4. Reakcje alergiczne związane z obecnością przeciwciał. Wybrane testy serologiczne stosowane w diagnostyce. Flashcards
Typy reakcji nadwrażliwości
- Alergia anafilaktyczna
- Alergia cytotoksyczno-cytolityczna
- Alergia kompleksów immunologicznych
- Nadwrażliwość typu późnego
Pierwsze trzy należą do typu odpowiedzi humoralnej, czwarty do odpowiedzi komórkowej.
Alergia anafilaktyczna:
- czas pojawienia się;
- przykładowe alergeny
Alergia tego typu jest zwana natychmiastową - jej objawy pojawiają się od kilki minut do kilku godzin od kontaktu z antygenem na który występuje uczulenie.
Przykładowe antygeny:
- pyłki drzew i traw; zarodniki grzybów
- leki, jak syntetyczny ACTH, pochodne penicyliy (grzyby), jonofor wapniowy, czynniki kontrastowe badań diagnostycznych
- białka zwierzęce, jak białka odchodów roztoczy, jadu owadów, pot, sierść, wydzieliny, wydaliny
- pokarmowe, jak białka mleka, cytrusów, orzechów ziemnych, sezam, kakao, laktoza, lektyny truskawek i pomidorówW REAKCJI ANAFILAKTOIDALNEJ
- LATEKS
Czym jest atopia?
Atopia - genetycznie uwarunkowana skłonność do rozwoju alergii anafilaktycznej
Czym jest reakcja anafilaktoidalna?
Reakcja anafilaktoidalna jest to reakcja wywołująca objawy jak w alergii anafilaktycznej, jednak z pominięciem fazy uczuleniowej i uczestnictwa swoistych przeciwciał IgE. Alergeny w reakcji anafilaktoidalnej oddziałują bezpośrednio na komórki tuczne (mastocyty)
Mechanizm działania alergii anafilaktycznej
Pierwszy kontakt z antygenem przez komórkę APC w eekcie prowadzi do uczulenia naiwnego dotychczas limfocyta B do produkcji immunoglobulin klasy IgE, które następnie wiązane są przy pomocy receptorów FceR bazofilów i mastocytów TKANKI ŁĄCZNEJ.
Ponowny kontakt powoduje degranulację tych komórek i uwolnienie mediatorów zapalenia.
Mediatory zapalenia reakcji anafilaktycznej.
Podział i wyliczanka.
- chemoatraktanty - (aktywują chemotaksję granulocytów) - IL-5, TNF-a, IL-8, leukotrien LTB4, PAF
- aktywatory - (rozszerzenie naczyń i wzrost ich przepuszczlności) - PAF, HISTAMINA, chymaza, tryptaza, kininogenaza
- spazmogeny - (obrzęk śluzówki, wzrost wydzielania śluzu) - leukotrieny LTC4 i LTD4, prostaglandyna PGD2, HISTAMINA
Czym jest PAF?
Czynnik aktywujący płytki krwi (platelet activating factor)
Rola eozynofilów w anafilaksji
Początkowo hamują reakcję zapalną, fagocytując ziarnistości mastocytów oraz trawienie enzymatyczne mediatorów zapalenia.
Heparyna neutralizowana jest przez MBP - główne białko zasadowe eozynifilów.
Przy zachowanej indukcji zapalenia występowaniem alergenu, eozynofile nasilają stan zapalny, powodują nieodwracalną przebudowę tkanki, następuje FRUSTRACJA EOZYNOFILÓW. Reakcja zapalna rozszerza się na sąsiednie tkanki.
Objawy kliniczne reakcji anafilaktycznej (atopii)
Skórne - wyprysk atopowy
drogi oddechowe - katar sienny, OBRZĘK KRTANI I NAGŁOŚNI (odruch Quinckego), astma oskrzelowa
przewód pokarmowy - biegunka i wymioty
Uogólniony - wstrząs anafilaktyczny
Geneza wstrząsu anafilaktycznego
Hipowolemia wskutek rozszerzenia naczyń krwionośnych na obwodzie przez rozszerzenie mięśniówki gładkiej przez histaminę i następowa niewydolność krążeniowa.
Odporność robaczycowa
Odpowiedź immunologiczna rozwijająca się na zasadzie reakcji anafilaktycznej. Początkowo alergenem jest złuszczający się antygen robaka, z następczym wytwarzaniem immunoglobulin klasy IgE, związanych z mastocytami.
Ich degranulacja powoduje lokalny stan zapalny, IgE opsonizują tobaka, a chymaza i tryptaza aktywują alternatywną drogę kaskady dopełniacza.
Eozynofile adhezują do robaka, aktywują reakcję cytotoksyczną i cytotoksycznymi ziarnistościami uszkadzają robaka.
Mechanizm alergii typu II - cytotoksyczno-cytolitycznej
W grę wchodzą przeciwciała IgG lub IgM, odpowiednio w odpowiedzi imunologicznej na leki lub hapten na krwinkach białych i czerwonych oraz płytkach krwi lub na antygen różnoimiennej grupy krwi.
Mechanizm IgG prowadzić może do anemii hemolitycznej, granulocytopienii/limfocytopenii lub trombocytopenii, w zależności od tego na jakich komórkach znajduje się neoantygen.
Mechanizm IgM - przy przetoczeniu błędnej grupy krwi. Udział ZIMNYCH HEMAGUTYNIN.
Także konflikt serologiczny Rh oraz nadostre odrzucanie przeszczepu.
Nadostre odrzucanie przeszczepu - kiedy wystąpi?
Tylko wtedy, gdy w krążeniu biorcy występują przeciwciała przeciwko układowi HLA dawcy. Częste przy wielokrotnych transfuzjach bądź u wieloródek (szczególnie z wieloma partnerami)
Inne sytuacje z alergią typu II
Autoimmunizacje:
- miasthenia grevis - nużliwość mięśni (blokada receptorów dla acetylocholiny)
- choroba Gravesa-Basedova (stymulacja receptorów dla tyreotropiny)
- cukrzyca typu I
Mechanizm alergii typu III - kompleksów immunologicznych
Alergia zależna od przeciwciał IgG.
Zwana również chorobą posurowiczą.
Ważne - występuje gdy nastąpi dysproporcja (obojętnie w którą stronę) ilości antygenu do przeciwciała.
W przypadku dysproporcji powstałe łatwo rozpuszczalne kompleksy immunologiczne, które następnie odkładają się w śródbłonku włośniczek.
To prowadzi do aktywacji kaskad krzepnięcia i dopełniacza chemotaksję granulocytów, a te, frustrując się z powodu trudności w rozłożeniu kompleksu związanego ze śródbłonkiem, uszkadzają go cytotoksycznie.
Może to doprowadzić do odsłonięcia genów sekwesrowanych i dalszą autoimmunizacją.