6. SİNİR SİSTEMİ Flashcards
SSS GELİŞİMİ
Telencephalon: İki hemispherium cerebri
Diencephalon: Thalamus, hypothalamus, subthalamus ve epithalamus
Mesencephalon/Pons/Bulbus
Cerebellum
- Prosencephalon… Telencephalon + diencephalon
- Mesencephalon
Metencephalon: Pons + cerebellum
Myelencephalon: Bulbus - Rhombencephalon…
Metencephalon + myelencephalon veya pons + cerebellum + bulbus
PSS
Periferik sinir sistemi kraniyal sinirler, spinal sinirler ve otonom sinir sisteminden oluşur.
Kranial sinir… Nöron gövdeleri beyinde bulunan aksonların oluşturduğu periferik sinirler.
Spinal sinir… Nöron gövdeleri medulla spinalis’te bulunan aksonların oluşturduğu periferik sinirler.
OTONOM SİNİR SİSTEMİ
Afferent: Merkeze getiren
Efferent: Perifere götüren
Afferent ve efferent yollar aracılığıyla somatik ve otonom kontrol sağlanır.
Somatik sinir sistemi motor ve duyusal fonksiyonlar ile ilgilidir.
Nucleus… Merkezi sinir sisteminde bulunan nöron kümesi
Ganglion… Periferik sinir sisteminde bulunan nöron kümesi
MEDULLA SPİNALİS
Foramen magnum ile L1-L2 arası discus intervertebralis arasında uzanır.
Conus medullaris: Medulla spinalis’in alt ucu.
Cauda equina: Spinal sinirleri oluşturan köklerin conus medullaris (L1) altında oluşturduğu yapı.
SUBSTANTİA GRİSEA
Nöron gövdeleri bulunur.
Cornu anterius: Alt motor nöronlar bulunur.
Cornu posterius: Duyu nöronları bulunur.
Cornu laterale: T1-L2 ve S2-S4 arasında bulunur.
Nucleus intermediolatearalis ve nucleus inermediomedialis’i içerir.
Canalis centralis: Substantia grisea’nın ortasındaki kanal. İçerisinde BOS bulunur.
Önünde commissura grisea anterior, arkasında commissura grisea posterior bulunur.
SUBSTANTİA ALBA
Aksonlar tarafından oluşturulur. Funciulus anterior-posterior-lateralis
Funiculus anterior:
Afferent… Tr. spinothalamicus anterior
Efferent… Tr. corticospinalis anterior/Tr. tectospinalis/Tr. olivospinalis/Tr. vestibulospinalis medialis lateralis
Funiculis posterior:
Afferent… Fasciculus gracilis / Fasciliculus cuneatus
Funiculus lateralis:
Afferent… Tr. spinotectalis / Tr. spinothalamicus lateralis/Tr. spinocerebellaris anterior-posterior
Efferent… Tr. rubrospinalis/Tr. corticospinalis lateralis/Tr. reticulospinalis lateralis
SPİNAL SİNİR
Radix anterior sulcus anterolateralis’ten çıkar.
Radix posterior sulcus posterolateralis’ten girer.
Radix anterior + Radix posterior: Foramen intervertebrale’de spinal siniri oluşturur.
Spinal sinir ramus anterior ve posterior’a ayılır.
Ramus anterior’lar bazı bölgelerde plexus oluşturur.
Spinal sinir: GSE/GSA/GVE/GVA lif içerir. Özel ve parasempatik lif içermez.
Ganglion spinale: Foramen intervertebrale’de radix posterior üzerinde bulunur.
Gövde ile ilgili duyuların 1. nöronu ganglion spinale’dedir.
C1 spinal sinir foramen intervertebrale’den geçmez. Os occipitale ile atlas arasından geçer.
N. İNTERCOSTALİS
Torakal spinal sinirin ramus anterioru.
N. İNTERCOSTO-BRACHİALİS
İkinci n. intercostalis’in r. cutaneus lateralisi. N. cutaneus brachii medialis ile birleşir. (Ml ağrısı)
N. SUBOCCİPİTALİS
C1 spinal sinirin ramus dorsalisi.
N. OCCİPİTALİS MAJOR
(Arnold): C2 spinal sinirin ramus dorsalisinin medial dalı. SCALP’ten duyu alır.
DERMATOM
Spinal sinir tarafından innerve edilen cilt bölgesi.
C1 spinal sinirin dermatom alanı yoktur.
C6… Başparmak C7… 2. ve 3, parmak C8… 4. ve 5. parmak
T4… Meme uçları T10… Umblikal bölge
L4… Ayak ve 1. parmağın mediali
S1… Ayak ve 5. parmağın laterali S2… Fossa poplitea’yı örten deri S5-C1… Anüs S4… Perianal bölge
SPİNAL SİNİR ZARLARI
Pia mater spinalis, L1-L2 arası discus’ta kapanır.
Dura mater spinalis ve arachnoidea mater spinalis S2’de kapanır.
Filum terminale internum: Conus medullaris → S2… Pia mater tarafından oluşturulur.
Filum terminale externum: S2 → Co1… Dura mater spinalis tarafından oluşturulur.
Lig. denticulatum, pia mater ile aracnoidea mater ve dura mater arasında uzanır.
Medulla spinalis’in stabilizasyonunu sağlar.
BESLENMESİ
A. vertebralis’in a. spinalis anterior dalı ön 2/3’ünü, a. spinalis posterior dalı arka 1/3’ünü besler.
A.subclavia, a. iliaca interna, aorta thoracica ve aorta lumbalis beslenmeye yardımcıdır.
Spinal (segmental) arterler, a. radicularis anterior ve posterior dallarına ayrılır.
A. radicularis magna (Adamkiewicz)… A. radicularis anterior’ların en büyüğü… Lumbal medulla spinalisi besleyen en önemli arter.
LOMBER PONKSİYON
Yetişkinlerde L3-L4 seviyesinden yapılır.
BOS, subarachnoid aralıkta bulunur.
LOMBER PONKSİYONDA SIRASIYLA GEÇİLEN YAPILAR
Cilt
Lig. supraspinale
Lig. interspinale
Lig. flavum… Epidural bölge öncesi son direnç
Dura mater
Arachnoidea mater
AFFERENT ÇIKAN YOLLAR GENEL BİLGİLER
Afferent yollar, periferden aldıkları duyuları merkeze taşır.
Bilinçli veya bilinçaltı olabilir.
Koku duyusu hariç bütün duyular merkeze 3 nöron ile taşınır.
GÖVDEDEN KALKAN AFFERENT YOLLAR
- Nöron… Ganglion spinale
- nöron… Yeri sabit değil
Decussatio… 2. nöron yapar. Yeri sabit değil
- nöron… Talamus (NVPL)… Primer somatik duyu korteksine (3,1,2) gider.
FASCİCULUS GRACİLİS / FASCİCİLUS CUNEATUS
Bilinçli proprioseptif, vibrasyon ve iki nokta aynımı.
Funiculus posterior’da seyreder.
Kas, tendon, eklem kapsülü, golgi tendon organı ve ciltte bulunan mekanoreseptörlerden duyu alır.
- nöron Gang. spinale
- nöron Bulbus (Nucleus gracilis, nucleus cuneatus)
Decussatio… Bulbus
- nöron Talamus (NVPL)… Primer somatik duyu korteksine (3,1,2) gider.
- nöron aksonu… Lemniscus medialis
LEZYONU
Medulla spinalis lezyonu ipsilateral bulgu.
Lemniscus medialis lezyonu kontralateral bulgu.
Bulgular…
Hastanın gözleri kapatıldığında ekstremiteleri ile ilgili bilgi veremez.
Gözleri kapalı ayakları birleşik konumda dengesini sağlayamaz. (Romberg)
Vibrasyon algılayamaz.
Elindeki maddenin şeklini algılayamaz. (Asterognazi)
FARKLARI
Fasciculus gracilis…
T6 seviyesinin altından duyu alır.
Daha medialde bulunur.
Medulla spinalis boyunca uzanır.
Fasciculus cuneatus…
T6 seviyesinin üzerinden duyu alır.
Daha lateralde bulunur,
TRACTUS SPİNOTHALAMİCUS LATERALİS (AĞRI - ISI)
- nöron Gang. spinale (Bir Segment Yükselir)
- nöron: Medulla spinaliste cornu posterior
Decussatio… Comissura alba anterior
3 nöron: NVPL
Lezyonu. Bir seviye altında kontralateral
TRACTUS SPİNATHALAMİCUS ANTERİOR (HAFİF DOKUNMA - KAŞINMA - GIDIKLANMA)
- nöron: Gang. spinale
- nöron. Medulla spinalis’te cornu posterior
Decussatio: Commisura alba anterior
- nöron: NVPL
Lezyonu: Gracilis ve cuneatus ile kompanze edilir.
SYRİNGOMYELİA
Canalis centralis genişlemesi sonucu commmissura alba anteriora bası olur.
Bilateral ağı ısı kaybı görülür.
Genişleme servikal bölgede sıktır.
Ağrı ısı kaybı servikal bölgede daha sık görülür.
TRACTUS SPİNOCEREBELLARİS
Gövdenin altı ve alt extremitelerden bilinçaltı proprioseptif duyu
- nöron: Gang. spinale
- nöron: Medulla spinalis’te
- nöron: Cerebellum
Lezyonu: Oraklayarak yürüme
Tr. spinocerebellaris anterior:
Alt ekstremiteler ile ilgili
Çift çapraz yapar. (Medulla spinalis’te ve cerebellum’a girmeden önce)
Tr. spinocerebellaris posterior:
Alt ekstremitede tek bir kas veya sinerjist kasların kasılma bilgilerini taşır.
T1-L2 arasında Clarke sütunu’nu oluşturur.
BAŞ VE YÜZDEN KALKAN AFFERENT YOLLAR (TRİGEMİNAL)
- nöron: Kranial sinir ganglionları içerisinde Gang. trigeminale (5), gang. geniculi (7), gang. superius (9), gang. superius (10)
- nöron: Yeri sabit değil.
Ağrı ısı: Nucleus spinalis nervi trigemini (Bulbus)
Dokunma basınç: Nucleus principalis nervi trigemini (Pons)
Decussatio: 2. nöron yapar
2. nöron aksonu: Lemniscus trigeminalis
- nöron, Talamus (NVPM)
Primer somatik duyu korteksine (3.1.2) gider.
Proprioseptif duyu, dişler, çiğneme kasları ve eklem kapsüllerinden alınır
1. nöron: Nucleus mesencephalicus nervi trigemini (mesencephalon)’de bulunur.
1. nöronu santral sinir sisteminde olan tek duyu
EFFERENT (İNEN) YOLLAR
TRACTUS CORTİCOSPİNALİS
Beceri gerektiren hareketleri yapabilmemizi sağlar
- nörona üst motor nöron, 2. nörona alt motor nöron denir.
- nöron… Motor alan
Decussatio… Bulbus - nöron… Medulla spinalis alfa motor nöron
Primer (Brodman 4) ve seconder (Brodman 6) motor alanlardan başlar.
Capsula interna’nın crus posterioru ve mesencephalon’un crus cerebri bölümlerinden geçer. Bulbusa gelir.
Bulbus’ta liflerin büyük çoğunluğu çapraz (decussatio pyramidum) yapar.
Çapraz yapan lifler tr. corcitospinalis lateralis adı ile gideceği seviyeye iner.
Çapraz yapmayan lifler tr. corticospinalis anterior adı ile gideceği seviyeye iner.
Tr. corticospinalis anterior medulla spinalis’ten ayrılacağı seviyede commissura alba anterior’da çapraz yapar.
Böylece bütün lifler çapraz yapmış olur
TRACTUS CORTİCOSPİNALİS - ÜST MOTOR NÖRON FELCİ
Tonus artışı
Spastisite
Atrofi (geç dönem)
Hiperaktif derin tendon refleksi
Patolojik refleks (Babinski) görülür.
TRACTUS CORTİCOSPİNALİS - ALT MOTOR NÖRON FELCİ
Tonus kaybı
Flaksid (gevşek) felç
Atrofi (Erken dönem)
Derin tendon refleksi alınamaz.
Patolojik refleks izlenmez.
TRACTUS VESTİBULOSPİNASLİS / TRACTUS RETİCULOSPİNALİS
Gövdenin kaba hareketlerini ve dengesini düzenler.
TRACTUS TECTOSPİNALİS
Ani uyaranlara karşı kafa, göz ve üst ekstremitede oluşan korunma (spinoviziüel refleks) hareketini kontrol eder.
FASCİCULUS LONGİTUDİNALİ MEDİALİ (FLM)
Kafa ve gözlerin koordineli hareketini sağlar.
TRACTUS RUBROSPİNALİS
Çekirdekten çıkan lifler çapraz yapar. (Decussatio tegmentalis anterior-Forel çaprazı)
BROWN SEQUARD SENDROMU (MEDULLA SPİNALİS YARI KESİSİ)
Lezyon seviyesinde, İpsilateral alt motor nöron felci
Lezyon seviyesinin altında, ipsilateral üst motor nöron felci
Lezyon seviyesinde. İpsilateral tüm duyuların kaybı (radix posterior)
Lezyon seviyesinin altında, ipsilateral bilinçli proprioseptif, vibrasyon, iki nokta ayrımı duyusu kaybı
Lezyon seviyesinin bir seviye altında, kontralateral ağrı ısı duyusu kaybı
TRACTUS CORTİCONUCLEARİS (TR. CORTİCOBULBARİS)
- nöron: Motor alan
- nöron: Kranial sinir çekirdekleri
4 numaralı Brodman alanından başlar.
Capsula interna’nın genu bölümünü geçerek kraniyal sinir motor çekirdeklerine gelir
Motor çekirdeği olan kraniyal sinirler 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12
İNFRANUCLEAR LEZYON
İlgili kraniyal sinirde ipsilateral belirti görülür.
İNTRANUCLEAR LEZYON
- kraniyal sinir hariç, ilgili kraniyal sinirde ipsilateral belirti görülür.
SUPRANUCLEAR LEZYON
- ve 12. kraniyal sinirler hariç bütün kraniyal sinirler bilateral innervasyona sahiptir.
Supranuklear lezyon oluşması için bilateral lezyon olması gerekir.
N. FACİALİS LEZYONU
N. facialis’in ponsta bulunan motor çekirdeğinin dorsal ve ventral yarımı farklı şekilde innerve olur.
Motor çekirdeğin üst yarımı her iki korteksten lif alır.
Motor çekirdeğin alt yarımı sadece karşı korteksten lif alır.
Motor çekirdeğin üst yarımı ipsilateral yüz yarımının üst kısmını uyarır.
Motor çekirdeğin alt yanımı ipsilateral yüz yarımının alt kısmını uyanır.
SAĞ SUPRANUCLEAR LEZYON (SANTRAL TİP)
Her iki motor çekirdeğin üst yarımları her iki korteksten lif aldığı için etkilenmez.
Sağ motor çekirdeğin alt yarımı da sadece sol korteksten lif aldığı için etkilenmez.
Sadece sol motor çekirdeğin alt yarımı etkilenir
Sol motor çekirdeğin alt yarımı, sol yüz yarımının alt kısmını innerve eder.
SUPRANUCLEAR LEZYON…
Kontralateral alt yüz yarımında belirti görülür.
Kontralateral hemipleji eşlik eder.
SOL İNTRANUCLEAR LEZYON (PERİFERİK TİP)
Sol motor çekirdeğin üst yarımını etkileyen lezyonda sol yüz yarımının üst kısmı etkilenir.
Sol motor çekirdeğin alt yarımını etkileyen lezyonda sol yüz yarımının alt kısmı etkilenir.
Ancak çekirdeğin sadece üst veya sadece alt yarımını etkileyen bir lezyon pratikte çok mümkün değildir. Olası lezyonda çekirdeğin tamamının etkilenmesi beklenir.
İNTRANUCLEAR LEZYON…
İpsilateral yüz yarımında belirti görülür.
SOL İNFRANUCLEAR LEZYON (PERİFERİK TİP)
Çekirdekten çıkan lifler yüze giderken bir arada seyreder
Sol yüz yarımının üst ve alt kısmı beraber etkilenir
İNFRANUCLEAR LEZYON…
İpsilateral yüz yarımında belirti görülür.
N. HYPOGLOSSUS LEZYONU
Bulbus’ta bulunan motor çekirdeğinde m. genioglossus’u uyaran nöronlar sadece karşı korteksten lif alır. Diğer dil kaslarını uyaran nöronlar ise her iki korteksten de lif alır.
M. genioglossus… Dile protraksiyon (ağızdan dışan) yaptırır. Dilin geri kaçmasını önler. Güvenlik kasıdır. Dili ağızdan çıkarabilmemiz için her iki m. genioglossus’un da çalışması gerekir. M. genioglossus hangi tarafta çalışmıyorsa dil o tarafa deviye olur.
SAĞ SUPRANUCLEAR LEZYON (SANTRAL TİP)
Sağ motor çekirdekte bulunan, m. genioglossus’u uyaran nöronlar sol korteksten lif aldığı için etkilenmez
Sol motor çekirdekte bulunan, sol m. genioglossusu uyaran nöronlar etkilenir
Diğer dil kasları her iki korteksten lif aldığı için etkilenmez.
Hastanın sol m. genioglossus’u çalışmaz. Dil dışarı çıkarılmak istendiğinde sol m. genioglossus çalışmadığı için dil sola deviye olur.
SUPRANUCLEAR LEZYON
dil kontralaterale deviye olur.
SOL İNTRANUCLEAR LEZYON (PERİFERİK TİP)
Sol m. genioglossus’u uyaran nöronlar ve dilin sol kısmında bulunan diğer kasları uyaran nöronlar etkilenir
Dil dışarı çıkarılmak istendiğinde sol m. genioglossus çalışmadığı için sola deviye olur.
İNTRANUCLEAR LEZYON
dil ipsilateral deviye olur
SOL İNFRANUCLEAR LEZYON (PERİFERİK TİP)
Sol m. genioglossus’u uyaran nöronlar ve dilin sol kısmında bulunan kasları uyaran nöronlar etkilenir.
Dil dışarı çıkarılmak istendiğinde sol m. genioglossus çalışmadığı için sola deviye olur.
İNFRANUCLEAR LEZYON
dil ipsilateral deviye olur.
BEYİN SAPI DIŞ YAPISI
MESENCEPHALON
Nuc. nervi oculomotori, nuc. nervi trochlearis ve nuc. mesencephalicus nervi trigemini’yi içerir.
N. oculomotorius, sulcus pontocruralis’ten beyin sapını terk eder.
N. trochlearis beyin sapını arka yüzden terk eden tek kraniyal
PONS
Sulcus pontocruralis ile mesencephalondan, sulcus bulbopontinus ile bulbus’tan ayrılır.
5,6,7,8 kraniyal sinir çekirdekleri ve nucleus principalis nervi trigemini pons’ta bulunur.
N. trigeminus pons ön lateral kısımdan beyin sapını terk eder.
6.7 ve 8. kraniyal sinirler ise sulcus bulbopontinus’tan beyin sapını terk eder. (6 en medialde 8 en lateralde)
BULBUS
Solunum ve dolaşım merkezleri bulunur.
Oliva’nın önünden sulcus anterolateralis’ten n. hypoglossus çıkar.
Oliva’nın arkasından sulcus retroolivaris’ten yukarıdan aşağıya doğru 9, 10, 11. kraniyal sinirler çıkar.
Nucleus spinalis nervi trigemini, nucleus gracilis ve cuneatus bulunur.
N. trigeminus’un üç beyin sapı bölümünde de çekirdeği vardır.
BEYİN SAPI İÇ YAPISI
MESENCEPHALON
Crus cerebri… Tr. corticospinalis ve corticonuclearis geçer.
Substantia nigra… Dopamin üretir. Eksikliğinde Parkinson olur. Bazal çekirdektir.
Nucleus ruber… Motor koordinasyon ve fleksör kas tonusu ile ilgilidir.
Aqueductus mesencephali (Cerebri/Sylvius): Ventriculus tertius ile ventriculus quartus’u birleştirir.
Tectum mesencephali (Lamina tecti): Aqueductus mesencephalinin arkasında kalan alan.
Area pretectalis pupilla ışık refleksi ile ilgilidir.
Corpora quadrigemina ise colliculus superior (Görmeye bağlı refleks kafa hareketleri) ve colliculus İnferior (İşitmeye bağlı refleks kafa hareketleri)’dan oluşur.
Tegmentum mesencephali… Substantia nigra ile tectum mesencephali arasında kalan alan.
Nucleus mesencephalicus nervi trigemini… Dişler, çiğneme kaslan ve eklem kapsüllerinden proprioseptif duyu alır.
Merkezi sinir sisteminde birinci duyu nöronu içeren tek çekirdek
Nucleus nervi trochlearis… N. trochlearis’in motor çekirdeği. M. obliquus superior kasını innerve eder. Colliculus inferior seviyesinde bulunur.
Nucleus nervi oculomotorii… N. oculomotorius’un motor çekirdeği. M. obliquus superior ve m. rectus lateralis hariç göz kaslarını innerve eder. Colliculus superior seviyesinde bulunur.
Nucleus visceralis (Edinger-Westphal)… N. oculomotorius’un parasempatik çekirdeği,
PONS
Nucleus principalis nervi trigemini… Baş ve yüzden gelen dokunma basınç duyusunun 2. nöronlarını içerir.
Nucleus nervi abducentis… N. abducens’in motor çekirdeği.
Nucleus nervi facialis… N. facialis’in motor çekirdeği.
Nucleus salivatorius superior (üst kısmı nucleus lacrimalis)… N. facialis’in parasempatik çekirdeği… Gl. lacrimalis, gl. submandibularis ve gl. sublingualis’i uyanır.
Colliculus facialis… N. facialisin motor liflerinin nuc. nervi abducentis’in etrafında dönmesi ile oluşur. Fossa rhomboidea’da bulunur.
Corpus trapezoideum: İşitme yollarının çaprazı.
Nuc. olivaris superior… Sesin lokalizasyonu
Locus caeruleus… Noradrenalin üretiminden sorumlu.
Nuc. cochlearis anterior ve posterior
Nuc. tegmentalis posterior… Miksiyon
Pons kanamalarında… Pin Point Pupil görülür.
BULBUS
Nucleus spinalis nervi trigemini: Baş ve yüzden gelen ağrı ısı duyusunun 2. nöronlarının içerir.
Nucleus ambiguus… 9, 10, 11. kraniyal sinirlerin ortak motor çekirdeği.
Nucleus nervi hypoglossi. N. hyoglossus’un motor çekirdeği
Nucleus salivatorius inferior: N. glossopharyngeus’un parasempatik çekirdeği.
Nucleus posterior nervi vagi: N. vagus’un parasempatik çekirdeği
Nucleus tractus solitarius: 7, 9 ve 10. kraniyal sinirlerin ortak çekirdeği. Tat duyusu taşıyan 2. nöronlar bulunur.
Nucleus gracilis ve nucleus cuneatus: Bilinçli proprioseptif, vibrasyon ve iki nokta ayrımı.
Formatio reticularis, decusssatio pyramidum, decussatio lemniscorum nucleus ve area postrema.
BEYİN SAPI BESLENMESİ
Mesencephalon…
a. superior cerebelliü
a. cerebri posterior ile
Pons…
a, basilaris,
a. labyrinthi
a. pontis
Bulbus ön bölümü… a. spinalis anterior
Bulbus lateral bölümü… PICA
Bulbus arka bölümü… a. spinalis posterior
WALLENBURG SENDROMU
Lateral Medüller Sendrom
PICA ve a. vertebralis tıkanıklığı
Nucleus spinalis nervi trigemini hasan sonucu, ipsilateral yüz yarımından ağrı ısı duyusu alınamaz.
Tr. spinothalamicus lateralis hasarı sonucu, kontralateral vücut yarımından ağrı ısı duyusu alınamaz.
Nucleus ambiguus hasarı sonucu, disfoni ve disfaji.
Nucleus tractus solitarius hasarı sonucu, tat duyusu kaybı.
Vestibüler çekirdeklerin hasarı sonucu, denge kaybı görülür.
DEJERİNE SENDROMU
Medial Medüller Sendrom
A. spinalis anterior veya a vertebralis tıkanıklığı
N. hypoglossus tutulumuna bağlı, ipsilateral glossopleji
Tr. corticospinalis tutulumuna bağlı, kontralateral hemipleji
Lemniscus medialis tutulumuna bağlı, kontralateral proprioseptif duyu alınamaz
CEREBELLUM
Denge ve koordinasyondan sorumludur.
Pedunculus cerebellaris superior ile mesencephalona
Pedunculus cerebellaris medius ile pons’a
Pedunculus cerebellaris inferior ile bulbus’a bağlanır.
Ortada vermis cerebelli ve lateralde iki adet hemisferium cerebelli’den oluşur.
Lingulanın cerebellar hemisferde karşılığı yoktur.
Fissura prima, culmen ile declive arasında bulunur
Arbor vitae… Sagittal kesitte görülen beyaz cevher yapısı
CEREBELLUM ÇEKİRDEKLERİ
Nucleus Dentatus… Cerebrocerebellum (Koordinasyon) ile ilişkilidir.
Nucleus Embaliformis… Spinocerebellum (Kas tonusu) ile ilişkilidir.
Nucleus Fastigii… Vestibulocerebellum (Denge) ile ilişkilidir.
Nucleus Globosus… Spinocerebellum (Kas tonusu) ile ilişkilidir.
Cerebellum: PICA, AICA ve a. superior cerebelli ile beslenir.
Cerebellum’un en sık vasküler sendomu, a, superior cerebelli
CEREBELLUM LEZYONU
Cerebellar ataksi… Karakteristik. Düz çizgide yürüyemez
Tremor… Ritmik İstirahatta görülmez
Nistagmus… Hızlı ve kontrolsüz göz hareketleri
Dismetri… Orantısız hareket
Cerebellum lezyonlarında ipsilateral belirti görülür.
Arnold chiari… tonsilla cerebellinin foramen magnumdan aşağı uzanması
DİENCEPHALON
Beyin hemisferleri ile mesencephalonun arasında, corpus callosum’un altında, capsula interna’nın medialinde ve 3. ventrikülün lateralinde bulunur.
Önünde foramen interventriculare, arkasında commissura posterior bulunur.
THALAMUS
Bütün duyular (koku hariç) korteksten önce talamusa uğrar.
Her iki talamus adhesio interthalamica ile birleşir.
Nucleus ventralis posterolateralis…
Fasciculus gracilis ve cuneatus (Lemniscus medialis)
Tr. spinothalamicus lateralis ve anterior. (Lemniscus spinalis)
3. nöronu bulunur.
Nucleus ventralis posteromedialis…
Baş ve yüzden kalkan afferent yollar (Lemniscus trigeminalis)
Tat duyusunun 3. nöronu bulunur.
Nucleus pulvinares…
En arkada ve en büyük çekirdek
Çekirdeklerden çıkan lifler capsule interna crus posterior’dan geçerek kortekse ulaşır.
A. cerebri posterior ve a. communicans posterior ile beslenir.
Talamus lezyonunda çekirdeklerin hasarına bağlı kontralateral vücut yarımından gelen duyular kaybolur.
Hastada kontralateral anestezi izlenir. Bir süre sonra rejenerasyona bağlı hiperestezi görülebilir.
METATHALAMUS
Görme ve işitme cevaplan ile ilgilidir.
Corpus geniculatum laterale: Görme ile ilgili lifler tractus opticus aracılığıyla çekirdeğe gelir.
Çekirdekte görme yolu ile ilgili 3. nöronlar bulunur.
Çekirdekteki nöron uzantıları radiato optica aracılığıyla primer görme merkezi’ne (Brodman 17) gider.
Corpus geniculatum Mediale: İşitME duyusu, colliculus inferior ve lemniscus lateralis ile taşınır.
Çekirdekteki nöron uzantıları radiato acustica aracılığıyla primer işitme merkezi’ne (Brodman 41-42) gider.
SUBTHALAMUS
Talamus’un altında yer alır. İçindeki nucleus subtalamicus bir bazal gangliondur ve kas tonusunu kontrol eder.
Nucleus subtalamicus lezyonunda kontralateral ekstremitelerde hemiballismus görülür.
EPİTHALAMUS
Diencephalonun arkasında yer alır.
Glandula pinealis (Epifiz bezi) içerir.
Glandula pinealis, colliculus superior’ların üzerindedir
HYPOTHALAMUS
Endokrin ve otonom sistem ile ilgildir.
Nucleus supraopticus: Antidiüretik hormon (ADH) salgılar. Hasarında diabetes insipidus oluşur.
Nucleus paraventricularis: Oksitosin salgılar
Nucleus suprachiasmaticus. Sirkadiyen ritim ile ilgilidir.
Nuclei mamillares: Hafıza (memory) ile ilgilidir.
Nucleus ventromedialis: Tokluk merkezi - Lateral hypotalamus: Açlık merkezi
Nucleus arcuatus. Adenohipofiz hormonları