8. Śluzówkowy (MALT) i skórny (SALT) układy odporności Flashcards
Jakie rodzaje tk. limfatycznej wyróżniamy w ramach systemu MALT?
- związaną ze śluzówką układu pokarmowego - GALT
- związaną ze śluzówką układu oddechowego - NALT (nasal) i BALT (bronchus)
- związaną ze śluzówką układu moczowo-płciowego i dróg rodnych
- związaną ze śluzówką gruczołów piersiowych i śpojówki oczu
jaka, w porównaniu do skóry jest powierzchnia wrót zakażenia w śluzówkach?
ponad 200-krotnie większa
Co właściwie znaczy MALT?
mucosa asossiated lymphatic tissue
mechanizmy obronne śliny (nieswoiste)
- laktoferyna - chelatowanie jonów żelaza niezbędnych do proliferacji bakterii
- nieswoiste interferony - działanie przeciwwirusowe
- lizozym - rozpuszczanie ściany kom. bakterii gram-dodatnich
- histatyny - peptydy bogate w histydynę o działaniu antybiotykowym
Co robi, gdzie jest katelicydyna? (GALT)
Regulowany stężeniem kwasów żółciowych naturalny peptyd wydzielany przez kom. nabłonkowe pęcherzyka żółciowego.
Wygląda na to, że występuje również w skórze.
Chroni przed zakażeniem.
Mechanizmy obronne przewodu pokarmowego (nieswoiste)
złuszczający się nabłonek, śluz, odruch wymiotny i kaszlu, niskie pH w żołądku, perystaltyka jelit, defensyny w jelicie, katelicydyna
Mechanizm swoistej odporności śliny powiązany jest z…
… wydzielaniem sIgA (wydzielnicze IgA)
co to pierścień Waldeyera?
zespół grudek limfatycznych migdałków na granicy układu NALT (nasal) i GALT (gut)
Jakie struktury odpowiedzialne są za odpowiedź swoistą układu pokarmowego?
- pierścień Waldeyera
- kępki Peyera
Gdzie znajdują się kępki Peyera?
W jelicie cienkim - są to grudki limfatyczne
Jaki rodzaj reakcji immunologicznej indukowany jest w kępkach Peyera?
Jest to odpowiedź humoralna swoista, z wytworzeniem sIgA i IgM.
Jak antygen może dostać się do kępek Peyera ze światła przewodu pokarmowego?
Dzięki komórkom M - zmodyfikowanym, “mikropofałdowanym” enterocytom pozbawienym mikrokosmków.
Komórki te metodą transcytozy transportują antygeny do kępek.
Jest to możliwe dzięki brakowi glikokaliksu i zewnętrznej warstwy śluzu na ich bł. kom.
Jakieś mądre info o limfocytach Th3
By się przydało
Jakie komórki produkują jakie antyciała w odpowiedzi GALT w ukł. pok?
Limfocyty B1a - IgM
Limfocyty B2 - sIgA
2 składniki strukturalne sIgA determinujące ich przechodzenie przez nabłonek
Czynnik sekrecyjny sc - inhibitor proteaz
Łańcuch J - ligand dla rec. transcytozy polimerycznych immunoglobulin (poli-IgR)
Jakie komórki odpowiedzi immunologicznej można wyróżnić w niezapalonej ścianie jelita?
Limfocyty T CD4+ Limfocyty T CD8+ Folikularne Limfocyty T pomocnicze T fh Eozynofile Mastocyty
Jaki jest stosunek limfocytow T CD4+ do T CD8+ w błonie właściwej (lamina propria) jelita? A jak jest w jelicie cienkim?
3:1 z przewagą CD4+;
CD4+ i CD8+ wykazują ekspresję CCR9 - receptora homingu jelitowego. Za to cD8+ wykazują dodatkowo ekspresję kadheryny, w związku z czym mają one liczebną przewagę w jelicie cienkim.
Krótka charakterystyka limfocytów B1a systemu GALT
- znajdują się w błonie właściwej jelit
- wykazują ekspresję TLR7 i TLR9 (odp. Przeciwwirusowa)
- zaangażowane w odpowiedź na bakterie, grzyby, hapteny
- podlegają aktywacji przez antygeny T-niezależne
- produkują IgM
Charakterystyka rezydualnych tkankowych limfocytów Trm
- dlugożyjące kom. Pamięci
- właściwości pozwalające im pozostać w błonie właściwej śluzówki (ekspresja markera CD103 i brak receptorów dla chemokiny 7 - CCR7 i sfingozyny - S1P1
Jakie komórki należą do ILL? Co to w ogóle znaczy?
ILL (innate like lymphocytes):
- komórki limfoidalne odporności wrodzonej ILC (innate like cells)
- komórki MAIT (mucose associated invariant T)
- komórki NKT
- limfocyty T delta-gamma cytotoksyczne
Rola ILC
Wydzielanie cytokin (INFdelta, IL-5, IL-13, IL-22)
Zaangażowanie w obronę przeciwzakaźną
Możliwa ingerencja w Crohnie, astmie
Rola komórek MAIT
- wykrywają antygeny ze ścieżki syntezy ryboflawiny drobnoustrojów
- stanowią linię obrony cytotoksycznej
- produkują IFNdelta i TNFalfa po stymulacji przez IL-12 i IL-18
- wykorzystują mechanizmy cytotoksyczne do eliminacji patogenów i zakażonych kom. Docelowych
Mechanizm odpowiedzi holistycznej śluzówek systemu MALT wskutek pobudzenia antygenowego w systemie GALT
Kępki Peyera połączone są z węzłami krezkowymi.
- DC wędrują do węzła krezkowego, aktywują naiwny limfocyt T
- pobudzone limfocyty T aktywują sobie receptory zasiedlania MAdCAM-1 (adresyny ŚRÓDBŁONKA) i integryny alfa4beta7.
- Nabłonek jelitowy wydziela CCL9 i CCL25 (jelito cienkie) / CCL28 (jelito grube)
- powyższe cząsteczki wzmagają napływ limfocytów B posiadających receptory CCR9 / CCR10
- KD jelit wydzielają dehydrogenazę retinolu -> /\ kw. retinowy -> indukcja w limfocytach B receptorów dla chemokin
Udział komórek Panetha i Gobleta w dojrzewaniu układu GALT
Tak naprawdę to w dojrzewaniu żaden, bo one dojrzewają sobie w kryptach jelitowych. Ale:
Komórki Panetha sekretują defensyny 5 i 6
komórki Gobleta wykrywają zakażenia pasożytnicze i produkują śluz
jaki receptor wykrywa flagelinę?
TLR-5
Co to jest flagelina?
białko rzęsek i witek powszechnych patogenów przew. pok. (Salmonella, Shigella, ameba)
Jaka jest główna droga aktywacji systemu BALT?
via limfocyty T CD8+ cytotoksyczne
jakie komórki pośredniczą w przekazaniu antygenu ze światła dróg oddechowych do komórek APC?
są to komórki bezrzęskowe
Czy do systemu BALT należą makrofagi?
Nope. Makrofagi płucne należą do centralnego systemu odporności komórkowej.
Główne przeciwciało systemu BALT to…
sIgA
wspomaganie fagocytozy w drogach oddechowych ułatwiane jest przez…
białka A i D surfaktantu, które opsonizują patogeny
Ile trwa pełne dojrzewanie komórek (tych do warstwy rogowej skóry) od stadium komórek macierzystych STEM do osiągnięcia warstwy rogowej naskórka?
około 4 tygodni
co oznacza skrót SIS?
Skin immune system - układ odpornościowy skóry.
Morfologicznie określa on funkcję tkanki limfatycznej związanej ze skórą (SALT)
Jakie mechanizmy odporności nieswoistej można wyróżnić w systemie SALT?
- nienasycone kwasy tłuszczowe
- defensyny
- obecność bakteryjnej i grzybiczej flory komensalnej
Jakie cząsteczki systemu SALT aktywuje wit. D?
Białka przeciwzakaźne:
- katelicydyna - uszkadza lipoproteiny drobnoustrojów
- dermicyna - działanie przeciwbakteryjne i grzybicze
- defensyny beta2 - funkcje bakteriobójcze oraz chemoatraktant dla neutrofilów i monocytów.
Co wydziela katelicydynę i dermicynę?
Keratynocyty naskórka - skórne makrofagi.
Jaki, szczególny dla rodzaju aktywatora, receptor posiadają keratynocyty i co powoduje aktywacja tego receptora?
VDR - receptor witaminy D.
Jego aktywacja BLOKUJE syntezę cytokin przeciwzapalnych.
Jakie komórki produkują defensynę beta2?
keratynocyty oraz komórki nabłonka
jakie komórki wchodzą w system SALT? (dużo tego, bo wymienianka siedmiu)
- keratynocyty
- komórki Langerhansa
- limfocyty
- makrofagi
- komórki tuczne
- melanocyty (kom. barwnikowe)
- komórki śródbłonka naczyniowego
jakie cytokiny produkują keratynocyty?
prozapalne - IL-1, IL-6, IL-12
przeciwzapalne - IL-10, TGFbeta
Co oprócz cytokin wydzielają keratynocyty?
chemokiny i czynniki wzrostowe dla komórek Langerhansa
Dodatkowo katelicydynę i dermicynę
czym są komórki Langerhansa?
To tak naprawdę komórki dendrytyczne skóry.
Ile jest a jaką powierzchnię zajmują LC?
Stanowią 2-4% komórek naskórka, zajmują jego 20% powierzchni
Jakiego rodzaju limfocyty znajdują się w naskórku?
Limfocyty alfa/beta typu CD8+
Czym są DCC?
Dermal dendritic cells - komórki dendrytyczne skóry właściwej
dlaczego i LC i DCC?
Bo generalnie DCC docierają do węzłów chłonnych dużo szybciej od LC.
Jakiego rodzaju limfocyty znajdują się w skórze właściwej i jaką funkcję pełnią
Zarówno T CD4+ jak i CD8+ w równej proporcji, są to wyłącznie komórki pamięci
rola komórek tucznych okrywających naczynia krwionośne w SALT
natychmiastowa sekrecja cytokin, pochodnych kwasu arachidonowego, histaminy w odpowiedzi na “sygnały zagrożenia” -.-
Co jest głównym czynnikiem aktywującym LC?
stymulacja PRR poprzez PAMPsy drobnoustrojów stale w skórze przebywających
Co dzieje się z LC w trakcie migracji do węzłów chłonnych?
Przekształcają się w dojrzałe DC
Dlaczego LC zastymulowane antygenem zaczynają migrować?
Ponieważ stymulacja antygenem powoduje u nich ekspresję receptorów na chemokiny.
jakie cytokiny wytrwarzają dojrzałe z DC (pochodne LC)?
IL-1, IL-6, IL-12, IL-18, TNFalfa
Jaki jest końcowy etap dojrzewania DC LC-pochodnych?
Ekspresja molekuł kostymulujących DC40, DC80, DC86
Oprócz tego wysoka ekspresja MHC I i MHC II
O fazie indukcyjnej odpowiedzi immunologicznej w skórze słów kilka
- prezentacja antygenu DZIEWICZYM LIMFOCYTOM zachodzi TYLKO W LOKALNYCH WĘZŁACH CHŁONNYCH
- powstałe kom. efektorowe mają charakter krótko żyjących limfocytów T pamięci, wracają do skóry i krążenia
- powtórny kontakt powyższych komórek z antygenem stymuluje powstanie długo żyjących kom. T pamięci. Plus proces zapalny ofc.
O fazie efektorowej odpowiedzi immunologicznej w skórze słów kilka
W zależności od rodzaju antygenu:
- pod wpływem stymulacji Th1 CD4+
(+uwalniania INF-gamma i chemokin)
Proces zapalny związany z naciekiem neutrofilów i makrofagów plus obrzęk - pod wpływem stymulacji Tc1 CD8+
cytotoksyczne uszkodzenie keratynocytów, tak samo wydzielanie interferonu-gamma
Jak dostarczane są IgA do potu?
Produkowane na obwodzie i dostarczane drogą naczyń krwionośnych
Jak UVB działa na SALT?
Stymulują Treg, co zakłóca w efekcie funkcjonowanie kom. Langerhansa.
komórki Tcs
komórki T kontrasupresorowe.
Należą do populacji CD4+ alfa/beta
Powstają po podaniu naskórnie ANTYGENU + LIGANDY TLR.
Chronią one komórki efektorowe przed działaniem supresyjnym komórek regulatorowych.
Jakie czynniki kontrasupresorowe produkują komórki Tcs?
INF-gamma oraz IL-12
Jaki rodzaj odpowiedzi promują migdałki, a jaki kępki Peyera?
Migdałki - odp. Cytotoksyczna
Kępki Peyera - swoista, wydzielanie IgA / IgM
2 nietypowe czynniki na dimerze sIgA
Czynnik
