Andrologie Flashcards
Wat is testicular disgenesis syndrome (TDS)?
Abnormale ontwikkeling van testis in foetale leven
Oorzaken TDS
blootstelling aan endocrine disrupting chemicals (EDCS)
Genetische aandoeningen
Intrauterine growth restriction
Leefstijlfactoren
2 groepen TDS
Disturbed Leydig cell differentiation/function en altered sertoli cell differentiation/function
Disturbed leydig cell differentiation/function
Verminderde INSL3 expressie > cryptorchidism
Androgeen insufficiëntie > hypospadie of cryptorchidism
Altered Sertoli cell differentiation / function
Verstoorde kiemceldifferentiatie > slechte sperma kwaliteit of tumoren
cryptorchidisme
Geen succesvolle testikel afdaling
3 vormen cryptorchidisme
Abdominaal: in lieskanaal
Inguinaal: na lieskanaal
High scrotal: net lager
Hypospadie
aangeboren afwijking waarbij plasbuis niet uitmondt aan top van penis
Aanvullend onderzoek bij diagnose infertiliteit
Bloedonderzoek: LH, FSH, testosteron en inhibine B
Echo scrotum
Semen analyse
Leg hypofyse testis as uit
GnRH stimuleert FSH en LH
FSH stimuleert sertoli cellen > spermatogenese en productie inhibine B (remt FSH)
LH stimuleert leiding cellen > productie testosteron (ook negatieve feedback)
primair hypogonadisme
testicular dysfunction
Laag testosteron, hoog LH en FSH
secundair hypogonadisme
Hypothalamus / hypofyse dysfunctie
Laag testosteron, LH en FSH
Klinefelter syndroom
primair hypogonadisme
47 XXY
klein testikel volume, veel fibrose en weinig stamcellen
laag testosteron.
Behandeling Klinefelter syndroom
Chirurgische stamcelextractie
Aanwijzingen anabolen steroïden gebruik
Hypermasculine body physique
oligospermia/azoospermia > verminderde vruchtbaarheid
lager libido of erectile dysfunctie
Veranderd gedrag
Waarop wordt een zaadcel beoordeeld
concentratie
bewegelijkheid
vorm
Wat als zaadcellen invriezen niet lukt?
Elektro ejaculatie
Testicular sperm extraction (TESE)
spermatogonaile stamcel banking
3 vormen geassisteerde voortplanting
Intra-uterine inseminatie IUI
in vitro fertilisatie IVF
intracytoplasmic sperm injection
intra uterine inseminatie IUI
zaadcellen hoog in baarmoeder ingebracht
Indicatie: 3 miljoen motiele spermacellen
in vitro fertilisatie IVF
1 tot 1,5 miljoen motiele spermacellen nodig
ook stimulatie vrouwen > meer eicellen
ICSI
als weinig zaad, met naald 1 zaadcel in eicel brengen
Indicatie: heel weinig motiele spermacellen
Hoe veel procent van AYA kankerpatiënten houdt zorgen over vruchtbaarheidsstatus
57%
afkomst ejaculaat
65% - 75% uit vesicula seminalis
20% - 30% uit prostaat
2% - 5% uit testis
1% uit Cowperse klieren.
bloed-testisbarrière
beschermt sperma tegen immuunaanvallen.
Bestaat uit verbindingen tussen sertolicellen
Waar vindt spermatogenese plaats
tubuli seminifri
Leg spermatogenese uit
- mitose spermatogonia
- spermatocyten uit spermatogonia ondergaan meiose en er ontstaan spermatiden
- spermiogenese: spermatiden > spermatozoa
Ejaculatie expulsie
contractie m. bulbocavernosus, ischiecavernosus en bekkenbodem
Openen sphincter urethrae
Oligospermia
<15 miljoen zaadcellen
VCM
volume x concentration x motility
Aspermie
geen sperma bij ejaculatie > droge zaadlozing
oorzaken aspermie
anorgasmie: geen orgasme
Retrograde ejaculatie: sperma naar blaas
anejaculatie: ontbreken zaadlozing tijdens orgasme
azoospermie
afwezigheid zaadcellen in ejaculaat
Pre-testiculair azoospermie
Hypothalamus/hypofyse falen
Isolated hypogonadotropic hypogonadism IHH
oorzaken pre-testiculair azoospermie
kallmannsyndroom
hypofyse
anabole steroïde
verhoogd oestrogeen
adipeus weefsel
Behandeling pre-testiculair azoospermie
Recombinant HCG en FSH
testiculair azoospermie
non-obstructie azoospermie
spermatogeen
Oorzaken testiculair azoospermie
testiculaire dysgenesie
cryptorchidisme
Klinefeltersyndroom
Bof orchitis
Radiochemotherapie
Behandeling testiculair azoospermie
testiculair sperm extraction TESE
Post-testiculair azoospermie
Obstructieve azoospermie
Oorzaken post-testiculair azoospermie
vasectomie
iatrogeen
postinfectieus
Behandeling post-testiculair azoospermie
Microchirurgische vasovasostomie of epidymostomie
Percutneous sperm aspiration (PESE)
microsurgical epidermal sperm aspiration (MESE) of TESE
behandeling primair hypogonadisme
testosteron replacement therapie TRT
behandeling secundair hypogonadisme
TRT
als kinderwens LH gecombineerd met FSH of GnRH pomp