Aralin 1.2: BAGONG TEORYANG PANITIKAN Flashcards
pinaikling anyo ng Ecological Literary Criticism
EKOKRITISISMO
nagtanghal sa kalikasan hindi lamang bilang teksto kundi isang indibidwal na may sariling entidad at may malaking papel bilang protagonista ng akda.
Ecological Literary Criticism
Ang ekokritisismo any mula sa salitang Greek
oikos at kritos
ang oikos ay nature o kalikasan
Glotfelty at Fromm
and kritos ay arbiter of taste o tagapaghatol sa kalidad
Feen (2015)
Sinaunang manunulat ay galing sa..
Estados Unidos
Una sa listahan sa mga manunulat
HENRY DAVID THOREAU
kapag ang tao ay nabigong matuto mula sa kalikasan, siya ay hindi lubos na nabubuhay.
HENRY DAVID THOREAU
I went to the woods because I wished to live deliberately,…
THOREAU (1854)
Ang siping “I went to the woods because I wished to live deliberately,…”
Akda ni Thoreau na Walden or Life in the Woods
nagpapaliwanag na ang kariwasaan dala ng makabagong pamumuhay ay hindi sapat upang masabing lubos na ang buhay…
Walden or Life in the Woods
Isa pang ekokritiko na mula sa US
JOHN MUIR
Akda ni John Muir
My First Summer in the Sierra
Ang akdang “My First Summer in the Sierra”
Bundok ng Sierra Nevada at California
So extravagant is Nature, with her choicest treasures,…
John Muir
Nature
Ralph Waldo (1810-1850)
Summer on the Lakes, During 1843
Margarette Fuller (1810-1850)
nangunguna sa aktibong tagapagtaguyod ng ekokritisimo
Jonathan Bate sa Britain
Laurence Coup ng Manchester Metropolitan University
Richard Kerridge at Greg Garrand ng Bath Spa University
Terry Gifford ng University of Leeds
sa mga ekokritiko ng America ang ginagamit na termino
Ecocriticism
a mga ekokritiko ng Britanya ang ginagamit na termino
Green Studies
ang preserbasyon ng kalikasan para sa kaligtasan ng sangkatauhan.
Fenn
ang pag unawa sa ugnayan ng kalikasan at panitikan ayon sa ibat ibang bahagi ng kapaligiran
Dulog-ekokritisismo
nagpapaliwanag sa ugnayan at pagpapahalaga ng tao sa kanyang kapaligiran.
Barry(1996)
nakaangka ang ekokritisismo sa interdisiplinaryong pagdulog sa panitikan.
Thomas K. Dean (1994), sinipi nina Shoba at Nagaraj(2013)
ang ekokritisismo ay pag aaral ng kultura at produkto ng kultura na may koneksyon sa ugnayan ng tao sa kalikasan.
Dean
ang ekokritisismo ay tugon sa mga pangangailangan, suliranin, o krisis ng pangkapaligiran.
Dean
ang ekokritisismo ay isang larangan na magtutulay sa siwang na namamagitan ng panitikan at agham
Dean
Likas na interdisiplinaryo ang ekokritisismo
Dean
isaalang alang pa rin ang pinagsamasamang Teoryang Narratology
Aristotle
isang teoryang panliteratura na nagsusuri sa estruktura ng salaysay batay sa panahon na umiiral.
Narratology
ang Naratolohiya ay pag-aaral sa istruktura ng kuwento.
barry (2009)
ang Naratolohiya ay pag-aaral kung paano nakalikha ang kahulugan ng diskurso at kung ano-anung mga pamantayn at pamamaraan sa pagsasalaysay ng kuwento ng akda.
Barry
Mahalaga ito para sa Naratolohiya
Kuwento at banghay
Ginamit ito ng isang Russian Formalist ang mga salitang fabula at sjuzhet/soojay.
David Lodge(1980)
Ayon kay Lodge, ang fabula
Kuwento
Ayon kay Lodge, ang sjuzhet/soojay
Banghay
Makabagong manguulat ukol sa Naratolohiya ay gumugamit ng “kuwento” ngunit sa halip na banghay, ginagamit nila ang “diskurso”
Hilagang Amerika
Gumagamit siya ng salitang “histoire” at “recit”
Gerrard Genette
Ayon kay Genette, ang histoire
pabula o kuwento
Ayon kay Genette, ang recit
sjuzhet o banghay
ang pinakamahalagang elemento ng isang akda partikular na ang maikling kuwento ay ang mga tauhan at ang aksyon.
Aristotle
Ay makilala batay sa kanyang mga kilos at diyalogo.
Tauhan
Kumilala ng tatlong elemento ng banghay ng alinmang kuwento.
Aristotle
Tatlong elemento ng banghay ng alinmang kuwento:
- Hamartia
- Anagnorisis
- Peripeteia
Nagsisiwalat ng kasalanan ng tauhan.
Hamartia
Reyalisasyon o pagtuklas ng sariling kasalanan.
Anagnorisis
Pagbabalintuna ng tauhan kumbaga, guhit ng tadhana.
Peripeteia
Halos kahalintulad din sa mga elementong natukoy ni Aristotle ang 31 tungkulin ng banghay, ng alin mang kuwento, ang inisa isa ni?
Vladimir Propp(Barry 2009)
Ay hindi maaaring isantabi sapagkat ito ang kabuuan ng pag-iisip at kilos na isasakayuparan ng kahit sinong indibidwal.
Kultura
Ang layunin ng panitikan ay ipakilala ang kultura ng may-akda sa mga hindi nakakaalam.
Teoryang kultural
Upang higit na maunawaan ang konsepto ng kultura kailangang pag-ugnayin ang likas na agham at likas na pag unlad ng kalikasan.
A. L. Kroeber(1953)
Ang kaalaman tungkol sa kaganapang panlipunan ng may akda at ang kaalaman tungkol sa kaganapan ang pinahahalagahan dito
Santos at Tayag(2011)
Ang sinasalitang wika ng tao nadedetermina kung paano niya tinitingnana ang daigdig na kanyang ginagalawan nangangahulugan ito na ang mga konseptong labas sa kanyang daigdig ay magiging banyaga sa kanya
Sapir-Whorf Haypotesis
