50% tkanka płucna - 90% powietrze wypełniające pęcherzyki - 10% drogi oddechowe 50% krew

- po 30. roku życia - wzrost grubości przegród międzypęcherzykowych (w konsekwencji maleje powierzchnia o 3 m2 z każdą dekadą) - zmiana geometrii płuc (spada ilość gazu w pęcherzykach, a wzrasta w drogach oddechowych, zwiększając objętość zalegającą płuc)

Anatomia Czynnosciowa Ukladu Oddechowego Flashcards by Zosia Majerowska

Masa płuc

50% tkanka płucna

90% powietrze wypełniające pęcherzyki
10% drogi oddechowe

50% krew

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Górne i dolne drogi oddechowe

Górne: jama nosowa,zatok okołonosowe, jama ustna i gardłowa i krtań

Dolne: chrząstka pierścieniowa krtani, tchawica i oskrzela dzielące się dychotomicznie na 23 generacje

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Strefy płuc

PRZEWODZĄCA - drzewo oskrzelowe do 16. generacji oskrzelików końcowych (brak pęcherzyków w ścianach)

PRZEJŚCIOWA -od 17 do 19 generacji oskrzeli + nabłonek płaski pęcherzykowy i niepęcherzykowy

ODDECHOWA - z przewodów pęcherzykowych od 20 rozgałęzienia + pęcherzyki

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

W których strefach płuc zachodzi wymiana gazowa?

W przejściowej (17-19) i oddechowej (20-23) [zaopatrywane przez oskrzeliki końcowe]. - GRONKO PIERWOTNE

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Czym jest PŁACIK PIERWOTNY / GRONKO PŁUCNE?

Obszar płuca zaopatrywany przez oskrzelik oddechowy I rzędu (17 generacja) o kształcie piramidy.
Stanowi jednostkę czynnościową płuc.

W obrębie płacika podjednostki dzielą się na przewody pęcherzykowe kończące się ślepo w woreczkach pęcherzykowych.

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Podział dróg oddechowych

STREFA PRZEWODZĄCA
tchawica
oskrzele
oskrzelik
oskrzelik końcowy
STREFA PRZEJŚCIOWA I ODDECHOWA - PŁACIK (GRONKO PIERWOTNE)
oskrzelik oddechowy
przewody pęcherzykowe
woreczki pęcherzykowe

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Czym są woreczki pęcherzykowe?

Powstają z przewodów pęcherzykowych
Zawierają po 3-4 pęcherzyki
Przyjmują zmienny kształt zależnie od rozciągnięcia płuc

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Jak oskrzeliki są zaopatrywane w krew?

końcowe - krew odżywcza z krążenia oskrzelowego

oddechowe, przewody pęcherzykowe i woreczki z pęcherzykami - krew z krążenia płucnego

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Liczba płacików pierwotnych w obu płucach

150 000 płacików pierwotnych po 2000 pęcherzyków oddechowych

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Liczba pęcherzyków w płucach

ok. 300 milionów

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Łączna powierzchnia wymiany gazowej płuc

40-80 m2

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Zmiany powierzchni wymiany gazowej w życiu

Liczba dróg oddechowych jest stała, zmienia się powierzchnia pęcherzyków.

(+) wiek
(+) wzorst (lecz u wyższych większa przestrzeń martwa)

W pozycji pionowej pęcherzyki w szczytach płuc wykazują większą średnicę, niż w dolnych partiach płuc.

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Inwolucja płuc

po 30. roku życia
wzrost grubości przegród międzypęcherzykowych (w konsekwencji maleje powierzchnia o 3 m2 z każdą dekadą)
zmiana geometrii płuc (spada ilość gazu w pęcherzykach, a wzrasta w drogach oddechowych, zwiększając objętość zalegającą płuc)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Stosunek objętości powietrza w poszczególnych odcinkach dróg oddechowych do powierzchni przekroju

Objętość ro

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Prędkość przepływu na poszczególnych poziomach

Im niższe oskrzeliki, tym coraz mniejszy opór i powietrze przesuwa się coraz wolniej.
Największa różnica w obrębie strefy przejćiowej.

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Zmiany powierzchni przekroju w drzewie oskrzelowym

Wraz z kolejną generacją, rośnie całkowita powierzchnia przekroju poszczególnych generacji.

Funkcje dróg chrząstkowych

zapewnienie drożności dróg oddechowych
zatrzymanie cząstek materialnych
ocieplanie i nawilżanie powietrza

Przedłużeniem dróg chrząstkowych są drogi błoniaste.

Funkcja dróg błoniastych

Jest przedłużeniem dróg chrząstkowych
- ocieplanie i nawilżanie powietrza
Nie biorą udziału w wymianie gazowej - nabłonek z kom. śluz. wytwarza śluz. Wystają komórki jasne o własnościach fagocytowania i pochłaniania substancji i toksyny.

Czym jest gra oskrzelowa?

Błona Reisessena to element mięśniowy tworzący wyraźną błonę na ścianach oskrzeli. Naprzemienne skurcze i rozkurcze mięśni gładkich tzw. GRA OSKRZELOWA tej błony jest wynikiem zmian napięcia i skurczów kom. m. gładkich ściany oskrzeli i oskrzelików w czasie wdechu i wydechu, pod wpływem czynników natury nerwowej, hormonalnej i humoralnej (głównie n błędne).

Nerwy błędne w układzie oddechowym

Unerwiają tonicznie drogi oddechowe, uwalniają Ach, powodując skurcze miocytów oskrzeli i oskrzelików i wzrost wydzielania oskrzelowego za pośrednictwem receptorów cholinergincznych typu M3

Jakie nerwy i czynniki neurohormonalne powodują SKURCZ oskrzeli?

n. błędny + Ach => rec. M3
histamina
leukotrieny c4 i d4
tromboksan A2
PGF2alfa, PAF
(trzy ostatnie są uwalniane przez migrujące do oskrzeli granulocyty obojętno- i kwasochłonne)
SP, CGRP [NANC]

Jakie nerwy i czynniki neurohormonalne powodują ROZKURCZ oskrzeli?

n. współczulne + NA => rec. B2
Ca2+
VIP [NANC]
NO (cGMP)

Wpływ wdechu na oskrzela

Wdech - (+)n. błędnych - skurcz oskrzeli

[pobudzają także zanieczyszczenia przemysłowe pobudzające odruch wago-wagalny kurczący oskrzela]

Astma oskrzelowa

Hiperaktywność mięśniówki oskrzeli na czynniki obkurczające (histamina, leukotrieny, n. błędne)

Ratunek:

blokada rec. M3 (atropina)
pobudzenie rec. B2 (izoprotrenol)
blokada syntezy prostaglandyn (aspiryna)
blokada rec. H1

Aparat śluzowo- migawkowy błony śluzowej tchawicy i oskrzeli

Śluz - prod. kom. kubkowe i gruczoły śluzowo-surowicze. Nabłonek z brzeżkiem migawkowym transportuje śluz synchronicznie do górnych dróg oddechowych. Tak usuwa zanieczyszczenia pochłaniane przez masy śluzowe. Cząsteczki powyżej 10 mikrom. - zatrzymują się na bł śluz gardła i nosa cząsteczki między 2 a 10 mikrom. - osiadają w dalszych częściach i są transportowane wraz ze śluzem dzięki migawkom o częstości 1000-1500 cykli na min. W podstawowych warunkach aparat wchłania NaCl i wodę

Co wpływa na transport śluzowo-migawkowy?

Upośledzenie transportu przez O2, CO2 i SO2 o wysokiem prężności i atropinę. WZROST OPORÓW W DROGACH ODDECHOWYCH utrudnienie oddychania Poprawa po styulacji B2 adrenergicznej i układu współczulnego

Zrąb łącznotkankowy płuc - budowa

Włókna sprężyste i kolagenowe. Tworzy przegrody między pęcherzykami, płacikami, segmentami i płatami płuc. Nadaje tk płucnej możliwość kurczenia się, czyli RETRAKCJI.

Napięcie powierzchniowe

Jest elementem sił retrakcji. Powstaje na wewnętrznej powierzchni pęcherzyków na granicy faz płyn-powietrze. Jest wynikiem sił kohezji.

Retrakcja

Tendencja pęcherzyków do zapadania i zlepiania się

Co oddziela dwa sąsiednie pęcherzyki płucne?

Dwie spłaszczone warstwy nabłonkowe ułożone na błonach podstawnych zawierające elementy łącznotkanowe, naczyniowe i nerwowe.

Ciągła warstwa nabłonka pęcherzyków płucnych jest zbudowana z:

95% pow - pneumocyty I (skąpa cytoplazma i organelle) 5% pow - pneumocyty II ( - małe kuboidalne, - wystaja do światła pęcherzyków - mają zasadochłonną cytoplazmę, - 60% populacji komórek, - ciałka LAMELARNE + białko z AG = czynnik powierzchniowy (surfaktant) - mogą przekształcać się w pneumocyty typu I (pula rezerwuarowa)

Surfaktant: powstawanie, budowa

Powstaje w pneumocytach II z ciałek lamelarnych (zaw materiał fosfolipidowy), które po połączeniu z białkami w aparacie Golgiego jest wydalany do światła pęcherzykowego. Złożony jest z dipalmitynolecytyny i apoproteiny (białka nośnego)

Rodzaje makrofagów w płucach

ŚRÓDMIĄŻSZOWE - w przegrodach międzypęcherzykowych, element obrony płuc PĘCHERZYKOWE - wędrujące do światła pęcherzyków płuc, ruchowe komórki żerne, pod surfaktantem oczyszczają i odkażają z bakterii i usuwają nadmiar surfaktantu KOMÓRKI PYŁOCHŁONNE - wydalane z wydzieliną drzewa oskrzelowego i plwociną na zewnątrz albo wędrują z powrotem do podścieliska pęcherzyków i do najbliższych węzłów chłonnych. Unieruchamiają i niszczą bakterię (alkohol, hipoksja, tytoń, głód, glikokortykoidy, niedodma)

Pory Kohna i Pory Lamberta

pory o średnicy 100 mikrom., w przegrodach, łączą pęcherzyki, w obrębie danego płacika pierwotnego (Kohna) ale i z sąsiednimi pęcherzykami (Lamberta) Umożliwiają boczną wentylację pęcherzyków płucnych, istotną w niedrożności oskrzelików końcowych i oddechowych

Powierzchnia błony pęcherzykowo włośniczkowej płuc

ok 70 m2, 50-70 razy większa od powierzchni ciała. Celem jest wymiana oddechowa, zależna od tempa metabolizmu, bez względu na wielkość ciała. Objętość płuc zależy od wysokości i wieku. Objętość oddechowa nie.