3. architektura umysłu (M) Flashcards
Jest wiele różnych poglądów na ogólną architekturę umysłu. Wymień jakie są modele umysłu (4)
- model blokowy
- umysł jako system modułowy
- model sieciowy
- koncepcja poziomów przetwarzania
Model blokowy
Modele blokowe to koncepcje bazujące na domniemaniu przetwarzania informacji w sposób sekwencyjny. Co to oznacza i jak się nazywa przeciwstawne stanowisko?
oznacza to, że jest określona kolejność reakcji i procesów umysłowych i niewiele operacji wykonywanych jest jednocześnie
przeciwstawne stanowisko to przetwarzanie w sposób równoległy
Model blokowy
Jak ten model definiuje procesy poznawcze?
**Procesy poznawcze ** - ciąg sekwencyjnych operacji, począwszy od recepcji bodźców przez narządy zmysłu, skończywszy określoną reakcją, zachowaniem na wyjściu (oddolnie, bottom-up)
Model blokowy
Czym jest blok?
systemem procesów dot. podobnych, określonych zadań
Model blokowy
Jakie są implikacje Komputerowej Metafory Umysłu? (3)
- Model Atkinsona i Shiffrina)
- Model Hydrauliczny Uwagi Selektywnej Broadbenta
- Pandemonium Selfridga
Model blokowy
Jak się nazywa test, który jest implikacją metafory komputerowej umysłu i odegrał rolę w projektowaniu AI i jak przebiega (2)?
Test Turinga
1. Osoba pytająca zadaje dowolne pytania. Komputer „stara się” oszukać badanego, że jest człowiekiem, symulując „ludzkie” odpowiedzi na zadane pytania
2. Jeśli pytający nie będzie w stanie wskazać, który rozmówca jest komputerem, komputer zalicza zadanie (imitation game)
Model blokowy
Jaki jest trudny do pokonania problem w Teście Turinga?
posługiwanie się językiem naturalnym, który jest oparty na kontekście, kulturze, wyjątkach językowych, metaforach
Model blokowy - Komputerowa Metafora Umysłu
Za pomocą czego procesy/mechanizmy psychiczne przedstawiane są w tej metaforze?
- umysł - komputer
- procesy sensoryczne - klawiatura, skaner
- pamięć robocza - pamięć operacyjna
- procesy myślowe - procesor
- pamięć trwała - dysk twardy
- procesy decyzyjne - procesor
- zachowania zewnętrzne - monitor, drukarka
Model blokowy
Jak się nazywa jeden z klasycznych modeli blokowych
model pamięci Atkinson i Shiffrin
Model blokowy - Klasyczny, blokowy model pamięci Atkinson i Shiffrin
Z jakich trzech magazynów składa się ta teoria?
- magazyn sensoryczny
- magazyn krótkotrwały
- magazyn długotrwały
Model blokowy - Klasyczny, blokowy model pamięci Atkinson i Shiffrin
Jakie procesy oddolne czy odgórne akcentuje?
oddolne - pomija aktywny udział jednostki w modulowaniu procesów umysłowych oraz udział procesów niezależnych od spostrzegania bodźców zewnętrznych
Model blokowy - Klasyczny, blokowy model pamięci Atkinson i Shiffrin
Model ten zakłada sekwencyjny przebieg jakich procesów? (3)
- zapamiętywania inf.
- bieżącego przetwarzania inf.
- przywoływania inf. z pamięci
Model blokowy - Klasyczny, blokowy model pamięci Atkinson i Shiffrin
Jakie właściwości ma LTM (magazyn długotrwały) (2)?
- informacje do niego trafiają zawsze przez STM (pominięcia procesów nieświadomego przetwarzania informacji)
- porównanie do biernego magazynu (inf. są przede wszystkim przechowywane)
Model blokowy - Klasyczny, blokowy model pamięci Atkinson i Shiffrin
Zakłada istnienie
- odrębnych rejestrów sensorycznych (wzrokowy, itd.)
- procesów kontrolnych
- generatora reakcji - zarządza zapamiętywaniem i innymi procesami pamięciowymi zgodnie z wymaganiami
**Model blokowy **
Krytyka komputerowej metafory umysłu (3):
- Przedstawia działanie przede wszystkim komputera
- Umysł ludzki często działa w sposób równoległy
- Dane empiryczne nie potwierdzają przewidywań stworzonych na podstawie modeli blokowych
a) Człowiek jest w stanie funkcjonować mimo braku pełnych instrukcji
b) sekwencyjność przetwarzania informacji jest sprzeczna z danymi empirycznymi
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Umysł stanowi strukturę składającą się z hierarchicznie zorganizowanych 3 systemów. Są to od dołu:
- systemy przekazujące, które odbierają stymulację i przekazują dane do
- systemów wejść, które są mediatorem między systemami przekazującymi, a
- procesorami centralnymi (central processors)
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Do czego można porównać umysł według tej teorii?
do skrzynki z narzędziami
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Moduły składają się z:
systemów przekazujących + systemów wejść
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Istnieje wiele modułów, które: (4)
- są wyspecjalizowane w danym typie czynności (np. percepcja, funkcje językowe), pracują niezależnie od siebie, bez interferencji
- są aktywizowane jedynie w jednej określonej klasie bodźców
- działają w sposób zautomatyzowany
- obsługują głównie percepcję i sterowanie motoryką, wejście i wyjście systemu poznawczego
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Oprócz modułów występują systemy centralne, które:
- integrują informacje napływające z różnych modułów
- są odpowiedzialne za myślenie, tworzenie przekonań, wiedzy, poznanie
- przetwarzają informacje niemodułowo (komunikują się wzajemnie), w wyniku czego struktury poznawcze ulegają modyfikacji (tworzenie i przekształcanie schematów poznawczych)
Modułowa struktura umysłu (Fodor, 1983)
Koncepcja ta częściowo potwierdza się w badaniach, czego przykładem może być:
zjawisko prozopagnozji (trudności z rozpoznaniem osoby na podstawie jej twarzy) - istnieją detektory cech twarzy
Modele sieciowe
Koncepcja ta wiąże się z perspektywą koneksjonistyczną, czyli:
Umysł stanowi strukturę neuropochodnych jednostek, przetwarzających równolegle informacje = istotą działania mózgu jest duża ilość prostych jednostek, które pracują równolegle (jednocześnie), w sposób rozproszony
Modele sieciowe
Czy modele sieciowe postulują jednoczesność przebiegu procesów umysłowych?
Tak
Modele sieciowe
Co jest istotą aktywności OUN w przetwarzaniu inf.?
połączenia, które integrują dane inf. w spójną i sensowną całość
Modele sieciowe
Zakłada się, że mózg posiada wiele jakich zdolności?
kompensacyjnych - pomimo uszkodzeń strukturalnych, często możliwe jest wygenerowanie alternatywnych dróg połączeń neuronalnych, przywracających równowagę czynności psychicznych
Modele sieciowe
Na czym polega uczenie się w tej teorii?
Uczenie się to zakodowywanie przez sieć neuronową połączeń o określonej sile (wagach) między jednostkami
(Rozwój wiedzy można porównać do tworzenia się „ścieżek” połączeń w przestrzeni wszystkich możliwych połączeń do utworzenia; można to porównać do wydeptywanej ścieżki z punktu A do punktu B)
Koncepcje ogólnej struktury umysłu - koncepcja poziomów przetwarzania
Czym jest umysł w tej teorii?
jest systemem jednolitym (brak modułów)
Koncepcje ogólnej struktury umysłu - koncepcja poziomów przetwarzania
Te same struktury przetwarzają inf. na różnych poziomach głębokości, czyli:
- płytkim - sensorycznym - analiza cech sensorycznych
- głębszym - semantycznym - analiza znaczenia
- najgłębszym - skojarzenia przetworzonych na bieżąco informacji z dotychczasowymi strukturami poznawczymi; poziom trzeci
(współcześnie badania wykazały, że istnieją te dwa pierwsze)
Koncepcje ogólnej struktury umysłu - koncepcja poziomów przetwarzania
Na czym polega ekonomia procesów umysłowych?
polega na wierniejszym zapamiętywaniu informacji na płytszym poziomie - kosztem krótszego czasu ich przechowywania i mniejszej możliwości ich przekształcania; informacje na głębszym poziomie są zapamiętywane w sposób mniej dokładny, ale bardziej trwały
Koncepcje ogólnej struktury umysłu - koncepcja poziomów przetwarzania
Istnieją 2 obiegi inf., czyli:
- pierwotny - od najpłytszego do najgłębszego poziomu przetwarzania
- wtórny - dotyczący zjawisk pamięciowych (zakodowane dane mogą być uruchamiane przez dowolny poziom przetwarzania)
Koncepcje ogólnej struktury umysłu - koncepcja poziomów przetwarzania
2 typy przetwarzania:
- na tym samym poziomie głębokości
- na zasadzie transferu do poziomu głębszego