2.1 entzimak : kontzeptuak eta ezaugarriak Flashcards
Zer dira entzimak?
- proteina globularrak gehienetan , gutxi RNA (ribozima)
- biokatalizatzaileak
- erreakzio metabolikoak katalizatu
- Ea murriztuz abiadura igo
- sustratuak produktu bilakatu
- berrerabiltzen dira,, kantitate mugatuan daude
Zer da biokatalizatzailea
izaki bizidunetan erreakzio metabolikoak bizkortzen dituen katalizatzailea
enz gehienetan , urri ribozima
Katalizatzailearen ezaugarriak
1.- Erreakzio kimikoak azeleratzen dituzte.
2.-** Aktibazio-energia** murrizten dute.
3.- Ez dute oreka kimikoa aldatzen
4.- berrebarili = kopuru txiki
5.- espezifikoak : erreak / sus
6.- Substratuarekin lotzen dira erreakzioa katalizatzeko
7.- Erregulatzen dira. Inhibitzaileak eta aktibatzaileak .
8.- Desnaturalizatzen
9.- Uretan disolbagarriak dira
Zein molekulak hartzen dute parte erreakzio entzimatikoetan?
Entzimak
Sustratuak
Kofaktorea/koentzimak
ERREAKZIO ENTZIMATIKOAREN prozedura azaldu
MEKANISMO ERAGILEAREN EREDUA
- ES konplexua eratu : HZ,erakarpen ioniko, lotura kobalente
- KOENZ lotu : sustratuari kargak emon,orientatu,deformatu
- AA katalitikoek (guneakt) katalizatu : molekulak eraldatu (loturak ahuldu)
- P guneaktibotik askatu : banatu, enz berrerabili
Zer da kofaktorea eta motak ?
- kofaktorea : konposatu ez proteikoa, gune aktiboan lotu , erreakzioa lagundu
- inorganikoak = ioiak : Fe,Cu,Mg,Zn
- organikoak = koentzimak: NAD,FAD,Ko-A
Nolakoa da koentzima bat ?
kofaktore organikoa
gune aktibotik hurbil lotu
behin behineko edo behin betiko lotu ( BETIKO = talde prostetiko)
FUNTZIO zehatza= ENZ LAGUNDU = E ematen, elektroiak,deformatuz
BITAMINAK aitzindariak
HOLOENTZIMA
koenzimak dituzten entzimak
APOENTZIMA = enz inaktibo , proteiko
KOENZIMA = ez proteiko
HOLOENTZIMA = apo + koenz = entzima aktiboa
entzimen egitura
proteina globularrak gehienean
gutxi RNA (ribozima)
- 3 D egitura zehatza
- GUNE AKTIBOA = AA katalitikoen gunea = sustratuarekiko osagarri
- 3 AA mota daude: estruktural,finkatzeko,katalizatzaileak
AA motak
- estrukturalak: enz konfigurazioa mantendu
- finkatzeko : E-S lotu
- KATALIZATZAILEAK: S -P bihurtu
GUNE AKTIBOA
finkatzeko aa + aa katalizatzaileek osatzen dute
aa urrun egon daiteke kate polipeptidikoan baina hurbil geratu egitura 3D
ENZ SAILKAPENA
- oxidoerreduktasak= erredox
- transferasak = talde fun transferitu
- hidrolasak = hidrolisia
- liasak = apurketa , ur barik
- isomerasak = isomerizazio
- ligasak (sintetasak) = lotura berri
SUSTRATUAREKIKO ESPEZIFIKOTASUNA
enz sustratu batekiko duen afinitatea
lotura ez kobalente ( ahul ) bidez elkartu –means–espezifikoak= ahokatu
2 EREDU
* Fischer = Giltza zarraila eredua: 3D egiturari esker, E-S ereabat osagarriak,gune akt elkartu
* Koschland=Dohikuntza induzituaren eredua : ENZ deformatzeko gaitasunak, 3D egitura moldatu, sus elkartu
2 motako espezifikotasuna sustratuarekiko // 2 gradu
- ERABATEKOA: sustratuaren egitura zehazki bereiztean (isomeroak ere bereizi) ADB: glukokinasa—–esp (a-D-glukopiranosa)
- ERLATIBOA: sustratuaren antzeko konp lotu (talde bereko konposatu desberdinekin) ADB: hexokinasa——esp(a-D-hexosa desberdinekin)
EKINTZAREKIKO ESPEZIFIKOTASUNA
koentzimekin lotuta
enz batek = ekintza bakarra
sustratu bat lotu enz desberdinekin = produktu desberdinak
ADB PIRUBATO