Anatomia Czynnosciowa Ukladu Oddechowego

Question 1

Masa płuc

Answer 1

50% tkanka płucna

• 90% powietrze wypełniające pęcherzyki
• 10% drogi oddechowe

50% krew

Question 2

Górne i dolne drogi oddechowe

Answer 2

Górne: jama nosowa,zatok okołonosowe, jama ustna i gardłowa i krtań

Dolne: chrząstka pierścieniowa krtani, tchawica i oskrzela dzielące się dychotomicznie na 23 generacje

Question 3

Strefy płuc

Answer 3

PRZEWODZĄCA - drzewo oskrzelowe do 16. generacji oskrzelików końcowych (brak pęcherzyków w ścianach)

PRZEJŚCIOWA -od 17 do 19 generacji oskrzeli + nabłonek płaski pęcherzykowy i niepęcherzykowy

ODDECHOWA - z przewodów pęcherzykowych od 20 rozgałęzienia + pęcherzyki

Question 4

W których strefach płuc zachodzi wymiana gazowa?

Answer 4

W przejściowej (17-19) i oddechowej (20-23) [zaopatrywane przez oskrzeliki końcowe]. - GRONKO PIERWOTNE

Question 5

Czym jest PŁACIK PIERWOTNY / GRONKO PŁUCNE?

Answer 5

Obszar płuca zaopatrywany przez oskrzelik oddechowy I rzędu (17 generacja) o kształcie piramidy.
Stanowi jednostkę czynnościową płuc.

W obrębie płacika podjednostki dzielą się na przewody pęcherzykowe kończące się ślepo w woreczkach pęcherzykowych.

Question 6

Podział dróg oddechowych

Answer 6

STREFA PRZEWODZĄCA
tchawica
oskrzele
oskrzelik
oskrzelik końcowy
STREFA PRZEJŚCIOWA I ODDECHOWA - PŁACIK (GRONKO PIERWOTNE)
oskrzelik oddechowy
przewody pęcherzykowe
woreczki pęcherzykowe

Question 7

Czym są woreczki pęcherzykowe?

Answer 7

Powstają z przewodów pęcherzykowych
Zawierają po 3-4 pęcherzyki
Przyjmują zmienny kształt zależnie od rozciągnięcia płuc

Question 8

Jak oskrzeliki są zaopatrywane w krew?

Answer 8

końcowe - krew odżywcza z krążenia oskrzelowego

oddechowe, przewody pęcherzykowe i woreczki z pęcherzykami - krew z krążenia płucnego

Question 9

Liczba płacików pierwotnych w obu płucach

Answer 9

150 000 płacików pierwotnych po 2000 pęcherzyków oddechowych

Question 10

Liczba pęcherzyków w płucach

Answer 10

ok. 300 milionów

Question 11

Łączna powierzchnia wymiany gazowej płuc

Answer 11

40-80 m2

Question 12

Zmiany powierzchni wymiany gazowej w życiu

Answer 12

Liczba dróg oddechowych jest stała, zmienia się powierzchnia pęcherzyków.

(+) wiek
(+) wzorst (lecz u wyższych większa przestrzeń martwa)

W pozycji pionowej pęcherzyki w szczytach płuc wykazują większą średnicę, niż w dolnych partiach płuc.

Question 13

Inwolucja płuc

Answer 13

• po 30. roku życia
• wzrost grubości przegród międzypęcherzykowych (w konsekwencji maleje powierzchnia o 3 m2 z każdą dekadą)
• zmiana geometrii płuc (spada ilość gazu w pęcherzykach, a wzrasta w drogach oddechowych, zwiększając objętość zalegającą płuc)

Question 14

Stosunek objętości powietrza w poszczególnych odcinkach dróg oddechowych do powierzchni przekroju

Answer 14

Objętość ro

Question 15

Prędkość przepływu na poszczególnych poziomach

Answer 15

Im niższe oskrzeliki, tym coraz mniejszy opór i powietrze przesuwa się coraz wolniej.
Największa różnica w obrębie strefy przejćiowej.

Question 16

Zmiany powierzchni przekroju w drzewie oskrzelowym

Answer 16

Wraz z kolejną generacją, rośnie całkowita powierzchnia przekroju poszczególnych generacji.

Question 17

Funkcje dróg chrząstkowych

Answer 17

• zapewnienie drożności dróg oddechowych
• zatrzymanie cząstek materialnych
• ocieplanie i nawilżanie powietrza

Przedłużeniem dróg chrząstkowych są drogi błoniaste.

Question 18

Funkcja dróg błoniastych

Answer 18

Jest przedłużeniem dróg chrząstkowych
- ocieplanie i nawilżanie powietrza
Nie biorą udziału w wymianie gazowej - nabłonek z kom. śluz. wytwarza śluz. Wystają komórki jasne o własnościach fagocytowania i pochłaniania substancji i toksyny.

Question 19

Czym jest gra oskrzelowa?

Answer 19

Błona Reisessena to element mięśniowy tworzący wyraźną błonę na ścianach oskrzeli. Naprzemienne skurcze i rozkurcze mięśni gładkich tzw. GRA OSKRZELOWA tej błony jest wynikiem zmian napięcia i skurczów kom. m. gładkich ściany oskrzeli i oskrzelików w czasie wdechu i wydechu, pod wpływem czynników natury nerwowej, hormonalnej i humoralnej (głównie n błędne).

Question 20

Nerwy błędne w układzie oddechowym

Answer 20

Unerwiają tonicznie drogi oddechowe, uwalniają Ach, powodując skurcze miocytów oskrzeli i oskrzelików i wzrost wydzielania oskrzelowego za pośrednictwem receptorów cholinergincznych typu M3

Question 21

Jakie nerwy i czynniki neurohormonalne powodują SKURCZ oskrzeli?

Answer 21

n. błędny + Ach => rec. M3
histamina
leukotrieny c4 i d4
tromboksan A2
PGF2alfa, PAF
(trzy ostatnie są uwalniane przez migrujące do oskrzeli granulocyty obojętno- i kwasochłonne)
SP, CGRP [NANC]

Question 22

Jakie nerwy i czynniki neurohormonalne powodują ROZKURCZ oskrzeli?

Answer 22

n. współczulne + NA => rec. B2
Ca2+
VIP [NANC]
NO (cGMP)

Question 23

Wpływ wdechu na oskrzela

Answer 23

Wdech - (+)n. błędnych - skurcz oskrzeli

[pobudzają także zanieczyszczenia przemysłowe pobudzające odruch wago-wagalny kurczący oskrzela]

Question 24

Astma oskrzelowa

Answer 24

Hiperaktywność mięśniówki oskrzeli na czynniki obkurczające (histamina, leukotrieny, n. błędne)

Ratunek:

• blokada rec. M3 (atropina)
• pobudzenie rec. B2 (izoprotrenol)
• blokada syntezy prostaglandyn (aspiryna)
• blokada rec. H1

Question 25

Aparat śluzowo- migawkowy błony śluzowej tchawicy i oskrzeli

Answer 25

Śluz - prod. kom. kubkowe i gruczoły śluzowo-surowicze.
Nabłonek z brzeżkiem migawkowym transportuje śluz synchronicznie do górnych dróg oddechowych. Tak usuwa zanieczyszczenia pochłaniane przez masy śluzowe.

Cząsteczki powyżej 10 mikrom. - zatrzymują się na bł śluz gardła i nosa
cząsteczki między 2 a 10 mikrom. - osiadają w dalszych częściach i są transportowane wraz ze śluzem dzięki migawkom o częstości 1000-1500 cykli na min.

W podstawowych warunkach aparat wchłania NaCl i wodę

Question 26

Co wpływa na transport śluzowo-migawkowy?

Answer 26

Upośledzenie transportu przez O2, CO2 i SO2 o wysokiem prężności i atropinę.
WZROST OPORÓW W DROGACH ODDECHOWYCH
utrudnienie oddychania

Poprawa po styulacji B2 adrenergicznej i układu współczulnego

Question 27

Zrąb łącznotkankowy płuc - budowa

Answer 27

Włókna sprężyste i kolagenowe. Tworzy przegrody między pęcherzykami, płacikami, segmentami i płatami płuc.
Nadaje tk płucnej możliwość kurczenia się, czyli RETRAKCJI.

Question 28

Napięcie powierzchniowe

Answer 28

Jest elementem sił retrakcji. Powstaje na wewnętrznej powierzchni pęcherzyków na granicy faz płyn-powietrze. Jest wynikiem sił kohezji.

Question 29

Retrakcja

Answer 29

Tendencja pęcherzyków do zapadania i zlepiania się

Question 30

Co oddziela dwa sąsiednie pęcherzyki płucne?

Answer 30

Dwie spłaszczone warstwy nabłonkowe ułożone na błonach podstawnych zawierające elementy łącznotkanowe, naczyniowe i nerwowe.

Question 31

Ciągła warstwa nabłonka pęcherzyków płucnych jest zbudowana z:

Answer 31

95% pow - pneumocyty I (skąpa cytoplazma i organelle)

5% pow - pneumocyty II (

• małe kuboidalne,
• wystaja do światła pęcherzyków
• mają zasadochłonną cytoplazmę,
• 60% populacji komórek,
• ciałka LAMELARNE + białko z AG = czynnik powierzchniowy (surfaktant)
• mogą przekształcać się w pneumocyty typu I (pula rezerwuarowa)

Question 32

Surfaktant: powstawanie, budowa

Answer 32

Powstaje w pneumocytach II z ciałek lamelarnych (zaw materiał fosfolipidowy), które po połączeniu z białkami w aparacie Golgiego jest wydalany do światła pęcherzykowego.

Złożony jest z dipalmitynolecytyny i apoproteiny (białka nośnego)

Question 33

Rodzaje makrofagów w płucach

Answer 33

ŚRÓDMIĄŻSZOWE - w przegrodach międzypęcherzykowych, element obrony płuc

PĘCHERZYKOWE - wędrujące do światła pęcherzyków płuc, ruchowe komórki żerne, pod surfaktantem oczyszczają i odkażają z bakterii i usuwają nadmiar surfaktantu

KOMÓRKI PYŁOCHŁONNE - wydalane z wydzieliną drzewa oskrzelowego i plwociną na zewnątrz albo wędrują z powrotem do podścieliska pęcherzyków i do najbliższych węzłów chłonnych. Unieruchamiają i niszczą bakterię (alkohol, hipoksja, tytoń, głód, glikokortykoidy, niedodma)

Question 34

Pory Kohna i Pory Lamberta

Answer 34

pory o średnicy 100 mikrom., w przegrodach, łączą pęcherzyki, w obrębie danego płacika pierwotnego (Kohna) ale i z sąsiednimi pęcherzykami (Lamberta)
Umożliwiają boczną wentylację pęcherzyków płucnych, istotną w niedrożności oskrzelików końcowych i oddechowych

Question 35

Powierzchnia błony pęcherzykowo włośniczkowej płuc

Answer 35

ok 70 m2, 50-70 razy większa od powierzchni ciała. Celem jest wymiana oddechowa, zależna od tempa metabolizmu, bez względu na wielkość ciała.

Objętość płuc zależy od wysokości i wieku.
Objętość oddechowa nie.