisch syndroom?
dehydratatie zonder ketonenproductie
253
Waardoor kan een hypoglycemie ontstaan?
alcoholgebruik
sporten zonder extra te eten/ insuline aan te passen
te veel insuline inspuiten
254
Wanneer onstaat diabetische nefropathie meestal?
10/15 jaar na diagnose
255
Wanneer ontstaat diabetiche retinopathie meestal?
5 jaar na diagnose
256
hoeveel diabetes patienten ontwikkelen na 20 jaar background retinopathie?
100%
257
Wat is diabetes insipidus?
nieren produceren meer urine dan normaal
hele zeldzame ziekte
258
Wat is de oorzaak van diabetes insipidus?
tekort aan antidiuretisch hormoon
soms ligt de oorzaak ook bij de nieren
259
Wat is thyrotoxicose?
er is teveel schildklierhormoon in het bloed
260
Welke klachten bij thyrotoxicose?
vermoeidheid
warmte intolerantie
hartkloppingen
overmatig transpireren
warme en vochtige huid
gewichtsverlies
snelle onregelmatige pols
kortademigheid bij inspanning
snelle darmpassage
nervositeit
tremor van de vingers
261
Welke diagnostiek bij thyreotoxicose?
eerst TSH
daarna vrij T4
262
Wat zijn oorzaken van thyreotoxicose?
ziekte van graves
thyreoiditis
hete nodus (toxisch adenoom)
multinodulair struma
263
Waarmee wordt de ziekte van graves aangetoond?
TSH-receptor antistoffen
264
Welke symptomen bij de ziekte van graves?
thyreotoxicose
struma
dermopathie
orbitopathie (uitpuilende ogen)
265
hoe ontstaat graves orbitopathie
fibroblasten in het oogweefsel hebben ook TSH-receptoren die gebonden worden door antistoffen.
hierdoor ontstaat proliferatie van de fibroblasten. hierbij kan de nervus opticus verdrukt worden
266
Wat zijn risicofactoren voor de ziekte van graves?
vrouw boven 30
267
Wat is de behandeling van de ziekte van graves?
thyreostatica
radioactief jodiumm
thyreoidectomie
268
Wat zijn bijwerkingen van thyreostatica?
leverfalen en agranulocytose
269
Welke diagnostiek voor agranulocytose?
leukocyten bepalen
270
Wat zijn de symptomen van agranulocytose?
koorts en keelpijn
271
Op welke manieren kunnen thyrostatica worden gegeven?
block and replace therapie
titratie therapie
272
Wat zijn indicaties voor titratie therapie?
zwangerschap, borstvoeding en ouderen met een toxische multinodulair struma
273
welke diagnostiek bij thyrotoxicose maar geen TSH-receptor antistoffen?
123-I sinctigrafie
274
Wat is de betekenis van de 123-I sinctigrafie?
warm/volledige aankleuring > graves of normale schildklier
geen opname > thyreoiditis of teveel jodium
vlekkenpatrroon > multinodulair struma
een vlek > autonome toxische/hete nodus
275
hoe is het verloop van een thyreoditis?
thyreotoxische fase > euthyreote fase > hypothyreote fase > euthyreote fase
276
wat is de behandeling van een thyreoditis?
expectatief
evt betablocker
evt levothyroxine in hypothyreote fase
en controle voor hypothyreodie
277
Noem voorbeelden van thyreostatica
eerste keus strumazol (thiamazol)
prpulthiouracil (PTU)
278
Wat is de mortaliteit van agranulocytose?
4-10 %
279
wat is een nadeel van behandeling van hyperthyreoidie met jodium?
het effect is traag
280
Wat zijn complicaties van een thyreoidectomie?
hypoparathyreoidie
nervus recurrens verlamming
hypothyreoidie
281
Wat is de behandeling voor een hete nodus?
radioactief jodium
282
Hoe ontstaat een thyreoiditis meestal?
na een virale infectie of postpartum
283
Wat zijn de symptomen van een thyreoidits?
pijnlijke schildkliervergroting
koorts
hoog CRP
284
Wat is de behandeling voor een hartritmestoornis?
ICD
medicatie
ablatie
pacemaker
285
Wat zijn symptomen van een paniekstoornis?
hertkloppingen
versnelde ademhaling
toename van transpiratie
beven
duizeligheid
misselijkheid
braken
diarree
meestal gedurende enkele minuten
286
Wat is de behandeling voor een paniek stoornis?
gesprekken met huisarts, POH-GGZ, psycholoog of psychotherapeut
287
Wat zijn symptomen van osteoporose?
acute en chronische pijn
kyfose
lengteverlies
afname van de bewegelijkheid
288
Welke remmers van de botafbraak bestaan er?
oestrogenen
raloxifene
bifosfanaten
antilichamen tegen RANKL (denosumab)
289
Welke stimulanten van de botaanmaak bestaan er?
teriparatide
romosuzubab
290
Wat is de eerste keus medicatie bij osteoporose?
alendroninezuur
risedroninezuur
291
Welke vormen van colitis ulcerosa zijn er?
proctitis (ontsteking alleen in het rectum)
linkszijdige colitis
pancolitis
292
Wat zijn risicofactoren voor een coloncarcinoom?
man
genetisch
roken
alcohol
ongezonde leefstijl
293
Wat zijn symptomen van een colon carcinoom?
veranderd defecatie patroon
rectaal bloedverlies
buikpijn
gewichtsverlies
bloedarmoede
aandrang
294
Hoe ontstaat een colon carcinoom?
uit poliepen in de dikke darm
295
Welke diagnostiek bij colon carcinoom?
lichamelijk onderzoek
colonoscopie met biopt
bloedonderzoek
296
Wat merk je bij een coloncarcinoom tijdens lichamelijk onderzoek?
palpabele massa in het abdomen
rectaal bloedverlies
297
Waarvoor doe je een CT of X-thorax bij een colon carcinoom?
om te kijken naar lymfenklieren en levermetastasen
298
Welk bloedonderzoek voor coloncarcinoom?
CEA
MCV
Hb
299
Wat zijn aanbeien?
gezwollen bloedvaten
aanwijzing voor slecht functioneren van de lever
300
Hoe ontstaat reflux?
overmatige zuurproductie icm verminderde werking van de LES
301
Wat merk je bij galstenen tijdens lichamelijk onderzoek?
drukpijn en voelbare galblaas
302
Wat is een complicatie van veneuze insufficientie?
ulcus cruris
303
Wat zijn bijwerkingen van mesalazine?
hoofdpijn
misselijkheid
uitslag
pancreatitis
interstitiele nefritis
304
Wat is het voordeel van budesonide boven prednison voor ibd?
het heeft een 90% lokale werking en heeft dus minder bijwerkingen
305
Wat zijn immuunmodulators?
thiopurines (-ine, voor IBD, prodrug)
methotrexaat (voor crohn)
onderhoudsmedicatie
inwerktijd van 3 maanden
306
Welke thiopurine heeft de minste bijwerkingen?
tioguanine
307
Welk enzym is belangrijk voor de activering van thiopurine?
TPMT, mutaties kunnen leiden tot ernstige bijwerkingen
308
Wat zijn biologicals?
onderdrukken het immuun systeem
(gebruikt voor IBD)
-ab
309
uit welke bestandsdelen bestaat gal?
cholesterol, fosforlipiden en galzouten
310
Wat is de mortaliteit van pancreatitis?
9%
311
Wat zijn oorzaken van hepatitis?
autoimmuun
leververvetting
alcohol gebruik
niet-alcoholische hepatitis
medicatie
virussen
312
Wat zijn symptomen van hepatitis?
spierpijn
buikpijn
ontkleurde ontlasting
donkere urine
ichterus
koorts
jeuk/pruritis
313
hoe bepaal je de schade bij hepatitis?
ASAT, ALAT, GGT, totaal bilirubine
314
Wat is de behandeling voor hepatitis?
acuut viraal gaat vanzelf over
auto immuun > immuun supressiva
alcoholische hepatitis kan overgaan als iemand stopt met drinken
315
Waarvoor is bilirubine een maat?
levermetabollisme en gal excretie
316
Wat is een normaal totaal bilirubine in het bloed?
<17 umol/L
317
Wat is een normaal geconjugeerd bilirubine in het bloed?
<5 umol/L
318
Waarvoor zijn ASAT en ALAT een maat?
leverschade
319
Wat is een normaal ASAT in het bloed?
mannen; <45 U/L
vrouwen; <35 U/L
320
Wat is een normaal ALAT in het bloed?
mannen; <50 U/L
vrouwen; <40 U/L
321
Waarvoor zijn alkalische fosfatase en GGT een maat?
galstuwing
322
Wat is een normaal alkalische fosfatase?
< 125 U/L
323
Wat is een normaal GGT?
mannen; <45 U/L
vrouwen; <35 U/L
324
Wat is een normale protrombine tijd?
1,0
325
Waarvoor is protrombine tijd een maat?
syntese voor de stolling
326
Waarvoor is albumine een maat?
synthese
327
Wat is een normaal albumine?
35-55 g/L
328
Waarvoor is ammonium een maat?
proteolyse en ureum synthese
329
Wat is een normaal ammonium?
10-45 umol/L
330
Wat is de oorzaak van microcytaire anemie?
ijzergebrek of chronische ziektes
331
Hoe onstaat een ijzergebrek anemie?
mestruatie
verminderde ijzerinname/ vegetarisch dieet
malabsorbtie
ulcera of carcinomen in de darm
332
Wanneer is er sprake van microcytaire anemie?
MCV <80
333
Welke medicatie bij ijzergebrek anemie?
ferrofumeraat (ijzersupletie)
334
Hoe ontstaat anemie bij een chronische ziekte?
hoge concentraties hepcidine > verlaagde ijzeropname en meer opname van ijzer door macrofagen en levercellen
335
Wat zie je op lab bij anemie door een chronische ziekte?
verlaagd ijzer
verlaagde reticulocyten
336
Wat is Hb pathie/ thalalssemie?
a en b keten disbalans > hemolyse
vooral in azie
337
Wanneer is sprake van normocytaire anemie?
MCV 80-100
338
Wat zijn oorzaken van een normocytaire anemie?
verlaagde reticulocyten
nierziekte
beenmerg maligniteit
chronische ziekte
normale reticulocyten
bloeding
verhoogde reticulocyten
sikkelcel anemie
339
Waar komt sikkelcelanemie veel voor?
afrika
340
Wanneer is sprake van macrocytaire anemie?
MCV > 100
341
Wat kunnen oorzaken zijn van een macrocytaire anemie?
verlaagde reticulocyten
vitamine B12
foliumzuur tekort
alcohol
hypothyreoidie
342
Waarin zit vit B12?
vlees, eieren en zuivel
343
Wat is nodig voor de opname van vit B12?
IF
344
Waar zit foliumzuur in?
bladgroenten, noten en bonen
345
Welke medicatie kan malabsorbtie veroorzaken?
metformine en protonpomp remmers
346
Wat is normaal HB voor mannen?
8,5-10,5 mmol/L
347
Wat is normaal HB voor vrouwen?
7,5-9,5 mmol/L
348
Wat is normaal HB voor zwangere?
>6.5 mmol/L
