6. kafli - félagsfræðilegar kenningar

Question 1

Hvað heitir kenning Robert Merton?

Answer 1

Anomie/siðrofskenning

Question 2

Hvað heitir kenning Messner og Rosenfeld?

Answer 2

Stofnanabundin siðrofskenning

Question 3

Hvað heitir kenning Shaw og McKay?

Answer 3

Félagsleg óreiða, svæðakenning, vistfræðilegar kenningar

Question 4

Hvað heitir kenning Albert Cohen?

Answer 4

Afbrotaunglingar í menningarkimum (delinquent boys)

Question 5

Hvað heitir kenning Cloward og Ohlin?

Answer 5

Kenning um afbrot og tækifæri

Question 6

Hver er aðal skilgreining álagskenninga?

Answer 6

Afbrotamenn hafa í raun sömu markmið og allir aðrir en skorti leiðirnar til að uppfylla þau.

Question 7

Álagskenning: relative deprivation

Answer 7

Ástandið sem verður til þegar efnað og fátækt fólk býr í nálægð við hvort annað. Sumir afbrotafræðingar vilja meina að afbrotatíðni stafi af þessu.

Question 8

Hvernig er afbrotaferlið hjá álagskenningum?

Answer 8

fátækt –> viðhalda hefðbundnum reglum og viðmiðum –> álag –> myndun gengja og hópa –> afbrot og ólöghlýðni –> afbrotaferill/lífstíll

Question 9

Siðrof

Answer 9

Ástand sem skapast, álag á einstaklinganna með minni bjargir sem kikna undan álaginu að ná í gæði samfélagsins, bogna eða jafnvel brotna –> félagsástand sem einkennist af meiri eða minni skorti á viðurkenndum siðferðisgildum og hegðunarreglum

Question 10

Siðrofskenning Robert Mertons

Answer 10

Breytt útgáfa af siðrofshugtakinu, þróað af Merton til að passa að félagslegum, efnahagslegum og menningarlegum aðstæðum nútímasamfélags. Snýst um:

• markmið
• leiðir

Question 11

Hver eru tvö grundvallarhugtök Mertons?

Answer 11

Markmið og leiðir

Question 12

Hvenær verður siðrof að mati Mertons?

Answer 12

Þegar togstreita eða ósamræmi skapast milli markmiða og leiða samfélagsins –> nýjar leiðir verða til

Question 13

Hverjar eru úrbætur Mertons? (2)

Answer 13

1. Samfélagið þurfi að leitast við að koma á meira jafnvægi milli markmiða og leiða; draga úr mikilvægi markmiða og njóta leiðanna/leiksins (handbolti án þess að vinna)
2. Opna nýjar lögmætar leiðir fyrir þá sem fáa kosti hafa; til að auðvelda aðgang að viðurkenndum markmiðum samfélagsins (styrkja skólakerfið, auka atvinnumöguleika..)

Question 14

Kenningin um stofnanabundið siðrof - hver og um?

Answer 14

Messner og Rosenfield
Nýrra afbrigði af siðrofskenningum. American dream verður bæði markmið og leiðin; allt samfélagið verður heltekið af efnislegum gæðum og grefur undan félags- og samfélagslegum gildum. Siðrof skapast og sundrar einstaklingum og hópum samfélagsins (siðrof: til í að fórna öllu fyrir fjárhagslegan ávinning t.d. fegra bókhaldið)

Question 15

General strain theory - hver og um?

Answer 15

Robert Agnew
Hvernig eintaklingar upplifa og bregðast persónulega við álagi og vonbrigðum sem býr til afbrotahegðun - sér í lagi ungmenni. Álag er einstaklings-fyrirbæri (stress)