Aralin 4: Impormal na Sektor

Question 1

Inilahad niya sa economic development model na nagmula ang paggamit ng konsepto ng impormal na sektor.

Answer 1

W. Arthur Lewis

Question 2

Inilarawan niya ito bilang uri ng hanapbuhay na kabilang sa mga bansang papaunlad pa lamang (developing countries).

Answer 2

W. Arthur Lewis

Question 3

Ayon dito, ang Impormal na sektor ay nagtataglay ng malawak na katangian.

Answer 3

Internatioinal Labor Organization (ILO)

Question 4

Ito ay binubuo ng mga yunit na nagsasagawa ng pagbuo ng produkto at serbisyo na may layuning makalikha ng empleyo o trabaho at magdulot ng mababang antas ng organisasyon.

Answer 4

Impormal na Sektor

Question 5

Ito ay mga hanapbuhay na nasa labas ng regular na industriya o ng itinakda ng batas.

Answer 5

Impormal na Sektor

Question 6

Ito ang kauna-unahang pambansang sarbey tungkol sa impormal na sektor sa Pilipinas.

Answer 6

Informal Sector Survey

Question 7

Ayon sa Informal Sector Survey na isinagawa ng National Statistics Office, ilan ang taong kabilang sa impormal na sektor?

Answer 7

10.5 milyon

Question 8

Ayon sa Informal Sector Survey na isinagawa ng National Statistics Office, ilan ang taong self-employed?

Answer 8

9.1 milyon

Question 9

Ayon sa papel niya, ang impormal na sektor ay nakatutulong sapagkat nakapagbibigay ito ng empleyo o trabaho sa mga mamamayan.

Answer 9

Cleofe S. Pastrana

Question 10

Ito ay isang non-government organization (NGO), na nagsasaliksik tungkol sa mga usaping sosyal, political, at ekonomiko ng bansa.

Answer 10

IBON Foundation

Question 11

Ayon dito, and impormal na sektor ay paraan ng mga mamamayan lalo na ang kabilang sa tinatawag na “isang kahig, isang tuka” upang magkaroon ng kabuhayan lalo na sa tuwing panahon ng pangangailangan at kagipitan.

Answer 11

IBON Foundation

Question 12

Ayon sa artikulo niya, ang tinatayang kabuuang bahagdan ng impormal na sektor sa GDP ay 40%.

Answer 12

Philippine Daily Inquirer ni Cielito Habitosa

Question 13

Tinatawag niya rin ang impormal na sektor bilang underground economy o hidden economy.

Answer 13

Cielito Habitosa

Question 14

Ito ang sector ng ekonomiya na salat o walang pormal na dokumentong kailangan sa pagsasagawa ng mga gawaing pang- ekonomiya.

Answer 14

Impormal na Sektor

Question 15

Ano-ano ang mga katangian ng impormal na sektor?

Answer 15

1.) Hindi nakarehistro sa pamahalaan.
2.) Hindi nagbabayad ng buwis mula sa kinikita.
3.) Hindi nakapaloob sa legal at pormal na balangkas na inilatag ng pamahalaan para sa pagnenegosyo.

Question 16

Ano-ano ang mga iba’t-ibang anyo ng impormal na sektor?

Answer 16

1.) Gawain maaaring isakatuparan sa loob ng tahanan.
2.) Gawaing pansibiko, kawanggawa, at panrelihiyon.
3.) Ilegal na gawain tulad ng pagnanakaw, piracy, at prosistusyon.
4.) Mga sari-sari stores, pagtitinda sa sidewalks; paglalako ng kalakal at serbisyo.

Question 17

Ano-ano ang mga dahilan kung bakit pumapasok ang mga mamamayan sa impormal na sektor?

Answer 17

1.) Makaligtas sa pagbabayad ng buwis sa pamahalaan.
2.) Makaiwas sa masyadong mahaba at masalimuot na proseso ng pakikipagtransaksyon sa pamahalaan o tinatawag na bureaucratic red tape.
3.) Kawalan ng regulasyon sa pamahalaan.
4.) Mapangibabawan ang matinding kahirapan.

Question 18

Ano-ano ang mga epekto ng pagkakaroon ng impormal na sektor?

Answer 18

1.) Pagbaba ng halaga ng nalikom na buwis
2.) Bannta sa kapakanan ng mga mamimili
3.) Paglaganap ng mga illegal na gawain

Question 19

Ito ay nangangahulugan ng malaking pagbawas sa
kabuuang koleksiyon o maaring kitain ng pamahalaan sa pangongolekta ng buwis.

Answer 19

Pagbaba ng halaga ng nalikom na buwis.

Question 20

Maaring ang mga produkto o serbisyo ay hindi pasado sa quality control standards ayon sa itinakda ng Consumer Act of the Philippines (RA 7394) kung kaya’t ang mamimiling tumatangkilik dito ay maaring mapahamak, maabuso o mapagsamantalahan.

Answer 20

Banta sa kapakanan ng mga mamimili.

Question 21

Dahil sa kagustuhan na kumita nang mabilisan, ang mga tao ay nauudyok na pumasok sa impormal na sektor na kung minsan ay mga gawaing illegal o labag sa batas.

Answer 21

Paglaganap ng mga ilegal na gawain.

Question 22

Ang batas na ito ay kilala din bilang Social Reform and Poverty Allevation Act of 1997.

Answer 22

Republic Act 8425

Question 23

Ito ay nilagdaan noong Disyembre 11, 1997. Isinusulong ng batas na ito ang tinatawag na Social Reform Agenda na naglalayong iahon sa kahirapan ang mga Pilipinong kabilang sa impormal na sektor.

Answer 23

Republic Act 8425

Question 24

Ang batas na ito ay nilagdaan noong Agosto 14, 2009 at kinilala bilang Magna Carta of Women.

Answer 24

Republic Act 9710

Question 25

Ito ay isinabatas bilang pandaigdigang pakikiisa ng ating bansa para sa layunin ng United Nations on the Elimination of all Forms of Discrimination Against Women.

Answer 25

Republic Act 9710

Question 26

Kilala bilang Philippine Labor Code na naisabatas noong Mayo 1, 1974.

Answer 26

Presidential Degree 422

Question 27

Itinuturing ito bilang pangunahing batas ng bansa para sa mga manggagawa.

Answer 27

Presidential Degree 422

Question 28

Ito ay ang Technical Education and Skills Development Act of 1994 na nilagdaan bilang batas noong Agosto 25, 1994.

Answer 28

Republic Act of 7796

Question 29

Layunin ng batas na ito na hikayatin ang kabuuang partisipasyon at pakikiisa ng iba’t ibang sektor ng lipunan gaya ng industriya, paggawa, lokal na pamahalaan, teknikal, at bokasyonal na mga institusyon upang mapaghusay ang mga kasanayan para sa pagpapataas o pagpapaibayo ng kalidad ng yamang tao ng ating bansa.

Answer 29

Republic Act of 7796

Question 30

Ito ay tinatawag din bilang Social Security Act of 1997.

Answer 30

Republic Act 8282

Question 31

Itinatadhana ng batas na ito na tungkulin ng estado na paunlarin, pangalagaan, at itaguyod ang kagalingang panlipunan at seguridad ng mga manggagawa.

Answer 31

Republic Act 8282

Question 32

Ito ay naging batas noong Pebrero 7, 1995 at kinilala bilang National Health Insurance Act of 1995.

Answer 32

Republic Act 7875

Question 33

Sa pamamagitan nito ay naitatag ang Philippine Health Insurance Corporation na naglalayong mapagkalooban ang lahat ng mga mamamayang Pilipino ng isang maayos at sistematikong kaseguruhang pangkalusugan

Answer 33

Republic Act 7875

Question 34

Nakapaloob sa programang ito na ang pamahalaan ay magkaloob ng subsidy sa mga mamamayan na walang sapat na kakayahang pinansyal sa oras na sila ay magkaroon ng pangangailangang medikal at pangkalusugan gaya ng operasyon at hospitalization program.

Answer 34

Republic Act 7875

Question 35

Ang programang ito ay ipinatutupad ng Department of Labor and Employment (DOLE) na nauukol sa pangkabuhayang pangkaunlaran sa pamamagitan ng mga pagsasanay ng mga mamamayan particular na para sa mga selfemployed at mga walang sapat na hanapbuhay.

Answer 35

DOLE Integrated Livelihood Program (DILP)

Question 36

Isa sa mga pangkabuhayang programa ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) na nagbibigay ng mga gawain at pagsasanay at makapagsimula ng sariling negosyong pangkabuhayan at pagtatayo ng mga samahang panlipunan na maaaring magpautang sa mga kasapi gaya ng SelfEmployment Kaunlaran Association (SKA’s).

Answer 36

Self-employmennt Assistance Kaunlaran Program (SEA-K)

Question 37

Ang proyektong ito ay para sa mga munisipalidad o bayan na ang pangunahing ikinabubuhay ay pangingisda.

Answer 37

Integrated Services for Livelihood Advancement of the Fisherfolks (ISLA)

Question 38

Ito ay programa ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) na kung saan sa ilalim nito, ang mga biktima ng kalamidad o mga evacuees ay bibigyan ng kabayaran kapalit ng serbisyong kanilang isasagawa o pagtulong sa panahon ng rehabilitasyon at rekonstruksiyon ng mga nasalantang lugar.

Answer 38

Cash-for-Work Program (CWP)

Question 39

Ang programang ito ay ipinatutupad ng pamahalaan bilang pansamantala o alternatibong mapagkukunan ng kabuhayan o kita ng mga taong nawalan ng hanapbuhay dulot ng mga nabanggit na sitwasyon.

Answer 39

Cash-for-Work Program (CWP)