3A1 week 3-4 Flashcards
Hoe werkt hormonale anticonceptie?
Voorkomen van de ovulatie, dus follikelontwikkeling en de LH-piek onderdrukken, en onderdrukken FSH-Stijging
Wat is de nevenwerking van hormonale anticonceptie?
Transformatie van het endometrium, veranderingen cervicaal slijmproductiee, beïnvloeding van tubamotoriek en peristaltiek.
Wat zijn de combinatie anticonceptiepillen?
Combinatie van progestativum en oestrogeen leidend tot hypo-gonadotrofie.
Wat doet progesteron en wat doet oestrogeen in de hormonale anticonceptie combinatiepil?
progesteron zorgt voor intrinsiek androgeen effect
oestrogeen is nodig voor het endometrium, anders doorbraakbloedingen
wat zijn de regels als je je pil bent vergeten?
Zeven-dagen regel:
tenminste 7 dagen achtereen onderdrukking nodig.
vergeten week 1 = maatregel
vergeten week 2 = niet
vergeten week 3 =niet
wat is een morning after pil?
hoge dosis progesteron, zorgt ervoor dat LH wordt onderdrukt en verstoort het implantatie window
wat is chlamydia?
Een bacteriële SOA, chlamydia trachomatis en heeft een incubatietijd van 1-3 weken.
wat is de behandeling van chlamydia?
Azitromycine 1000 mmg po, 1dd
doxycycline 100 mg po, 7 dagen
wat is gonorroe?
Een bacteriële SOA, neisseria gonorrhoeae
incubatietijd 2-21 dagen
wat is de behandeling van gonorroe?
1 cefriaxon intramusculair + azitromycine 1000 mg als chlamydia nog niet is uitgesloten
wat zijn genitale wratten?
virale SOA, HPV type 6 en 11, incubatietijd 1-8 maanden
Wat is de behandeling van genitale wratten?
Imuiquimod crème om de dag voor 16 wkn
podofyllotoxine crème 2 dd wkn
sinecathecine 3 dd max 16 wkn
stikstof of trichloorazijnzuur
ablatieve behandeling
wat is herpes genitalis?
Door het herpes simpex virus, type 2
incubatietijd 2-12 dagen
wat is de behandeling voor herpes genitalis?
500 mg valaclovir po 2dd 5 dgn
wat is Lues /SLE?
Bacteriële SOA (spirocheet)
incubatietijd 3-90 dagen (primair), 6 weken tot 12 mnd (secundair), jaren (tertiair)
wat is de behandeling van SLE/Lues?
benzathinebenzylpenicilline of doxyxycline 100 2dd 2 weken
wat gebeurt er door de neurogene controle over opwinding?
zorgt voor vasodilatatie na psychogene of fysieke stimuli, en daarmee verhoogde bloedtoevoer naar de zwellichamen.
Wat betekent verhoogde bloedtoevoer naar de zwellichamen bij de vrouw?
dat zorgt voor lubricatie, dus de clitoris en de bulbi vullen zich met bloed en dit zorgt voor zwelling en vochtigheid.
Wat betekent verhoogde bloedtoevoer naar de zwellichamen bij de man?
Dat zorgt voor een erectie, dus het bloed stroomt de penis is, maar doordat de afvoerende vaten worden dichtgedrukt kan het bloed niet meer weg en wordt de penis stijf.
wanneer spreek je van een seksuele disfunctie (drie kenmerken)?
Adequate stimulatie
> 6 maanden
lijdensdruk
hoe werkt een erectie?
De n.cavernosus geeft stikstofoxide (NO) af en brengt daarmee de parasympatische stimulatie op gang. Dat betekent relaxatie van het gladde spierweefsel van de a.cavernosa en de sinus cavernosus stroomt vol.
wat doet viagra?
Viagra (PDE5) houdt de erectie langer in stand
Wat is de definitie van besnijdenis?
Het geheel of gedeeltelijk verwijderen van de externe geslachtsorganen en ander letsel aan deze organen, zonder medische oorzaak/noodzaak.
methode besnijdenis:
clitoridectomie
Gedeeltelijk verwijdering van de clitoris en/of de vorhuid
Methode besnijdenis:
Excisie
Gedeeltelijke verwijdering van de clitoris en buitenste vulva-lippen met of zonder verwijdering binnenste vulvalippen.
Methode besnijdenis:
Infibulatie
Vernauwen vaginale opening door wegsnijden en aan elkaar hechten van binnenste en/of buitenste vulvalippen, met of zonder verwijdering clitoris.
Overige methoden besnijdenis
kerven, schrapen, wegbranden, prikken of piercen
wat gebeurt er bij het verouderen van de vrouw in de bekken?
Door het ontbreken van oestrogeen zorgt dat voor een afname in het steunweefsel
waarop is risico bij veroudering van het bekkenbodem?
Prolaps (verzakking)
incontinentie
wat zijn de klachten bij een ovariumcarcinoom?
Geen
aspecifiek: Vage GI-klachten, toename buikomvang, mictie- of defaecatieklachten
Wie hebben er minder kans op een ovariumcarcinoom?
Vrouwen die de pil slikken (30-50% RR)
vrouwen die meerdere zwangerschappen hebben doorgemaakt
Wie hebben er meer kans op een ovariumcarcinoom?
Vrouwen met hogere leeftijd, genmutaties zoals BRCA 1/2 en lynch syndroom
Waarom metastaseren de ovariumcarcinomen vaak makkelijk?
Door de intraperitoneale lokalisatie ovaria
exfoliatieve groei
versleping tumorcellen (cellen worden meegenomen in de vochtstroom in de buik, en hechten op de lever of darmen)
Hoe wordt stadium ovariumcarcinoom t/m IIa behandelt?
Chirurgie met volledige stagering
+ adjuvante chemotherapie
Hoe wordt hoog stadium ovariumcarcinoom (vanaf IIb) behandelt?
Alle ziekte weghalen die zichtbaar (debulking)
Hoe ontstaat een endometriumcarcinoom?
Er is sprake van normala proliferatief endometrium (oiv oestrogeen), dit gaat over naar hyperplasie met gebieden met atypie en zo naar een maligniteit.
wat zijn de typische klachten bij een endometriumcarcinoom?
bloedverlies
gekke afscheiding
Benoem de stadia (1tm4) van een endometriumcarcinoom?
T1: beperkt tot corpus
T2: uitbreiding cervix
T3: buikholte en/of schede
T4: lokale uitbreiding blaas/rectum
wat is de behandeling van endometriumcarcinoom?
Chirurgisch via laparascopische hysterectomie
wat wordt er verwijderd bij een laparoscopische hysterectomie?
Baarmoederhals, baarmoedermond, eierstokken, eileiders
Wat zijn symptomen bij een cervixcarcinoom?
Bloedverlies, afscheiding, buikpijn (uitzaaiingen)
hoe wordt er diagnostiek gedaan bij verdenking op een cervixcarcinoom?
colposcopie wordt verricht
gekeken naar weefselovergang, afwijkingen, evt biopt genomen
noem de stadia van een cervixcarcinoom (T1 tm4)
T1: beperkt tot baarmoedermond/portio cervix
T2: beperkte uitbreiding schede of opzij
T3: uitbreiding naar onderste 1/3 van schede of vast aan bekkenwand
T4: uitbreiding blaas of rectum
hoe worden voorstadia (CIN-laesies) van cervixcarcinoom behandelt?
Met loop excision transformation zone (LLET2)
gebeurt poliklinisch en de genezing is 6 weken
Hoe wordt stadium Ia behandelt van een cervixcarcinoom?
conus
simpele hysterectomie
radicale hysterectomie
trachelecctomie
pelviene lymfadenopathie
hoe worden stadium Ib en IIa cervixcarcinoom behandelt?
2 scenarios
- infiltratie > 5mm, rumor max. 4 cm doorsnede dan tadicale trachelectomie, hysterectomie met pelviene lymfeadenopatihie
- andere behandeling bij doorgroei blaas, etc
wat is een uterus sparende behandeling?
trachelectomie na pelviene klierdissectie,
verwijderen cervix met parametria
hoe worden hogere stadia cervixcarcinoom behandelt?
In- en uitwendige radiotherapie in combinatie met chemotherapie of chemoradiotherapie
wat is de overgang?
menopauze = laatste menstruatie
achteraf pas vast te stellen
mediane leeftijd 51 jaar
wat zijn klachten die veelvoorkomend zijn bij de overgang?
Menstruatieklachten
opvliegers
nachtelijk transpireren
hartkloppingen
moodswings
slapeloosheid
wat zijn opvliegers?
Een plots maar tijdelijk gevoel van warmte, hartkloppingen, zweten, duizeligheid dat komt door perifere vasodilatatie
wat is de fysiologie achter opvliegers?
Het gaat over de disfunctie van de thermoregulatie op hypothalamus niveau. Door de dalende oestrogeenspiegels versmalt de thermoregulatoire zone (oiv noradrenaline)
welke hormonen krijgen vrouwen bij HST in de overgang?
Geen baarmoeder alleen oestrogenen
wel baarmoeder oestrogenen + progesteron
wat zijn effecten van kanker op de seksualiteit?
Vermoeidheid, angst, pijn, depressie, zelfbeeld, anatomie, conditie, therapie bijwerkingen, partner