B1-K1-W1 Gezondheidsbevorderaar Flashcards
Verpleegkundige als gezondsheidsbevorderaar
Preventie: problemen voorkomen en stimuleren tot gezond gedrag
Gezondheidsproblemen onderkennen: risicosignalering en monitoring
Zelfmanagement behouden en versterken
Voorlichting, advies en instructie geven
Positieve Gezondheid =
het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
6 dimensies van gezondheid
MAchteld Huber
lichaamsfuncties:
medische feiten, medische waarnemingen, fysiek functioneren, klachten en pijn, energie
mentale functies en -beleving:
cognitief functioneren, emotionele toestand, eigenwaarde/zelfrespect, gevoel controle te hebben, zelfmanagement en eigen regie, veerkracht
spiritueel/existentiële dimensie:
zingeving/meaningfulness, doelen/idealen nastreven, toekomstperspectief, acceptatie
kwaliteit van leven:
kwaliteit van leven/welbevinden, geluk beleven, genieten, ervaren gezondheid, lekker in je vel zitten, levenslust, balans
sociaal maatschappelijke participatie:
sociale en communicatieve vaardigheden, betekenisvolle relaties, sociale contacten, geaccepteerd worden, maatschappelijke betrokkenheid, betekenisvol werk
dagelijks functioneren:
basis Algemeen Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL), instrumentele ADL, werkvermogen, health literacy.
Gezondheidsvisies
Pathogenese = richt zich op ziekte, behandeling en preventie van ziekte
Salutogenese = richt zich op behoud en bevordering van gezondheid
Medisch-biologische visie = je bent gezond als je geen ziekte of andere lichamelijke gebreken hebt
Psychische visie = je bent gezond als je aan je geestelijke behoeften kunt voldoen
Sociologische visie = je bent gezond als aan de bestaansvoorwaarden is voldaan
Humanistische visie = je bent gezond als je persoonslijke groei kunt maken
Holistische visie = je bent gezond als er een evenwicht is tussen lichamelijke, geestelijke, sociale en spirituele elementen
Invulling ziekte
Ziekte diagnose
Ziekte beleving
Ziekte gedrag
Ziekteopvatting en beleving
de manier waarop mensen aankijken tegen de oorzaak en het krijgen van ziekten.
Naast biologische oorzaken ook andere ziekteopvatting uit diverse culturen:
ziek worden door onreinheid
ziek worden door niet navolgen van tradities
ziek worden door het bovennatuurlijke
Medicalisering
Woorden als ziek en gezond worden gebruikt bij het normale dagelijkse leven. Leven wordt steeds meer bepaald door geneeskunde en zorg voor gezondheid
Comorbiditeit
meerdere aandoeningen gerelateerd aan een ziekte
Multimorbiditeit
Meerdere aandoeningen tegelijk aanwezig
Ziekte heeft gevolgen op verschillende gebieden
lichamelijke gevolgen
psychische gevolgen
sociale gevolgen
Verlies van zelfstandigheid = verliessituatie
Hoe beleefd?
de aard en de ernst van de verliessituatie
de persoon
de reacties/steun van de omgeving
de gevolgen op maatschappelijk vlak
drie fasen van verwerking
protest: ontkenning, verdoving, agressie
pijn: terugslag
aanpassing: zoeken naar nieuw evenwicht
Coping = iets aankunnen
manier waarop iemand met stress omgaat
Primair - oorzaak van stress weghalen
Secundair - negatieve effecten weghalen
Copingsstijlen
Afweging:
Wat is de betekenis van dit probleem
Wat zijn mijn mogelijkheden
Emotiegerichte copingstijl: emotie onder controle krijgen
Probleemgerichte copingstijl: problemen direct oplossen
Ineffectieve coping
Belemmerd worden in het aanpassen aan de situatie
Gezondheidsrisico’s
obesitas communicatieproblemen ineffectieve coping ongezonde levensstijl verminderde zelfredzaamheid
Positieve of beschermende factoren
vaardigheden zorgvrager
omgeving van de zorgvrager
persoon van de zorgvrager