3rd Periodic Test Flashcards
G9
Ito ay unang naipakita sa dayagram na binuo ni
Francois Quesnay
Sa kasalukuyan, ang daloy na inilalarawan na sa hugis
paikot o circular
Pinangungunahan ito ng sambahayan o household sector at ang bahay-kalakal, na tinatawag ding business sector.
Paikot na Daloy ng Ekonomiya
nagpapakita ng daloy ng kalakal at paglilingkod sa iba’t ibang sektor ng ekonomiya.
circular flow
Ito ay tinatawag na ekonomiyang barter.
Unang Modelo
ay bumibigay ng salik ng produksyon (lupa, kapita, paggawa) sa bahay-kalakal.
sambahayan
ay bumibigay ng mga tapos na produkto sa sambahayan.
bahay kalakal
instrumento ng palitan o medium of exchange.
salapi
Ginagamit na ang salapi bilang instrumento ng palitan o medium of exchange.
Ikalawang Modelo
Y
kita o income.
C
gastos ng pagkonsumo o consumption
Dapat _____ para maging balanse ang ekonomiya.
Y = C
tinatanggap ng sambahayan
kita (Y)
Ang pag-iimpok o savings (S) ng sambahayan ang siyang unang leakage o outflow sa daloy.
Ikatlong Modelo
ibinibigay sa bahay-kalakal
pagkonsumo (C)
siyang unang leakage o outflow sa daloy.
pag-iimpok o savings (S)
kitang lumalabas sa daloy na naging sanhi ng hindi balanseng ekonomiya.
leakage o outflow
perang kinita ng sambahayan ay hindi gagastusin ng bahay-kalakal para maging gastos ng pagkonsumo.
pag-iimpok
I
pamumuhunan o investment
S
Savings
kitang bumabalik sa daloy para maging balanse ang ekonomiya.
injection o inflow
sa ikatlong modelo dapat
S = I.
formula sa Ikatlong Modelo
Y = C + S o Y = C + I
isang uri ng outflow o leakage.
buwis o tax (T)
T
buwis o Tax
Ang pagbabayad ng buwis ay parehong tungkulin ng sambahayang sektor at bahay-kalakal. Sapagkat ang bigay nito ay higit na dama ng sambahayan.
Pamahalaan ang tanging sektor na dapat mangolekta ng buwis.
Ikaapat na Modelo
ang tanging sektor na dapat mangolekta ng buwis.
Ang pondong galing nito ay dapat gastusin sa lahat ng mga proyekto na napakikinabangan pareho ng sambahayan at bahay-kalakal.
Pamahalaan
formula sa ikaapat na modelo
Y = C + S + T or Y = C + S + G
Ang buwis o tax (T) ay dapat = sa gastos ng gobyerno (G).
Ikaapat na Modelo
pag-aangkat o import (M)
ay isang pang uri ng outflow o leakage.
ng pamahalaan ang buwis, ngunit may pondo pa sila kahit walang buwis.
Bloodline
ay pagbili ng isang ekonomiya sa ekonomiya ng ibang bansa.
pag-aangkat
M
Import/Pag angkat
X
export/luwas
ay ang pagbebenta ng mga produkto ng isang ekonomiya sa ekonomiya ng ibang bansa.
pagluluwas
sa ikalimang modelo dapat ang ___
M = X
formula sa ikalimang modelo
Y = C + S + T + M o Y = C + S + T + X
ay isang sistema ng pagtatala ng datos na may kinalaman sa mga ginamit na economic indicator upang sukatin ang economic performance ng isang bansa
national income accounting
Tumutukoy sa halaga ng kabuuang produkto at serbisyo kasama ang partisipasyon ng mga dayuhang negosyante sa produksyon sa loob ng teritoryo ng isang bansa.
Gross Domestic Product
Lahat ng nagawa sa Pilipinas.
Gross Domestic Product
y tumutukoy sa presyo ng produkto o serbisyo sa pamilihan.
pampamilihang halaga o market value
SA GDP, Kasama lang dito ang mga final goods (damit, asukal, tinapay, atbp.) at hindi
intermediate goods para maiwasan ang double counts
Hindi kasama ang mga negosyo na nakapaloob sa
underground economy.
ay bansag sa impormal sektor ng ekonomiya. Binubuo ng malalaya, kadalasan ay self-employed, destribyutor ng mga kalakal at serbisyo.
underground economy.
Tumutukoy sa kabuuang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mga Pilipino, kahit nasa ibang bansa sila sa loob ng isang taon.
Gross National Income
Tinatawag din GNP (Gross National Product) ang
GNI
ay ang kinita ng mamamayan ng isang bansa sa ibang bansa, bawas ang kinita ng mga dayuhan sa loob ng bansa.
net primary income from the rest of the world (NPIRW)
pinakamataas na halaga ng output na maaaring gawin ng isang ekonomiya kapag mababa ang unemployment rate.
Potential GNP/GNI
Pagkatapos ng isang taon ay sinusukat ang kabuuang produksiyon na nagawa ng bansa matapos gamitin ang iba’t ibang salik na tinatawag na
Actual GNP.
Ang pagkakaiba sa pagitan ng potensyal na GNI/GNP at aktwal na GNI/GDP ay tinatawag na
“GDP gap”.
Tinatawag din GNP at current prices.
Nominal GNP/GNI
ito ang kabuuang produksyon ng bansa na nakabatay sa kasalukuyang presyo sa pamilihan.
Nominal GNP/GNI
Tinatawag din GNP at constant prices.
Real GNP/GNI
Tumutukoy sa halaga ng kabuuang produksyon ng bansa na ang batayan ay presyo ng base year.
Real GNP/GNI
Ang Real GNP ay pwede ikompute sa pormula na:
Nominal GNP x (GNP deflator ng basehang taon / GNP deflator ng hinahanap na taon)
Napakita ng bahagdan ng bilis ng pagtaas ng GDP o GNI.
GNI/GDP Growth Rate
formula for GNI/GDOP Growth Rate
GDP/GNI(kasalukuyan) - GDP/GNI (nakaraan) over
GDP/GNI (nakaraan)
times 100
ula for
GNI/GDP per Capita Income
Mataas = mas maganda para sa ekonomiya
GNI/GDP per Capita Income
GDP per capita formula
GDP/Populasyon
GNI per capita formula
GNI/populasyon
Pagkompyut ng GNP ilang paraan
tatlong paraan
tatlong paraan ng Pagkompyut ng GNP
Industrial Origin Approach o Value Added Approach
Final Expenditure Approach
Factor Income Approach
GNI
Gross National Income
GNP
Gross National Product
GDP
Gross Domestic Product
NPIA
Net Primary Income from Abroad
GP
Gastusing Personal
GK
Gastusin ng Kompanya
GG
Gastusin ng Gobyerno
X - M
Gastusin ng Panlabas na Sektor
M
Import
X
Export
SD
Statistical Discrepancy
KG
Kita ng Gobyerno
KEA
Kita ng Entreprenyur at Ari-Arian
KEM
Kita ng Empleyado at Manggagawa
KK
Kita ng Kompanya
CCA
Capital Consumption Allowance
IBT
Indirect Business Tax
NI
National Income
Industrial Origin Approach
GNI = GDP + NPIA
GDP = Agrikultura + Industriya + Serbisyo + Statistical Discrepancy
Final Expenditure Approach
GNI = GP + GG + GK + (X-M) + NPIA +/- SD
Factor Income Approach
NI = KG + KEA + KEM + KK
GNI = NI + CCA + IBT
Ang pag-iimpok ay isang uri ng injection o inflow.
False, Outflow
Ang GDP ay kabuuang produksyon sa loob ng bansa sa loob ng dalawang taon.
False, Isang Taon