3 синэкология

Question 1

Синэкология

Answer 1

(грек тілінен аударғанда syn-бірге) әр түрге жататын өсімдіктер, жануарлармен микроорганизмдердің популяцияларының ассоциацияларын, олардың қалыптасу жолдары мен қоршаған ортамен өзара әсерін зерттейтін экологияның бөлімі.

Question 2

биоценоз

Answer 2

қоршаған ортаның бірдей жағдайында бірге тіршілік ететін, өсімдіктер, жануар мен микроорганизмдер популяцияларының жиынтығы.
(грек тілінен bios – өмір, koinos-жалпы ортақ)

Question 3

Биоценоз деген атауды ким енгизген кай жылы

Answer 3

Карл Мебиус 1877ж

Question 4

Фитоценоз

Answer 4

өсімдіктер әлемі

Question 5

Зооценоз

Answer 5

жануарлар әлемі

Question 6

Микробиоценоз

Answer 6

микроорганизмдер.

Question 7

биогеоценоз

Answer 7

Биотоп пен биоценоздың жиынтығын

Question 8

Биогеоценоз құрамы

Answer 8

• продуценттер - (түзуші, өндіруші; түзушілер) - автотрофтар, яғни бейорганикалық заттардан органикалық зат құрушылар. Оларға жабық тұқымды және ашық тұқымды өсімдіктер , хемосинтездеуші бактериялар жатады.
• консументтер - жануарлармен қоректенетін организмдер, жыртқыштар - гетеретрофты организмдер;
• редуценттер - өлі органикалық заттармен қоректенеді, оларды ыдыратып, қайтадан бейорганикалық қосылыстарға айналдырады. Редуценттер арқылы азот, минералды элементтер және көмір қышқыл газы экожүйеге қайтарылып шығарылады;
• өлі табигат компоненттері.

Question 9

экожүйе

Answer 9

тірі организмдер жиынтығының қоректену, өсу және ұрпақ беру мақсатында белгілі бір тіршілік ету кеңістігін бірлесе пайдалануының тарихи қалыптасқан жүйесі.

Question 10

Экожүйе терминін алғаш рет

Answer 10

1935 ж. А.Тенсли

Question 11

зан биогеоценоз и экожуйе

Answer 11

кез келген биогеоценоз экожүйеге жатады, ал кез келген экожүйе биогеоценоз бола алмайды

Question 12

Табиғи экожүйелер мынадай топтарға бөлінеді

Answer 12

құрғақтағы, теңіз сулары және тұщы сулар экожүйелері.

Question 13

+0

Answer 13

а) арамтамақтық, егесінің азығының қалдықтарымен қоректену (арыстан мен гиена); б) квартиранттық/болмелик (орхидеялар мен мүктер ағаштарда өмір сүреді).

Question 13

++

Answer 13

өзара тиімді, симбиоздық қарым-қатынастар. Бұл топтар: а) протокооперация, қарым-қатынас тиімді, бірақ міндетті емес (аралардың әртүрлі өсімдіктерді тозаңдандыруы)
б) симбиоз - бірге тіршілік ету (саңырауқұлақ пен балдырлардың бірге тіршілік етуі);
в) мутуализм - бір-біріне пайдалы қарым-қатынастар (энтомофилия, зоохория (өсімдіктер тұқымдарының жануарлар арқылы таралуы))

Question 14

-0

Answer 14

зиянды бейтарап (нейтралды) қарым-қатынастар немесе аменсализм (ағаш астындағы шөптер көлеңкеден зардап шегеді).

Question 15

00

Answer 15

нейтрализм

Question 16

+ -

Answer 16

а) жыртқыштық және б) паразитизм

Question 17

–

Answer 17

озара зиянды немесе бәсекелестік - бір немесе бірнеше түрге жататын организмдердің өзара қорек, тұрағы, т.б. ресурстардың жетіспеушілік жағдайындағы қарымқатынастардың көрінісі.

Question 18

Экожйедегі заттар айналымы

Answer 18

оған қажетті төрт түрлі бөліктен (биогенді элементтердің қоры, продуценттер, консументтер және редуценттер) барлығының қатысуымен ғана жүреді.

Question 19

Биоценозда бірдей азықпен қоректенетін организмдер неге жатады

Answer 19

бір трофикалық деңгейге жатады.

Question 20

Трофикалық деңгей

Answer 20

әр организмдер тобының қоректік тізбекте алатын орны.

Question 21

Трофикалық деңгей турлери

Answer 21

Бірінші трофикалық деңгей - шөппен қоректенетін продуценттер, қалған денгейлерге консументтер жатады.
Екінші трофикалық деңгей - шөппен қоректенетін консументтер;
үшінші трофикалық деңгей - шөппен қоректенетін жануарлармен;
төртінші - етпен қоректенетін жануарлармен қоректенетін консументтер.

Question 22

биомасса

Answer 22

Өсімдіктер мен жануарлар организмдерінің барлық топтарындағы тірі зат мөлшері

Question 23

Биомассаның өнімділігі екі түри

Answer 23

Бірінші реттік өнімділік - фотосинтез кезіндегі белгілі уақыт өлшем бірлігінде түзілген өсімдіктер биомассасы және екінші реттік өнімділік - алғашқы өніммен қоректенетін жануарлардың (консуметтер) биомассасы.

Question 24

Экологиялық пирамидалардың үш түрі

Answer 24

сандар пирамидасы (Эльтон пирамидасы) әр деңгейдегі организмдердің санын сипаттайды;

биомассалар пирамидасы - тірі заттардың массаларын сипаттайды;

продукциялар (немесе энергия) пирамидасы, бірінші реттік продукцияның (немесе энергияның) әрбір трофикалық деңгейлерде өзгеруін көрсетеді.