2.KMP dhe Kostoja Oportune Flashcards

1
Q

Si mund te ilustrohet problemi ekonomik themelor?

A

Problemi ekonomik themelor i nje shoqerie mund te ilustrohet me ane te kufirit te mundesive te prodhimit.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Pse jane te kufizuara mundesit e prodhimit?

A

Mundesit e prodhimit, ne nje ekonomi te dhene, ne nje kohe te dhene, jane te kufizuara pershkak te kufizimit te burimeve.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Qka shpreh KMP

A

Kostoja e mundesive te prodhimit shpreh kombinime te ndryshme te mallrave dhe sherbimeve qe mund te prodhoje nje vend gjate nje periudhe te dhene kohe, duker perdorur te gjitha burimet ne dispozicion dhe me teknikat me efiqente te prodhimit.
(shembulli: 15M t ushqim 5M t veshje)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Qfar jane pikat qe ndodhen brenda vijes se KMP?

A

Gjdo pike qe ndodhet brenda vijes se KMP (siq eshte rasti i pikes M tek rasti yne) tregon se burimet nuk perdoren plotesisht, ose ato perdoren ne menyr joefiqente. Keto jane situata te arritshme, por te padeshirueshme.
~tkurrje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Qfar jane pikat jashte kufirit te KMPs?

A

Gjdo pike jasht kufirit te KMPs(siq eshte rasti i pikes N), tregon kombinime te pamundshme ose te paarritshme me sasine e dhene te burimeve dhe shkallen e dhene te efiqences.
Keto situata jane te deshirueshme por te paarritshme.
~zgjerim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Qka eshte e mundur ne rastet kur ekonomia ndodhet ne nje pik nen KMP

A

Eshte e mundur rritja e prodhimit te te dy mallrave njekohesisht, ose rritja e prodhimit te njerit mall, pa ulur prodhimin e mallit tjeter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Pikat ne kufirin KMPs?

A

(Pikat a,b,c etj) nenkuptojn perdorimin maksimal te kapaciteteve prodhuese.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Qka quajm rritje ekonomike?

A

Nje zgjerim i qendrueshem i mundesive te prodhimit quhet rritje ekonomike.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Nga qka kushtezohet rritja ekonomike?

A
Rritja ekonomike kushtezohet nga rritja e burimeve:
•tokes
•kapitalit
•punes
•permirsimi cilsor i tyre
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Qka kuptojm me produktivitet?

A

Me produktivitet do te kuptojme sasine e produktit te prodhuar per njesi te inputeve te perdorura. Koncepti i produktivitetit eshte i lidhur ngusht me konceptin e efiqences

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Efiqenca ekonomike?

A

Efiqenca eshte nje koncept i gjere. Percaktimi me i gjere i efiqences eshte Efiqenca Ekonomike.

Me efiqenc ekonomike, do te kuptojm ate gjendje te ekonomis, ne te cilen askush nuk mund te rrit mireqenien e tij pa cenuar mireqenien e dikujt tjeter.

Efiqenc ekonomike nenkupton arritjen e efiqences prodhuese, alokative dhe ne shperndarje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Efiqenca prodhuese?

A

Nenkupton prodhimin e nje sasie te dhene produkti me minimumin e burimeve, pra nenkupton produktivitetin maksimal te mundshem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Efiqenca alokative?

A

Nenkupton qe burimet jane alokuar ne prodhimin e atyre mallrave dhe sherbimeve qe kerkon shoqeria

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Efiqenca ne shperndarje?

A

Nenkupton nje shperndarje te tille te produktit te prodhuar, ne te cilin konsumatoret duke marr parasysh te ardhurat e disponueshme te tyre dhe qmimet e tregut, nuk do deshironin ti shpenzonin keto te ardhura ne ndonje menyr tjeter.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ekonomit e mbyllura?

A

Per ekonomit e mbyllura niveli i konsumimit eshte i percaktuar teresisht nga niveli i prodhimit; nuk mund te konsumohet me shume se nga qka prodhohet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ekonomit e hapura?

A

Me ekonomit qe hapen ndaj njera tjetres lidhur me shkembimin e mallrave dhe te sherbimeve, nje vend mund te konsumoj edhe mallra te prodhuara ne vende te tjera, duke i zgjeruar mundesite e konsumimit tej mudesive te prodhimit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nga qka perfiton nje vend?

A

Vendet perfitojn nga tregtia, nga shkembimi i mallrave dhe sherbimeve. Ai perfiton duke importuar mallra dhe sherbime qe prodhohen me kosto relativisht te larte brenda vendit ne shkembim te mallrave apo sherbimeve me kosto relativisht te ulet brenda vendit.

18
Q

Qka kuptojm me specializim?

A

Perfitimi nga tregtia nenkupton edhe specializimin ne prodhimin e mallrave me kosto relativisht te ulet.
Me specializim do te kuptojm perqendrimin ne prodhimin vetem te nje produkti apo te disa produkteve.

19
Q

Avantanzhet krahasuese?

A

Individet specializohen ne prodhimin e atyre produkteve apo kryerjen e atyre sherbimeve per te cilat ata kan avantazhe krahasuese.

Nje individ apo vend ka anvantazh krahasues ne prodhimin e nje malli te caktuar ne qofte se ai e prodhon ket mall me kosto oportune me te ulet se sa te tjeret.

20
Q

Qka paraqet kosotoja oportune?

A

Rrallesia e burimeve dhe domosdoshmeria e zgjedhjes paraqet koston oportune. Ne rast te burimeve te kufizuara njerzit jane te detyruar te zgjedhin mes alternativave te ndryshme, pra zgjedhja gjithnje eshte e shoqeruar me kosto oportune.
( si shembulli i ushqimeve dhe stofrave. Nese jemi ne KMP, nuk mund te rritet prodhimi i njerit mall pa pakesuar prodhimin e mallit tjeter)
Pikerisht pra sasia per te cilen hiqet dore paraqet koston oportune te prodhimit.

Kuptohet si sakrific e bere- heqja dore nga nje e mire dhe zgjedhja e nje te mire te prodhuar me te vlefshme.

21
Q

Me qka mund te shprehet Kosotoja Oportune?

A

Mund te shprehet ne njesi natyrore te mallit apo sherbimit te paprodhuar, dmth te alternatives nga e cila eshte hequr dore, por ajo mund te shprehet edhe ne para, ne vlere.

22
Q

Qka sherben per matjen e kostove oportune?

A

Per matjen e kostove oportune sherben kurba e kufirit te mundesive te prodhimit.

Raporti OA/OB tregon se nga sa njesi ushqimesh duhet hequr dore per te prodhuar nje njesi shtes veshje. Pra raporti OA/OB,dmth pjerresia e drejtezes AB, qe sherben si kufi i KMP, mat koston oportune te prodhimit te nje njesie shtes veshje.

Raporti anasjellt OB/OA do ta maste koston oportune te prodhimit te nje njesie shtes ushqimi

23
Q

Qka paraqet norma marxhinale e transformimit?

A

Ne kushtet kur ekonomia prodhon ne kmp te saj, psh te veshjeve, do te kerkonte qe nje pjes e burimeve te kalonte nga prodhimi i ushqimeve ne prodhimin e veshjeve,dmth qe ushqimi do ‘transformohej’ ne veshje. Ne keto kushte vija KMP sherben edhe per te shprehur normen marxhinale te transformimit (MRT)

24
Q

Qka mat pjerresia e KMP?

A

Pjerresia e vijes KMP mat koston oportune dhe normen marxhinale te transformimit.

25
Q

Kur eshte kurba e kmp e pjerret/drejt e kur ne form te barkut?

A

Eshte ne forme te drejt kur shkalla e adaptimit eshte e lart.

Eshte ne form te barkut kur shkalla e adaptimit esht e vogel.

26
Q

Qka paraqet ligji i kostove oportune rritese?

A

Sipas ketij ligji per te prodhuar me shume njesi nga nje mall i caktuar ne nje periudhe te dhene kohore , shoqeria duhet te heq dore nga nje sasi gjithnje e me e madhe mallrash tjer.

Ky ligj lidhet me karakteristikat e specializuara te burimeve. Burimet nuk jane plotesisht te adaptueshme ndaj perdorimeve alternative, pra nuk jane zevendsues te plote te njeri tjetrit

27
Q

Qka paraqet ligji i te ardhurave zbritese?

A

Sipas ketij ligji, eventualisht, me shtimin e njesive te perdorura nga nje input kur inputet tjera mbahen konstante, sasia e produktit te prodhuar nga njesia e fundit e tij do te jet gjithmone e me e vogel.

28
Q

Qfar mjet ilustrimi eshte para se gjithash kurba e kmp?

A

Eshte nje mjet ilustrimi i problemit ekonomik te alokimit te burimeve, i rallesis te ketyre burimeve dhe zgjedhjes midis mundesive alternative te perdorimit te tyre.

29
Q

Qka paraqet rallesia?

A

Rallesia shprehet me faktin se pikat (kombinimet) jasht KMP nuk mund te arrihen.

30
Q

Qka paraqet zgjedhja?

A

Zgjedhja shprehet ne kombinimet e ndryshme ne vijen e KMP.

Kur eshte e dhene sasia e nje produkti, kmp tregon sasin maksimale te mundshme te produktit tjeter.

31
Q

Qka perfaqeson mekanizmi i tregut?

A

Mekanizmi i tregut perfaqeson nje metode te alokimit te burimeve, pra te percaktimit te llojit dhe sasie se mallrave dhe sherbimeve te prodhuara, menyres se prodhimit dhe shperndarjes se tyre, duke u bazuar ne zgjedhjet individuale te kordinuara permes tregut.

32
Q

Qka paraqet tregu?

A

Perfaqeson nje vend ku shiten dhe blehen mallrat po ne nje kuptim te gjere ekonomik,
Tregu paraqet nje marreveshje bashkveprimi midis bleresve dhe shitesve te nje malli per percaktimin e qmimit dhe sasise se tregtuar te tij.

33
Q

Qka esht element esencial i tregut?

A

Eshte paraja, e cila sherben para se gjithash si mjet kembimi dhe si mase e vleres, dmth si mjet per llogaritjen e cmimit te nje malli.

34
Q

Qka jane qmimet?

A

Qmimet jane bartese informacioni per agjentet ekonomik,perquese te sinjaleve te tregut te individet,firmat apo qeveria.

35
Q

Qka paraqet ekonomia e tregut?

A

Ekonomia e tregut nenkupton pavaresin e agjenteve ekonomik, aftesin e tyre per te vendosur ne menyr te pavarur mbi veprimtarin e tyre ekonomike, pra siperrmarjen e lire.

36
Q

Qka eshte ekonomia e tregut te lire?

A

Ekonomit e vendeve qe hapen ndaj njera tjetres lidhur me shkembimin e mallrave dhe sherbimeve paraqesin ekonomin e tregut te lire.

37
Q

Qka e ben mallin ne treg konkurrent?

A

Minimizimi i kostove per prodhimin e atij malli duke perdorur metoda me efiqente per prodhimin e tij e ben konkurrent mallin ne treg.

38
Q

Pse jane te rendesishme informatat e shitesve dhe te blersve? Kujt i interesojn ato?

A

Informatat e shitsve dhe blersve jane te rendsishme per te perfeksinuar parashikimet ne lidhje me qmimet dhe sasit e produkteve dhe sherbimeve ne treg, per te cilat tregu shkon ne ekuiliber.

Keto informata i interesojne subjekteve ekonomike si individeve, firmave, qeverise- pra agjenteve ekonomik.

39
Q

Qka paraqet sipermarrja e lire?

A

Sipermarrja e lire nga ana e saj nenkupton pronen private mbi faktoret e prodhimit. Prona private esht nje tipar esencial i ekonomis se tregut.

40
Q

Si zgjidhet qeshtja se CFARE prodhohet?

A

Qeshtja cfare te prodhohet zgjidhet ne tregun e produkteve, nepermjet votimit te perditshem te konsumatoreve. Kjo varet nga zgjedhjet e konsumatoreve dhe vendimeve e prodhuesve

41
Q

Si zgjedhet qeshtja SI?

A

Zgjedhet nga konkurrenca midis prodhuesve.

42
Q

Si te zgjidhet qeshtja PER KE?

A

Zgjidhet ne tregjet e faktoreve.