Aralin 3-4 (CPT) Flashcards

1
Q

Mayroong mayabong na heograpiya ang lupaing ito dahil sa lawak nito.

A

heograpiya ng Amerika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ano ang Amerika sa konteksto ng kontinente?

A

Isa itong malaking landmass na nahahati sa dalawang kontinente.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Sino ang unang Europeo na nakarating sa Amerika, at kailan?

A

Ang manlalayag na si Leif Erikson mula Norway, noong 1000 BCE.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Sino ang Italyanong manlalayag na dumating sa Amerika noong 1492?

A

Si Christopher Columbus, na nakarating sa Bahamas sa ngalan ng Espanya.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ano ang tawag sa mga unang naninirahan sa Amerika?

A

Tinatawag silang Katutubong Amerikano.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ano ang tawag sa Amerika ng mga bagong dayo mula Europa?

A

Bagong Daigdig.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ano ang ibig sabihin ng “Anasazi”?

A

Nangangahulugang “ninuno ng aming mga kalaban” mula sa wika ng mga Navajo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Saan matatagpuan ang mga tribo ng Anasazi?

A

Sumasaklaw sa mga estado ng Arizona, New Mexico, Colorado, at Utah sa Estados Unidos.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ano ang kanilang tirahan simula noong 700 CE?

A

Nakatira sila sa mga dugout house, at kalaunan ay nagpatayo ng mga bahay na yari sa bato o adobe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Ano ang ikinabubuhay ng Anasazi?

A

Pagtatanim ng mais, munggo, at kalabasa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ano ang pangunahing batayan ng kanilang paniniwala?

A

Umaasa sila sa puwersa ng kalikasan, kaya bumuo sila ng sun clock para malaman ang pagbabago ng panahon.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Ano ang dahilan ng pag-alis ng Anasazi mula sa kanilang lupain?

A

Nagkaroon ng mahabang tagtuyot noong 1150 CE.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kailan nabuo ang lipunan ng Hopewell at saan?

A

Ang lipunan ng Hopewell ay nabuo noong humigit-kumulang 100 BCE hanggang 500 CE sa rehiyon ng Silangan ng Hilagang Amerika, partikular sa mga lugar na sakop ngayon ng mga estado ng Ohio, Illinois, at mga kalapit na rehiyon. Ang mga Hopewell ay kilala sa kanilang malalaking tambak na lupa o earthworks na may hugis geometric at sa kanilang masiglang kalakalan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Ano ang tawag sa mga estruktura ng mga Hopewell, at bakit?

A

Tinatawag silang mound builders dahil gawa sa pinatuyong lupa ang kanilang mga estruktura.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ano ang kanilang mga pananim? (hopewell)

A

Mga mani, kalabasa, at iba’t ibang binhi ng halaman.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ano ang kinakain ng mga Hopewell bukod sa tanim?

A

Mababangis na hayop, ibon, at isda.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ano ang ipinapakita ng mga natagpuang artepakto sa tirahan ng mga Hopewell?

A

Sila ay mahusay na artesano na kadalasang gumagamit ng kahoy, bato, at tanso.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Saan matatagpuan ang mga tribong bumuo sa kabihasnang Mississippi?

A

Sa timog ng Ilog Mississippi at mga lugar tulad ng Alabama, Georgia, Arkansas, at iba pa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ano ang kahulugan ng “Mississippi”?

A

Nangangahulugang “dakilang tubig.”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Sino ang mga pinuno sa kanilang pamahalaan? (mississippi)

A

Mga pari.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ano ang ginagawa sa mga gusali ng Mississippi para sa kanilang relihiyon?

A

Doon isinasagawa ang mga panrelihiyong seremonya na may impluwensiya mula sa Gitnang Amerika.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ano ang epekto ng pagdating ng mga kolonistang Europeo sa mga katutubo ng Mississippi?

A

Naging alipin ang ilang katutubo, at lumaganap ang sakit at epidemya na nagpababa ng populasyon.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Saan matatagpuan ang kultura ng Pacific Northwest Coast?

A

Mula sa baybayin ng timog Alaska, British Columbia hanggang hilagang kanlurang California.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Ano ang tawag sa karaniwang tahanan ng mga tao sa Pacific Northwest Coast?

A

Plank houses o bahay na gawa sa tablang kahoy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Ano ang pangunahing ikinabubuhay ng mga katutubo sa Pacific Northwest Coast?

A

Pangingisda, ngunit nag-aalaga rin sila ng usa at oso, at gumagamit ng mga aso para humila ng sled.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Ano ang pangunahing paniniwala ng mga tao sa Pacific Northwest Coast?

A

Animismo; naniniwala silang may espiritu ang tao, hayop, halaman, puno, bato, at kalikasan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Ano ang simbolo ng kanilang pananampalataya na matatagpuan sa harap ng kanilang mga tahanan? (mga tao sa Pacific Northwest Coast)

A

Mga totem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Ano ang tawag sa seremonya ng mga tao sa Pacific Northwest Coast na nagaganap tuwing may espesyal na okasyon?

A

Potlatch.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Saan nakatira ang mga Eskimo?

A

Sa silangang Siberia ng Rusya, Alaska, Canada, at Greenland.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Ano ang ibig sabihin ng salitang “Eskimo” at saan ito nagmula?

A

Galing sa Abenaki na “askimo” o Ojibwa na “ashkimeq,” nangangahulugang “mangangain ng hilaw na karne.”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Ano ang ibig sabihin ng “Inuit,” at saan mas ginagamit ang terminong ito?

A

Ang “Inuit” ay salitang Inuktitut na nangangahulugang “mga tao” at mas ginagamit sa Canada.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Ano ang pangunahing paniniwala ng mga Eskimo?

A

Shamanism

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Ano ang pangunahing gawain ng kalalakihan at kababaihan sa mga Eskimo na komunidad?

A

Ang kalalakihan ang nangangalap ng pagkain at nagtatayo ng mga bahay, samantalang ang kababaihan ang nag-aasikaso ng tahanan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Ano ang epekto ng pagkatunaw ng yelo sa kabundukan ng Hilagang Amerika sa Gitnang Amerika?

A

Umusbong ang matatabang kapatagan sa Gitnang Amerika o Mesoamerika.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Ano ang ibig sabihin ng salitang “meso” sa Mesoamerika?

A

Nangangahulugang “gitna.”

36
Q

Kailan nagsimulang manirahan ang mga tao sa Gitnang Amerika?

A

Dakong 21,000 BCE, nagsimula ang mga tao; dakong 11,000 BCE, nabuo ang mga pamayanan ng mga mangangaso; dakong 7000 BCE, nagkaroon ng permanenteng paninirahan dahil sa agrikultura.

37
Q

Ano ang naging epekto ng agrikultura sa Gitnang Amerika?

A

Nagkaroon ng mga permanenteng pamayanan, mga lungsod, at mga tanyag na sibilisasyon.

38
Q

Ano ang pangunahing lokasyon ng kabihasnang Olmec?

A

Sa baybayin ng Golpo ng Mehiko, kasalukuyang mga estado ng Veracruz at Tabasco sa Mehiko.

39
Q

Paano nakaayos ang mga lungsod ng Olmec?

A

May apat na pangunahing sona, bawat isa ay may sentro na kinatatayuan ng mga plasa at piramide na ginagamit bilang gusaling pansamba.

40
Q

Ano ang mga pananim ng mga Olmec?

A

Mais, sunflower, munggo, kalabasa, mani, at sili. May posibilidad na sila ang unang nakatuklas ng tsokolate at goma.

41
Q

Ano ang laro ng mga Olmec na katulad ng basketbol?

A

Pok-a-tok; hindi ginagamit ang kamay, kundi ang siko at baywang para makapagbuslo ng bola.

42
Q

Ano ang sistema ng pagsulat ng mga Olmec?

A

May sistema silang hawig sa heroglipiko ng Ehipto, ngunit hindi pa natutukoy ang eksaktong kahulugan nito.

43
Q

Ano ang natuklasang colossal heads sa kabihasnang Olmec?

A

Malalaking ulo na gawa sa bato, na umaabot hanggang 20 tonelada ang bigat, maaaring may anyo ng sinaunang lider ng Olmec.

44
Q

Kailan umusbong ang kabihasnang Zapotec?

A

Noong 200 BCE sa Monte Alban o puting bundok, rehiyon ng Oaxaca sa Mehiko.

45
Q

Ano ang mga aspeto ng pamumuhay ng mga Zapotec?

A

Mahigpit ang moralidad; bawal ang poligamiya at ang isang babae ay kailangang dalisay bago magpakasal.

46
Q

Siya ay naging pangulo ng Mehiko mula 1858 hanggang 1872 at isang Zapotec.

A

Benito Juarez

47
Q

Ano ang kahulugan ng Teotihuacan?

A

“Tirahan ng mga diyos,” isang lungsod sa lambak ng Mehiko na itinatag noong 100 BCE.

48
Q

Anong mga kalakal ang ipinamamahagi ng mga Teotihuacan?

A

Obsidian, bulak, asin, at kakaw.

49
Q

Ano ang pangunahing templong piramide ng Teotihuacan at sino ang sinasamba rito?

A

Piramide na alay kay Quetzalcoatl, diyos ng araw at kaalaman sa pagsasaka, sistema ng pagsulat, sining, at batas.

50
Q

Ano ang dahilan ng pagbagsak ng Teotihuacan?

A

Sinira at sinunog ng mga tribung mananakop noong 550 CE.

51
Q

Saan itinatag ang kabihasnang Maya?

A

Sa kasalukuyang Guatemala at Honduras noong 4 CE, at sa Yucatan sa timog Mehiko mula 800 hanggang 1350 CE.

52
Q

Ano ang tungkulin ng halach uinic sa lipunan ng Maya?

A

Pinuno o “tunay na lalaki” na may absolutong kapangyarihan, nagmamana ng puwesto sa panganay na anak.

53
Q

Bakit mahalaga ang pari sa lipunan ng Maya?

A

Siya ang tagapagtakda ng oras ng seremonya, dahil pinaniniwalaan na ang hindi pagsasagawa ng seremonya sa tamang oras ay sisira sa daigdig.

54
Q

Ilan ang mga diyos ng mga Maya, at ano ang batayang paniniwala nila?

A

Humigit-kumulang 150 diyos, kabilang sina Itzamna (diyos ng kalangitan), Chac (diyos ng ulan), at Kukulkan (ahas na may balahibo).

55
Q

Ano ang sistema ng pagsulat ng mga Maya?

A

May sistema ng pagsulat na may 800 simbolo, at ito ang natatanging sistema sa Gitnang Amerika na mababasa ng mga dalubhasa.

56
Q

Ano ang mga posibleng dahilan ng pagbagsak ng Maya?

A

Pagbagsak ng ekolohiya, digmaan sa pagitan ng mga lungsod, pagsalakay ng Toltec, at mahabang tagtuyot.

57
Q

Kailan umusbong ang kabihasnang Toltec?

A

Ika-10 hanggang ika-12 dantaon CE, may populasyon na umabot sa 30,000 hanggang 40,000.

58
Q

Ano ang naging sanhi ng pagbagsak ng Toltec?

A

Kinubkob ng ibang mandirigmang tribu, dahilan ng pagbagsak ng kanilang kabihasnan.

59
Q

Ilang lungsod ang sakop ng kabihasnang Aztec?

A

Tinatayang may nasasakupang 38 lungsod; ang Tenochtitlan ang kabesera nito.

60
Q

Ano ang populasyon ng pangunahing lungsod ng Aztec?

A

Humigit-kumulang 200,000 sa Tenochtitlan, na marahil ay may higit isang milyong populasyon sa buong kabihasnan noong 1500 CE.

61
Q

Paano ipinatutupad ang kapangyarihan ng pinuno ng Aztec?

A

May walang hangganang kapangyarihan ang pinuno, at walang sinuman ang maaaring kumuwestiyon sa kaniyang mga batas.

62
Q

Ano ang sistemang chinampa ng Aztec?

A

Nakalutang na halamanan dahil sa kakulangan ng taniman; ginagamit ito sa pagtatanim sa Lawa ng Texcoco.

63
Q

Ano ang ritwal ng pag-aalay ng tao ng mga Aztec?

A

Tinatanggal ang puso ng iniaalay sa tuktok ng piramide upang bigyang-pugay ang diyos ng araw na si Huitzilopochtli.

64
Q

Ano ang sanhi ng pagbagsak ng mga Aztec?

A

Sinakop ni Hernan Cortes noong 1519, inakala nilang siya ay diyos na bumaba mula sa langit.

65
Q

😕😕😕😕😕😕😕

A

miss u

66
Q

Ano ang pangunahing kabihasnan sa Timog Amerika na nagtatag ng isang malawak na imperyo?

A

Ang kabihasnang Inca, na sumakop sa malaking bahagi ng bulubunduking Andes at napalaganap ang kanilang kultura sa rehiyon.

67
Q

Ano ang tawag sa emperador ng mga Inca at sino ang kanilang diyos?

A

Capac o qhapaq ang tawag sa emperador, at naniniwala silang direktang tagapagmana siya ng diyos ng araw na si Inti.

68
Q

Ano ang pangalan ng unang emperador ng mga Inca?

A

Si Manco Capac, na nagtatag ng kabisera sa Cuzco at pinamunuan ang sampung tribu mula sa Lawa ng Titicaca.

69
Q

Sino ang emperador na nagbuklod sa mga tribu ng Inca?

A

Si Pachacuti Inca Yupanqui, na nag-organisa ng sistemang politikal sa imperyo at hinati ito sa apat na yunit o Tahuantinsuyu.

70
Q

Ano ang Tahuantinsuyu?

A
  1. Antisuyu (Silangan ng Cuzco hanggang Amazon)
    1. Cuntisuyu (Kanluran ng Cuzco hanggang baybayin ng Peru)
    2. Collasuyu (Timog Cuzco hanggang Bolivia, Chile, at Argentina)
    3. Chinchasuyu (Natitirang bahagi ng Cuzco)
71
Q

Apat na rehiyon o yunit ng imperyo ng Inca:

A
  1. Antisuyu (Silangan ng Cuzco hanggang Amazon)
    1. Cuntisuyu (Kanluran ng Cuzco hanggang baybayin ng Peru)
    2. Collasuyu (Timog Cuzco hanggang Bolivia, Chile, at Argentina)
    3. Chinchasuyu (Natitirang bahagi ng Cuzco)
72
Q

Ano ang ayllu sa lipunan ng Inca?

A

Pinakamaliit na yunit ng lipunan, binubuo ng mga pamilyang nagbabayad ng buwis sa emperador at may sariling sakahang lupa.

73
Q

Anong sistema ang ginamit ng mga Inca sa pagtatala ng impormasyon?

A

Gumamit sila ng quipu, mga binilot na sinulid na binubuhol upang itala ang impormasyon.

74
Q

Ano ang pangunahing hanapbuhay ng mga Inca?

A

Pagsasaka; itinatanim nila ang bulak, mais, quinoa, at patatas, at nag-aalaga ng alpaca at llama.

75
Q

Anong inumin ang paborito ng mga Inca?

A

Chicha, isang alak na gawa sa mais.

76
Q

Ano ang naging dahilan ng pagbagsak ng imperyong Inca?

A

Dumating ang mga kongkistador na pinangunahan ni Francisco Pizarro noong ika-16 siglo, na itinuturing na dahilan ng pagbagsak ng Inca.

77
Q

Ano ang pangunahing hanapbuhay ng mga Chavin?

A

Pangangaso, pangingisda, at pagtatanim. Nakabuo sila ng sistema ng irigasyon sa tabing-ilog at lawa.

78
Q

Ano ang kilalang lugar ng kabihasnang Inca na idineklara bilang World Heritage Site?

A

Machu Picchu sa Peru.

79
Q

Saan umusbong ang kabihasnang Chavin?

A

Sa lambak ng Mosna sa hilagang Peru, may elebasyong 3,180 metro. Ang sentro nito ay nasa Chavin de Huantar.

80
Q

Ano ang disenyo ng mga eskultura at palayok ng mga Chavin?

A

Kadalasang nagtatampok ng mga jaguar, agila, at iba pang hayop na hindi karaniwan sa rehiyon.

81
Q

Ano ang dahilan ng pagbagsak ng Chavin?

A

Pagsapit ng 300 BCE, nawala ang interes ng mga tao sa pakikipagkalakalan sa Chavin de Huantar, na humantong sa pag-abandona ng mga templo at paghina ng kanilang pamayanan.

82
Q

Kailan sumibol ang kabihasnang Moche at saan ito matatagpuan?

A

Sa hilagang Peru mula 100 hanggang 800 CE.

83
Q

Paano namuhay ang mga Moche?

A

Namuhay sila sa pamamagitan ng pagtatanim at pangangaso, at nagkaroon ng sistema ng irigasyon. Nagkaroon din sila ng mga seremonya at sining tulad ng paggawa ng mga palayok.

84
Q

Anong kulay ang madalas gamitin ng mga Moche sa kanilang mga likha?

A

Dilaw at pula; bihira silang gumamit ng itim.

85
Q

Ano ang sanhi ng pagbagsak ng mga Moche?

A

Matinding tag-ulan na tumagal nang 30 taon, sinundan ng tagtuyot na tumagal rin nang 30 taon.

86
Q

ano ang Mga Imperyo sa Aprika?

A

BANTU AT NOK
KUSH
AXUM
GHANA
MALI
SONGHAI
BENIM
ZIMBABWE